قادر آشنا در گفتوگو با ایران تئاتر تاکید کرد:
ضرورت توجه به داشتههای فرهنگی خودمان
اهمیت تشکیل کمپانی های تئاتر و تعریف تئاتر دولتی و خصوصی
قادر آشنا در حاشیه مراسم رونمایی از آخرین آثار منتشر شده دفتر پژوهش، آموزش و انتشارات نمایش اداره کل هنرهای نمایشی در گفتوگو با ایران تئاتر اظهار داشت: ما هر نمایشنامه و هر متن خارجی را بیاوریم و هرچقدر هم بخواهیم آن را ایرانی و روزآمد کنیم باز هم مروج فرهنگ دیگر کشورها هستیم؛ چه در حوزه نمایشنامه چه در حوزه فیلمنامه چه در حوزه کتاب و سایر حوزهها ، بنابراین ضروری است که ما به داشتههای فرهنگی خودمان توجه کنیم.
به گزارش ایران تئاتر، مدیرکل هنرهای نمایشی وزارت ارشاد با اشاره به پیگیری طرح از ایده تا اجرا از ابتدای دوران مدیریت خود گفت: باید بگویم همواره این کار برای من یک آرزو بوده برای اینکه ما در کشوری زندگی میکنیم که فرهنگی غنی دارد به معنای واقعی آن و همچنین مشاهیر فراوانی دارد که یا بیبدیل یا کمنظیرند. همچنین در فرهنگ کهنمان که رنگینکمان عظیمی است از خردهفرهنگهای مناطق مختلف کشور و بحق هر یک خود فرهنگی بزرگ و غنی محسوب میشوند، قصههای تاریخی بسیاری داریم که سرشار از درام و متن و محتوا هستند و میشود در موردشان کارهای فراوانی کرد . این آرزو برای من وجود داشت که ما باید بیاییم به سمت داشتههای خودمان و آنها را تقویت کنیم.
آشنا در ادامه تصریح کرد: باید به جای اینکه مجری فرهنگ و هویت دیگر کشورها و دیگران باشیم، خودمان را باور و قبول کنیم و در راه اعتلای فرهنگ ایران بزرگ زحمت بکشیم و تلاش کنیم و اگر این باور را داشته باشیم که هنر ماندگارترین تاثیر را بر ذهن و دل آدمیان دارد این کار را باید عملی کنیم. من از سالیان پیش به دنبال این بودم که در عرصه هنرهای نمایشی برویم سراغ تولید نمایشنامههای ایرانی در گستره جغرافیایی ایران زمین و در واقع بپردازیم به مجموعهای از آیین و سنن و مولفههای فرهنگی و مشاهیر و مفاخر و دورهها و بزنگاههای تاریخی ما چون عاشورا و کربلا و غدیر و حتی خود ورود و ظهور دین اسلام در ایران و انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و مدافعان حرم و از همه مهمتر پرداختن به نظام سلطهای که پایش را گذاشته بر گلوی ما و دارد با توسل به ابزارهای فرهنگی به ما فشار میآورد برای اینکه حرفی زدهایم و گفتهایم میخواهیم استقلال داشته باشیم، میخواهیم خودمان باشیم؛ بنابراین این فکر و طرح ایده تا اجرا همواره در ذهن من وجود داشته است.
مدیرکل هنرهای نمایشی با اشاره به دوره دوم مدیریت خود در حوزه تئاتر کشور همچنین عنوان کرد: فرصت اندکی مهیا شد در دورهای که دوباره به عرصه تئاتر برگشتم و وقتی دوباره به عرصه مدیریتی تئاتر آمدم از اولویتهایی که برای فعالیتهایم اعلام کردم بحث نمایشنامهنویسی و پروژه ایده تا نگارش بود که خوشبختانه الان در حال اجرا و نتیجه دادن است. به عنوان مثال در تئاتر شهر از نمایشهای مربوط به مجموعه راه روشن نمایش «بابا آدم» نوشته و به کارگردانی خانم لیلی عاج اجرا شد و نیز نمایش پنگوئنهای افسرده که آقای امیر علیاکبری خودش نوشته و کارگردانی کرده است. یک نمایشنامه دیگر را هم آقای شهرام کرمی نوشته که در حال حاضر روی صحنه و در حال اجراست. از مجموعه نخل سرخ هم از میان کارهایی که تولید کردیم در استانهای بوشهر، کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری، خوزستان و لرستان پنج اثر در حال اجراست . امیدوار هستم که تعدادی از این کارها را در چهلمین دوره جشنواره تئاتر فجر شاهد باشیم که قطعاً اینطور خواهد بود.
او تصریح کرد: این مسیر باید ادامه پیدا کند و اگر این کار انجام نشود در حق فرهنگ و هویت ایران زمین جفا کردهایم و نه تنها من به عنوان یک مدیر بلکه همه ما باید در این راه تلاش کنیم و نویسنده ما هم باید ذهنش به این سمت حرکت کند.
