احسان جانمی کارگردان «طوفان» حاضر در یازدهمین دوره تئاتر صاحبدلان:
استقبال تماشاگران از نمایش «طوفان» عالی است
تئاتر صاحبدلان باعث گسترش اجراهای عمومی در کشور شد
ایران تئاتر: احسان جانمی، کارگردان، بازیگر، نویسنده و استاد دانشگاه زاده زرین شهر اصفهان در سال ۱۳۶۱ است. او از جمله کارگردانهایی است که در چندین دوره تئاتر صاحبدلان حضور داشته است.
او در کارنامه خود سابقه کارگردانی نمایشهایی چون زن در آیینه، عزیز مایی و خشم و هیاهو نوشته مهرداد رایانی مخصوص، بعد از محاکمه، دزد و ارواح، قهوه قجری نوشته آتیلا پسیانی، کور و افلیج، چند و چون زندگی و مرگ نابهنگام، گمشده، خلوتگاه، خرسهای پاندا، افسانه سرزمین نیمروز، هملت و... را دارد.
جانمی در یازدهمین دوره تئاتر صاحبدلان نمایش«طوفان» را با متنی از حسین فداییحسین در تالار هنر اصفهان روی صحنه برده که مورد استقبال مخاطبان قرار گرفته است. به همین بهانه با او به گفتگو نشستیم :
در این دوره تئاتر صاحبدلان نمایش «طوفان» را روی صحنه بردهاید. از این نمایش برایمان بگویید.
نمایش «طوفان» یکصدوهفتمین کار گروه تئاتر کاوش است. بعد از نمایش «بیداری خون» که در دوره پیشین جشنواره تئاتر فجر داشتم، تصمیم داشتم یک نمایش دینی کار کنم و به همین دلیل خیلی در متنهایی که در حوزه تئاتر دینی نوشته شده بود جستوجو کردم که اثری پیدا کنم که رویکرد دراماتیکتر و متفاوتتری نسبت به سایر متنها داشته باشد. در این جستوجوها به متن جناب حسین فداییحسین برخوردم که با ویژگیهای خاصی به زندگی و شهادت حضرت مسلم پرداخته است. ویژگی خاص این متن هم این است که مسلم ابن عقیل در بیابان گیر میافتد و راه را گم میکند. در این گمگشتگی در بیابان، به نوعی در خویش کنکاش کرده و خود را پیدا میکند. نمایش با یک موقعیت واقعگرایانه و رئالیستی آغاز میشود ولی رخدادها و موقعیتی فراواقعگرایانه و ذهنگرایانهای برایش روی میدهد که این از منظر روایت خصوصیتی عالی بود و شخصا این موضوع را کمتر در متنهای مذهبی دیده بودم. نگاهی که در متن به این جریان وجود دارد بسیار درست و برجسته و درگیرکننده از کار درآمده بود.
اجرای نمایش «طوفان» تا چه زمانی ادامه دارد؟
اجرای نمایش از 5 مهرماه یعنی روز اربعین حسینی شروع شده و تا 19 مهر یعنی 3-4 روز بعد از پایان ماه صفر ادامه دارد. این نمایش با حضور جمعی از بهترین بازیگران شهر اصفهان کار شده از جمله آقایان مهدی تقی پور، محمد ترابی که رئیس انجمن نمایش اصفهان هستند، احمد خوانساری از پیشکسوتان بازیگری شهر اصفهان هستند و محسن احمدیانی و خانم ساناز نوربخش و ۲۵ نفر دیگر که روی صحنه و پشت صحنه به من کمک میکنند و جمعا یک گروه ۳۰ نفره هستیم که برای روی صحنه بردن این نمایش تمام خواست و توانمان را به میدان عمل آوردهایم.
استقبال مردم و مخاطبان از نمایش « طوفان» چطور بوده؟
به نظرم نمایش جذاب و جالبی برای تماشاگران است و برای آنان حرف گفتنی بسیار دارد. استقبال تماشاچیان که در عکسها هم قابل رؤیت هست، بسیار خوب بوده است. تماشاگران ما با رعایت پروتکلهای بهداشتی در دو طبقه نشستند و هر شب حدود ۲۰۰ نفر تا ۲۵۰ نفر برای دیدن تئاتر ما میآیند که البته لطف دارند. این را هم بگویم که ما در سطح شهر اصفهان گروه شناختهشدهای هستیم.
از سوی نهادهای فرهنگی شهر اصفهان هم حمایت شدید؟
در کنا رحمایت های اصلی کانون تئاتر دینی ، سازمان فرهنگی هنری شهرداری اصفهان به همراهی تالار هنر و حوزه هنری خیلی به ما کمک کردند؛ نمایش «طوفان» پروژه به شدت سنگینی بود به لحاظ کاری و مالی و این دوستانی که نام بردم به من خیلی کمک کردند که ما بتوانیم این نمایش را اجرا ببریم و شاید اگر همراهی و کمکهای آنان نبود واقعا نمیتوانستیم نمایش را اجرا کنیم. تالار هنر از مجهزترین سالن های اصفهان است و ما آنجا هر شب در خدمت تمام علاقهمندان به تئاتر هستیم.
