مدیریت کلان دانشگاهی اراده ای برای توجه به نمایش ایرانی ندارد
بخش دانشجویی جوان های علاقمند به نمایش ایرانی را دلگرم کرده است

نام داود فتحعلی بیگی با نمایش ایرانی وتئاتر آئینی سنتی عجین است و در پنج دهه فعالیت تئاتری اش با تالیف ، فعالیت آموزشی ، برگزاری جشنواره و اجرای نمایش ،تلاش مستمر و ستودنی در رونق و احیای این گونه  داشته است. فتحعلی بیگی در باره لزوم جانمایی بخش دانشجویی در جشنواره تئاتر آیینی سنتی می گوید: نکته مهم میل و اشتیاق برخی از دانشجویان واساتید به نمایش های ایرانی است و نکته ارزشمند و خوبی است .متاسفانه دانشگاه های تئاتری کشور رسمیتی برای تئاتر ایرانی قائل نیستند .

 مدیریت کلان دانشگاهی اراده و توجهی برای توجه به نمایش ایرانی ندارد

علی رغم وجود تعداد زیادی رساله ، مقاله و کتاب هنوز گویی نزد متولیان درس های دانشگاهی علاقه ای برای پرداختن و استفاده از تئاتر ایرانی وجود ندارد . از ده سال قبل رشته و واحد تئاتر ایرانی  طراحی و از طریق دانشگاه سوره و فرشچیان پیگیری کرده ایم. اما بازهم اراده و توجهی از مدیریت کلان دانشگاهی برای استفاده از این برنامه ها وجود ندارد .

دوره ای دکتر ناصر بخت این مقوله را پیگیری می کرد که با تغییر مدیریت این تلاش ها به سرانجامی نرسید .اعمال و استفاده از این پرتکل آموزشی یا از طریق شورای عالی انقلاب فرهنگی و یا مدیریت کلان تئاتر باید پیگیری شود . اضافه شدن این درس ها  به واحدهای دانشگاهی بخشی از ماجرا است و باید این رشته به صورت مجزا به درس های دانشگاهی اضافه شود .

من و سایر همفکرانم با نوشتن مقالات متعدد لزوم و اهمیت و قابلیت های حضور این درس در واحدهای دانشگاهی را به دفعات تشریح و تبین کرده ایم . موقعی که برخی از دانشجوایان برای ارائه پایان نامه تحصیلی به این سمت می آیند نشان از توجه آنها به نمایش ایرانی دارد.متاسفانه چند سال قبل در دانشگاه هنر ، واحد درسی تعزیه حذف شد و یکی دوستان مدیر آنجا مدعی شد که تعزیه را در ذیل واحد نمایش در ایران ، تدریس می کنیم. در حالی که اساسا تعزیه بسیار فراگیر است و با یکی دو واحد آموزشی نمی شود برگزارش کرد.

وی با اشاره به سابقه تاریخی نمایش ایرانی در قالب تعزیه عنوان کرد: قبل از ورود تئاتر مدرن و غربی ما ، دوقرن سابقه تعزیه داشتیم و بنابراین باید برای این مسئله اهمیت قائل شد. تکیه دولت و اجراهای با شکوه تعزیه موید جایگاه و اهمیت تعزیه و نمایش ایرانی برای مردم  را نمایاین می سازد. حتی در تاریخ آمده اولین ترجمه آثار مولیر را گروه تئاتری اسماعیل بزاز در ایران اجرا کرد. بنابراین هنرمندان ما شناخت جامعی از تئاتر ایرانی و بعدا تئاتر غربی دارند. بنابراین باید واکاوی کرد که چرا نمایش ایرانی و تعزیه به محاق فراموشی سپرده شد و همه چیز شد تئاتر غربی ؟ چرا دانشجوی تئاتر ما این پدیده های نمایش ایرانی را خوب یاد نمی گیرد ؟ چرا اساسا واحد درس نمایش در ایران جنبه ویترینی  پیدا کرده است و فقط واحدش تدریس می شود ؟

این مدرس در ادامه با اشاره به رویکردهای مثبت جشنواره در توجه به آثار دانشجویان در حوزه تئاتر ایرانی تصریح کرد: در بخش جوانه ها این رویکرد با قوت پیگیری شد و موقعی که متوجه می شویم دانشجویی که پایان نامه اش در حوزه تئاتر ایرانی است ، وظیفه داریم از او حمایت کنیم . تا ابن دانشجو امید پیدا کند تا این راه را ادامه بدهد و برای ادامه راه یارگیری می کنیم و خوشبختانه امسال جوان ها در جشنواره حضور موثر و پر رنگی دارند. به نظر انتقال تجربیات نسل قدیمی به نسل جوان ها درست انجام شده است.

