در بخش جوانه های نمایش ایرانی هجدهمین جشنواره آیینی و سنتی
با نقل جدید، نسل نو نقال ها آشنا شوید
ایران تئاتر:کانون نمایش های آیینی و سنتی، اداره کل هنرهای نمایشی و انجمن هنرهای نمایشی ایران با همکاری هم اقدام به تاسیس بخش ویژه ای با نام «جوانه های نمایش ایرانی» کرده است. هدف اصلی این بخش آشنا کردن مخاطبان کودک و نوجوان با گونه های نمایش ایرانی است. یکی از قسمت های جذاب جوانه های نمایش ایرانی نقالی است که در آن اکثر نقال ها از سنین پایین انتخاب شده اند.
به گزارش ایران تئاتر این روزها هجدهمین جشنواره نمایشهای آیینی و سنتی در حالی برگزار می شود که در این دوره بخش تازه ای با عنوان «جوانه های نمایش ایرانی» به آن اضافه شده است. این بخش با همکاری کانون نمایش های آیینی و سنتی، اداره کل هنرهای نمایشی و انجمن هنرهای نمایشی ایران، با هدف پایش و گسترش گونه های نمایش ایرانی و شناساندن این گونه ها به نسل کودک و نوجوان کشور تاسیس شده است. جوانه های نمایش ایرانی در اولین دوره برگزاری خود در پنج بخش خیمه شب بازی، آیین نمایشی، نقالی، شبیه خوانی و نمایش با موضوعات ملهم از فرهنگ و ادبیات عامیانه ایران، برای تئاتر دوستان در محوطه پارک دانشجو به نمایش گذاشته می شود. یکی از بخش های جذاب جوانه نمایش های ایرانی، نقالی بوده که در آن بیشتر اجرا کنندگان از طیف سنی کودک و نوجوان انتخاب شده اند. در این متن به معرفی 10 اثر شرکت کننده در بخش نقالی پرداخته ایم.
هفت خوان رستم
نقل «هفت خوان رستم» اثریست به کارگردانی محمد جهانپا از شهر مشهد که نقل آن را محمد جواد خاک نژاد برعهده دارد. در خلاصه داستان این نقل 15 دقیقه ای که اجرای آن را پسری 12 ساله بر عهده دارد، این طور آمده است: رستم پهلوان پیلپیکر ایرانی برای نجات سپاهیان و شاه ایران زمین که در بند شاه مازندران اسیر شده و با حیله و جادو دیو سفید بینایی خود را نیز از دست داده، با همراهی اسب تیزپای خود قدم در مسیری بسیار سخت و پرخطر میگذارد.
رستم و اشکبوس
نقل «رستم و اشکبوس» به نویسندگی و کارگردانی نگار مکاریان است که اجرای آن را دختری 10 ساله با نام یکتا سادات مکی بر عهده دارد. در خلاصه داستان این نقل 8 دقیقه ای که از شهر بوشهر در این بخش شرکت کرده، این طور آمده است: جنگ بزرگی میان ایرانیان و تورانیان شکل میگیرد. اشکبوس پهلوان تورانی قصد نابودی سپاه ایران را دارد و به پشتوانه اسبش به نبرد ایرانیان میرود اما رستم ابتدا اسب او را از پای درمیآورد و سپس خودش را شکست میدهد و ایرانیان پیروز میدان میشوند.
رزم رستم و اسفندیار
نقل«رزم رستم و اسفندیار» اثریست بر اساس طومار هفت لشگر که اجرای آن را کیمیا یعقوبی 14 ساله برعهده دارد. در خلاصه داستان این اثر 14 دقیقه ای که از تهران در این بخش شرکت کرده، این طور آمده است: گشتاسب پدر اسفندیار، از او میخواهد که رستم را کتف بسته یا کشته برای او بیاورد. رستم راضی به اسارت نمیشود و به اصرار اسفندیار با او میجنگد.
رستم و اشکبوس
نقل«رستم و اشکبوس» اثریست به نویسندگی و کارگردانی سیاوش تودهفلاح که نقالی آن را محمد میرزاپور 14 ساله بر عهده داشته است. در خلاصه داستان این نقل 15 دقیقه ای که از شهر نظرآباد در این بخش حضور دارد، این طور آمده است: اشکبوس که به کشانی شهرت دارد، در میدانگاه نبرد به دنبال مبارز میگردد. تعدادی از جنگاوران به مبارزه با کشانی میروند اما شکست میخوردند تا جایی که پهلوان پهلوانان رستم با پای پیاده به مبارزه با اشکبوسکشانی میآید.
