رونمایی «مجموعه تاریخ شفاهی یکصد سال تئاتر کودک و نوجوان در ایران»
سفر به تاریخی که منابع چندانی از آن موجود نیست
در روزهای پایانی سال۱۴۰۰ «بنیاد نمایش کودک» با همیاری «سازمان اسناد و کتابخانهی ملی ایران»، «موسسه هنرمندان پیشکسوت» و «نشر ثالث» توانستند انتشار اولین مجموعه گفتوگو با پیشکسوتان تئاتر کودک و نوجوان ایران را رقم بزنند.
به گزارش ایران تئاتر، نوزدهم اسفند۱۴۰۰ همزمان با انتشار اولین نمایشنامه کودک «جبار باغچهبان» -«خانم خزوک»- در نوزدهم اسفند ۱۳۰۷) در یک گردهمایی باشکوه در «مؤسسه هنرمندان پیشکسوت»، اهالی تئاتر کودک و نوجوان دیدار تازه کردند تا در مراسم رونمایی هفت جلد آغازین از مجموعه «تاریخ شفاهی تئاتر کودک و نوجوان ایران» شرکت کنند. این مجموعه به بررسی خاطرات و زندگینامه پیشکسوتانی پرداخته است که به نوعی تئاتر کودک و نوجوان بخشی یا تمامی زندگیشان را تحت تأثیر قرار داده است؛ افرادی همچون پروانه باغچهبان، رضا بابک، بهرام شاهمحمدلو، قطبالدین صادقی، رضا فیاضی، منصور خلج و داوود کیانیان.
در ابتدای مراسم رونمایی سیدعباس عظیمی، مدیرعامل موسسه هنرمندان پیشکسوت گفت: «ما در تلاش هستیم تا قدمهایی را در جهت انتقال تجارب پیشکسوتان به نسلهای آینده برداریم، چاپ و انتشار همین مجموعه کتابها نیز یکی از همین قدمها است.»
داوود کیانیان:تاریخسازان هنر تئاتر کودک ما خوشبختانه هنوز در قید حیات و گنجینهای از تجربیات هستند
در ادامه داوود کیانیان، رئیس «بنیاد نمایش کودک» درباره این مجموعه گفت: «پیش از این ما نه تنها تاریخ کتبی و مدون تئاتر کودک را نداشتیم حتی فاقد تاریخ شفاهی آن نیز بودیم. در حالی که تاریخسازان هنر تئاتر کودک ما خوشبختانه هنوز در قید حیات و گنجینهای از تجربیات هستند. کاش زودتر از اینها به فکر تهیه این تاریخ شفاهی میافتادیم، زمانی که هنوز زندهیاد جبار باغچهبان در قید حیات بود، زمانی که میشد با بیژن مفید نفس به نفس صحبت کرد، زمانی که میشد با اردشیر کشاورز، کامبیز صمیمی مفخم و جواد ذوالفقاری مصاحبه کرد.»
کیانیان در ادامه سخنانش اضافه کرد: «این مهم، نخست با همت اعضای بنیاد نمایش کودک که همگی از فعالان عرصه تئاتر کودک هستند کلید خورد. با اینکه این اعضا تمام توان خود را در این راه گذاشتند اما بدون پشتیبانی مالی نمیشد گامی به جلو برداشت. انتشار کتاب نیاز به بودجه ویژهای نیاز داشت که بنیاد آن را دارا نبود و ما به نهادهایی که به شکلی با این کتاب ارتباط داشتند پیشنهاد چاپ دادیم، در این میان تنها موسسه هنرمندان پیشکسوت پا پیش گذاشت و جناب حسینیپور (مدیرعامل وقت موسسه هنرمندان پیشکسوت) با قراردادی سهجانبه با حضور نشر ثالث این همکاری را آغاز کرد.»
بهرام شاهمحمدلو: ای کاش میتوانستم از سالی که کار کودک را آغاز کردم این عرصه را به طور مداوم ادامه دهم
بهرام شاهمحمدلو، ضمن خسته نباشید به بنیاد نمایش کودک و موسسه هنرمندان پیشکسوت گفت: «من دلم میخواست که میتوانستم از سالی که کار کودک را آغاز کردم این عرصه را به طور مداوم ادامه دهم. اگر متمرکز روی کار کودک بودیم نتایج بهدستآمده به مراتب اصیلتر، عمیقتر و درستتر بود.»
رضا فیاضی:انتشار چنین مجموعه کتابهایی کار بسیار دشواری است
رضا فیاضی نیز در مورد این مجموعه گفت: «در گفتوگو با آقای کیانیان آنقدر صحبت کردم که خود فراموش میکردم چه چیزی را گفتهام، منظورم این است که انتشار چنین مجموعه کتابهایی کار بسیار دشواری است.»
قطب الدین صادقی: انتشار این کتابها کاری دراماتیک است
قطبالدین صادقی هم در این مراسم گفت: «بنده این مجموعه کتاب را که یک تاریخ مشترک را از زبان افراد فعال این عرصه روایت کردهاند، عملی دراماتیک میدانم. این سرنوشت فرهنگی فقط از نگاه یک یا دو نفر روایت نشده است، بلکه از نگاه اکثر فعالین این حوزه کار شده است.»
رضا بابک: هر جامعهای اگر بخواهد اصلاح شود اول باید از کودکان آغاز کند
رضا بابک نیز با بزرگ خواندن این کار گفت: «هرچقدر برای کودکان، کار فرهنگی انجام بدهیم، باز کم است. هر جامعهای اگر بخواهد اصلاح شود اول باید از کودکان آغاز کند. ما باید آیندهنگر باشیم.»
خانم «پروانه باغچهبان» هم در پیامی مکتوب که توسط خانم فائزه فیض قرائت شد گفت: «آماده شدن کتاب تاریخ شفاهی صدسال تئاتر کودک ایران و به ثمر رسیدن آن، در نتیجه زحمات و پشتکار شما پژوهندگان را که در ثبت تاریخ فرهنگ ایران کوشا بودهاید، تبریک میگویم.»
گفتنی است با این مجموعه میتوان به تاریخی سفر کرد که متاسفانه منابع چندانی از آن موجود نیست و امید است در آینده با به چاپ رسیدن تمامی گفتوگوهای موجود از پیشکسوتان این عرصه، بتوان با منابعی مکتوب به پژوهشی جامع و کامل در زمینه تاریخ نگاری تئاتر کودک و نوجوان پرداخت.