گفت وگو با وحید نفر بازیگر نمایش «کلنل»
بچه و همکارش مارهای در آستین هستند
وحید نفر در نمایش «کلنل» در یک نقش چند وجهی از یک شخصیتی که خیلی خونسرد و راحت آدمها را قربانی منافع حاکمان میکند بازی موثری از خودش ارائه میکند. بازیگری که در دوران بازیگریش نشان داده توانایی ایفای هر نوع نقشی را دارد
وحید نفر، جایزه اول بازیگری مرد از جشنواره تک نفره برای بازی درنمایش عاشقی (۱۳۸۵)، جایزه اول بازیگری مرد از بخش نمایشنامهخوانی دهمین جشنوارهی تئاتر دانشجویی برای نمایش دل سگ (۱۳۸۶)، جایزهی عروسک گردانی از پنجمین جشنوارهی تئاتر بانوان، اثر برتر بیست و ششمین جشنوارهی فجر و اثر برتر دوازدهمین جشنوارهی بینالمللی عروسکی برای نمایش سودا دخت (۱۳۸۷- ۱۳۸۶)، جایزه سوم بازیگری مرد ازسومین جشنوارهی نمایشنامهخوانی نیاوران برای بازی در نمایش پیانو (۱۳۸۷)، جایزه بازی و عروسکگردانی از دوازدهمین جشنوارهی بینالمللی عروسکی برای نمایش علی بابا و چهل دزد بغداد (۱۳۸۷)، جایزه بازی در فاوست (استریپ تئاتر) (۱۳۸۸)، جایزه اول نمایشنامهنویسی از جشنواره تئاتر ارتش برای نمایش نجات سرباز همپ (۱۳۸۸) و جایزه کارگردانی از ششمین همایش عاشورائیان برای نمایش سیاوش پاکراه (۱۳۸۸)، را در کارنامه دارد.نمایش «کُلنل» برشی هنرمندانه از تاریخ معاصر و سیاست بازی های موجود در آن دوران است . سیروس همتی که در سالهای اخیر کم نقش خوب بازی نکرده با بازی در نقش شیخ مقصود که شخصیت چند وجهی دارد دوباره درخشان از پس ایفای یک نقش چالش زا برآمده است .. نمایش «کلنل» در سال های مشروطه دوم (مشروطه صغیر - استبداد محمدعلی شاه قاجار) روایت میشود و داستان عزیز جوان ۳۵ ساله متمول و جاه طلبی از خاندان قاجار را روایت میکند که به دنبال پوشیدن ردای حاکمیت تهران است. «کلنل» مهر و آبان ماه به نویسندگی و کارگردانی خیرالله تقیانی پور ساعت ۱۹:۳۰ به مدت ۱۰۰ دقیقه در تالار اصلی مجموعه تئاتر شهر به صحنه میرود. در این اثر نمایشی حسین پاکدل، شهرام حقیقت دوست، اتابک نادری، سیروس همتی، آرش آصفی، مونا فرجاد، آتیه جاوید، مصطفی ساسانی، جواد پورزند، وحید نفر، علیرضا ناصحی، الهه شهپرست، حسین شفیعی، محمد شکری، سیامک توده فلاح، محسن مهری دروی، آناهیتا خسروی، سمیرا سلیمی، زینب قمری، میلاد ابراهیمی، مهیار طهماسبی، حامد بدیعی، نگار جعفری، سروناز جمشیدی، امیر باد بدست و آیسان حداد به عنوان بازیگر حضور دارند. سالار عقیلی قطعاتی را به آهنگسازی بابک زرین برای نمایش کلنل خوانده است. علی زارعی مدیر تولید، علی شهبازی دستیار و برنامه ریز، رضا شاپورزاده طراح صحنه، پریدخت عابدین نژاد طراح لباس، ماریا حاجیها طراح چهره پردازی، رضا خضرایی طراح نور، مریم نراقی مشاور رسانه ای، مهدی آشنا عکاس، علی المعی موسیقی، گروه اجرایی نمایش کلنل را تشکیل میدهند. با خسرو شهراز در باره مختصات نقش بچه و نمایش کلنل گفت وگویی انجام داده ایم.
در سالهای اخیر در نمایشهای متعدد ایرانی بازی کردهاید. بازی در این نوع نمایش ها برایتان چه ویژگیهایی دارد؟
همیشه بازی در نمایشهای ایرانی جزو دغدغههای کاریم بوده است. اما هیچ وقت خودم را کامل محدود به بازی در این نوع نمایش ها نکردهام.
