لب کلام هنرمندان در گفتوگوهای هفته 28
جمع شدن تدریجی علاقمندان به تئاتر در سالن ها
ایران تئاتر- عباس عبدالعلیزاده: درست یک سال از شروع تعطیلی های گسترده تئاتر میگذرد. سال گذشته در همین ایام اولین موج کرونا گریبان تئاتر را گرفت و آن را تعطیل کرد. به تازگی سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر تجربه اجرای زنده و آنلاین خود را در حالی به پایان برد که ویروس انگلیسی کرونا در جهان خودنمایی میکند با این وجود از شدت پرداختن به ویروس کرونا در گفت و گوها کاسته شده است. مهم اینکه این روزها شاهد جمع شدن تدریجی علاقمندان به تئاتر در سالن ها هستیم. دو طیف علاقمند به اجرا (هنرمندان) و یا دیدن تئاتر (مخاطبان) به تدریج درحال مراجعه به سالن های نمایش هستند.
هفته گذشته ایران تئاتر نیز با انتشار گفت و گوهایی اختصاصی به موضوعات متنوعی در حوزه نمایش پرداخت. در این گفت و گوها امیر دژاکام نویسنده و کارگردان نمایش «ایوب خان»، علی اکبر علیزاد درباره معرفی چند اثر جدید نگارش شده و ترجمه شده در حوزه تئاتر، سیاوش چراغیپور درباره جشنواره تئاترفجر، کهبد تاراج کارگردان نمایش«یاماها»، ساناز فلاحفرد مترجم و کارگردان تئاتر «دکتر نون» به گفت و گو پرداختند.
متن مهمترین گفت و گوهای کوتاه و بلندی که هفته گذشته با موضوع هنرهای نمایشی روی خروجی خبرگزاریها و سایت ها منتشر شده را در بخش «لب کلام» بصورت خلاصه آوردهایم تا مخاطب این متن در دنیای پرسرعت امروز درجریان مهمترین بخشهای آن قرار بگیرد. بدیهی است علاقمندان برای خواندن مشروح گفت و گوها می توانند به منبع مطلب هر گفت و گو مراجعه کنند.
عباس غفاری: مستقلها توان اجرا در سالن خصوصی را ندارند
عباس غفاری کارگردان نمایش «سگدو» به نویسندگی محمد چرمشیر که پاییز سال ۹۸ در مجموعه تئاتر شهر به صحنه رفت و در سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر نیز جوایز گریم، بازیگری زن و مرد و نمایشنامه را از آن خود کرد، درباره احتمال اجرای مجدد این اثر به گفت: به دلیل شرایط به وجود آمده در آبان و آذر سال ۹۸ و با وجود اینکه اجراهای نمایش «سگدو» با حضور مخاطبان روی صحنه رفت و کار را دوست داشتند، آنگونه که گروه مایل بود شرایط اجرای عمومی پیش نرفت و مایل هستیم با توجه به استقبال مخاطبان اجرای «سگدو» را ادامه بدهیم.
لب کلام
گروه اجرایی نمایش «سگدو» تمایل ادامه اجرا را دارد.
برای ما به عنوان یک گروه مستقل تئاتری تأمین هزینه اجرا در سالنهای خصوصی امکانپذیر نیست.
اگر از سوی مدیران سالنهای دولتی برای اجرای مجدد «سگدو» موافقت شود، ما آمادگی اجرا را داریم.
استقبالی که در سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر از نمایش «سگدو» شد ما را مجاب کرد که پرونده اجرای این نمایش را نبندیم.
زمانی که زمزمههای بازگشایی مجدد سالنهای تئاتر بعد از محدودیتهای کرونایی چندماهه مطرح شد، درخواست خود را به آقای اسدی مدیریت وقت مجموعه تئاتر شهر ارائه دادیم.
مجموعه تئاتر شهر با تغییر مدیریت مواجه شده حاضرم این پیگیری را انجام دهم تا در صورت توافق، نمایش «سگدو» را مجدداً روی صحنه ببریم.
مهر
امیر کربلایی زاده: با کرونای اندیشه چه کنیم؟
میدانید خطرناکتر از ویروس کرونا چیست، کرونای اندیشه چرا که ویروس کرونا را میتوان با حفظ یکسری پروتکلهای بهداشتی، تا حدودی کنترل کرد ولی با کرونای اندیشه چه کنیم که بدجوری تیشه به ریشه ما میزند.
این جملات بخشی از سخنان امیر کربلاییزاده است. بازیگری که این روزها با بازی در نمایش «گرگاسها یا روز بخیر آقای وزیر» روی صحنه است. دست همه مدافعان فرهنگ را میبوسد و از عقدهگشاییهایی صحبت میکند که در هزار و یک ناکامی، ریشه دارد.
