لب کلام هنرمندان در گفت و گو های هفته 76
تولید و اجرای کارهای باکیفیت یک ضرورت است
ایران تئاتر : هفته گذشته بسیاری از گفت و گوهای رسانه ای پیرامون اهمیت هفته هنر انقلاب انجام شد. بسیار از این گفت و گو ها به ضرورت موضوع در بخش « دیده بان » ایران تئاتر بازنشر شد .
در هفته ای که گذشت ایران تئاتر در کنار گزارشهای روزانه متنوع ، به انتشار گفت و گوهایی اختصاصی به موضوعات مختلفی در حوزه نمایش پرداخت. گفت و گوهایی از سامان خلیلیان مدیر کانون نمایش های خیابانی کشور ، مرشد ابوالفضل ورمزیار به بهانه اجرای نقالی در هفته هنر انقلاب ، علیرضا حنیفی، نمایشنامهنویس، بازیگر و کارگردان آثار دفاع مقدس و انقلاب ، اکبر قهرمانی کارگردان حاضر در ویژهبرنامه هفته هنر انقلاب ، زهرا صبری عضو هیئت انتخاب جشنواره بینالمللی تئاتر کودک و نوجوان ، محمود فرهنگ مدیر کانون تئاتر دینی ، مرشد محسن میرزاعلی به بهانه اجرای نقالی در هفته هنر انقلاب ، داوود فتحعلیبیگی، نویسنده، کارگردان و پژوهشگر هنرهای نمایشی ، مجتبی خلیلی به بهانه اجرا در هفته هنر انقلاب و...
در ادامه متن مهمترین گفتوگوهای کوتاه و بلندی که با موضوع هنرهای نمایشی روی خروجی خبرگزاریها و سایتها منتشر شده را در بخش «لب کلام» بصورت خلاصه آوردهایم تا مخاطب این متن در دنیای پرسرعت امروز درجریان مهمترین بخشهای گفت و گوها قرار بگیرد.
علی کرسیزر ؛ اقتباسی از رمانهای «محاکمه»، «قصر» و «مسخ» از کافکا
علی کرسیزر که نمایش «فرایند» را از ۱۷ فروردین ماه در سالن سمندریان تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه دارد درباره اجرای مجدد این نمایش گفت: این اثر نمایشی پیش از این در شهریور ماه ۹۷ در سالن اصلی تالار مولوی به صحنه رفته بود و استقبالی که از نمایش شد و درخواست دوستان و مخاطبان نمایش برای اجرای مجدد کار، باعث شد با وجود شرایط سخت کرونا تصمیم بگیرم دوباره نمایش را به صحنه ببرم.
این کارگردان تئاتر با اشاره به ویژگیهای نمایش توضیح داد: «فرایند» علاوه بر تقدیرهایی که در جشنواره تئاتر دانشگاهی دریافت کرده است در سی و هفتمین جشنواره تئاتر فجر نیز تندیس بهترین متن و بهترین اجرا را از آن خود کرد و در اجرای عمومی نیز با بازخوردهای خوبی روبرو شد. در اجرای مجدد نمایش سعید روستایی نیز که پیش از این اجرای ما را در تالار مولوی دیده و از کار خوشش آمده بود به عنوان تهیه کننده به کار ملحق شده است. این نمایش اقتباسی است از رمانهای «محاکمه»، «قصر» و «مسخ» از کافکا و مجموعه داستان «تجاوز قانونی» از کوبو آبه که به کافکای ژاپن نیز معروف است از این رو متن و اجرا و حتی طراحی نور و دکور نیز براساس فضای کافکایی شکل گرفته است و مخاطبی که با فضای داستانی کافکا آشنا باشد زمانی که به دیدن نمایش مینشیند احساس میکند در همان فضا قرار گرفته است.
امیر عبادی ؛ نمایشی با مضمون انسان شناسانه و رویکردی سایکوتیک!
