ایرج صغیری در مراسم رونمایی از کتاب «آواز تیتروها» :
پایبندی به ارزش‌های معنوی ، بوشهر را در عرصه فرهنگ و هنر برجسته کرده است
ایرج صغیری: پایبندی به ارزش‌های معنوی، بوشهر را در عرصه فرهنگ و هنر برجسته کرده است 2
ایرج صغیری: پایبندی به ارزش‌های معنوی، بوشهر را در عرصه فرهنگ و هنر برجسته کرده است 3
ایرج صغیری: پایبندی به ارزش‌های معنوی، بوشهر را در عرصه فرهنگ و هنر برجسته کرده است 4
رمان «آواز تیتروها»، نوشته ایرج صغیری به‌تازگی توسط انتشارات مهرک-سوره مهر کودک و نوجوان- منتشر و راهی بازار نشر شده است. مراسم رونمایی از این کتاب به بهانه ۷۶ سالگی ایرج صغیری با حضور وی و جمعی پیشکسوتان ادب و هنر استان بوشهر و علاقه‌مندان، شب گذشته در محل کافه حاج رئیس بوشهر برگزار شد.
به گزارش خبرنگار ایران تئاتر از بوشهر، ایرج صغیری در بخشی از صحبت‌های خود در این مراسم گفت: یک نقطه مشترک برای ما که در عرصه فرهنگ و هنر این دیار فعالیت کرده‌ایم، وجود دارد و آن چیزی نیست جز بزرگواری قدرت هنری و شکوه معنوی بوشهر و چرایی آن را نه‌تنها من بلکه هیچ‌کس نمی‌تواند به‌درستی توصیف کند.
صغیری در ادامه افزود: آنچه بوشهر را در هنر به فرهنگ در این کشور برجسته می‌سازد، پایبندی به مجموعه‌ای از ارزش‌های معنوی است. تمام اقشار بوشهر خود را در برابر ارزش‌های معنوی که وجود دارد، مسئول می‌دانند به همین خاطر است که چهره‌های ادب و هنر این استان نه‌تنها در سطح ملی بلکه در سطح بین‌المللی شناخته‌شده هستند.
او تأکید کرد: نمی‌خواهم بگویم که در دیگر نقاط کشور این چهره‌ها وجود ندارند اما در سطح خلق آثار بومی، نخواهند توانست به حد چهره‌های شاخص این حوزه در بوشهر برسند؛ بنابراین اگر جامعه‌ای با صداقت حرکت کند، هرچقدر هم که کوچک باشد برتر می‌شود.
ایرج صغیری در ادامه به بیان خاطراتی از گذشته و تجربیاتش در اوان جوانی و شروع فعالیت‌های هنری پرداخت. او همچنین به نقش‌آفرینی هنرمند فقید و نام‌آشنای حمید لطفی در نمایش «سرباز» اشاره کرد.
پخش فیلم تئاتر «سرباز» به کارگردانی ایرج صغیری
در این مراسم بخش‌هایی از فیلم تئاتر «سرباز» که در سال 1380 به کارگردانی این هنرمند پیشکسوت تولید شده بود، برای حاضران اکران شد و در ادامه عباس عاشوری نژاد درباره شاخصه‌های فرهنگی و هنری استان بوشهر صحبت کرد و به توصیف شخصیت استاد ایرج صغیری و رمان «آواز تیتروها» پرداخت. پس‌ازآن دو گروه موسیقی محلی و سنتی بوشهر به سرپرستی بردیا بهرام نژاد و حماسه حق‌پرست اجرای برنامه کردند. همچنین بخش‌هایی از نمایش «قلندرخانه» به نویسندگی و کارگردانی ایرج صغیری پخش شد. در پایان این مراسم، از کتاب «آواز تیتروها» رونمایی و شمع تولد این هنرمند پیشکسوت با هنرنمایی علی هدایت، نوازنده چیره‌دست سازدهنی، خاموش شد.