کشف استعداد

محسن طباطبایی که با نمایش یک شب از هزار و یک شب  در جشنواره حضور دارد. درباره تاثیرات بخش دانشجویی معتقد است: چیزی به عنوان دانشگاه تخصصی نمایش های ایرانی نداریم و بیشتر دروس غربی در دانشگاه های تئاتری تدریس می شود . نمایش آینی سنتی ، نمایش بومی ایرانی است و با فرهنگ و باور و اعتقادت مان عجین است . برگزاری جشنواره به جوان های دانشجوی علاقمند فعالیت در حوزه نمایش های ایرانی ، با ایجاد انگیزه کمک های زیادی کرده است .به نظرم نگاه حمایتی حاکم در جشنواره از جوان ها بسیار خوب ساماندهی شده است و گروه های دانشجویی مجال اجرای نمایش ایرانی را به دست آورده اند و با این رویه استعدادهای جدیدی نیز شناسایی می شود .

ایجاد امیدواری بین جوان های دانشجو

شیوا طاهری که با نمایش رام کردن زن سرکش در جشنواره حضور دارد در باره تاثیرات وجود بخش دانشجویی می گوید:وجود این بخش در جشنواره در ایجاد انگیزه و امیدواری بین جوان های دانشجوی علاقمند به تئاتر ایرانی بسیار موثر عمل کرده است واین جوانها ترغیب به حضور و ارائه نمایش پیدا می کنند. در محیط های دانشگاهی نمایش نامه های بسیار خوبی برای اجرا نوشته می شود و با اجرایی شدن آنها نمایش های جوان های دانشجو در معرض دید و قضاوت قرار می گیرند .

 این کارگردان با اشاره به  لزوم ایجاد پشتوانه دانشگاهی برای نمایش ایرانی افزود : نمایش ایرانی در حال حاضر در دانشگاه های تئاتری فقط در حد یک واحد تدریس می شود و دیگر برایش اتفاقی  رخ نمی دهد .با حمایت جشنواره از این مسئله توجه و تمرکز جوان ها به نمایش ایرانی جلب و برای این ژانر پشتوانه سازی صورت می گیرد تا زحمات نسل قدیمی تئاتر ایرانی از بین نرود و چراغ این راه روشن بماند.

پایان نامه من در باره نمایش ایرانی است و به این گونه نمایشی علاقه زیادی دارم .چند سال قبل قرار بود رشته دانشگاهی تخصصی در حوزه تئاتر ایرانی به همراه اضافه کردن واحد های درسی نمایش ایرانی صورت پذیرد و باید این قضیه پیگیری شود. زیرا حوزه نمایش ایرانی بسیار گسترده است .

ایجاد جریان آموزشی و پژوهشی 

امین اکبری نسب که با نمایش اگر شبی از شب های تهران مسافری ،درجشنواره حضور دارد. در باره تاثیرات و اهمیت بخش دانشجویی جشنواره معتقد است: من به عنوان مدرس در این بخش حضور دارم و معتقدم بخش دانشجویی تاثیرات مثبت زیادی به همراه دارد . موقعی که می خواهیم در حوزه فرهنگ بومی و ایرانی پژوهش داشته باشیم نیاز داریم که در فضای آکادمیک و دانشگاهی به این موضوع پرداخته شود . با انجام بخشی از این پژوهش می توانیم شناخت کامل تری از تکنیک ها وشیوه های اجرای نمایش ایرانی به دست بیاوریم و در نمایش هایی که در جشنواره تئاتر آیینی و سنتی و اجرای عمومی برای ارائه کار بهتر مورد استفاده قرار بدهیم و از این تجربه جدید می شود کتاب ومقالات آموزشی خوبی منتشر کرد .

این کارگردان درباره لزوم ترغیب دانشجویان در این عرصه عنوان کرد: استفاده و ترغیب دانشجویان به حضور در جشنواره هایی نظیر جشنواره آیینی و سنتی باعث می شود که دانشجویان با پیشینه غنی نمایش ایرانی بهتر و کامل تر آشنا بشوند. متاسفانه در چند سال اخیر به دلیل کمبود منابع و عدم ورود اساتید و دانشجویان به حوزه نمایش ایرانی مقداری دچار عقب افتادگی و افت شده ایم و به خوبی نتوانسته ایم برخی از گونه های نمایش ایرانی را ترویج و معرفی کنیم. بنابراین  بخش دانشگاهی جشنواره آیینی سنتی با این وسعت نتایج مثبت زیادی مثل ایجاد جریان آموزشی و پژوهشی را باعث شود.

 اکبری نسب  با تاکید بر از دست دادن استاتید قدیمی و با سابقه نمایش ایرانی و تبعات آن تصریح کرد: در یک دهه اخیر در این حوزه نام های بزرگی مثل استاد سعدی افشار و مرشد ترابی را از دست داده ایم و تجربیات و تکنیک هایشان متاسفانه از بین ما رفته است و باید از تجربیات سایر اساتید این عرصه به نحو احسنت استفاده کرد. جشنواره می تواند پایگاهی برای ایجاد  و طرح مسائل آموزشی موثر و کارا باشد. رسالت مهم دیگر جشنواره علاقمند کردن نسل جوان به تئاتر ایرانی است .