زال و سیمرغ
نقل«زال و سیمرغ» اثریست به کارگردانی مینا اکبریناصر که نقالی آن برعهده اسما رنجبری 8 ساله گذاشته شده است. در خلاصه داستان این نقل 10 دقیقه ای که از شهر تبریز در این بخش شرکت کرده این طور آمده است: سام در انتظار فرزند است و به وی مژده تولد پسرش را میدهند اما موهای فرزند سپید است. سام دستور میدهد فرزند را در کوه رها کنند. سیمرغ کودک را میبیند و به آشیانه خویش میبرد و او را بزرگ میکند. بعد از چند سال ... .
داستان بیژن و منیژه
نقل «داستان بیژن و منیژه» اثریست براساس شاهنامه فردوسی و با کارگردانی بهاره جهان دوست که نقالی آن را ویانا پرویزیان 10 ساله بر عهده داشته است. در خلاصه داستان این نقل 18 دقیقه ای که از شهر تهران در این بخش حضور دارد، این طور آمده است: بیژن به دستور پادشاه به نبرد گرازها در بیشه ارمانیان میرود و پس از موفقیت در رزم به بزمگاه منیژه دختر افراسیاب وارد شده و هر دو عاشق یکدیگر میشوند. منیژه با حیله، بیژن را مخفیانه به کاخ خود میبرد اما افراسیاب بالاخره متوجه حضور بیژن در قلمرو خود میگردد و ... .
رستم و اسفندیار
نقل«رستم و اسفندیار» اثریست به نویسندگی داریوش نصیری که در آن کوروش نصیری 10 ساله به اجرای نقالی می پردازد. در خلاصه داستان این نقل 10 دقیقه ای که از شهر تهران در بخش شرکت کرده، این طور آمده است: در این نقل، نبرد رستم و اسفندیار روایت میشود که در نهایت منجر به شکست و مرگ اسفندیار میشود.
رستم و اکوان دیو
نقل «رستم و اکوان دیو» اثریست که نویسندگی، طراحی و نقالی آن را علیرضا متشفع 13 ساله برعهده داشته است. در خلاصه داستان این نقل 6 دقیقه ای که از شهر اهواز در این بخش حضور دارد، این طور آمده است: کیخسرو جشنی برپا میکند و همۀ بزرگان دعوت میشوند. ناگهان چوپانی وارد جشن میشود و میگوید دیوی در جلد گور به دشت آمده است. کیخسرو از رستم میخواهد تا دیو را بکشد و ... .
گردآفرید
نقل «گردآفرید» اثریست که نویسندگی، طراحی و نقالی آن را حورا تیلا بر عهده داشته است. در خلاصه داستان این نقل 10 دقیقه ای که از شهر آبادان در این بخش شرکت کرده، این طور آمده است: سهراب برای پیدا کردن رستم به سمت ایران لشکرکشی میکند و با هجیر روبهرو میشود و نبردی بین آنها صورت میگیرد. در این نبرد هجیر اسیر میشود. خبر اسارت هجیر به دژ میرسد و گردآفرید دختر فرمانروای دژ را خشمگین میسازد و ... .
داستان های شاهنامه به زبان کودکانه
نقل «داستان های شاهنامه به زبان کودکانه» اثریست به نویسندگی فریده غلامی و با کارگردانی بیژن حیدری که در آن آندیا حیدری 5 ساله به اجرای نقالی می پردازد. در خلاصه داستان این نقل 10 دقیقه ای این طور آمده است: در جنگ بین خیر و شر، کیومرث به نبرد با اهریمن تاریکی برخواسته و او را شکست میدهد ولی اهریمن انتقامش را با کشتن پسرش از او میگیرد اما خداوند هوشنگ را به وی عطا میکند که ... .
هجدهمین جشنواره نمایشهای آیینی و سنتی به دبیری داوود فتحعلی بیگی از 10 تا 15 شهریور ماه جاری در حال برگزاری است.