امیر عبادی کارگردان و بازیگر نمایش «گوشت» که این روزها در تماشاخانه شانو روی صحنه است درباره ویژگیهای این اثر نمایشی گفت: نمایشنامه «گوشت» نوشته امیر احمدی آریان یک اثر نمایشی تک پرسوناژ و مونولوگ محور است که با مضمونی انسان شناسانه و رویکردی سایکوتیک زندگی پسری را روایت میکند که بیماری خاصی دارد و عاشق خوردن گوشت خام است. این جوان در حضور روانپزشک در حال روایت زندگی خود و مشکلاتی که از سر گذرانده، است. این جوان از زمان به دنیا آمدن به دلیل ظاهر متفاوت و بیماری غیرعادی و نحوه زیست خاصی که داشته کمکم از جامعه طرد میشود تا جایی که خانوادهاش هم او را انکار میکنند.
وی ادامه داد: این جوان در طول روایت بخشهای تراژیک زندگیاش تماشاگران را به مثابه دکتر روانشناس مخاطب خود قرار میدهد و آنها را به چالش میکشد. خوردن گوشت خام توسط این جوان میتواند کنایه از مشکلات، رفتارها و خصوصیات متفاوت در وجود افراد باشد که از طرف جامعه پذیرفتنی نیست در حالی که افراد بسیاری بودهاند که مشکلات بزرگی را پشت سر گذاشتند اما توانستند با تلاش خودشان و همراهی جامعه به افراد ماندگاری در تاریخ تبدیل شوند.
عبادی با اشاره به اینکه این فرد از طرف خانواده و پزشکان درک نشده و ریشه روانی و دلیل بیماریاش مورد کنکاش و مطالعه قرار نگرفته است، عنوان کرد: در انتهای نمایش مخاطب با یک پایان باز روبرو است و در این چالش قرار میگیرد که اگر خودش به جای این فرد و یا جامعهای که با چنین بیماری برخورد دارد، باشد چه واکنشی به اتفاقات پیش رو نشان میدهد. در این نمایش دیوار چهارمی وجود ندارد و من به عنوان بازیگر از ابتدای نمایش با مخاطبان در تعامل هستم و تلاش میکنم به هر شکلی شده آنها را قلقلک بدهم.
سید حسین فدایی حسین ؛ لزوماً نباید نهادی از این جریان حمایت کند!
سید حسین فدایی حسین نمایشنامهنویس، مترجم، پژوهشگر و کارگردان عرصه تئاتر همزمان با برپایی هفته هنر انقلاب درباره نقش و اهمیت تولید آثار نمایشی با موضوع انقلاب و دفاع مقدس گفت: تئاتر از زوایای مختلف قابل تقسیمبندی است که از جمله میتوان به موضوع، شیوه اجرا، صحنه و انواع تماشاگر اشاره کرد اما متداولترین تقسیمبندی، همان تقسیمبندی موضوعی است و وقتی از تئاتر انقلاب صحبت میکنیم، نمایشهایی را مد نظر داشتهایم که موضوعشان انقلاب بوده است.
این پژوهشگر حوزه تئاتر انقلاب و دفاع مقدس با اشاره به اینکه باید به این نکته توجه داشت که در گذشته نمایشهایی داشتهایم که نمایشهای ویژه دوران انقلاب بودند و در همان دوران تولید میشدند، تأکید کرد: این نمایشها بیش از هر چیز به مسائل مردم، شرایط اجتماعی در حال تحول و انواع و اقسام این نوع موضوعات میپرداخت. نمایشهای پس از انقلاب و پیش از وقوع جنگ تحمیلی نیز نمایشهایی بودند که به طور مستقیم به جریان انقلاب اشاره داشتند و به طور مشخص، نمایش «خانات» از رضا صابری را به یاد دارم که در اولین یا دومین دوره جشنواره تئاتر فجر با موضوع انقلاب اجرا شد.
وی بیان کرد: اما به هر روی پس از وقوع جنگ به دلیل عظمت دفاع مقدس، بیشتر آثار نمایشی به این سمت سوق داده شد و البته این امر طبیعی بود. به هر صورت هنرمندان طی سالهای اخیر کمتر به سراغ موضوع انقلاب و دفاع مقدس رفتهاند و چه بسا جشنوارههایی مانند جشنواره تئاتر مقاومت، همچنان چراغ تولیدات نمایشی با این مضامین را روشن نگه داشتهاند.
