در حال بارگذاری ...
نگاهی بر دو اجرا از یک نمایشنامه

«کاغذ باطله» در پارس آباد و مشکین شهر

ایران تئاتر _ غریب منوچهری؛ نمایش ‌کاغذ باطله نوشته نسرین احمدخانی در مهرماه امسال در مجموعه فرهنگی و سینمایی انقلاب پارس آباد به کارگردانی حسن جباری توسط گروه آران هنر و در آبانماه امسال از سوی گروه رمانس در تالار اندیشه مشکین شهر استان اردبیل به روی صحنه رفت. با خرسندی از تماشای هر دو اجرا، نکاتی را پیرامون این تجربه مرور می کنیم.

 داستان نمایش کاغذ باطله از چه قرار است؟ نمایش به زندگی خانوادگی دو دوست می پردازد؛ تورج همسر شیرین با چند نفر کار می کنند و از چین دستمال توالت وارد می کنند اما به مشکل مالی برخورده اند و تورج از طرف فردی که با پول او تجارت می کرده تحت تعقیب و دستگیر و روانه زندان می شود. فرهاد دوست نزدیک تورج که زمانی خود نیز خاطرخواه شیرین( همسر تورج) بوده وارد ماجرا می شود و مبلغ کلانی به شیرین میدهد تا تورج را از زندان  آزاد کند. شیرین که طراح معماری است درقبال این پول علاوه بر کار کردن در شرکت فرهاد قرار است نصف سهم الارث زمین پدری اش را به فرهاد بفروشد.
تورج از زندان آزاد می شود و به همسرش شیرین مشکوک می شود که اینهمه پول را از کجا آورده است. ورود برادر شیرین به ماجرا به عنوان شریک سهم الارث شیرین در زمین پدری، جهت بازشدن گره کمک می کند و  واکاوی ها به افشا شدن موضوع و حقیقت می انجامد و تورج و دیگران که شک و تردیدهایی در آنها پدیدار شده بودند دچار پشیمانی شدید می شوند.  
متن دچار تکرار سوژه شک و بدگمانی و مظلومیت زن که با نیم نگاهی فیمینیستی سعی دارد از طریق طرح معماگونه و تعلیق تماشاگر را تا انتها نگه داردکه تاحدودی نیز موفق هست. اما اصرار بر رعایت همین ساختار نوشتاری متن را از پرداخت بیشتر به موضوعات و کاراکترهای نمایش باز می دارد.‌ طرح موضوع واردات دستمال توالت از چین، وضعیت اقتصادی مملکت، تصمیمات بی منطق تورج در فرار از دست طلبکاران و جواب های دم دستی همسرش که نه ما را قانع می کند نه همسرش را، رقابت تورج و دوستش فرهاد بر سر شیرین همسر تورج که بی جواب می ماند و .... از این قبیل موارد و سوالات هست که ذهن تماشاگر را مشغول می کند. بطور کلی متن چندان قوی و استخوان دار نیست که به کمک گروه بیاید و شاید انتخاب این متن برای گروه های جوان که تجربیاتی از این قبیل در اجتماع و زندگی خود ندارند کمی زود به نظر می آید که در نهایت گروه بویژه بازیگران از ایفای بسیاری از لحظات نمایشنامه عاجز می مانند.
 بازیگران هردو گروه جوان هستند و گام های نخست را بر روی صحنه تئاتر برمیدارند اما کارگردان ها تجاربی در گذشته دارند که به کمک این بازیگران آمده اند تا آنها راهشان را پیداکنند. بازیگران جوان پارس آباد  خروجی کارگاه های آموزشی یکسال اخیر این گروه بوده و بازیگران جوان مشکین شهر که فرید معتمدی را همراهی می کنند، به تازگی به بدنه تئاتر این گروه و شهرستان جذب شده اند. حضور و ورود این علاقمندان به تئاتر شهرستان ها و استان نوید روزهای خوبی را می دهد و شاید بتوان گفت تئاتر استان، بویژه جمعیت بازیگری استان درحال پوست اندازی است. به فال نیک میگیریم.