لب کلام
تئاتر خانه اصلی من است و به دور از هر گونه شعاری، اگر به این خانه نرسیم و چراغش خاموش شود، به ویرانهای بدل خواهد شد که باید نظارهگر نابودی آن باشیم.
باید این خانه را حفظ کنیم چراکه سقف بالای سر ماست.
اگر ادعا دارم که تئاتر خانه من است، باید در هر شرایطی ستونهای آن را حفظ کنم. بنابراین کاری که امروز انجام میدهم، ادای دین به جایی است که در آن متولد شده ام، رشد کردهام و معرفی شدهام.
خانهای که هر وقت از جاهای دیگر خسته و دلزده شدهام، مرا به خود دعوت کرده و دوباره همان حس و حال خوشایند را به من بخشیده است.
این ویروس عزیزترینهایمان را از ما گرفته ولی تجربه نشان داده در برخورد با آن دو راه داریم؛ یا خانهنشینی اختیار کنیم یا به دل خطر بزنیم و با آن زندگی کنیم.
باید یاد بگیریم چگونه با کرونا زندگی و از خود محافظت کنیم همچنانکه در طول تاریخ انسانها در برابر خطرات مشابه، چنین کردهاند.
این جنگ بین خیر و شر همیشه بوده است. بنابراین نمیتوانیم بگوییم هنرمند نفس نکشد چون کرونا وجود دارد.
تجربه کرونا نشان داد نمره ما در زمینه مدیریت بحران در بخش فرهنگ و هنر منفی است. در حالیکه هنرمندان همواره در مقاطع سخت حضور داشته و جریانساز بودهاند.
فراموش نکنیم در جوامع امروز نمیتوانیم فکرمان را گرسنه نگه داریم.
با از بین رفتن جریان فکری، امید هم نابود میشود.
با احترام به همه مدافعان سلامت، دست تمام مدافعان فرهنگ و هنر بویژه هنرمندان تئاتر را میبوسم. آنان که در این شرایط و با این تعداد تماشاگر، هرگز درآمد قابل قبولی نخواهند داشت.
او بازیگران تئاتر را سربازان فرهنگ میداند و اضافه میکند: این سربازان اجازه نمیدهند به خاطر کرونا، فرهنگ کشته شود و همچنان جریان فکر و اندیشه را زنده نگاه میدارند.
کرونا ثابت کرد دوره خودخواهی گذشته است.
ناچاری به خاطر بقای خودت، برای همنوع خود کاری کنی. چراکه با خطای یک نفر، جماعتی گرفتار میشوند. پس خودمان باید به داد خود برسیم.
وقتی تمام پروتکلهای بهداشتی در سالنهای نمایش رعایت میشود، در قبال یکدیگر مسئولیم.
حتی اگر همکارمان برای پول روی صحنه برود، باز هم شرافتمندانه است، دزدی و اختلاس که نکرده است.
یادمان باشد که حال تئاتر در خوبترین زمانها خوب نبوده است.
هنرمند تئاتر سالهاست به دلیل ضعف مدیریت و نبود سیاستگذاری، امنیت شغلی نداشته است.
در تئاتر اول ضابطه حاکم است و بعد رابطه چون همه چیز در حضور تماشاگر رخ میدهد.
در جامعهای به سر میبریم که حتی اگر از «نیست» بگویی، فردا انجمن حمایت از حقوق «نیست» برایت بیانیه صادر میکند.
ضمن اینکه صحبت کردن درباره هر موضوعی بسیار سخت است چون افرادی هستند که به دلیل سرخوردگیهای اجتماعی و بیعدالتیها و تلخیهایی که در زندگی چشیدهاند، بدون اینکه شما را بشناسند، در صفحه شما عقدهگشایی میکنند و ناسزا میدهند.
واقعیت این است که من از دست آنان ناراحت نمیشوم ولی به این فکر میکنم این گونه رفتارها در کجا ریشه دارد.
اینها کرونای واقعی است. ویروس کرونا را میتوان با رعایت یکسری پروتکلها مهار کرد ولی در برابر کرونای فکر و اندیشه چه کنیم.
الان به این فکر کنیم ما جامعه تئاتری چه کمکی میتوانیم به یکدیگر بکنیم.
به مسئولان کاری نداشته باشیم. راه هزار فرسنگی با اولین گام آغاز میشود.
در این مقطع دشوار و در حالیکه مدام نگران پسر 11 ماهه خود هستم، روی صحنه میروم ولی حتی اگر یک نفر با دیدن تئاتر من لبخند بر لبش بیاید، خوشحالم.
