ماه تولد هنرمندان و پژوهشگران شهیر تئاتری

به گزارش ایران تئاتر، هنرمندان و پژوهشگران صاحب‌نام متعددی در آذرماه متولدشده‌اند که هر یک از آن‌ها صاحب سبک و شیوه خاصی در آثارشان هستند؛ اشخاص صاحب نامی نظیر فرهاد ناظر زاده کرمانی، جمشید مشایخی، اسماعیل خلج، داریوش اسد زاده، مهدی هاشمی، ثریا قاسمی، زنده یاد مهدی فتحی، ایوب آقاخانی، اصغر همت و...،که هریک از آن ها به دلیل تجارب متفاوتشان در عرصه نمایش، به‌عنوان هنرمندان ماندگار و موثر این مرزوبوم شناخته می‌شوند. از آنجایی که تعداد هنرمندان و پژوهشگران متولد شده در آذر ماه بالغ بر 60 نفر و به عبارتی بیش از تقویم تئاتری ماه های دیگر است، در این گزارش سعی شده به مهم‌ترین و شناخته‌شده‌ترین هنرمندان و پژوهشگران متولد شده در این ماه، که تلویحا آثار مهمی را هم در طول دوران فعالیت هنری خود در کارنامه‌شان ثبت کرده‌اند و برای مردم نیز چهره‌های آشنایی هستند، پرداخته شود. در ادامه با توجه به اهمیت تقویم تئاتری ایران، نگاهی خواهیم داشت به کارنامه بازیگران، کارگردانان و نویسندگان صاحب‌نامی که در آذرماه متولد شده و یا چشم از جهان فرو بستند.

 

داریوش اسد زاده؛ بازیگر، تئاتر، سینما و تلویزیون

داریوش اسد زاده متولد ۱ آذر ۱۳۰۲ در کرمانشاه است. او فارغ‌التحصیل دانشکده بازرگانی و دارایی است. او فرزند اول خانواده و دارای دو خواهر و یک برادر است. اسد زاده تا پنج‌سالگی به همراه خانواده، در کرمانشاه زندگی می‌کرد. او در سال ۱۳۰۷ همراه با خانواده اش به تهران مراجعت کرده و دوره‌های تحصیلی از ابتدایی تا دانشگاه را در تهران سپری کرد. او از ابتدا به کارهای هنری علاقه زیادی داشت و در کودکی به همراه پدرش به دیدن تئاتر می‌رفت. اسد زاده پس از پایان دوره دبیرستان، هم‌زمان با کار در وزارت دارایی، به تحصیل در دبیرستان هنرپیشگی پرداخت. او از سن بیست‌سالگی وارد بازیگری شد و از سال 1321 فعالیت در تئاتر را با بازیگری، کارگردانی و نویسندگی در تئاتر نصر و دهقان (لاله‌زار) شروع کرد. او اولین بازی حرفه‌ای خود را با نمایشی به نام «لیلی و مجنون» شروع کرد.

اسد زاده در سال ۱۳۲۸ کار در سینما را با فیلم «همسر مزاحم» شروع کرد. پس‌ازآن، در سال ۱۳۳۵ از طرف اداره کل هنرهای زیبای ایران برای بزرگ‌ترین فستیوال بین‌المللی تئاتر عازم فرانسه شهر پاریس شد و به مدت سه ماه به تحقیق مطالعه پرداخت. او پس از بازگشت به ایران، از طرف رادیوی ملی دعوت به کار شد.

ازآنجایی‌که او به تئاتر علاقه زیادی داشت، در آن دوران به نویسندگی و کارگردانی نمایشنامه‌هایی چون «ازدواج فوری»، «سه زندانی»، «هنرپیشه»، «پرواز دخترها»، «میشل استراگف»، «مسیو ژوزف» و ایفای نقش در ۲۰۰ نمایشنامه پرداخت.

