تالار مولوی و اجراگرانی که به ذات هنر پایبندند
امیرحسین حریری: تنها فرآیند اجرایی جشنواره تئاتر دانشگاهی باقی مانده است
امیرحسین حریری مدیر تالار مولوی رسالت این سالن را حمایت از تولیدات قشر جوان و آکادمیک معرفی کرد که اولویت‌شان مقاصد و اهداف مالی و اقتصادی نیست و بیشتر به مقوله تئاتر و آنچه در ذات تئاتر هست، پایبندند. او با اشاره به برگزاری جشنواره بین‌المللی تئاتر دانشگاهی گفت تنها فرآیند اجرایی جشنواره باقی مانده است که امیدوارم مسئولان محترم ما در حوزه فرهنگی وزارت علوم هرچه زودتر این بخش را عملیاتی کنند و دبیرخانه جشنواره را با حضور دانشجویان شکل بدهند.
نگار امیری: تالار مولوی در سال 1347 با همت پری صابری نویسنده و کارگردان تئاتر از دل یکی از انبارهای مخروبه دانشگاه تهران شکل گرفت.
تالاری که از زمان آغاز فعالیت خود به عنوان محلی برای ارائه آثار موج نو و تجربی تبدیل شد و به عنوان یکی از معتبرترین و فعال‌ترین تالارهای تئاتر دانشگاهی به شمار می‌آید.
سال‌های سال است که تماشاگران برای تماشای آثار خلاق و ایده‌های نو اجرایی، نمایش‌های تالار مولوی را به عنوان اولین گزینه انتخابی خود انتخاب می‌کنند. با امیرحسین حریری مدیریت تالار مولوی درباره فعالیت‌ها و برنامه‌های جدید این تالار نمایشی به گفت‌وگو پرداختیم که در ادامه می‌خوانید.
از اجراهای تالار مولوی چه خبر؟
تالار مولوی از مجموعه‌هایی است که به‌واسطه تعدد تقاضاهای اجرا، همواره سعی دارد بر طبق یک برنامه‌ریزی مدون عمل کرده و به‌رغم شرایطی که بر سالن‌ها و مجموعه‌های هنری حاکم شده، حداقل تغییرات را داشته باشد. تئاتر مولوی در ماه گذشته میزبان دو نمایش نمایش «آبا» به نویسندگی و کارگردانی نیما آقاخانی و نمایش «اهانت به تماشاگر» به کارگردانی نادر خوش‌بخت بود که با وجود محدودیت‌های ایجاد شده در تبلیغات و اتفاقاتی که گروه‌ها را تحت تاثیر قرار می‌داد به‌نسبت با استقبال خوبی از سوی مخاطبان روبه‌رو شد.
از برنامه‌های آتی تالار مولوی برای‌مان بگویید.
با پایان این نمایش‌ها مقرر است تا بر اساس توافق صورت گرفته، تالار مولوی میزبان جشنواره تئاتر عروسکی باشد که در این رابطه منتظر اعلام جدول جشنواره از طریق دبیرخانه این رویداد هستیم. طبیعتا بعد از جشنواره نمایش‌هایی که در قبلا در بازبینی فنی مجموعه پذیرفته شده‌اند و پس از اخذ مجوز اجراهای عمومی خود را آغاز خواهند کرد.
با توجه به محدودیت‌هایی که در روند تبلیغات آثار وجود دارد، گروه‌های نمایشی با مشکل روبه‌رو شده‌اند؟
باید بپذیریم که محدودیت‌های مربوط به تبلیغات فضای مجازی گروه و سالن‌ها را دچار مشکل می‌کند. البته ما در تئاتر مولوی سعی می‌کنیم با همکاری روابط عمومی معاونت فرهنگی دانشگاه تهران برای طیف زیادی از دانشجویان، استادان و کارکنان دانشگاه اطلاع‌رسانی لازم را داشته باشیم. با این حال باز هم امیدواریم تبلیغات در فضای مجازی به طور بهتر و مساعدتری رقم بخورد و قطعا باید امید داشته باشیم که شرایط اطلاع‌رسانی و تبلیغات به حالت معمول خود برگردد تا سالن‌ها شاهد حضور قابل توجه علاقه‌مندان باشند.
