پیشکسوت تعزیه استان خوزستان در گفتوگو با ایران تئاتر مطرح کرد
تعزیه زبان حال است نه زبان قال
پیشکسوت تئاتر خوزستان معتقد است: تعزیه هنری کامل و جهانی است و به بالندگی تئاتر در ایران کمک کرده است.
به گزارش خبرنگار ایران تئاتر از خوزستان، عبدالمحمد نعنا کار متولد 1334 شهرستان آبادان است که از هفت‌سالگی ساکن شهرستان دزفول می‌شود و تا هم‌اکنون در شهرستان دزفول و استان خوزستان مشغول به فعالیت هنری است. به بهانه اجراهای گروه تعزیه‌خوانی هدی در دهه اول محرم در شهرستان دزفول با او به گفتوگو نشستیم.
عبدالمحمد نعنا کار درزمینهٔ سابقه هنری و تعزیه‌خوانی خود گفت: «تقریباً سی‌وهفت سال است که در حوزه تئاتر و به‌خصوص تئاتر دینی درزمینهٔ عاشورا کار می‌کنم. از دوران کودکی علاقه عجیبی به تعزیه یا همان شبیه‌خوانی داشتم. وقتی در مورد تعزیه مطالعه کردم دیدم هنری است کامل. شروع کردم به فراگیری و توانستم از محضر مرحوم حاج عبدالحسین جهانیان کسب فیض کنم.»
نعنا کار افزود: «در ابتدا با مجلس طفلان مسلم شروع کردم و هرسال یک نسخه را اضافه کردیم. مشکلی که داشتیم دسترسی به نسخ تعزیه دزفول بود که به حمدالله پس از سال‌ها توانستیم نسخه‌های دزفول را تهیه کنیم و اکنون ضمن احترام با تمام تعزیه نویسان ما فقط از نسخ خودمان استفاده می‌کنیم و این را باید عرض کنم که ما نسخ شبیه‌خوانی سبزقبا یا همان محمد ابن موسی الکاظم را نوشتیم.»
پیشکسوت تعزیه استان خوزستان ادامه‌داد: «تعزیه یک هنر ملی اسلامی است و باید به آن افتخار کرد. ملی یعنی این این هنر وارداتی نیست و یک نمایش ایرانی اسلامی است. برای اینکه شاعر و معین البکاء یا همان کارگردان با استفاده از قرآن و احادیث تعزیه‌ها را کامل و به ما سپرده‌اند.»
این معین البکاء تعزیه در خصوص ویژگی‌های فنی تعزیه گفت: «شما ویژگی رنگ در تعزیه را در نظر بگیرید. کدام هنر را می‌شناسید که این‌گونه از رنگ استفاده کند که ازنظر روانشناسی و قرآن و حدیث کامل و جامع باشد. در زمینهٔ موسیقی چقدر زیبا از ردیف‌های موسیقی استفاده می‌شود. هنری که نیاز به دکور ندارد، چرا؟ چون دکور در کلام شبیه‌خوان است. اصول و قواعدی که در تعزیه به کار گرفته می‌شود منحصربه‌فرد است.»
او در مورد نسخه‌های مورداستفاده گروه‌های تعزیه‌خوانی تصریح کرد: «اگر شعری بد خوانده می‌شود، بد نوشته‌نشده است بلکه ممکن است در اثر مفقود شدن یک نسخه برای بازنویسی اشتباهاتی رخ‌داده باشد، اما از دوستانی که پرچم دار تعزیه هستند عاجزانه درخواست می‌کنم از تعزیه با سنت و قواعد خودش نگهداری کنند. بدون اینکه بخواهند یک سبک جدیدی در آن ابداع و وارد کنند.»
عبدالمحمد نعنا کار در پایان در خصوص انتقال مفاهیم عاشورا با استفاده از تعزیه گفت: «درواقع تعزیه زبان حال است نه زبان قال. گاهی روی منبر سخنران مطالبی را بیان می‌کند که برگرفته از واقعیت است اما آنچه که تعزیه‌خوان یا بهتر است بگوییم سراینده اشعار تعزیه به دنبال آن بوده این است که با استفاده از مقتل، حدیث و قرآن در قالب شعر و نمایش همان مفاهیم آزادگی و حریت و تعهد به عهد و وفاداری را منتقل کند که در کنار این‌ها می‌توان از نشر اخلاق حسنه نیز یادکرد.»