این نویسنده و کارگردان تئاتر بیان کرد: اغلب هنرمندان تئاتر عادت کردهاند که لزوماً نهادی از این جریان حمایت کند تا نمایشهایی با این موضوع تولید شود و چه بسا اگر امروز کمتر شاهد تولید این آثار هستیم، به همین مسئله میزان کم حمایت از چنین تولیداتی باز میگردد که به عقیده من این خود یک اجحاف در حق جریان انقلاب شکوهمند اسلامی ایران است.
گفتگوها از مهر
سوسن مقصودلو ، هرکس باید یک دل مشغولی برای روزهای تنهایی داشته باشد که به آن پناه ببرد.
سوسن مقصودلو مدرس، گوینده و بازیگر باسابقه تئاتر، سینما و تلویزیون گفت: در نسل ما هر کس در جایگاه خود با تخصص و تجربه قرار گرفته بود و همین باعث تولید آثار ماندگاری شد که بسیاری از بینندگان و شنوندگان با آن خاطرات خوبی دارند. من خودم با مجموعه «طنزآوران جهان نمایش» کاری از شبکه دو سیما وارد حوزه طنز شدم و به نظرم طنز نوعی دیگر به زندگی نگاه کردن است که بسیار خوب است.
مقصودلو در ادامه در پاسخ به اینکه کدام وجه کاری خود را بیشتر دوست دارد؟ اظهار کرد: بازیگری را خیلی دوست دارم ولی نویسندگی در جاهای مختلف زندگی مثل بیکاری و تنهایی به داد من رسیده است. به نظرم هرکس باید یک دل مشغولی برای روزهای تنهایی داشته باشد که به آن پناه ببرد.
این هنرمند در بخشی دیگر از گفت و گوی خود درباره دنیای مجازی و استفاده از آن خاطرنشان کرد: دنیای مجازی محاسن و معایبی دارد که باید از آن به صورت متعادل استفاده کرد. در فضای مجازی وقتی شما به راحتی مخاطب خود را پیدا میکنید و هنر خود که گاهی نویسندگی، خوانندگی، اجراست را به راحتی به او ارائه میکنید، این بسیار خوب است چون دسترسیها راحتتر شده ولی گاهی همین دنیای مجازی باعث می شود از کنار مهمترین وقایع زندگی خود و دوستانمان بی توجه یا کم توجه عبور کنیم و این اتفاق جالبی نیست.
او همچنین ارتباط آدمها در دنیای مجازی را به حبابی تشبیه کرد که هر لحظه در حال بزرگ شدن است و هر لحظه باید نگران ترکیدن آن باشیم.
علی سرابی ، دستمزدهای تئاتر نسبت به قبل خیلی بالا رفته!
علی سرابی میگوید که برای اجرای نمایش تازهاش با چند بازیگری که اتفاقا پیشینه تئاتری دارند، تماس گرفته ولی آنان چنان دستمزد بالایی طلب کردهاند که هوش از سر او پریده است.
این هنرمند در گفتوگو نکاتی را درباره اجرای یک نمایش کمدی در تالار وحدت بیان و از برخورد بعضی همکاران خود در زمینه دستمزد بازیگری ابراز شگفتی میکند.
سرابی که پیشتر همین نمایش را در تئاتر شهرزاد روی صحنه برده بود، درباره اجرای این اثر در تالار وحدت که معمولا میزبان نمایشهای کلاسیک است، توضیح میدهد: پیش از کرونا قرار بود نمایش «مرد بالشی» را در تالار وحدت اجرا کنیم. قرارداد هم داشتیم و اجرا را برای این تالار طراحی کرده بودیم که کرونا برنامههای ما را به هم زد. بعد از آن یک نمایشنامه ایرانی را در نظر گرفتم و مجوز آن را هم دریافت کردیم ولی نتوانستم با بازیگران مورد نظرم هماهنگ شویم. به همین دلیل فعلا اجرای آن را به زمانی دیگر موکول کردهام.
