طرحی نو دراندازیم

شاید امروز، تصور نشر اطلاعات توسط مردان دونده ،یک کار عبث وکمدی باشد اما قرن ها پیش آنان پیشگامان نشر اطلاعات بودند.کار آن‌ها به قدری حیاتی و مهم بود که به پاس خدماتشان مسابقات دوی ماراتن در المپیک جای گرفت و پایان دهنده این مسابقات شد. (البته قصه جنگ یونان و ایران و پیدایش دوی ماراتن را همه می دانیم.) بعدها چاپارهای اسب سوار آمدند و سال ها از این دیار به آن دیار رفتند سپس بزرگترین اختراع بشر در آن روزها از راه رسید، تلگراف. حالا دیگر بشر به اصطلاح مدرن می‌توانست با زدن چند ضربه به یک قطعه آهنی و چند متر سیم وتیرهای چوبی ای که در مسیر جاده ها به ردیف چیده شده بودند مهم ترین اطلاعات را از شهری به شهر دیگر و یا کشوری به کشور دیگر ارسال کند. فرمان های شروع جنگ واتمام جنگ،اخبار مرگ وتولد، ارسال پیچیده ترین رمزهای جاسوسی حتی ابراز عشق های آنچنانی نیزتوسط این دستگاه محبوب وساده انجام می شد.

تلگراف چی ها جزو محبوب ترین ومهم ترین اقشار جامعه قرار گرفتند والبته در راه وظیفه ی مقدسشان جان هم دادند.(تصور کنید اگر یک تلگراف چی، ثانیه ای از ارسال خبر سر باز می زد چه جنگ های خونینی که شکل نمی گرفت ویا چه نبردهای سهمگینی پایان نمی یافت.)

پس بی دلیل نیست که به پاس این اختراع ارزشمند در17 می1865در پاریس وباتشکیل «اتحادیه بین‌المللی تلگرافی» روز جهانی ارتباطات هم شکل گرفت.

سال ها بعد مارکونی جوان با گسترش امواج رادیویی انقلابی شگرف درصنعت اطلاعات پدید آورد و اولین تلگراف بی سیم و بعد اولین تلفن بی سیم ووبعدتردستگاه رادیو را اختراع کرد.این شروع انفجار اطلاعاتی در جهان بود وشاید آغازپیشرفت دانش وآگاهی دربشرمدرن.آدمیزاده هرچه به جلو می رفت به اطلاعات بیشتری نیاز داشت،او درپی گشودن درهای جدید علم وآگاهی بود،به شنیدن اخبار نو نیاز داشت.دیگر هیچ بنی بشری نمی توانست جهان را بدون دریافت اطلاعات وخبر تصور کند.گویی جهان بدون این دو، ویرانه ای هولناک بود.تفاوتی هم نمی کرد که درکجای جهان باشی،در دل جنگل های آمازون یا میان صحرای کالاهاری ویا روی یخ های آلاسکا، توبه دانستن بیشتر وبیشتر احتیاج داشتی.شاید روزی باکشیدن نقاشی روی دیواروحرکات دست وخارج کردن صداهای نامفهوم از گلو،می شدشیرین ترین وساده ترین ارتباطات بشری را شکل داد اما درجهان مدرن دیگراین شکل های ارتباطی دیگر محلی از اعراب نداشته وندارند.دیگر به قول"مارشال مک لوهان"به عصر دهکده ی جهانی رسیده ایم پس عصر جدید ،اشکال جدید ارتباطی را می طلبد.