اینکه هموطنم دستکم برای صد دقیقه از هزار و یک مشکل دور شود، برایم بسیار لذتبخش است.
ایسنا
میر نادر مظلومی: سه ضلع معضلات این روزهای هنر نمایش
میر نادر مظلومی بازیگر تئاتر، درباره معضلات این هنر گفت: از جمله مشکلات تئاتر بحث آموزش است که در این ایام کمتر به آن پرداخته شد. این روزها آثار هنرمندان روی صحنه میرود، اما جامعه مخاطب آن طور که باید از این نمایشها استقبال نمیکند. این اتفاق میتواند متأثر از تعطیلات یک ساله سالنها باشد.
لب کلام
انتخاب متن نمایش تأثیر بسزایی در روند کار خواهد داشت.
اگر نمایشنامهای بدون دانش و آگاهی انتخاب شود و به مرحله تولید برسد، به گمراهی گروه و در پی آن متضرر شدن مخاطب میانجامد.
مسئولان فرهنگی آن طور که شایسته است از هنرمندان تئاتر حمایت نمیکنند.
هنرمندان باید قادر باشند با انسجام و دقت بیشتری مخاطب را از اهمیت حضور هنر نمایش در زندگی مطلع کنند.
سه ضلع مشکلات آموزشی، عدم اشراف عدهای از هنرمندان جوان به حوزه تئاتر و حمایت کم مسئولان فرهنگی را میتوان جزو مهمترین معضلات این روزهای هنر نمایش به شمار آورد.
این هنر میتواند مخاطب را از نظر فرهنگی، اجتماعی، تاریخی و ... آگاه سازد.
برای رشد بیشتر آن حمایت همه جانبه مسئولان فرهنگی وقت، نظام آموزشی کاربردی در دانشگاهها و البته مطالعه عمیق هنرمندان این حوزه درباره متون ادبی و نمایشی نیاز است.
باشگاه خبرنگاران جوان
الکا هدایت: نقش عروسکها در روحیه دادن به بچهها
الکا هدایت نویسنده، بازیگر، کارگردان و صداپیشه تئاتر در حوزه کودک و نوجوان در با اشاره به اینکه نه تنها عروسک ها بلکه هنر نمایش واسطههایی هستند که در حوزه آموزش کودک و نوجوان تاثیرگذارند گفت: دنیای نمایش مخصوصا نمایش عروسکی در حوزه آموزش کودک و نوجوان بسیار تاثیرگذار است به دلیل اینکه تشابهاتی با دنیای بازی بچه ها دارد که زبان بچههاست. کودکان از طریق بازی با پیرامون خود ارتباط برقرار میکنند و ابزار بازیشان اسباببازیها محسوب میشود که به نوعی قابل مقایسه با عروسکهای نمایشی هستند و دنیای دومی که در بازیهای نمادین میسازند و چیزی را بهواسطه چیز دیگری جایگزین میکنند همان اتفاقی است که در نمایش عروسکی رخ میدهد.
لب کلام
نه تنها در شرایط فعلی و به دلیل بحران کرونا بلکه بهطور کلی عروسک و نمایش میتوانند به دلیل داشتن زبان مشترک روی بچهها تاثیرگذار باشند
همیشه در شرایط سخت مثل جنگ، آلودگی هوا، مشکلات ناشی از بلایای طبیعی و موقعیتهای سخت، هنر و ابزار بازی میتواند در روحیه بچهها تاثیر بگذارد، حال آنها را خوب کند و از استرسشان بکاهد.
هنر ویژگی درمانی هم دارد.
رابطه بچهها با عروسک به نوعی قابل مقایسه با رابطه شان با مادر است.
بچه ها یاد میگیرند موجودی جدا از مادر هستند پس متوجه اشیای پیرامون می شوند و شروع میکنند با اشیا ارتباط برقرار کردن و به مرور بهواسطه این اشیا رشد و استقلال پیدا میکنند.
در واقع اولین عروسکهایی که بچهها با آنها بازی میکنند همان اشیای پیرامونشان مانند سنگ، تکه چوب، تکه پارچهها و ... هستند.
به این ترتیب اشکال بازیهای نمادین در بچهها شکل میگیرد که خودش میتواند گونهای از تئاتر عروسکی باشد.
به مرور این اشیا در ذهن بچهها جایگزین میشود و به تدریج میخواهند نمادهای آنها شباهت بیشتری با دنیای واقعی داشته باشد پس روی میآورند به عروسکها.
در ماههای نخست شیوع ویروس کرونا بسیاری از هنرمندان عروسکی داوطلبانه تولیدات فراوانی از ساخت عروسک تا قصهگویی در صفحات مجازی خود انجام دادند.