با توجه به شرایط فعلی جامعه روی صحنه بودن آثار نمایشی تا چه میزان ضرورت دارد؟
فکر می‌کنم همه ما بر این موضوع که هنر تئاتر و آفرینش‌گری روی صحنه یک امر نخبگانی است؛ اتفاق نظر داشته باشیم. یکی از وظایف نخبگان گفت‌وگو است و طبیعتا تئاتر و اجرای نمایش می‌تواند بستر محفوظی برای این گفت‌وگو باشد. البته شخصا و قلبا به نظرات عزیزانی که قائل به این فضای گفت‌وگو نیستند؛ احترام می‌گذارم. اما تاکید می‌کنم رسالت هنر حتی در فضای التهابی، بیان دیدگاه‌های مختلف در قالب گفتمان انتقادی و اصلاحی است. بنابراین با تعطیلی تئاتر و اساسا رویدادهای فرهنگی و هنری، تنها امکان گفت‌وگو و روشنگری از سوی جامعه نخبگان گرفته می‌شود و همه می‌دانیم که اتفاقا دیدگاه‌های رادیکالی به دنبال حذف این بستر هستند؛ پس به نظرم خود این خانواده نباید در این زمین بازی کند.
مخاطبان تئاتر، نمایش‌های روی صحنه تالار مولوی را با چه ویژگی‌هایی می‌شناسند؟
در طول سال‌های فعالیت تالار مولوی به نوعی بین تماشاگران و علاقه‌مندان این نکته جا افتاده که اگر به دنبال یک اجرای نمایشی پیشرو، خلاقه، تجربی و مبتنی بر آموزه‌های آکادمیک و مفاهیم و عناصر اصلی هنر نمایش هستند یکی از انتخاب‌هایشان اجراهای تالار مولوی است.
مواردی که گفته شد به نوعی ویژگی عمومی نمایش‌های اجراشده در تالار مولوی به شمار می‌آید؛ بنابراین در یک کلام اجراهای تئاتر مولوی با هنر ناب نمایش گره خورده و بنابراین تماشاگران این تالار می‌دانند در انتخاب نمایش‌های این مجموعه نسبت به سالن‌هایی که موارد و ملاحظات دیگری را لحاظ می‌کنند، بیشتر وجوه علمی و خلاقه هنر نمایش لحاظ می‌شود تا مسائل اقتصادی.
مخاطبان تالار مولوی اکثرا از قشر دانشجو به شمار می‌آیند؟
خیر، این سالن نه تنها از قشر دانشجو بلکه از عموم جامعه تماشاگران ثابت داشته و دارد. مخاطبانی که پای ثابت اجراهای پیشرو و خلاقه نسل جوان ما در تالار مولوی بوده‌اند. تماشاگران این سالن می‌دانند که با هنر ناب تئاتر مواجه خواهند بود نه یک هنر تبلیغاتی یا صرفا اقتصادی. این بخش قابل اهمیت اجراهای پیشرو در تالار مولوی است.
رسالت تالار مولوی را به عنوان معتبرترین تالار تئاتر دانشگاهی ایران در چه می‌دانید؟
رسالت این سالن حمایت از تولیدات قشر جوان و آکادمیک است و طبیعتا گروه‌هایی که در این مرکز اجرا می‌روند، اولویت‌شان مقاصد و اهداف مالی و اقتصادی نیست و بیشتر به مقوله تئاتر و آنچه در ذات تئاتر هست، پایبندند. اساسا تئاتر دانشگاهی همیشه محلی برای کسب تجربه‌های ناب توسط جوانان بوده است. هنرجویان جوان همیشه سعی می‌کنند در اجرا و آفرینش‌گری‌های‌شان شرایط و اتفاقات پیرامون خود را لحاظ کنند.
تجربه های ناب جوانان در تئاتر دانشگاهی چقدر در ادامه مسیر این رویداد هنری تاثیرگذار است؟
جشنواره تئاتر دانشگاهی نزدیک ربع قرن با کیفیت و کمیت‌های متفاوت هر ساله برگزار شده است و به عنوان یکی از موتورهای محرک تئاتر دانشجویی و حرفه‌ای قلمداد می‌شود؛ بنابراین تاثیر این جشنواره روی تئاتر کشور و بدنه تئاتر حرفه‌ای بر کسی پوشیده نیست.
