در حال بارگذاری ...
گفت و گو با ساناز بیان کارگردان «آبی مایل به صورتی» در فجر36

به هنر بی درد و دغدغه دلبستگی ندارم

ایران تئاتر: آبی مایل به صورتی نمایشی است که این روزها به نویسندگی و کارگردانی ساناز بیان در تماشاخانه پالیز به صحنه می رفت. آبی مایل به صورتی یک نمایش تلخ اندیش رئالیستی در باره اندوه ، سختی ها و چالش های دوجنسیتی ها و ترنس ها است. نمایشی که می کوشد مردم را با واقعیت وجودی این نوع افراد آشنا کند.

نمایش «آبی مایل به صورتی» به کارگردانی ساناز بیان، سه شنبه سوم بهمن، ساعت 18 و 21 در سی و ششمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر و در تالار استاد سمندریان تماشاخانه ایرانشهر به صحنه می رود؛ به همین دلیل گفت و گو با کارگردان نمایش را بازنشر می کنیم.

 

ساناز بیان دانش آموخته دانشگاه هنر و معماری در رشته نمایش با گرایش ادبیات نمایشی است و از جمله استعدادهای نسل جوان تئاتر است که در سال های اخیر به خصوص با اجرای  موفق نمایش قاتلانه،عامدانه، عاشقانه، با بازی بهاره رهنما  و یا نوشتن متن نمایش نامه مستند شلتر  نامش را به عنوان هنرمندی متفکر و دارای سبک و ایده در حوزه تئاتر مستند ثبت کند.بیان قبل تر نمایش تحسین شده «هتلی ها» را برای حمید رضا آذررنگ نوشته بود. او همچنین اجراهایی از نمایش خانه عروسک ایبسن، سایه روشن هدایت و مهاجران اسلاومیرمروژک هم داشته است. عاطفه رضوی،‌ نسیم ادبی، گیتی قاسمی، آناهیتا اقبال‌نژاد، بهنام شرفی، محمدهادی عطایی، امین میری، امید سلیمی و ملیکا پارسا در این نمایش به ایفای نقش می‌پردازند. همچنین حمیدرضا آذرنگ گفتار متن نمایش را انجام می‌دهد. آبی مایل به صورتی آذر ودی ماه در تماشاخانه پالیز روی صحنه رفت واین اثر یک نمایش پژوهشی است که از سال ۹۲ و چهار سال در مرحله میدانی و کتابخانه‌ای در مرحله تحقیق و پژوهش بوده است. نگارش این نمایش در کنار یک تیم پژوهشی و با همراهی نسرین ریاحی‌پور (پژوهشگر جامعه‌شناس و انسان‌شناس) شروع شده است. ساناز بیان پیش از این نمایش عامدانه، عاشقانه، قاتلانه را روی صحنه برده بود که در ۲ نوبت در تماشاخانه اکو و تماشاخانه باران روی صحنه رفت و با استقبال مخاطبان و منتقدان مواجه شد. دیگر عوامل آبی مایل به صورتی عبارتند از: طراح صحنه: رضا مهدیزاده، طراح صدا و موسیقی: شاهین انتظامی، طراح لباس: مهسا عبداللهیان، طراح نور: رضا حیدری، طراح گریم: ماریا حاجیها، طراح پوستر و بروشور: همراز بیان، عکاس، ساخت تیزر و مواد تبلیغاتی: مهیار گودرزی، مشاور رسانه ای: مریم نراقی، تبلیغات مجازی: ایلیا شمس، دستیار کارگردان و برنامه ریز: راحیل مرشدی، منشی صحنه: راضیه اسماعیلی، پژوهشگر: نسرین ریاحی پور و مدیر تولید و مجری طرح: وحید لک . با ساناز بیان در باره اجرای نمایشش گفت وگویی انجام داده ایم.