آشنا ادامه داد: از هر منظری که میخواهیم به دنیا نگاه کنیم باید از دوربین و دریچه یک ایرانی به جهان نگاه کنیم؛ بنابراین این باور من بود و خوشبختانه در مسیر تحقق آن با تمام توان تلاش کردیم که به نتیجه برسد. شما شاهد هستید که هر هفته شاهد رونمایی از آثار و کتابهای جدید اعم از نمایشنامه و منابع آموزشی و نیز برگزاری مراسم پاسداشت بزرگان عرصه هنرهای نمایشی کشور هستیم که امیدوارم تا پایان سال ادامه پیدا کند. همچنین امیدواریم تا پایان سال ما غیر از آنچه تا کنون انجام شده شاهد رونمایی حداقل 30 اثر نمایشی که توسط نمایشنامهنویسان خوب کشورمان نوشته شده باشیم.
مدیرکل هنرهای نمایشی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه در پیمودن مسیری که تاکنون طی شده از خود و همکارانتان در اداره کل هنرهای نمایشی چقدر راضی هستید، اظهار داشت: ببینید پاسخی که به ذهنم میرسد ۵۰ درصد است و به این دلیل میگویم ۵۰ درصد چراکه در دوران مدیریتم دو هدف و آرزو داشتم که متاسفانه یکی از آنها در دلم ماند و به اجرا نرسید و عملی نشد. دلیلش هم این نبود که همکاران من کمکاری کرده باشند؛ اصلاً اینطور نبوده و من شهادت میدهم که همکاران من تمام توانشان را در این راه گذاشتند، منتها متاسفانه شرایط کرونایی و برخی شرایط دیگر اجازه کار بیشتر را به ما ندادند. آنچه در ذهن من بود و همچنان هم در ذهن من هست در کنار بحث تولید نمایشنامه ایرانی و اجرا رفتن آن، یک مسئلهای وجود دارد و آن اینکه ما باید تفاوت میان تئاتر دولتی و تئاتر خصوصی را روشن و آن را یکبار برای همیشه تفکیک کنیم؛ من با پیگیری این طرح به دنبال این موضوع بودم تا این مسئله را جا بیندازم که تعریف و تفاوت میان تئاتر دولتی و خصوصی و نیز نقش دولت و نقش بخش خصوصی در این عرصه چیست و همچنین به سرانجام رساندن پیگیری مسئله بسیار مهم راهاندازی کمپانیهای تئاتری ایران. البته این موضوع را قبلاً هم در قالب گروههای ثبتشده پیگیر بودم. در دیداری که چند روز پیش خدمت استاد علی نصیریان بودیم ایشان به شدت تاکید میکردند که تئاتر بدون تشکیل گروههای تئاتری بیفایده است چرا که قائم به فرد میشود و نتیجهای در بر نخواهد داشت و ضروری است که گروههای نمایشی شکل بگیرد. ده سال پیش هم پیگیر تشکیل گروههای نمایشی بودم و به شدت برای به نتیجه رساندنش علاقهمند بودم که متاسفانه بنا به دلایلی امکان اجرا پیدا نکرد؛ بنابراین اینکه میگویم به آنچه میخواستیم و همه آن چیزی که مدنظر بود نرسیدیم در واقع به دنبال ایدهای اینچنینی بودیم. در واقع هدف بلندمدتی داشتم که تفاوت میان تئاتر دولتی و تئاتر خصوصی با این شیوه کاملا شفاف و به صورت عملی مشخص و تفکیک شود بنابراین اینکه میگویم ۵۰ درصد به خاطر این است که این ایده عملیاتی و اجرایی نشد.
آشنا با تاکید بر اهمیت خودباوری فرهنگی در پایان گفت: امیدوارم هنرمندان عزیز و شریف ایران زمین بدانند و باور داشته باشند که البته آنها خود میدانند که اگر میخواهند بزرگی کنند باید با هنر ایران زمین بزرگی کنند. ما هر نمایشنامه و هر متن خارجی را بیاوریم و هرچقدر هم بخواهیم آن را ایرانی و روزآمد کنیم باز هم ما مروج فرهنگ دیگر کشورها هستیم؛ چه در حوزه نمایشنامه چه در حوزه فیلمنامه چه در حوزه کتاب و سایر حوزهها بنابراین باید این را بدانیم و ضروری است که ما به داشته های فرهنگی خودمان توجه کنیم. البته حرفم به معنای این نیست که از دنیا ببریم و منفک بشیم، منظورم اصلاً این نیست؛ ما میتوانیم با آثار فرهنگی دیگر نقاط جهان هم آشنا باشیم اما اولویت را بدهیم به تولید آثار و نمایشنامههای ایرانی و هر نقد و حرفی میخواهیم مطرح کنیم، حرفمان را از منظر آثار ایرانی بزنیم.