داور جشنواره تئاتر رضوی:
آثار تئاتر رضوی باید در تقدیس انسان باشد
سعید اسدی داور جشنواره تئاتر رضوی با اشاره به اینکه حس و حال قلبیاش با ائمه و بهویژه امام رضا (ع) از دوران کودکی گرهخورده گفت: مگر میشود ایرانی باشیم و از سفر به مشهد مقدس و زیارت امام رضا (ع) خاطره نداشته باشیم؟
به گزارش ایران تئاتر به نقل از خبرگزاری فارس، دوازدهمین جشنواره تئاتر رضوی در استان خراسان رضوی، شهر بجنورد آغازشده است. سعید اسدی دبیر دو دوره جشنواره پیشین تئاتر فجر و استاد دانشگاه امسال به عنوان یکی از داوران تئاتر رضوی همراه گروه شده و قرار است کارهای جشنواره را ارزیابی کند. درباره داوری و فعالیت در جشنواره تئاتر رضوی با اسدی به گفت وگو نشستیم:
چندمین بار است که در جشنواره تئاتر رضوی حضور دارید؟
من به طور مستقیم اولین سالی است که در این جشنواره حضور دارم زمانی که در فجر بودم گاهی به عنوان نماینده ای از تئاترهای موضوعی که جشنواره های جانبی تئاتر هستند دعوت می شدم سال گذشته و سال های قبل هم حضور داشتم.
این کارها تولیداتی هستند که با هدف معینی انجام می شوند و هر سال هم که می گذرد کیفیت بهتری پیدا کرده و جایگاهشان از وجه سفارشی و بیان صریح و کاستی هایی که از حیث فنی و زیباشناختی دارند رشد میکنند.
کیفیت تئاتر فجر را در مقایسه با سایر جشنواره ها و همینطور خود کارهای سال گذشته چطور می بینید؟
ما تازه اینجا آمدیم که کارها را ببینیم انتخاب گر کار هم نیستیم داوران بخش نهایی هستیم گروه دیگر آنها را انتخاب کردند من مصاحبه دوستان را می خواندم که گفته بودند خوشبختانه حرکت مثبت و روند کیفی تری در این آثار است الان هم میخواهیم ببینیم و پیشاپیش قضاوت هم نمیکنیم.
در روز اول جشنواره نمیتوانم این سوال را جواب دهم البته جشنواره ها عموما هویت و ماهیتشان تفاوت دارد، اهداف وبرنامه ها و روش شناسی هایشان متفاوت است هیچگاه نمیتوان جشنواره ها را با هم مقایسه کرد منتها از حیث کیفی باید منتظر دیدن کارها شویم و بعد درباره آن قضاوت کنیم.
ضرورت وجود جشنواره ها با رویکردها و موضوعات مختلف تئاتری را چطور می بینید؟ آیا نیاز است که ما در عرصه های مختلف جشنواره برگزار کنیم؟
باید یک فرصتی باشد مفصل درباره اش صحبت کنیم اصولا جامعه های معین با موضوعات مشخص در جهان فستیوال برگزار می کنند خود این مفهوم کلمه جشنواره یا فست کنار هم جمع شدن یا گردهم ایی برای برگزاری یک مناسک یا آیینی است حال محتوا و هدفش متفاوت میتواند باشد.
حال یک فستیوال تئاتر می تواند موضوعات متفاوتی داشته باشد در دنیا هم جشنواره های خرد و کلانی هستند که موضوعاتشان متفاوت است هر جامعه براساس علائق، ذائقه یا باورهایش میتواند جشنواره های مختلفی داشته باشد به نظر من تئاتر پویا، تئاتری است که وجوه متفاوتی داشته باشد و این خیلی استبدادی است که بگوییم تئاتر فقط یک شکل یا یک موضوع داشته باشد.
قاعدتا همانگونه که ما در همه ایام و ساعات زندگی به مسائل مختلف نیاز داریم از جمله ارتباطی که میتوانیم با خدا و اخلاق و امور معنابخش زندگی داشته باشیم به نظرم تئاتر هم باید وجهی از این را دربربگیرد البته به نظر می رسد در طول سال چند موسم است که این رویدادها اتفاق می افتد.
به نظرم بیش از اینکه خود جشنواره اهمیت داشته باشد عمل به اجراها میتواند اهمیت داشته باشد فقط بسنده به یک جشنواره نباشد اینکه بتوانیم اجراهای متعددی داشته باشیم مهم است.
آیا تئاتر رضوی یک گونه تئاتری محسوب میشود؟
این بحث مفصلی است که بگوییم آیا میتوان تئاتر ویژه ای را تعریف کرد؟ اساسا تئاتر، تئاتر است گرایش های موضوعی و سبک و تکنیکی متفاوت دارد و نمیتوان تئاتر رضوی را به عنوان یک ژانر یا گونه برگزینیم که درباره اش صحبت کنیم کمااینکه نمیتوان تئاتر جنگ را یک ژانر از حیث زیباشناختی دانست اما به لحاظ کارکردهای اجتماعی و ارتباط با مخاطب میتوان آن را تعریف کرد.
تئاتر رضوی، تئاتری است با نام یکی از اولیای مقدس که ما یک تعلق خاطر هم نسبت به سایر اولیا دین به دلیل مجاور بودن مدفن ایشان به این امام داریم. وقتی این اولیا حضور دارند مفاهیم هم هست، شاید تقدیس شخص متعلق به خود او است به همین خاطر ما در بزرگداشت انسان و معانی انسانی که میتواند انسان را اعتلا ببخشد قاعدتا یک جشنواره را برگزار می کنیم که بخشی از موضوعات آن بهویژه در سال های گذشته مربوط به روایت خود امام رضا می شود.
پس چه ویژگی باید این کارها داشته باشد؟
الان این جشنواره به بلوغی می رسد که میگوید فقط قصه خود امام (ع) مطرح نیست بلکه مفاهیمی که از سمت ایشان و اولیا می آیند و میتواند در این شرایط و وضعیت مهم باشد به صحنه می آیند.
شما خودتان هم به امام رضا (ع) ارادت ویژه دارید؟
بچه های ایران مگر میشود ارادت به امام رضا نداشته باشند؟ از بچگی یکی از لذت ها و علائقمان رفتن به زیارت امام رضا بود و یکی از چیزهایی در ایران کمرنگ می شود این است که در ایران قبلتر افراد لقب هایی پیدا میکردند مثلا حاجی، کربلایی یا حتی کسانی نمیتوانستند مکه و کربلا بروند همین مشهدی بود و همیشه همدیگر را مشهدی صدا می زدند اما شاید دیگر چنین چیزی روال نباشد.
این حس و حال و روحیه خوبی که امام رضا و سفرش به انسان میدهد در خاطرات زندگی ما هم هست از کودکی صورت میگیرد و تکرارهایش و طعم شیرین و حس جذابی که دارد و زندگی در سایه مفاهیمی که انسانی هستند بسیار عالی است. من تصور میکنم امام رضا و سایر ائمه حضور دارند برای بزرگداشت انسان چرا که خودشان بزرگ بودند و انسانیت را بزرگ داشتند و این حس برای ما هم قلبی و درونی است.