استقبال مخاطبان ایرانی از نمایش «خرگوش» برای من چالش‌برانگیز بود
در ایران تماشاگر حوصله‌ تماشای نمایش طولانی را ندارد

میترا زاهدی، مترجم و کارگردان تئاتر در گفت‌وگو با ایران تئاتر درباره‌ انتخاب این نمایشنامه بیان کرد: نمایشنامه‌ "لاپن لاپن" (خرگوش خرگوش) نوشته‌ نمایشنامه نویس معاصر فرانسوی است که در سال 1986 برای اولین بار در پاریس اجرا شد. در سال 2019 کولین سررو با همکاری کارگردان آلمانی‌، بنو برسون این نمایشنامه را به زبان آلمانی به‌روز و بازنویسی کرد و به مسائل مطرح اروپا مانند تروریسم و پناهندگی در آن پرداخت.

او افزود: برادرم محمد زاهدی نمایشنامه‌ «خرگوش» را از زبان فرانسه به فارسی ترجمه کرد و من هم این اثر به‌روز شده را از زبان آلمانی ترجمه و پس از مقایسه با ترجمه‌ برادرم برای صحنه تنظیم کردم.

این هنرمند درباره‌ تصمیم به کارگردانی «نمایش» خرگوش اظهار کرد: ایده‌ اولیه‌ کارگردانی خرگوش حدود سی سال پیش در سال 1992 بود که این نمایشنامه را برای اولین بار در آلمان دیدم و تصمیم گرفتم این نمایشنامه را که در اروپا بسیار موفق روی صحنه بود، کارگردانی کنم. پس از به صحنه بردن این نمایش با بازیگران آلمانی در سال 2021 فکر کردم که چقدر حیف است، در ایران کسی کولین سررو را نمی‌شناسد.

بالاخره پس از سی و شش سال زندگی در آلمان به ایران بازگشتم تا با بازیگران ایرانی این نمایشنامه را اجرا کنم و بسیار خوشحال هستم که با یک تیم سی نفره‌ ایرانی موفق به همکاری شدم.

کارگردان نمایش «خرگوش» درباره‌‌ مراحل اولیه‌ تمرین و آمادگی این نمایش گفت: من به مدت سی و شش سال در ایران نبودم و تنها چند نفر را می‌شناختم. طی مدت زمانی که به ایران آمدم کم کم با عزیزانی آشنا شدم که به من بازیگرانی را معرفی کردند و روند تکمیل گروه حدود چهار ماه و نیم زمان برد. در این‌ مدت عده‌ای رفتند و عده‌ای به جای‌شان آمدند و در نهایت گروه یکدست حاضر شکل گرفت.

زاهدی اظهار کرد: در حال حاضر حدود سی نفر در گروه تئاتر بازگشت فعالیت می‌کنند که سیزده نفر آن‌ها روی صحنه و باقی در پشت صحنه فعالیت دارند و از به صحنه بردن این نمایش با گروه تئاتر بازگشت بسیار رضایت دارم.

این کارگردان در مورد ارتباط مخاطبان ایرانی با این اثر عنوان کرد: از آنجا که استقبال و علاقه‌ مخاطبان آلمانی از این نمایش را دیده بودم، ارتباط و استقبال مخاطبان ایرانی از نمایش خرگوش برای من بسیار چالش برانگیز بود. من شاهد علاقه‌ بازیگران به نمایش بودم و حدس می‌زدم که تماشاگران ایرانی نیز کار را بپسندند و خوشبختانه در مدت اجرا بازخوردهای خوبی داشتیم و تماشاگران کار را دوست داشتند.

این هنرمند پیشکسوت تئاتر با اشاره به تغییرات نمایشنامه در طول اجرا مطرح کرد: دوستان به من یادآور شدند که در ایران برخلاف آلمان اصلا رسم نیست که پنجاه دقیقه پس از شروع نمایش، آنتراکت بگذارند در‌حالی‌که من همیشه در آلمان بعد از پنجاه دقیقه تا یک ساعت تنفس می‌دادم. همچنین به دلیل اینکه در ایران تماشاگر حوصله‌ تماشای نمایش طولانی را ندارد، مونولوگ‌های چهار دقیقه‌ای نمایشنامه را به یک دقیقه رساندم و نمایشنامه را این‌قدر کوتاه کردم که یک نمایش دو ساعت و بیست دقیقه‌ای به یک نمایش یک ساعت و نیمه تبدیل شد.

زاهدی ادامه داد: تمام تلاشم این بود تا در طول کم کردن مونولوگ‌ها از زیبایی آن‌ها کاسته نشود و تمپو و ریتم نمایش از دست نرود. خوشبختانه تماشاگران بسیار با دقت به مونولوگ‌ها گوش می‌کنند و کار مورد پسند قرار گرفته است.

زاهدی درباره برنامه‌ خود برای اجرای نمایش‌های دیگر در ایران اظهار کرد: اجرای جدید و کار در دیگر سالن‌های تئاتر ایران بستگی به تهیه کننده‌ای دارد که بخواهد با من کار کند چراکه من هنوز در ایران شناخته‌شده نیستم و شاید بعد از نمایش خرگوش بتوانم کارهای بزرگ‌تری را انجام دهم.

کارگردان نمایش خرگوش با اشاره به اجرا در سالن‌های تئاتر ایران توضیح داد: دوست داشتم آزادی عمل بیشتری داشته باشم مثلا سه ساعت قبل از اجرا صحنه را برای تمرین و آماده سازی گروه تحویل بگیرم در‌حالی‌که در تهران غیر از تئاترهای دولتی تمام تئاتر‌های خصوصی دو یا سه سئانس اجرا دارند و در عرض نیم ساعت باید صحنه‌ تئاتر قبلی جمع شود و صحنه‌ تئاتر بعدی چیده شود و این واقعا زمان بسیار کوتاهی ا‌ست.

او افزود: مدت زمان کوتاهی که از طرف سالن برای آماده سازی نمایش به گروه‌ها داده می‌شود منجر به فشار زیادی می‌شود و هر شب باید مانند فضای جشنواره‌‌ای کار کنیم.

میترا زاهدی در پایان گفت: مسئله‌ من برای اجرای یک اثر نمایشی صحنه‌ بزرگ نیست بلکه این است که بازیگران در شرایطی به دور از استرس و با آرامش روی صحنه بروند و ترجیح می‌دهم تا کارهای بعدی‌ام را در سالن‌های دولتی و با یک سئانس روی صحنه ببرم.