او در سال ۱۳۵۱ به عضویت هیئت‌مدیره سندیکای سینمای ایران درآمد. در سال ۱۳۵۵ به تشویق پروفسور دیوید سن جهت مطالعه و پژوهش در امور تئاتر به آمریکا رهسپار شد و در سال ۱۳۶۵ به ایران بازگشت و در عرصه بازیگری در تئاتر و سینما به ایفای نقش پرداخت. در سال ۱۳۷۹ و ۱۳۸۰ به ریاست انجمن بازیگران ایران منصوب شد و همچنین به مدت پنج دوره عضویت داوران خانه سینما را بر عهده داشت. نگارش در زمینه تاریخ تئاتر ازجمله فعالیت‌های موردعلاقه او بوده که می‌توان به کتاب‌های سیری در تاریخ تئاتر ایران و خواندنی‌های تاریخی (برگ‌های خواندنی) اشاره کرد.

اسد زاده همچنین جوایز و تقدیرنامه‌های فراوانی را دریافت نموده است و دارای دکتری درجه‌یک هنری از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز است.

او تاکنون بالغ‌بر 150 فیلم و سریال بازی کرده که شاید تأثیرگذارترین آن ها، حضور این بازیگر در مجموعه تلویزیونی «خانه سبز» و همچنین «سمندون» باشد.

 

فرخ نعمتی؛ بازیگر و دوبلور

فرخ نعمتی 1 آذر ۱۳۳۰ در تهران متولد شد. او دارای لیسانس مدیریت اقتصادی است و فعالیت حرفه‌ای خود را در تئاتر از سال 1358 با بازی در نمایش «لمون با» به کارگردانی هوشنگ توکلی در تهران آغاز کرد. او همسر سهیلا رضوی بازیگر تئاتر و سینما است.

«ریچارد سوم» (داوود رشیدی)، ‏«رند خلوت رفتین» (پری صابری)،‏ «ایوانف» (اکبر زنجان‌پور)، ‏«مسافری بی‌توشه» (منیژه محامدی و اکبر زنجان‌پور) و... از جمله نمایش‌هایی هستند که نعمتی در آن‌ها به ایفای نقش پرداخته است.

همچنین بازی در فیلم‌های «گیلدا» به کارگردانی کیوان علی‌محمدی و امید بنکدار، «کمدی انسانی» به کارگردانی محمدهادی کریمی، «پریناز» به کارگردانی بهرام بهرامیان، «آتش سبز» به کارگردانی محمدرضا اصلانی، «ماهی‌ها عاشق می‌شوند» به کارگردانی علی رفیعی، «هتل کارتن» و... از فعالیت‌های مهم نعمتی در سینما به شمار می‌آیند.

او به دلیل جنس صدای خاص و متفاوتش در عرصه دوبلاژ هم فعالیت دارد. از مهم‌ترین فعالیت‌های او در این عرصه می‌توان به صداپیشگی در سریال «ولایت عشق» اشاره کرد.

 

خسرو خورشیدی؛ طراح صحنه و لباس

 خسرو خورشیدی از پیشکسوتان طراحی صحنه، 5 آذر 1311 به دنیا آمده است. او هنرمند صاحب سبک و البته گزیده کاری است و اغلب، طراحی درخشانش را در مجموعه «سربدران» به یاد دارند. طراحی صحنه فیلم‌های«مجسمه»، «هبوط»،  «تابلویی برای عشق» و نمایش «بینوایان» از دیگر آثار معروف و به یاد ماندنی او در این عرصه هنری است. این هنرمند که در تئاتر نیز به عنوان یکی از هنرمندان برجسته طراح صحنه نیز شناخته شده است، سال گذشته با طراحی صحنه نمایش «توهم» بار دیگر به عرصه نمایش بازگشت.

خورشیدی در حوزه و تالیف و نشر هم تاکنون فعالیت منحصر به فردی داشته است. او خالق کتاب «آن روزگاران تهران» است که براساس آن‌چه در حافظه‌اش از کودکی تا به‌امروز نقش بسته، به‌تصویر کشیده شده است.

لازم به ذکر است؛ از نشان هنری این هنرمند نیز در سال 1394 در نخستین دوره جوایز آکادمی طراح صحنه و نخستین مراسم اعطای مدال خورشیدی رونمایی شد.