 خوشحال کننده است که این گروه ها نخستین گام های خود را در اجراهای عمومی و با رودررویی مخاطبین واقعی یعنی تماشاگران برداشته اند و امید می رود همین اهمیت را در کارهای بعدی خود نگه داشته باشند و در لابلای جشنواره ها و داوری ها خود را به هلاکت و نیستی نرسانند.
نمایشنامه کاغذ باطله از یک نویسنده غیر بومی نه چندان شناخته شده  نشان از آن دارد که انتخاب متن از سوی هردو گروه بدون مطالعه و شناخت قبلی و تصادفی بوده و در این حوزه نیاز به آموزش و مشورت دارند از طرفی ارتباط و شناخت این گروه ها با نویسندگان بومی استان نیز از واجبات است. هر دو گروه در انتخاب متن نیاز به کسب مهارت بیشتر دارند چرا که انتخاب متن زیربنایی ترین و مهم ترین کارگروه و کارگردان هست.
در نگاه یکسان به دو اجرا از یک نمایشنامه واحد( کاغذ باطله) می توان به مواردی چند اشاره کرد: بازیگران بازی یکدست را ارائه نمی کنند در هر دو اجرا یک یا دو بازیگر تاحدودی توانسته بودند به نقش و بازی خوب نزدیک شوند. اما اکثر بازیگران نیاز به آموزش و تقویت بازی بویژه در بخش بیان دارند. ریتم در اجرای این نمایش پارس آباد بهتر از گروه مشکین شهر بود و مشکل عمده ریتم اجرای گروه رمانس در مشکین شهر به خاموش شدن نور و تغییرات صحنه در بین پرده ها برمیگردد که به راحتی قابل اصلاح است. بازی بازیگران در اجرای مشکین شهریها بهتر از بازی بازیگران در اجرای پارس آباد دیده می شد. در مقابل طراحی صحنه در اجرای پارس آباد خلاقانه تر و بهتر به نمایش گذاشته شده بود. تحلیل کارگردانها از متن در هر دو اجراصحیح و در خدمت کار بود اما حرکات اضافی بازیگران مشکین شهر علاوه بر کندی ریتم اجرا به کارگردانی کار نیز لطمه وارد میکرد.
 در حاشیه هردو اجرا این مهم بودکه گروه در نخستین گام های خود به درستی به مقوله اقتصاد تئاتر نگاه کرده اند. تبلیغات و اطلاع رسانی و فروش بلیت و حذب مخاطب از دغدغه هر دو گروه بود که همین اندیشه در هر دو گروه نوید آن می دهد که جوانان ما گام های نخست را با دیدی جامع برمی دارند و شاید در آینده نزدیک، تئاتری بدون انتظار حمایت مالی از کسی یا کسانی داشته باشیم.
آرزوی موفقیت هر دوگروه جوان و علاقمندان به تئاتر در استان اردبیل را دارم.




مطالب مرتبط

در نکوداشت نامداران فرهنگ و هنر اردبیل مطرح شد

علی نصیریان: هنرمندان باید در اعتلای ارزش‌های معنوی و اخلاقی جامعه گام بردارند
در نکوداشت نامداران فرهنگ و هنر اردبیل مطرح شد

علی نصیریان: هنرمندان باید در اعتلای ارزش‌های معنوی و اخلاقی جامعه گام بردارند

علی نصیریان، هنرمند پیشکسوت سینما، تئاتر و تلویزیون، در مراسم نکوداشت نامداران فرهنگ و هنر استان اردبیل، تاکید کرد هنر همچون چشمه جوشانی است که هنرمندان باید از آن به بهترین شکل استفاده کنند و به دور از لذت‌گرایی مادی، در اعتلای ارزش‌ها، معنویت و اخلاق جامعه، گام‌های ...

|

نظرات کاربران