خسرو شهراز: هنرمندان جوان، در روند تولید آثارشان، عجله را کنار بگذارند

علی کیهانی: خسرو شهراز، بازیگر کهنه کار تئاتر، تلویزیون و سینما، متولد ۱۳۳۰ در کرمانشاه است. او اولین فعالیت هنری خود را از تئاتر آغاز کرد و تا سال ۱۳۵۸ در صدا و سیمای کرمانشاه مشغول فعالیت بود.

نمایش‌های «خون به‌پا می‌شود»، «شاه لیر»، «مشروطه بانو»، «می‌خواهم با میوسوو ملاقات کنم»، «هملت»، «بینوایان»، «الیور توئیست»، «غبار»، «بازی بی‌پایان»، «روز واقعه»، «لیر شاه»، «روز سیاوش»، «به مناسبت ورود اشکان»، «جن گیر»، «کافه مک آدم»، «فاوست»، «یک زندگی بهتر»، «ماضی استمراری» و... آثاری هستند که خسرو شهراز در آن‌ها ایفای نقش کرده و روی صحنه رفته است.

بازی در سریال نمایش خانگی «سیاوش» و سریال‌های تلویزیونی «گاندو» و «آنام»، از دیگر آثار تصویری او هستند.

او سابقه بازی در فیلم‌هایی همچون «چ»، «انتهای خیابان هشتم»، «حق سکوت»، «هیهات»، «چریکه هورام»، «ماهی و گربه» و... را در کارنامه هنری خود دارد.

چند سالی می‌شود که شهراز از تئاتر و بازیگری روی صحنه دور است و به همین بهانه با او به گفت‌وگو پرداختیم.

شما همیشه در صحبت‌های‌تان، خود را شیفته و عاشق تئاتر می‌دانید، با وجود این، دلیل دور بودن شما از تئاتر و بازیگری تئاتر چیست؟

چند سالی می‌شود که تئاتر کمتر کار می‌کنم چون دیگر جدیت و حساسیتی که سال‌های گذشته برای اجرای یک اثر نمایشی گذاشته می‌شد، الان دیگر به چشم نمی‌آید. چیزی که من یاد گرفتم از استادهایم نظم است اما الان کم‌ترین توجه به این مسئله می‌شود.

خیلی پیشنهاد تئاتر به من می‌شود اما زمانی که می‌پرسم تاریخ اجرا چه زمانی است می‌گویند هقته آینده! من به این فکر می‌کنم که کاری فاخر چگونه با یک هفته تمرین اجراهای خوبی خواهد داشت.

من عاشق صحنه و تئاتر هستم ولی نمی‌توانم این‌چنین و بدون برنامه برای اجرا آماده شوم؛ چون باید درک درست از نمایشنامه و نقش خود داشته باشم تا بتوانم مخاطب را به درک از اجرای خود برسانم.

و برای همین بیشتر به سوی کارهای تصویری رفتید؟

من بازیگری را دوست دارم و این چند سال اگر بیشتر مشغول بازی در آثار تصویری هستم، چون پیشنهاد وسوسه‌انگیری در تئاتر نداشتم.

به عقیده من در فعالیت‌های هنری تا زمانی که توان داری می‌توانی کار کنی و با این کار کردن حال خود را خوب کنی، نه این که بنشینی خانه و افسرده بشوی، من تلاش می‌کنم همیشه سرحال و آماده باشم و ترجیح نمی‌دهم خانه‌نشین باشم.

این روزها تئاتر می‌بینید؟ کیفیت آثار روی صحنه رفته از نظرتان چگونه است؟

بله، این روزها به دعوت بعضی دوستانم تئاتر می‌بینم. همان‌طور که قبل گفتم الان بعضی از هنرمندان به این فکر می‌کنند که اجرا با تمرین دو هفته‌ای فقط روی صحنه برود و این کاملا در بعضی آثار آشکار است.

نسل جوان و هنرمندان تازه‌نفس در تئاتر به عقیده من دنبال فکری جدید و نوآوری هستند و روش کارشان با ما تفاوت‌های زیادی دارد. من کارهای زیادی از هنرمندان و کارگردان‌های جوان می‌بینم و در بیشتر وقت‌ها از شوق و حیرت گریه‌ام می‌گیرد و آن‌ها را در آغوش می‌کشم. من با دیدن این نمایش‌ها، احساس افتخار می‌کنم و شاید موردی که بخواهم به آن‌ها بگویم این است که در روند کارهای‌شان عجله نکنند.

در دو سال گذشته، به دلایل مختلف شاهد تعطیلی سالن‌های تئاتر بوده‌ایم. به‌نظر شما چگونه می‌شود جلوی بیکار شدن اهالی هنرهای نمایشی را گرفت؟

در مواقعی شاهد تعطیلی تئاتر بودیم مثل دوران اوج‌گیری کرونا که چاره‌ای نبود ولی باید به‌طور دیگری جایگزین فعالیت‌های تئاتری را در برنامه می‌گذاشتیم مانند تئاتر آنلاین یا تولید تله تئاتر. به طور کلی من مخالف تعطیل شدن سالن‌ها و اجرای نمایش هستم چون تئاتر متعلق به همه مردم است و آن‌ها علیرغم تمام مشکلاتی که دارند، وقت می‌گذارند و به تماشای یک اثر نمایشی می‌نشینند.

شما سال‌های زیادی روی صحنه‌های تئاتر با کارگردان‌های مختلفی کار کردید، از همکاری‌های خود با آن‌ها بگویید.

اجرای‌های زیادی روی صحنه داشتم و خاطرات بسیار خوبی برایم رقم خورده است. کار کردن با محمد رحمانیان، مسعود دلخواه، آرش دادگر، حسین کیانی، کوروش نریمانی، محمود عزیزی، شکرخدا گودرزی، محمود استادمحمد و خیلی از هنرمندانی که اینجا ذهنم یاری نمی‌کند اسم‌شان را بگویم، برایم خیلی لذت بخش و مهم بوده است.

در همکاری من با محمد رحمانیان در نمایش «روز واقعه» نوشته استاد بهرام بیضایی، تنها زمانی بود که من خیلی استرس داشتم از بازیگری، چون نگران این بودم خطایی در بازی داشته باشم و رحمانیان ناراحت شود. محمد رحمانیان بسیار دوست‌داشتنی و کاربلد است و این همکاری برایم افتخار بود.

 در یک نمایش شما 7 نقش را ایفا کرده‌اید، درباره آن نمایش توضیح دهید.

در نمایش «الیور توئیست» برای نقشی که داشتم خیلی زحمت کشیدم و سال 1393 جایزه بخش بین‌الملل جشنواره تئاتر فجر را کسب کردم، من در «الیور توئیست» به پیشنهاد خودم و کارگردان، 7 شخصیت را بازی کردم که به هیچ عنوان نمی‌توانم فراموش کنم و برایم خیلی لذت بخش و ارزشمند است.