 

خسرو حکیم رابط؛ نمایشنامه نویس

خسرو حکیم رابط متولد 5 آذر 1309 در شیراز است. او سه تا پنج سالگی را در استهبان زندگی کرد. حکیم رابط در سال 1328 در آموزش و پرورش مشغول به کار شد و بعدها تحصیلات خود را در دانشکده هنرهای دراماتیک ادامه داد.

خسرو حکیم رابط از نمایشنامه نویسان پیشکسوت و کارکشته تئاتر است. او هنرمندی است که در نوشته هایش به مردم و زندگی مردم، به خواسته ها، آرزوها و نیز به رفتارهای ناهماهنگ و ناشایست شماری از مردم نگاهی ویژه دارد.

او که سال هاست دور از هیاهو، انزوایی ادیبانه و هنرمندانه را برگزیده است، در مدت زمان بیش از 50 سال کار، نمایشنامه های متعدد صحنه ای و رادیویی و نیز فیلمنامه نوشته است. خسرو حکیم رابط در دهه های 60 و 70 شمسی، تعدادی از آثار خود را جداگانه به چاپ رساند. نگارش فیلمنامه های «ارض موعود»، «فصل خون»، «دست هزار بلوچ»، «تشنگی، آب، چرخ»، «گذر از ظلمات» و نمایشنامه های «آن جا که ماهی ها سنگ می شوند» و «سهراب شنبه» تعدادی از آثار این هنرمند در زمینه نویسندگی است.  همچنین «آنجا که ماهی‌ها سنگ می‌شوند»، «ایوب دلتنگ خسته خندان»،  «سهراب شنبه»، «سهراب و ساز و والی قبرستان»، «روز هفتم (نشر روزبهان)»، «خاطره ها»، «آهو و احمد»، «زمانه در دست زمان»، «عطسه»، «زیر تیغ آفتاب»، «بانگ زنگ فیل فیلن»، «فیل در پرونده» از جمله نمایشنامه هایی هستند که حکیم رابط آنها را نوشته است.

خسرو حکیم رابط که چند سالی است از بیماری قلبی رنج می برد، سال گذشته به دلیل مشکل تنفسی در بیمارستان بستری شد.

 

ایوب آقاخانی؛ نمایشنامه‌نویس، کارگردان، بازیگر، مدرس دانشگاه

ایوب آقاخانی متولد 5 آذر 1354 در تبریز است. او دارای مدرک کارشناسی ارشد نمایش با گرایش ادبیات نمایشی است. این کارگردان در سال گذشته با اجرای سه نمایش، سال موفق و پر کاری را تجربه کرد. بازی و کارگردانی نمایش «گلن گری گلن راس»؛ نوشته دیوید ممت تئاترشهر 1381، نگارش و کارگردانی نمایش «روزهای زرد»؛ تئاترشهر ۱۳۸۳، نگارش و کارگردانی نمایش «زمین مقدس»؛ خانه هنرمندان ۱۳۸۴، نگارش و کارگردانی نمایش زمین مقدس، تئاترشهر ۱۳۸۵، نگارش و کارگردانی نمایش «فصل خون»؛تئاترشهر ۱۳۸۷، نویسندگی و کارگردانی نمایش «مرثیه ای برای یک سبک وزن»؛ تئاتر شهر ۱۳۸۸، بازی در نمایش «لبخند باشکوه آقای گیل»؛ به کارگردانی محمد امیر یار احمدی فرهنگسرای بهمن ۱۳۸۸ و نویسندگی و کارگردانی و بازیگری نمایش «کسوف»؛ تئاتر شهر ۱۳۸۹ و... ازجمله کارهای مهم کارنامه کاری این هنرمند محسوب می شوند. این هنرمند علاوه فعالیت های تئاتری سابقه مدیرتی هم دارد؛ مسئول تئاتر حرفه ای شورای نظارت و ارزشیابی مرکزهنرهای نمایشی ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۶، مدیر پروژه چهارفصل تئاتر ایران، دبیر شورای انتخاب آثار مجموعه تئاترشهر، مدیر بخش رادیوییِ دوازدهمین دوره جشنواره بین المللی تئاتر دانشگاهی ایران  از این جمله مناصب هستند.