کارگردانی «طوفان» چندمین حضور شما در تئاتر صاحبدلان محسوب میشود؟
از این چند دورهای که تئاتر صاحبدلان برگزار شده، فکر میکنم 4 بار شرکت کردهام. من هر موقع که کار ارائه دادهام، پذیرفته شده و در این رویداد بزرگ فرهنگی و نمایشی حضور داشتهام. در مجموع 4 دوره در تئاتر صاحبدلان با نمایشهای مختلف کار اجرا بردهام. نکته مهم این است که من نگاه آقای فرهنگ را به تئاتر خیلی میپسندم و شخصا و قلبا ایشان را دوست دارم و از این رویکرد تئاتر صاحبدلان هم بسیار خوشم میآید چون کمک میکند به رونق تئاتر و گسترش فرهنگ دینی و تاکید بر ارزشهای اخلاقی.
جایگاه تئاتر صاحبدلان را چگونه ارزیابی میکنید؟
تئاتر صاحبدلان باعث توسعه و گسترش جریان اجراهای عمومی تئاتر شده و این امر خیلی مهم است. به نظر من اساسا نفس تئاتر در این موضوع است. من جشنوارههای مختلفی را تجربه و پشت سر گذاشتهام؛ از استانی تا فجرش، از ماه تا ایران زمیناش؛ حدود 27 سال است که کار تئاتر میکنم و سالهاست به دلیل حضور در عرصه تئاتر در جشنوارههای مختلف بودهام بنابراین نگاه ویژهای که تئاتر صاحبدلان به اجراهای عمومی دارد، برای من جالب است. به خصوص در این شرایط کرونایی و بعد از این وضعیت قرمز ناشی از آن، نمایشهایی که در قالب اجراهای تئاتر صاحبدلان در شهرهای مختلف کشور اجرا شده و خواهند شد، اولین تئاترهایی هستند که اجرا میشوند. همزمان با مناسبت خوبی هم آغاز کردند و به نظر من امسال تئاتر صاحبدلان قرین شده با این ایام که هم فعالیتها را مبارک کرده و هم اجراها را با مضمون و محتوای خود همراستا کرده است و در کل این موضوع کمک کرده به رشد تئاتر و روشن ماندن چراغ فعالیتهای نمایشی در سطح کشور. نمود این رویکرد به خصوص در شهرهای کوچکتر بیشتر به نظرم میآید. حالا در شهرهای بزرگ و مثلا در اصفهان اجراهای عمومی وجود دارد ولی به نظر من تئاتر صاحبدلان در شهرهای کوچکتر نقش خیلی بیشتر و نیز سهم بسزایی دارد البته در شهر اصفهان این رویداد همچنان نقش خودش را بازی میکند. بابت نضج گرفتن تئاتر دینی در شهرهای کشور باید دست محمود فرهنگ نازنین و دوستانش را به گرمی فشار داد و از آنان قدردانی کرد.
چه باید کرد تا تئاتر صاحبدلان، در گسترش تئاتر دینی و مفاهیم اخلاقی گسترده تر عمل کند ؟
نکتهای در این میان وجود دارد که به نظر من نباید از آن غافل بود و آن هم اینکه این کمک هزینهای که برای گروهها در نظر گرفته میشود، بسیار اندک است و این نگاهی که نسبت به تئاتر دینی وجود دارد در بخش اجرایی تئاتر نباید صرفا در حد شعار عمل کند. باید حمایت بیشتری از این گونه آثار صورت بگیرد و مبالغ بیشتر و مناسب سطح و اندازه گروهها به این امر اختصاص پیدا کند. نمایش با نمایش تفاوت دارد و بایستی مطابق زحمتی که کشیده شده سقف حمایت تعیین شود. به نظر من اداره کل هنرهای نمایشی بیشتر از گذشته و ارگانها و سازمانهای فرهنگی دیگر به کمک جشنواره صاحبدلان بیایند تا امکان پشتیبانی و حمایت موثرتر از گروههای نمایشی فراهم شود و کانون تئاتر دینی بتواند از لحاظ مادی و معنوی از هنرمندانی که در حوزه تئاتر دینی فعال هستند، بیشتر حمایت کند. با این بودجه اندکی که پارسال هم با توجه به چیزی که در سندهای شفافسازی آمده بود از همه کمتر بود، رونق بیشتر عرصه تئاتر دینی کار سختی خواهد بود. آن هم در حالی که تئاتر صاحبدلان به لحاظ تعداد بیشترین تعداد اجرای عمومی کشور را شامل میشود.
در پایان باز هم از سازمان فرهنگی هنری شهرداری اصفهان به خصوص جناب آقای سعید امامی و دوستانشان تشکر میکنم. همچنین سپاسگزارم از مدیران اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان که با همدلی بسیار و مساعدت موثر، خیلی سریع، مجوز نمایش «طوفان» را صادر کردند. امیدوارم که بتوانم باز هم کارهای ارزشمندی را در این حیطه مانند نمایشنامه جذاب و حرفهای جناب آقای فداییحسین که سالهاست در این حوزه زحمت کشیدهاند و قلم زدهاند، روی صحنه ببرم و نقشی موثر در اعتلای تئاتر دینی و تئاتر صاحبدلان داشته باشم. از سایر دوستانی که کوشیدند «طوفان» به بهترین شکل برای مخاطبان مشتاقش روی صحنه برود هم تشکر میکنم.