 

در اجراهای شما یک تلخی در منش و عاقبت شخصیت های نمایش دیده می شود. آیا این ویژگی بر اساس فضای نمایش های شما است؟

اصراری ندارم که کارهایم تلخ باشند. از دوران کودکی داستان می نوشتم و دوست داشتم داستان نویس بشوم،  در کنارش هم به طور جدی به نقاشی پرداختم و فکر می کردم در آینده در یکی از این دو حوزه  فعالیت خواهم داشت. در شخصیت من چیزی وجود دارد که  به هنر بی درد و دغدغه  دلبستگی ندارم و به هنر بدون رنج نیز علاقه ای ندارم و  آن را نمی فهمم. دوست دارم در کارهایم به ترمیم و التیام رنج ها بپردازم. البته قبل ترها در دوران دانشجویی در اجراهایی مثل ترانه هایی برای سایه، فضاهای انتزاعی را نیز تجربه کرده بودم؛ نمایشی که اولین تئاتر دیجیتال اینتراکتیو در ایران که به شعر نزدیک بود. در روزگاری که آدمها نسبت به درد دیگران بی تفاوت شده اند، دوست دارم واقعیت هایی را فریاد بزنم.

 

ساختار اجرایی نمایش را بر اساس چه الگوهایی شکل دادید؟

اساس اصلی کار پژوهش محور است و سبک اجرایی  یک جورهایی شبیه به نمایش تئاتر مستند در فضای درام اجتماعی  است؛ برای نوشتن  پژوهش های گسترده ای انجام دادم و مانند همان کارهای مستند برای تحقیقات و پژوهش آن وقت زیادی صرف کردم،  اما به دلیل اینکه ارتباط آدم ها در این نمایش عینی نیست و به نوعی سوبژکتیو است نمی توانم به آن تئاتر مستند بگویم ولی این اثر هم یک درام اجتماعی پژوهش محور است. نمایش قاتلانه، عامدانه ، عاشقانه در باره زن بودن بود، اما آبی مایل به صورتی در باره زن نبودن است.  همیشه دوست دارم کاری را انجام دهم که در آن به نوعی بیان حقیقت و نقد اجتماعی وجود داشته باشد و در نقد اجتماعی یک پله جلوتر از جامعه باشم. برای نمایش جدیدم با بیش از ۸۰ نفر به صورت میدانی مصاحبه کردم و قصه همان آدم ها را روایت می کنم. فضای این نمایش، یک جورهایی یادآور فضای متن شلتر است و یک  نوع رئالیسم اجتماعی در باره آدم های فرو دست اجتماع که دارای زخم های متعددی هستند در بطنش وجود دارد؛ آدم هایی که از یاد رفته هستند.

 

حضور شما به عنوان نویسنده و خالق در ابتدا و انتهای نمایش یاد آور نمایش ترن نوشته حمید رضا آذر رنگ است که چنین شخصیتی در آن وجود داشت؟

در نمایش  عامدانه ، عاشقانه  ، قاتلانه هم بازیگری وجود داشت که نقش پرسشگری را بر عهده داشت و در واقع گفت وگوهای من با شخصیتها بود. درآنجا از بازیگر برای ایفای نقش استفاده کردم؛ زیرا علاقه ای به روی صحنه بودن ندارم.  در نمایش هتلی ها که من نوشتمتش هم این رویکرد وجود دارد و کلا حضور خودم را در داستان هایم می بینم. حمید رضا آذررنگ سوای اینکه همسرم است، به عنوان نویسنده  ای تاثیر گذار در کارهای من و خیلی از همنسلانم  قابل ارزیابی است.  نیازی وجود داشت که این حضور را داشتم باشم. در بخش هایی که راجع به بارداریم صحبت می کنم و بحث به دنیا آمدن فرزندم و سر آغاز شکل گیری نوشتن نمایش نامه آبی مایل به صورتی مطرح می شود، به عنوان واسطه بین تماشاگر و شخصیتهای اثر، حضورم  نیز قابل تعریف است و نه به عنوان نویسنده صرف، بلکه به عنوان یک مادر حضورم هم حس می شود؛ البته این حضور فاصله گذاری را در نمایش ایجاد می کرد که دوستش داشتم.

 

 به چه دلیل  میزانسن های نمایش ایستا و کم تحرک است؟

 این انتخاب خیلی سختی بود. علاقه دارم در حین کارگردانی با تفکر در ذهنم تصویر سازی کنم  و به ایده های مختلفی هم فکر می کنم. دو ماه مانده به شروع اجرا به این جمع بندی رسیدم که آنقدر صدای این آدمها نشینده شده و در سایه مانده اند که  نمی خواهم از میزانسن های نمایشی و شکل اجرایی نمایشی  استفاده کنم و رفتم به سمت  فرم و شکلی مستند و با استفاده از مستقیم گویی و صراحت کارم را انجام دادم و دوست داشتم مخاطب احساس کند که آدم های واقعی روبه رویش نشسته اند.