آقاخانی در طول دوران کاری اش جوایزی زیادی هم به دست آورده است. جایزه تولید برترین برنامه رادیویی برای برنامه ی دیالوگ به انتخاب هنرمندان، منتقدان و نویسندگان ۱۳۹۰، جایزه نویسندگی برتر اورژینال برای نگارش نمایشنامه «امپراطور و آنجلو» در جشنواره بین المللی تئاتر فجر ۱۳۸۶ از این جمله هستند.

 

جمشید مشایخی؛ بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون

جمشید مشایخی بازیگر پیشکسوت سینما، تئاتر و تلویزیون، متولد 6 آذر ۱۳۱۳ در تهران است. او دارای تحصیلات ناتمام در رشته تئاتر است. مشایخی سال ۱۳۳۶ به استخدام اداره تازه تأسیس هنرهای دراماتیک درآمد و به‌عنوان بازیگر کار خود را در برنامه نمایشی کانال سوم غیردولتی آغاز کرد و با ایفای نقش در فیلم کوتاه «جلد مار» هژیر داریوش به همراه فخری خوروش جلوی دوربین رفت. او حتی به خاطر بازی سینمایی‌اش برای مدتی از کار تئاتر اخراج شد. او کار حرفه‌ای خود را از سال ۱۳۴۹ به‌طور رسمی شروع کرد.

بازی جمشید مشایخی در نقش انسان‌های بی‌رحم و همچنین نقش‌های تاریخی همچون «شازده احتجاب»، «کمال‌الملک» و رضا تفنگچی/خوشنویس در سریال «هزاردستان» نشانگر توانایی‌های دیگر او در زمینه بازیگری است. او در سال ۱۳۶۳، برای بازی در دو فیلم «گل‌های داوودی» و «کمال‌الملک»، برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره فیلم فجر شد.

بازی در نمایش‌های «میراث کار» به کارگردانی بهرام بیضایی (1346)، «آمیز قلمدون» نوشته اکبر رادی به کارگردانی هادی مرزبان (1376)، «شب روی سنگفرش خیس» نوشته اکبر رادی به کارگردانی هادی مرزبان (1378) ازجمله فعالیت‌های مشایخی در تئاتر به شمار می‌آیند.

او تاکنون بالغ‌بر 100 اثر سینمایی ایفای نقش کرده است که ازجمله آن‌ها می‌توان به «خشت و آینه» به کارگردانی ابراهیم گلستان، «قیصر» به کارگردانی مسعود کیمیایی، «گاو» به کارگردانی داریوش مهرجویی، «نفرین» به کارگردانی ناصر تقوایی، «شازده احتجاب» به کارگردانی بهمن فرمان آرا، «سوته دلان» به کارگردانی علی حاتمی، «کمال‌الملک» به کارگردانی علی حاتمی، «خانه عنکبوت» به کارگردانی علیرضا داود نژاد، «گل‌های داودی» به کارگردانی رسول صدر عاملی، «آوار» به کارگردانی سیروس الوند، «پدربزرگ» به کارگردانی مجید قاری زاده، «حریم مهرورزی» به کارگردانی ناصر غلامرضایی، «گردباد» به کارگردانی کامران قدکچیان، «طلسم» به کارگردانی داریوش فرهنگ، «سرب» به کارگردانی مسعود کیمیایی، «روز واقعه» به کارگردانی شهرام اسدی، «کمیته مجازات» به کارگردانی علی حاتمی، «طهران، روزگار نو» به کارگردانی علی حاتمی، «کاغذ بی‌خط» به کارگردانی ناصر تقوایی، «خانه‌ای روی آب» به کارگردانی بهمن فرمان آرا، «شمعی در باد» به کارگردانی پوران درخشنده و... اشاره کرد. جمشید مشایخی علاوه بااینکه تاکنون با بسیاری از کارگردانان مؤلف و صاحب سبک سینمای ایران همکاری کرده است، تنها بازیگری است که در اکثر آثار زنده‌یاد علی حاتمی حضورداشته است. بازی در سریال‌های ماندگاری همچون «هزاردستان» به کارگردانی علی حاتمی، «پاییز صحرا» به کارگردانی اسدالله نیک نژاد،  «باغ گیلاس» به کارگردانی مجید بهشتی، «امام علی (ع)» به کارگردانی داود میرباقری، «پهلوانان نمی‌میرند» و «روشن‌تر از خاموشی» به کارگردانی حسن فتحی و... از مهم‌ترین فعالیت‌های او در تلویزیون به شمار می‌آیند.