«آواز تیتروها»؛ بیانی تاریخی از یک برش زمانی در استان بوشهر
بر اساس این گزارش، در کتاب «آواز تیتروها»، حیدر و نوشاد دو شخصیت اصلی ماجرا هستند و رمان، با خلق فضای ماهیگیری این دو دوست آغاز می‌شود. در ادامه این دو شخصیت با پیوستن به مبارزان تنگستانی به رهبری رییسعلی دلواری، روایت‌های زیبایی را از مبارزه علیه اشغالگران انگلیسی که در زمان محمدعلی شاه قاجار بوشهر را اشغال کرده بودند، بیان می‌کنند. این کتاب درواقع، بیانی تاریخی از آن برش زمانی در استان بوشهر است.
اشاره به لهجه بوشهری بابیان اصطلاحات بسیار ازجمله ویژگی‌های منحصربه‌فرد در «آواز تیتروها» است. صغیری در این کتاب به شکلی ماهرانه از این استعداد و توانایی بی‌نظیرش استفاده کرده و در شکل‌گیری داستان رمان به بازنمایی آداب، رسوم و خرده‌فرهنگ‌های بوشهر نیز پرداخته است.
افسانه‌ای برای خلق حضور تیترو در «آواز تیتروها»
عنوان این کتاب، برگرفته از نام پرنده‌ای است در بوشهر که صوتی شبیه به آوای «تی‌تِ‌رو» دارد. این پرنده در طول قصه، میان دو شخصیت حیدر و نوشاد حضور دارد.
ایرج صغیری دراین‌باره می‌گوید: «تیترو» نام یک پرنده است و بوشهری‌ها به این نام صدایش می‌کنند؛ در این کتاب از عنوان گرفته تا متن، اسمش مدام شنیده می‌شود. این پرنده همیشه در دسته‌های کوچک حدوداً شش‌تایی در شب پرواز می‌کند. این پرنده‌ها هنگام خواب به صورتی که پایشان روبه آسمان است، استراحت می‌کنند. افسانه‌ای دراین‌باره وجود دارد که می‌گوید آن‌ها با این شکل خوابیدن با پاهایشان مانع سقوط آسمان و مردن آدم‌ها می‌شوند. اینجا هم شخصیت‌های داستان در حال تلاش‌اند تا شهر سقوط نکند و این قرابت باعث شد تا چنین عنوانی را برای کتاب انتخاب کنم.
بخشی از این کتاب را باهم می‌خوانیم:
«همه شنیدند که تیتروها می‌خوانند: تیترو... تیترو... «حیدر» آسمان را نگریست و پرنده‌ها را جستجو کرد. به یاد شب خاطره انگیزش با «زارعباس» افتاد. آن‌ها را دید که در اعماق آسمان هم دوش ستاره‌ها می‌رفتند و آوازشان دم‌به‌دم به تحلیل می‌رفت. حیدر اندیشید تیتروها الآن روی ماهورهایی هستند که با «نوشاد» به دنبال اسب‌ها رفته بود. خنده حسرت باری کرد و سوار به گاری نزدیک شد. ضمن حرکت روی تابوت نوشاد خم شد و آهسته گفت: نوشاد تیتروها هستنا نمی‌خوای نگاه کنی و آوازشون رو گوش کنی؟ روزی می‌گفتی تیتروها رو دوست دارم. نمی‌خوای نگاه کنی؟ حالا روی چراگاه رمه اسبا رسیدن. کاش می‌تونستی نیم‌خیز بشی و این پرنده‌های زیبا را ببینی و آواز پر برکتشون رو بشنوی و...
ایرج صغیری متولد اول آذر ۱۳۲۵ در بوشهر بازیگر، کارگردان، نمایشنامه‌نویس و داستان‌نویس ایرانی است. او با بازی در نقش ابوذر در تئاتری که با همکاری داریوش ارجمند و نظارت علی شریعتی در دانشگاه فردوسی و حسینیه ارشاد اجرا شد، توانست مهارت خود را به نمایش بگذارد و به محبوبیت دست یابد. نمایشنامه «قلندرخانه» از آثار او به‌عنوان اثر شایسته تقدیر بیستمین دوره جایزه کتاب فصل شناخته شد.