 

در اغلب کارهایی که با موضوع دوجنسی ها مثل نمایش های سامان ارسطو در ایران اجرا شد، داستان حول محور یک شخصیت می گذرد؛ اما در نمایش شما بیش از 5- 6 شخصیت چنین ویژگی ای دارند. دلیل این تعدد شخصیتها در نمایش آبی مایل به صورتی چه بود؟

سامان ارسطو همکار محترم تئاتریم درگیر این موضوع بوده است و خیلی خوب است در این نوع اجراها تفاوت نوع نگاه دیده شود  و من جور دیگری به قضیه نگاه کردم. موقعی که من در نمایشم در باره هر موضوعی مثل هویت جنسی حرف می زنم، بحث گسترش پیدا می کند و در نمایشم هم اشاره ام فقط به  ترنس ها نیست. ترنس ها به عنوان طیفی انتخاب شدند که بیش از سایر دوجنسیتی ها درگیر قضاوت شده اند؛ زیرا در مرزی که جامعه تعیین می کند شما باید مرد و یا زن باشید و این مرز هم برایش بسیار مهم است. اینها یک جایی این مرز را جابه جا کرده اند و بنابراین پس زده می شوند. اگر به شخصیت هایی که به نمایندگی از این جنس از آدمها انتخاب شده اند نگاه کنید متوجه می شوید با هویت جنسی مواجه هستید. یک جورهایی این آدمها یک اجتما ع کوچک  را شکل داده اند و اقشار متفاوتی در آنها دیده می شوند.

 

 

گفت وگو از احمد محمد اسماعیلی

 




مطالب مرتبط

کارگردان حاضر در بخش مسابقه تئاتر ایران مطرح کرد

حامد شفیع‌خواه: تنوع آثار و عدم انتخاب سلیقه‌ای از نکات مثبت جشنواره 42 فجر هستند
کارگردان حاضر در بخش مسابقه تئاتر ایران مطرح کرد

حامد شفیع‌خواه: تنوع آثار و عدم انتخاب سلیقه‌ای از نکات مثبت جشنواره 42 فجر هستند

حامد شفیع‌خواه، کارگردان حاضر در بخش مسابقه تئاتر ایران، تنوع آثار و عدم انتخاب سلیقه‌ای را از نکات مثبت چهل‌ودومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر دانست.

|

گفت‌وگو با کارگردان حاضر در بخش میهمان جشنواره فجر

وحید نفر: «دور»؛ روایتی کمدی-تراژیک از تأثیر جنگ بر زندگی آدم‌هاست
گفت‌وگو با کارگردان حاضر در بخش میهمان جشنواره فجر

وحید نفر: «دور»؛ روایتی کمدی-تراژیک از تأثیر جنگ بر زندگی آدم‌هاست

وحید نفر، کارگردان نمایش «دور» که در بخش میهمان چهل‌ودومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر حضور دارد، این اثر را روایتی کمدی-تراژدی از تأثیر جنگ بر زندگی آدم‌ها معرفی کرد.

|

گفت‌وگو با کارگردان حاضر در بخش مسابقه جشنواره تئاتر فجر

محمدحسین علیپور: بخش فراگیر اتفاقی نوین در عرصه تئاتر کشور است
گفت‌وگو با کارگردان حاضر در بخش مسابقه جشنواره تئاتر فجر

محمدحسین علیپور: بخش فراگیر اتفاقی نوین در عرصه تئاتر کشور است

کارگردان نمایش «برداشت آزاد» با بیان اینکه بخش فراگیر یک اتفاق نوین در عرصه تئاتر کشور است، می‌گوید کار کردن با افراد توان یاب نیازمند صبوری و تلاش بسیار است.

|

چهاردهمین جشنواره تئاتر استانی جنوب کرمان، برگزیدگان خود را شناخت

چهاردهمین جشنواره تئاتر استانی جنوب کرمان، برگزیدگان خود را شناخت

آیین اختتامیه چهاردهمین جشنواره تئاتر استانی جنوب کرمان، شب گذشته (چهارشنبه اول آذر) برگزار شد و با نظر هیئت داوران، نمایش صحنه‌ای «میردوست دلارته» به بخش صحنه‌ای جشنواره تئاتر مناطق فجر راه‌ یافت.

|

نظرات کاربران