جمشید مشایخی تاکنون موفق به دریافت جوایز متعددی از جشنواره های داخلی و خارجی شده که از جمله آن ها می توان به جایزه «فروغ فرخزاد» برای بازی در مجموعه تلویزیونی «سلطان صاحبقران»؛ 1354 ، دریافت لوح زرین بهترین بازیگر از سومین جشنواره فیلم فجر برای فیلم‌های «گل‌های داودی» و «کمال‌الملک»؛ 1363 ، دریافت جایزه بهترین بازیگر از جشنواره پیونک یانک؛ 1987 ، دریافت تقدیر به‌پاس سال‌های فعالیت در تلویزیون و سینما؛ 1380 ، دریافت جایزه تلاش برای بازی در فیلم «راه افتخار»؛ 1373 ، دریافت جایزه نخل طلایی برای بازی در فیلم «اشک کوسه»؛ 1374 ، دریافت جایزه بهترین بازیگر جشنواره تئاتر فجر برای بازی در نمایش «شب روی سنگفرش خیس»؛ 1379، دریافت تندیس خانه سینما برای نقش دوم در فیلم «بانوی من» به کارگردانی یدالله صمدی؛ 1381 و... اشاره کرد. او در سال ۹۳ به‌عنوان سفیر سلامت چشم و بینایی و در سال ۹۴ به‌عنوان سفیر سلامت از سوی وزارت بهداشت و دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تهران معرفی و به او تندیس سلامت اهدا شد. مشایخی همچنین دارای نشان درجه‌یک فرهنگ و هنر است.

 

داریوش فرهنگ؛ کارگردان، نویسنده و بازیگر

داریوش فرهنگ  ۶ آذر ۱۳۲۶ در آبادان و در خانواده‌ای متوسط به دنیا آمد. پس از درگذشت پدرش در ۸ سالگی به همراه خانواده به شهر جوپار از توابع کرمان (زادگاه مادرش) مهاجرت کرد. او دوران دبستان و دبیرستان را در کرمان گذراند و پس‌ازآن که در دانشگاه پذیرفته شد به تهران رفت.

‎در سال ۱۳۵۲ در رشته کارگردانی تئاتر از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شد. او فعالیت در تئاتر را از سال ۱۳۴۵ آغاز کرد و در سال ۱۳۴۷ گروه تئاتر پیاده را تاسیس کرد.

او در دوران فعالیت خود نمایش‌های متعددی را کارگردانی کرد که ازجمله آن‌ها می‌توان به «داستانی نه تازه»(1349‏)، ‏«آدم آدم است» (1352 تا 1354‏)، ‏«ماشین‌نویس‌ها» (1347‏)، ‏«خودکشی» (1347‏)، «آسانسور آشپزخانه» (1347‏)، «باخشم به گذشته بنگر» (1355)، «دیوار چین»(1356‏ ‏) و «دایره گچی قفقازی» (1357‏) اشاره کرد. همچنین بازی در نمایش‌های‏ «باغ‌وحش»، ‏«همشهری» و‏ ‏«عروسی خون» به کارگردانی مهدی هاشمی از دیگر آثار او به شمار می‌آیند.

اما نخستین فعالیت سینمایی فرهنگ با بازی در فیلم «کوتاه سمندر» (واروژ کریم مسیحی) در سال ۱۳۵۹ رقم خورد. پس‌ازآن با فیلم‌نامه‌نویسی و کارگردانی فیلم«رسول پسر ابوالقاسم»، فعالیت حرفه‌ای خود را در سینما آغاز کرد. نخستین ساخته تلویزیونی او نیز مجموعه «افسانه سلطان و شبان» نام داشت که پخش آن در سال‌های آغازین دهه ۶۰ با استقبال زیادی رو به رو شد. فرهنگ همچنین در بخش‌های دیگر صنعت سینما نیز همچون طراحی صحنه و لباس، طراحی تیتراژ و تهیه‌کنندگی فعالیت داشته است.