سرابی توضیح میدهد: برای اجرای نمایشنامه ایرانی مورد نظرم با چند تن از بازیگرانی که همواره مورد علاقهام بودهاند و پیشینه تئاتری دارند و حالا در سینما هم درجه یک هستند و قبلا همکاریهای خوبی در تئاتر داشتهایم، صحبت کردم ولی درگیر پروژههای تصویری طولانیمدت بودند و همکاریمان برای اجرای این نمایش، شدنی نبود. سپس چند تن از بازیگران شناختهشده را دعوت کردم که آنان هم پیشینه تئاتری دارند و بعدتر در سینما و سریالها مطرح شدهاند و اینجا بود که با وضعیتی عجیب روبهرو شدم. بعضی از آنان چنان دستمزد بالایی میخواستند که نزدیک به کل برآورد فروش کار میشد و در شگفت شدم این بازیگران چه دستمزدهایی در سریالها گرفتهاند که حالا برای تئاتر هم رقمهای اینچنینی مطالبه میکنند در حالیکه امروزه دستمزدهای تئاتر نسبت به قبل خیلی بالا رفته و دیگر چندان غیرمعقول هم نیست ولی با شنیدن پیشنهادهای آنان بسیار بهتزده شدم.
هادی حجازیفر ؛ سینمای جنگ تفاوت چندانی با تئاتر جنگ ندارد
هادی حجازیفر نویسنده ،بازیگر و کارگردان گفت: تئاتر دفاع مقدس دهه ۷۰ با تئاتر امروز ما متفاوت است زیرا آن زمان کارها سفارشی نبودند و هنرمندان با تکیه بر اعتقادات و باورهایشان کار میکردند. آثار این هنرمندان تماشاگر داشت و به دفعات دیده میشد که از دل یک گروه تئاتر نیروهایی برآمدهاند که خودشان توانستند آثار جدیدی تولید کنند اما از سال ۱۳۸۳ به بعد با تغییرهای مدیریتی اتفاق افتاده در رأس تئاتر دفاع مقدس، تصمیم بر آن شد که این عرصه با مشوقهای مختلف مالی و ... گسترده شود. در آن زمان وضعیت تئاتر به گونهای شد که افرادی چون من عطای هنر مذکور را به لقایش بخشیدیم.
او که در شب سینما و تئاتر هشتمین دوره هفته هنر انقلاب تقدیر شده، افزود: الان برگزارکنندگان جشنواره تئاتر دفاع مقدس باید به سراغ آثاری بروند که از نظر من فاقد ارزشهای اولیه یک اثر نمایشی هستند. فکر میکنم اگر مدیریت و سیاستگذاری در عرصه تئاتر دفاع مقدس دخالت نمیکرد، اتفاقهای بهتری برای این عرصه هنری و فعالانش میافتاد. من نمیدانم امروز سیاستگذاری میتواند عرصه رو به زوال تئاتر دفاع مقدس کشورمان را زنده کند یا نه؟
حجازیفر گفت: سینمای جنگ تفاوت چندانی با تئاتر جنگ ندارد. بحث سر مفاهیم، موضوعات انسانی، چیزهای قابل تکثیر و سرمایه و وحدت ملی است. ما سرمایه بزرگی داریم که با تکیه بر آن میتوانیم فضای دو قطبی در کشور را بشکنیم و مردم را حول یک محور جمع کنیم، اما نشان دادن آن در قالب یک اثر هنر نمایشی باید از فیلترهای مختلفی بگذرد.
او با بیان اینکه «طبعا مدیوم سینما در بازنمایی سرمایههای بزرگ و ملی ما موفقتر است» دلیل تاخیر در ساخت پرتره نمایشی از شهدا را چنین تشریح کرد: هر دوره اقتضائات خودش را دارد. ما در زمان جنگ نیاز داشتیم که روحیه جامعه بالا باشد و جبههها پر شوند. پس از جنگ رویکردها تغییر کردند و افرادی چون ملاقلیپور، حاتمیکیا و درویش سینمای دفاع مقدس را پیش بردند. الان من به جنگ به چشم یک موقعیت انسانی نگاه میکنم و به نظرم آن فضایی است که همه حسهای انسانی درگیرش هستند و اگر باورهای ما نیز به آن افزوده شود، خیلی تاثیرگذتر خواهد بود.