همه استادان و کنشگران فعال تئاتر دانشگاهی و همه مسئولان در دولت‌های مختلف بر ضرورت این جشنواره تاکید داشته‌اند و همواره این جشنواره را به عنوان یکی از رویدادهای جدی فرهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری می‌دانند. طی این سال‌ها دانشجویان در این جشنواره نقش‌آفرینی قابل توجهی داشته و استعدادهای خوبی از این رویداد هنری توانسته‌اند به بدنه حرفه‌ای تئاتر، رادیو و تلویزیون راه پیدا کرده و آن را شکل دهند و قطعا در باب تاثیرگذاری و اهمیت این جشنواره تردیدی نیست.
با توجه به افزایش هنرجویان و فارغ‌التحصیلان تئاتر تاسیس سالن‌های نمایش برای ارائه خدمات به این قشر تا چه میزان ضروری است؟
امیدوار هستم که با توجه به ازدیاد و کثرت هنرجویان و فارغ‌التحصیلان ما در مراکز آموزش عالی فکرِ جدی‌تر و هدفمندتری در حوزه سخت افزاری سالن‌های تئاتر داشته باشیم و بپذیریم که ما در حوزه سخت‌افزار به‌شدت ضعف داریم. سال‌های سال است که با وجود افزایش مراکز آموزش عالی و دانشجویان همچنان مراکز اختصاصی تئاتر دانشگاهی ما حداقلی است.
ما از سی تا چهل سال پیش یک تالار مولوی داشتیم و در حال حاضر نیز با وجود این همه مرکز آموزشی در تهران و شهرستان‌ها همچنان همین یک مرکز برای ارائه خدمات به هنرجویان تئاتر فعال است؛ بنابراین جا دارد که هم وزارت علوم تحقیقات و فناوری، هم دانشگاه‌های تخصصی که روند و وظیفه اصلی تربیت دانشجویان را برعهده دارند و هم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در یک برنامه مدون و هدفمند نسبت به حوزه سخت‌افزاری به منظور ارائه خدمات به این قشر، فکر جدی‌تری کنند تا این حجم زیاد استعداد و نیروی خلاقه محلی برای بروز داشته باشند. سالن‌های نمایش و حتی چندمنظوره ما کم نیستند؛ منتها نحوه مدیریت و بهره‌برداری از این سالن‌ها نیازمند یک برنامه مدون و هدفمند است تا تامین برنامه‌های نمایشی آن‌ها توسط بخش زیادی از قشر دانشجویی و دانشگاهی ما صورت بگیرد.
به نظرتان بیست و چهارمین جشنواره بین المللی تئاتر دانشگاهی می‌تواند در ماه‌های باقی مانده سال جاری میزبان مخاطبان باشد؟
امیدوار هستم که وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در دوره فعلی تمهیداتی بیندیشد تا دبیرخانه بیست و چهارمین جشنواره بین‌المللی تئاتر دانشگاهی با حضور دانشجویان فعال شود و فراخوان این رویداد هنری به‌زودی منتشر شود و شاهد برگزاری جشنواره در ماه‌ها یا حداقل اوایل سال آتی باشیم.
تاکنون برای برگزاری این رویداد هنری اقداماتی انجام شده است؟
بله، حوزه فرهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای برگزاری جشنواره جلساتی برگزار کرده است و من نیز در چند جلسه این وزارتخانه حضور داشته‌ام. علاوه بر این طی چندین جلسه با دکتر کاظم نظری، مدیرکل هنرهای نمایشی به طور مفصل برای برگزاری جشنواره صحبت شده است. مدیرکل هنرهای نمایشی به عنوان مدیر و رییس تئاتر کشور و یکی از اعضای اصلی شورای سیاست‌گذاری جشنواره در جلسه‌ای که در جمع دانشجویان برگزار شد، بر برگزاری این رویداد تاکید کردند و آمادگی خود را برای همکاری همه‌جانبه با این جشنواره ابراز داشتند. تنها فرآیند اجرایی جشنواره باقی مانده است که امیدوارم مسئولان محترم ما در حوزه فرهنگی وزارت علوم هرچه زودتر این بخش را عملیاتی کنند و دبیرخانه جشنواره را با حضور دانشجویان شکل بدهند. ما نیز در مرکز تئاتر مولوی به عنوان رابط بین دانشجویان و ساختار فرهنگی وزارت علوم و یکی از پایگاه‌های اصلی تئاتر دانشگاهی پیگیر این ماجرا هستیم و مطمئنا همه‌گونه همکاری و مساعدتی در این راستا خواهیم داشت و امیدوارم در ماه‌های آتی شاهد برگزاری این جشنواره باشیم.