در فرضیه ی دهکده ی جهانی دیگر زبان،مذهب،جنسیت،رنگ پوست،ملیت و... نمی تواند مانعی برای ایجاد ارتباط باشد.دیگر مرزها هم معنی ندارند،ازدست سانسورچی ها هم دیگرکاری ساخته نیست،امواج اطلاعاتی ازهمه ی موانع عبور می کنند.کافی ست یک گوشی موبایل داشته باشی ویک خط اینترنت دیگر کار تمام است در اندک زمان ممکن خبر ارسال شده.دیگر لازم نیست برای کسب اطلاعات از کشوری ،به آن جا جاسوس روانه کنید،ماهواره های استقرار یافته در فضای خارج از جو کار شمارا انجام می دهند.در بالا اشاره شد که جهان بدون دسترسی به منابع اطلاعاتی یا ارتباطی جهانی دهشتناک است اما ازطرفی نیزاین حجم ازلجام گسیخته گی اطلاعاتی دهشتناک تراست.

انسان امروز دیگر گوشه امنی برای خود ندارد زیرا مدام زیر دوربین های جستجوگر می بیند. شما در خانه خود نیز درامان نیستید چون هریک از اعضای خانواده شما و یا دوستان تان با یک گوشی در کسری از ثانیه می‌توانند ریزترین رفتار شما را به جهان مخابره کنند.

این البته بعد منفی ماجراست اما از طرف دیگر امروزه همه به این نتیجه رسیده‌اند که ارتباطات وروابط عمومی یک علم است. علمی که مدام باتغییرات ساختاری جوامع بشری باید خودرا نووآداپت کند.چون کنش،رفتار،واکنش،عکس العمل انسان قرن بیست ویک به هیچ وجه قابل مقایسه با بشرقرن بیست نیست.انسان امروز باپیشرفت علم وآگاهی واندیشه بسیار پیچیده ترازپیشینیان خوداست.

حتی علم ارتباطات ثابت کرده که نحوه ی اطلاع رسانی به یک شوهر باهمسرش ویا یک مادربافرزندش باید متفاوت باشدحتی اگرژن های مشابهی داشته باشند.جهان دیجیتال ومجازی عصری را پدید آورده که شاید خود مک لوهان هم خوابش را نمی دید.

امروز مادرجایی ایستاده ایم که مدام باید تعاریف وشکل های متفاوتی را درعلم ارتباطات تعریف کنیم زیرا درغیر این صورت به آنی، سال ها از کشورهای پیش رفته عقب می مانیم.ما امروزه دیگر نمی توانیم باعلوم ودانسته های 10 سال که چه عرض کنم حتی 2سال پیش به جهان ارتباطات امروز ورود کنیم.باید درنگاه خود به ارتباطات وروابط عمومی تجدیدنظر کنیم،باید طرحی نو دراندازیم البته اگر می خواهیم باجهان نوهماهنگ باشیم و پیش برویم.باید بپذیریم، سال هاست که دیگر کسی ازتلگراف برای ارسال خبراستفاده نمی کند حتی اگر خبر،مشابه خبر صدسال پیش باشد.

دیگر برای دعوت مخاطب به یک سالن تئاتر یاتالار موسیقی چاپ بروشور کافی نیست،راه های جدیدتری را باید امتحان کرد.دیگر چاپ پوستر نمی تواند مردم را ازخطرابتلابه"کرونا" آگاه سازد باید راه های دیگری را امتحان کرد چون این ها روش های قرن نوزدهمیند!حتی در انتخاب رنگ،شکل استفاده ازکلمات،طول وعرض خبر،مدت زمان ارسال اطلاعات،طراحی خطوط ونقوش و....دقت کرد چون یک باید پذیرفت که علم روان شناسی برادرعلم ارتباطات است.درواقع یک مدیر روابط عموی خوب ویایک مدیر ارتباطات یک روانشناس ماهرست که می داند چگونه با مخاطب خود ایجاد رابطه کند.

شاید همین خصلت نقطه تمایض یک متخصص از یک آماتور و یا یک کاربر معمولی ست زیرا این ظرایف می داند و او،نه.جهان ارتباطات جهان پیچیده ای است چون انسان مدرن پیچیده ست.بازهم تاکید می کنم دوره ی اطلاع رسانی باهواکردن دود وپرواز دادن کبوترگذشته،دوره  پنهان کاری و گفتن دروغ های بزرگ هم به اتمام رسیده،باید طرحی نو درانداخت.