ما با کرونا شطرنج بازی کردیم

به گزارش ایران تئاتر به نقل از ستاد خبری جشنواره تئاتر فجر، روز گذشته، جمعه ۲۲ بهمن، قادر آشنا مدیرکل هنرهای نمایشی، رضا بصیرت مدیرعامل انجمن هنرهای نمایشی، حسین مسافرآستانه دبیر چهلمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر و مژگان وکیلی مدیر بین‌الملل اداره‌کل هنرهای نمایشی در هتل باباطاهر تهران با دو گروه حاضر از کشور تاجیکستان در جشنواره چهلم دیدار کردند.

در ابتدای این دیدار، وکیلی ضمن عرض خیرمقدم به این هنرمندان در سخنان کوتاهی گفت: «امیدوارم لحظات خوبی را در این جشنواره به واسطه حضور شما از جمهوری تاجیکستان و اجراهای خوب شما، در کنار یکدیگر تجربه کنیم.»

حسین مسافرآستانه، در ادامه گفت: «بسیار خوشحالم که در خدمت شما دوستان از کشور دوست و همسایه، تاجیکستان هستیم. ما الفتی دیرینه و درازمدت با کشور شما داشته‌ایم و از لحاظ فرهنگی، شما را مانند خود و با فرهنگ ایران بزرگ، یکی می‌دانیم. من این افتخار را داشته‌ام که دو مرتبه به کشور شما سفر کنم و خاطراتی بسیار خوب با خود به یادگار بیاورم. حضور شما را خیرمقدم می‌گویم و امیدوارم ضمن درخشش آثارتان روی صحنه، خاطره خوبی از حضور در ایران در ذهن‌تان به جا بماند. ما در دوره‌های پیشین هم شاهد حضور گروه‌های پرتوان تاجیکستانی در جشنواره تئاتر فجر بوده‌ایم و خاطرات خوبی از تاجیکستان و تاجیکستانی‌ها در ذهن ایرانیان نقش بسته است. امیدوارم این مراوده تا همیشه پابرجا باشد و ما تا همیشه دوست باقی بمانیم.»

سخنران بعدی این مراسم، سلطان عثمانف از «تئاتر دولتی ابوالقاسم لاهوتی» شهر دوشنبه بود که با نمایش «فردوسی» در چهلمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر حضور دارد. او در سخنان کوتاهی گفت: «تشکر زیاد می‌کنم از دوستانی که برای برگزاری این جشنواره بزرگ زحمات زیادی کشیده‌اند. نمایشی که روی صحنه تئاتر ایران آورده‌ایم، در مورد شخصیتی است که هم برای ما و هم برای شما، جزو مقدسات است و شناسنامه‌مان به شمار می‌آید.»

امید خسروف از «تئاتر دولتی مهربان نظروف» از تئاتر شهر خاروق استان بدخشان جمهوری تاجیکستان که با نمایش «لعل بدخشان» در جشنواره چهلم حضور دارد نیز در صحبت‌های کوتاهی گفت: «تشکر زیاد برای دعوت از «لعل بدخشان» به جشنواره‌تان. ما بسیار شاد هستیم که در سرزمین کهن شما حضور داریم و امید داریم که برنامه ما مورد توجه تماشاگران شما قرار بگیرد.»

قربان صابر، بازیگر تاجیکستانی نمایش «فردوسی» و ایفاگر نقش این شاعر بزرگ در این اثر نمایشی که سابقه بارها حضور در کشورمان را به مناسبت آثار گوناگون در کارنامه دارد نیز در صحبت‌های کوتاهی گفت: «دوستان عزیز، هم مهمانان و هم میزبانان، می‌خواهم توجه‌تان را به این مسئله جلب کنم که من بعد از آمدن کرونا، همه امیدهایم را کَندَم و گفتم هرچه بود، تمام شد اما می‌خواهم بارک‌الله و خسته نباشید بگویم به دبیرخانه جشنواره و همه آن‌هایی که در این کار دست دارند. کسانی که امید دارند تئاتر زنده زنده بماند. این اولین سفر من از کشور خودمان به کشوری خارجی بعد از آمدن کرونا است و آرزو می‌کنم ای کاش همه جشنواره‌های دنیا دوباره احیا شوند و به شما خسته نباشید و مبارک باد می‌گویم.»

قادر آشنا، مدیرکل هنرهای نمایشی در بخش پایانی این دیدار، چنین گفت: «بسیار خوشحالم که در جمع شما دوستان عزیز و مردمان شریف از کشور دوست‌داشتنی تاجیکستان در کشور خودمان هستم. جشنواره تئاتر فجر بهانه‌ای شد تا بتوانیم خدمت تعدادی از هنرمندان این کشور دوست‌داشتنی باشیم. کرونا شرایط دشواری را بر جهان حاکم کرد و زمانی که به برگزاری چهلمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر می‌اندیشیدیم در شورای سیاست‌گذاری این رویداد، پیشنهاد داده شد که کشوری را به عنوان مهمان ویژه به جشنواره دعوت کنیم. از ابتدا دو کشور پیشنهاد داده شد و به اتفاق، جمهوری تاجیکستان را برگزیدیم و این موضوع در مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز به تایید وزیر محترم رسید.»