با خیر الله تقیانی پور هم تجربیات مشترک زیادی دارید؟
بله، این همکاری از نمایش «مرثیه وارثان ارثیه» در تماشاخانه سنگلج شروع و تا به امروز هم ادامه دارد و در سفرهای متعدد خارجی هم با گروهش هم همراه بودم و درک متقابل خوبی داریم. شیوه کاری تقیانی پور به گونهای است که نقشها را بر اساس توانایی هایی بازیگر مینویسد.
آیا آزادی عمل دادن به بازیگر توسط تقیانی پور این فرصت را برای ارائه بازی بهتر در اختیار بازیگر قرار میدهد؟
در عین دادن آزادی عمل تقیانی پور کارگردان سخت گیری است و اگر متوجه بشود بازیگر از چارچوبی که تعیین کرده خارج شده به بازیگر تذکر میدهد واگر توجهی به این کار نکند ممکن است او را هم از کار اخراج کند.
بچه کاراکتری که شما بازی میکنید در حکم یک جور نوچه به نظر میرسد؟
او و همکارش بازوان مخفی اجرای خواسته های عین الدوله هستند.
میشود بچه را آدم خودفروخته و منفی دانست؟
یک جور او و همکارش مارهای در آستین هستند. ماری که من تلاش کردم بر اساس دنیای نمایش خیلی رو و گل درشت بازیش نکنم و به تدریج شاهد کنش هایشان باشیم.
در شروع نمایش بچه و همکارش مثل یک ناظر خاموش در تمام اتفاقات حضور دارند. اما در نیمه دوم تبدیل به آدم های عمل گرایی میشوند؟
آدمهایی هستند که در همه جا هستند و بدون اینکه دیده شوند کارشان را انجام میدهند.
آدمهای باهوشی هستند؟
این جوری به آنها تعلیم داده شده که کارشان را تر و تمیز انجام بدهند.
درواقع مزدور هستند؟
بله ، اجیر شدهاند تا کارهای در جهت منافع ارباب قدرت انجام بدهند.
میتوانیم آن دو نفر را آدمهای وطن فروشی هم بدانیم؟
بنا به خواستههایی که از آنها میشود همه جور کاری از قبیل آدمکشی و وطن فروشی هم انجام میدهند و همه کاری از عهده شان بر میآید.
این دو نفر بر اساس منفعت طلبیشان گاهی مواقع طرف شخص با نفوذتر میروند کماینکه در ظاهر اجیر کرده عزیز هستند. اما در خفا برای عینالدوله کار میکنند؟
این دو نفر مستقیم زیر نظر عین الدوله کار میکنند. حتی عزیز هم دست نشانده عین الدوله است و آلت دست او قرار میگیرد.
در طول تاریخ این نوع آدمها همیشه حضور دارند و نمونهاش در دهههای بعدی شعبان بی مخ عصر پهلوی است؟
در تاریخ بشریت این آدمها تکرار میشوند و به قول معروف ارتش در سایه هستند. در اواخر دولت عثمانی آدمهایی با عنوان «باشی بل زوخ ها» وجود داشتند که کارشان این بود که به عنوان مزدور در سرتاسر اروپا فعالیت میکردند و آدمهایی که با دولت عثمانی مخالف بودند را میکشتند و هر موقع که نیاز بود حاضر میشدند. رمان جرج اورل( قلعه حیوانات) را اگر بخوانید در آن اورل میگوید سگها موقعی که از بچگی گم میشوند. هر وقت لازمشان داشته باشند پیدایشان میشود.
آدم های گنجشک روزی هم هستند؟
اینها قالب پیدا کردهاند و مثل کماندوهای آموزش دیده به وظائفشان میپردازند.
آیا این نوع آدمها جهان بینی و قدرت تحلیل امورات را دارند؟
چون انسان هستند این ویژگی را هم دارند. جملهای در نمایش «کُلنل» وجود دارد و یکی از شخصیتها میگوید مریم قدیسه که نیست، یک آدم است و این دو نفر خطاهایی هم مرتکب میشوند و عاری از خطا نیستند.
نوع رفتار این دو شخصیت به گونهای است که مثل رباتی عاری از خصوصیات انسانی فقط کارشان را انجام میدهند؟
به نظرم مجالی برای بروز احساسات برایشان فراهم نمیشود که بخواهیم رفتارهای احساسی آنها را ببینیم.
گفت وگو از احمد محمد اسماعیلی