رهاورد سفرِ «جیونگ وو سون» به ایران
سوغاتی گران‌بهایی که داور کره‌ای جشنواره تئاتر فجر خرید و به کشورش بُرد
جیونگ وو سون، داور کره‌ای جشنواره تئاتر فجر، شیوه گفت‌وگوی جمعی و بررسی هر نمایش پس از تماشای آن توسط هیئت داوران را پسندیده است و تاکید می‌کند این روش داوری را می‌خرد و به عنوان سوغات به کشورش می‌برد.
بهنام حبیبی: چهل‌ویکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر به دبیری کوروش زارعی که از روز یکشنبه 25 دی آغاز شده بود، سه‌شنبه 11 بهمن با برگزاری آیین پایانی در تالار وحدت و معرفی برگزیدگان به پایان رسید.
داوری آثار اجرا شده در بخش بین‌الملل این جشنواره را تاجبخش فناییان و مهدی حامد سقایان از ایران، جیونگ ووسون از کره جنوبی، ایوانا ووجیچ کومیناج از صربستان و احمدحسن موسی ازعراق به عهده داشتند.
برای آگاهی از کیفیت و روند اجرای آثار در بخش بین‌الملل جشنواره تئاتر فجر، با جیونگ ووسون، داورِ مهمان از کشور کره جنوبی گفتوگو کرده‌ایم که می‌خوانید.
تنوع موضوعی آثار در بخش بین‌الملل را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
نمایش‌هایی از کشورهای مختلف در جشنواره حضور داشتند. هر یک از آنها دارای موضوع ویژه خود و منحصر‌به‌فرد بود و با دیگران تفاوت داشت. ولی پیام هر یک از آنها بسیار روشن بود که قصد دارند چه پیامی را به مخاطب برسانند. به عنوان مثال، نمایشی که از کشور برزیل به صحنه رفت، درباره پناهندگان بود. بیشتر نمایش‌های جشنواره درباره موضوع قربانیان جنگ صحبت می‌کردند. تئاتر ابزاری برای مردم بود که بگویند برای چه دارند زندگی می‌کنند.
سطح کیفی آثار، چه در بخش خارجی و چه در بخش داخلی چگونه بود؟
بیشتر نمایش‌های خارجی، تازه‌تولید نبودند؛ بدین معنی که سال‌ها پیش آن نمایش تولید شده و اکنون در جشنواره‌های مختلف در جهان، آن را روی صحنه می‌برند. این یعنی اینکه این نمایش چندین سال توسط این گروه تمرین شده است و به صحنه رفته است، مانند نمایشی که از کشور عمان اجرا شد. این گروه، چند بار برای اجرای این نمایش، جایزه‌های ملی کشورش را دریافت کرده بود.
ولی نمایش‌هایی که از کشور ایران به صحنه رفتند، نمایش‌های تازه‌تولید بودند و برای اولین بار اجرا می‌شدند. شاید به همین دلیل در جشنواره امسال، نمایش‌های خارجی، قدرتمندتر از نمایش‌های ایرانی ظاهر شدند. شاید علتی دیگر هم داشته باشد که من آن را نمی‌دانم، این موضوعی است که شما باید علت آن را بیابید.
شیوه و معیارهای داوری شما چه بودند؟
هر شب پس از تماشای نمایش‌ها، همه داوران گرد هم می‌آمدند و درباره نمایش‌های همان شب به گفتوگو می‌پرداختند. از نظر من همه داورها خیلی باکیفیت بودند و سواد آکادمیک بالایی داشتند. این سیستم فوق‌العاده خوب است و من تاکنون مشابه آن را ندیده بودم. این یک شیوه آکادمیک است.
من در صفحه فیس‌بوک خود اعلام کردم به عنوان رییس تئاتر کره جنوبی، می‌خواهم سیستم گفتوگو و بررسی هر نمایش پس از تماشای آن را در کره جنوبی پیاده کنم. این شیوه داوری آن‌قدر مورد پسند من قرار گرفته است که آن را می‌خرم و به عنوان سوغات به کشورم می‌برم.
آیا نظری درباره برگزاری دوره‌های بعدی جشنواره دارید؟
من دوست دارم این جشنواره هر چه بیشتر پیشرفت کند. جشنواره مانند سوپرمارکت با غرفه‌های مختلف نیست و ما نمی‌توانیم در آن همه چیز بفروشیم. پیشنهاد می‌کنم که برای جشنواره تئاتر فجر، موضوع انتخاب شود.
دیگر اینکه، جشنواره تنها برای کارگردانان و بازیگران حرفه‌ای نیست، این برای مخاطب هم باید باشد. برای همین هم باید تبلیغات بیشتری انجام دهیم و مخاطب بیشتری را به تئاترها بیاوریم. بدین ترتیب و از راه جشنواره باید نسل‌های جدید را کشف کنیم و آنها را به سوپراستارهای ایران تبدیل کنیم، چرا که آنها همان افرادی هستنتد که تئاتر آینده را برای ایران خواهند ساخت. این افراد با بردن جایزه جشنواره تئاتر فجر، باید از این که دارای سطح بالایی از مهارت شده‌اند، احساس خوشحالی زیادی داشته باشند.
در این چند روز که در ایران بودید، آیا با وضعیت کلی تئاتر کشورمان هم آشنا شدید؟
ممکن است که یک فرد نابغه، بنیان تئاتر ایران را گذاشته باشد، ولی برای ادامه آن، ما نیاز به یک سیستم داریم. برای این منظور، دولت باید بستر لازم را ایجاد کند. دولت باید از شرکت‌های تئاتری پشتیبانی کند. دولت باید سیاست‌گذاری‌هایی در راستای گسترش و پشتیبانی شرکت‌های تئاتری کوچک داشته باشد.
به عنوان مثال، ساختمان تئاتر شهر، که از نظر خود ساختمان و طراحی داخلی‌اش فوق‌العاده خوب است، و همه فضاهای داخل ساختمان را بازسازی و نوسازی کرده‌اند، ولی امکانات اجرایی‌اش خیلی قدیمی است. در دنیای امروز تئاتر، تکنولوژی نورپردازی خیلی پیشرفته است، ولی من با بررسی اسباب و تکنولوژی نورپردازی در ساختمان تئاتر شهر تهران، دریافتم که از حدود بیست و پنج تا سی سال پیش به روز نشده‌اند. در طراحی نورپردازی امروز جهان، طراحان نورپردازی، برای هر اینچ از صحنه، طراحی نورپردازی انجام می‌دهند. پس دولت ایران باید برای زیرساخت‌های تئاتر هزینه کند.
تئاتر ملی باید گروهی از کارگردانان و بازیگران را در اختیار داشته باشد که دستمزد دریافت کنند تا این افراد دیگر نگرانی هزینه زندگی نداشته باشند و تنها نگرانی آنها هنر باشد، تا بتوانند تنها روی چیزی که می‌خواهند تمرکز کنند. این مسئولیت دولت است که این کار را انجام دهد.