او ادامه داد: «ما با سفارت تاجیکستان در ایران جلسه‌ای برگزار کردیم و با جناب آقای نظام‌الدین زاهدی، سفیر تاجیکستان در ایران به گفت‌وگو پرداختیم و اکنون در خدمت شما هستیم. حضور شما را گرامی می‌داریم و آرزومند لحظاتی خوش در ایام حضورتان در ایران برای شماییم. ما یقین داریم که ایران و تاجیکستان اشتراکات فراوان فرهنگی با یکدیگر دارند و باید بر اشتراکات تاکید کرد. ما هر دو، به زبان فارسی سخن می‌گوییم و این زبان را دوست داریم. همین که با «فردوسی» و با «لعل بدخشان» به کشور ما آمده‌اید نشانی از اشتراکات ما با یکدیگر است. ما در دوره‌های گذشته هم شاهد حضور درخشان هنرمندانی از کشور شما در جشنواره‌مان بوده‌ایم و دوست داشتیم این بار میزبان کارهای بیشتری از کشور شما باشیم که متاسفانه کرونا اجازه نداد اما امیدواریم سال‌های آینده بتوانیم هم میزبان شما باشیم و هم مهمان جشنواره‌های‌تان در کشور شما.»

آشنا در پایان با ارائه اطلاعاتی از وضعیت تئاتر ایران به هنرمندان تاجیکستان، گفت: «مزید استحضارتان که بدانید در تئاتر کشور ما چه می‌گذرد باید بگویم ما در ایام کرونا، کوشیدیم چراغ تئاتر را روشن نگه داریم؛ گاهی در فضای مجازی و گاهی با ۵۰ درصد ظرفیت سالن‌ها. ما با کرونا شطرنج بازی کردیم و به عنوان مثال اگر وضعیت شهر و استانی را قرمز می‌کرد به نقطه‌ای می‌رفتیم که شرایط مساعد بود. در شهر تهران که اکنون در آن حضور دارید در شرایط عادی شاهد روی صحنه رفتن روزانه ۱۳۰ اجرای تئاتر هستیم که در ژانرهای گوناگون میزبان علاقه‌مندان می‌شوند. در ایران بالغ بر ۱۰۰۰ گروه نمایشیِ ثبت‌شده جود دارد و این فارغ از گروه‌هایی است که هنوز اقدام به ثبت اطلاعات خود نکرده‌اند. ما جمعیتی بالغ بر ۳۰۰ هزار نفر هنرمند تئاتر در کشورمان داریم؛ کسانی که آموزش دیده‌اند و یا کاردانی یا کارشناسی یا کارشناسی ارشد و یا دکترای تئاتر دارند و بسیاری کسان دیگر هستند که کار تئاتر می‌کنند اما هنر نخوانده‌اند و در همین جشنواره تئاتر فجر که شما در آن حضور دارید نزدیک به ۳۰ درصد از کارگردانان‌مان این‌گونه‌اند و رشته دانشگاهی‌شان هنر نبوده است. بنابراین هنر تئاتر در کشور ما هنری بالنده است و جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر، نمادی از این حجم زحمت است. ما در حوزه تئاتر کودک و نوجوان، شاهد برگزاری جشنواره‌ای در همدان هستیم و همچنین در جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی، شاهد روی صحنه رفتن آن‌چه به آیین و سنت‌هایمان برمی‌گردد، هستیم. ما برای تئاتر خیابانی هم، در نقطه صفر مرزی، در استان کردستان، جشنواره تئاتر خیابانی مریوان را برگزار می‌کنیم.»

او در پایان گفت: «این را بدانید که تمام تئاترهایی که در ایران اجرا می‌شود از حمایت دولت برخوردار است و این گستره تئاتر، به واسطه حمایت دولت است که می‌بالد. البته که این حمایت دولتی، به منزله دولتی بودن مضامین یا شنیده شدن مدح دولت در این آثار نیست و بسیاری کارها هستند که به نقد و انتقاد می‌پردازند چون باور ما این است که تئاتر، هنری نقادانه است و می‌بایست این کار را انجام دهد و این طبیعی‌ترین اتفاق ممکن است.»

آشنا صحبت‌هایش را این‌طور به پایان رساند: «امیدواریم سال آینده چیزی به نام کرونا وجود نداشته باشد و هم هنرمندان ما بتوانند در کشور شما روی صحنه بروند و هم شما بتوانید در کشور ما، میزبان دوستداران خود باشید. روز دوشنبه، ۲۵ بهمن نیز در برنامه‌ای ویژه میزبان شما خواهیم بود تا شما در آن جلسه از ظرفیت‌های تئاتر کشورتان برای ما بگویید. دیداری که سفرای هر دو کشور و مسئولین عالی‌رتبه نیز در آن حضور خواهند داشت و همچنین برنامه‌ریزی شده است که شاهد اجرای نمایش «فردوسی» در توس نیز باشیم.»

چهلمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر به دبیری حسین مسافرآستانه تا ۲۶ بهمن در حال برگزاری و اخبار آن در سایت جشنواره به آدرس fitf.ir در دسترس است.