باید از سوی سازمانهای دولتی حرکتی صورت بگیرد و مورد حمایت واقع شوند.
بهترین خاطرات کودکی من در سالنهای تئاتر در جشنواره نمایش عروسکی رقم خورده است.
اما این مساله که در این دوره، جشنواره در فضای مجازی اتفاق میافتد و قرار است چگونه با والدین و کودکان ارتباط برقرار کند، بسیار حائز اهمیت است.
در این میان تبلیغات و ارتباط گیری با سازمانهای ویژه کودکان، مدارس و موسسات بسیار مهم است تا اگر کاری در حوزه کودک و نوجوان تولید میشود در اختیار آنان قرار بگیرد.
در حوزه تئاتر آنلاین در ابتدای راه هستیم و جشنواره امسال به مجازی برگزار شدن خلاصه میشود.
امیدوارم مخاطبان این رویداد فقط به جمعیت متخصصی که جشنواره را برگزار میکنند، ختم نشود و دامنه گستردهتری داشته باشد و بچهها هم تماشاگر آن باشند.
مهر
عادل عزیزنژاد: همه عاشقان ریسک میکنند
عادل عزیزنژاد که به تازگی اجرای نمایش «چرک» را آغاز کرده است، میگوید: همه گروههایی تئاتری که عاشق این هنر هستند و این روزها نمایشی را روی صحنه دارند، ریسک بالایی را به جان خریدهاند تا زیست تئاتر تداوم داشته باشد.
لب کلام
ما کاملا داریم ریسک میکنیم. با این اوصاف که یک بار دیگر هم شب پیش از اجرا، تئاتر تعطیل شد و گروههای نمایشی از اجرا باز ماندند.
در این چند شب خوشبختانه استقبال مخاطب بسیار خوب بود و نیمی از ظرفیت سالن (که ویژه ایام کرونا در نظر گرفته شده) تقریبا پر شد.
شاید تماشاگر هم دلش برای تئاتر تنگ شده باشد.
البته نمیدانم در اجراهای بعدی چقدر استقبال میکنند ولی همه تلاشمان را به لحاظ اطلاعرسانی ، معرفی کار و تبلیغات به کار میگیریم.
برای اجرای این نمایش حدود 6 ماه تمرین کردهایم و خوشبختانه در تئاتر برای کسی مشکلی پیش نیامد.
امیدواریم تماشاگران هم از نمایشهای روی صحنه استقبال کنند تا تلاش گروههای اجرایی دیده شود.
امیدوارم در این اوضوع و احوال بتوانیم چند دقیقهای ذهن تماشاگر را آرام کنیم چراکه این روزها همه نیاز داریم برای مدت کوتاهی هم که شده، از تمام اتفاقات دور و بر خود فاصله بگیریم.
تئاتر بهترین وسیلهای است که میتواند این فاصله را ایجاد و ذهنمان را آرام کند.
ایسنا
حامد شیخی: خالی بودن سالن ها، ظهور کرونا و تلفیقی از چند نمایشنامه
حامد شیخی، نویسنده و کارگردان نمایش «همبازی» درباره این نمایش گفت: این نمایشنامه هم مانند کارهای قبلی من، برگرفته از چند اثر است. این نمایشنامه ها عبارتند از نمایش بن بست نوشته ریچارد پارسونز، دلباخته نوشته آنا استیل من و مارک متیوس، مسالهای نیست نوشته دیوید آیوس، بذار ببینم فردا چی میشه نوشته مارک کریستلر و نمایش دو شخصیتی نوشته تنسی ویلیامز.
لب کلام
بازیگران را در ورک شاپ انتخاب کردیم.
دوستان علاقهمند به بازیگری در این ورک شاپ شرکت کردند و آنچه خودمان از بازیگری یاد گرفته ایم را به آنان هم یاد دادیم.
در حین تمرین آنچه که باید یاد میگرفتند را آموزش دادیم. در نهایت نمایشی را با این عزیزان روی صحنه بردیم.
یکسری از مسائل مانند خالی بودن سالن ها و ظهور کرونا به تئاتر لطمه میزد. همه این حواشی قصه این نمایش را شکل داده است.
نمایشنامه هایی که اقتباس کردیم به این قصه نزدیک هستند و باعث شدند یک نمایشی را بر مبنای نبود حمایتها از تئاتر بنویسم.
ما امروزه به تئاتر متروکه رسیده ایم که حالا تماشاچی ندارد.
همانند کارهای قبلی فرم صحنه و لباس کاملا ساده است.
از شیوه مینی مال در دکور استفاده کردم، یعنی کلا قطعات مساوی و قرینه کنار هم قرار گرفته اند و شکل مینی مال ایجاد کرده اند.
باشگاه خبرنگاران جوان