گفتگوها از ایسنا
سمیرا حسینی ، بعد از خانواده و عزیزانم، تئاتر از دیگر عزیزان زندگی من است
سمیرا حسینی بازیگر نمایش «ترانه های شرقی» به کارگردانی جلال الدین دری که ادامه اجرای اسفندماه خود را از ۱۶ الی ۲۵ فروردین ماه در سالن شماره ۲ پردیس تئاتر شهرزاد آغاز کرده است در این گفتگو درباره فعالیت خود در تئاتر عنوان کرد: بعد از خانواده و عزیزانم، تئاتر از دیگر عزیزان زندگی من است.
او افزود: روی صحنه بودن و ایفا کردن نقش چیزی است که از کودکی و همیشه برای من جذاب بوده و با وجود اینکه از همان ابتدا همزمان با تئاتر وارد کار تصویر هم شده ام هر چقدر که می گذرد به این نتیجه می رسم که بازی روی صحنه تئاتر حس و حال دیگری دارد.
بازیگر فیلم سینمایی «خجالت نکش» مطرح کرد: به شخصه تماشای تئاتر را دوست دارم و برای دیدن کارهای جدید وقت می گذارم و از آنجا که در زمان دانشجویی کارهای آوانگارد زیاد روی صحنه می بردیم بیشتر دوست دارم به تماشای کارهای دانشجویی بنشینم.
بازیگر نمایش «اشباح» توضیح داد: همه هنرها چه تجسمی، نمایشی و موسیقی احتیاج به خلاقیت دارد یعنی هنرمند با خلاقیت معنا پیدا می کند و در غیر این صورت اپراتوری بیش نیست یک سری تکنیک ها را آموزش می بیند و همان ها را ارایه می دهد که الان حتی در بازیگری هم متاسفانه این موضوع به چشم می خورد.
بازیگر نمایش «دراکولای سفید» ادامه داد: افرادی فقط به عشق دیده و معروف شدن وارد تئاتر می شوند و تنها با حفظ کردن دیالوگ و جلوی دوربین رفتن حس می کنند که بازیگر شده اند در حالی که این واقعا نقطه صفر بازیگری است.
او افزود: بازیگر بودن از جایی آغاز می شود که فرد خلاقیت خودش را به کار گیرد و به نقش چیزی اضافه کند و در این صورت است که بازیگر از حالت اپراتور خارج می شود و به نظر من خلاقیت مهمترین بخش وجودی یک هنرمند است.
نادر نادرپور ؛ اجرای کارهای باکیفیت یک ضرورت است.
نادر نادرپور کارگردان نمایش «دوستان» که از ۱۵ تا ۳۱ فروردین ماه ساعت ۲۰ در تماشاخانه اهورا روی صحنه است گفت: نمایش «دوستان» را دو سال پیش در سال ۱۳۹۹ روی صحنه بردم که در آن زمان مورد استقبال خوبی قرار گرفت و از آنجا که تصمیم داشتم در ابتدای سال جدید حتما کاری روی صحنه تماشاخانه اهورا اجرا کنم این نمایش را که برایم بسیار دوست داشتنی و پر اهمیت است، انتخاب کردم.
او افزود: نمایش «دوستان» فضایی کمدی تراژیک دارد که طنز نهفته در آن را برای این روزها و شرایطی که در حال حاضر بر جامعه حاکم است، مناسب دیدم.
کارگردان «نمایش بودای بزرگ کمک مان کن» اظهارکرد: اجرای جدید «دوستان» با تغییراتی در متن، ساختار و بازیگران کار بازتولید شد.
کارگردان نمایش «حکم مرگ به سبک ارمنی ها» عنوان کرد: اکثر نمایش هایی که کارگردانی می کنم پر بازیگر است چراکه کار اصلی من تدریس و آموزش است و ترجیح می دهم به هنرجویانم برای تجربه کردن میدان دهم.
او درباره مسیر خلق آثار باکیفیت توضیح داد: برای اینکه اثر نمایشی ارزشمندی روی صحنه بیاید باید نمایشنامه خوبی انتخاب شود. مساله اینجاست که اجرای کارهای باکیفیت یک ضرورت است زیرا در وهله اول تئاتر بسیار ارزشمند است و در وهله بعد مردم برای تماشای کار بلیت تهیه می کنند و ما باید مسئول و پاسخگوی اعتماد آنها باشیم.
گفتگوها از صبا