نویسندگی و کارگردانی فیلم‌های ‏«راه افتخار»، «طلسم»، ‏«یک گزارش واقعی»، ‏«دیپلمات»، «دو فیلم با یک بلیت»، ‏«رز زرد»، ‏«تکیه‌بر باد»،‏ ‏«شب‌های تهران»، «بهترین بابای دنیا»، ‏«روانی»‏ و دستیار کارگردان فیلم‏ ‏«باشو غریبه کوچک» از مهم‌ترین فعالیت‌های او در سینما محسوب می‌شوند.

فرهنگ تاکنون موفق به دریافت ‏‌‌دیپلم افتخار بهترین فیلم در نهمین ‌جشنواره فیلم فجر برای کارگردانی فیلم «دو فیلم با یک ‏بلیت»، سیمرغ بلورین جایزه ویژه هیئت‌داوران ‌نهمین ‌جشنواره فیلم فجر (فیلم‌های اول و دوم) برای فیلم «دو فیلم با ‏یک بلیت»، دومین دوره منتخب نویسندگان و منتقدان بهترین‌های سال پنجمین فیلم سال برای فیلم «طلسم»، ‏ ششمین دوره ‌منتخب نویسندگان و منتقدان بهترین‌های سال دهمین فیلم سال برای فیلم «دو فیلم با یک ‏بلیت» شده است.

 

صادق هاتفی؛ کارگردان و بازیگر

صادق هاتفی 6 آذر ۱۳۲۳ در تهران متولد شد. او دارای مدرک لیسانس تئاتر از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران است. هاتفی فعالیت در تئاتر را از سال ۱۳۴۰ آغاز کرد. او در زمینه نمایشنامه نویسی هم فعالیت های چشمگیری داشته است و از جمله نویسندگانی است که متون و داستان‌های کهن ایرانی را به نمایش درآورده است. از جمله این آثار می‌توان به اجرای نمایش‌های «سوگ سیاوش» و «آخرین اسفندیار» اشاره کرد که در ایران و اروپا(پاریس ، کلن ، هامبورگ ، برلین ، فرانکفورت ، لندن ) با استقبال تماشاچیان رو به رو  شد، اشاره کرد. او همچنین نمایش‌های «شیدای راه»، «کف رود، آید، ولی دریا بجاست» و «عاشقانه با پای برهنه» را در تهران و پاریس در دههٔ ۱۹۹۰ به اجرا در آورد.

همچنین نمایش های "شیدای راه"، "عاشقانه با پای برهنه"، "کف رود، آید، ولی دریا بجاست"،"استقبال"، "نطق با شکوه آقای اسکندری"،"خیمه شب بازی"، "سیرک با شکوه جهانی"، "ولد کشته"، "قضیه زیر بته"، "تاریک خانه"، "پاندورا"، "رخش"، "حادثه در ویشی" "آخرین رمان"، تالار فرهنگ، "آرش کمانگیر" و... از دیگر آثار صادق هاتفی در زمینه تئاتر به شمار می آیند. در کارنامه هنری این هنرمند نیز اجرای ۶۳ تئاتر خیابانی (خیابان‌ها، پارک‌ها، روستاها) ثبت شده است.

 

حمید امجد؛ کارگردان، نمایشنامه نویس و پژوهشگر

حمید امجد متولد 7 آذر ۱۳۴۷ در تهران است.امجد دانش‌آموخته رشته سینما در مقطع کارشناسی از دانشگاه صدا و سیما، پژوهش هنر در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری از دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران است.

او از سال 1364 به همکاری با نشریات فرهنگی مجله فیلم، دنیای تصویر، صنعت سینما و... روی آورد.  سپس از سال ۱۳۷۳ در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی مختلفی همچون دانشگاه تهران، دانشگاه هنر، دانشگاه سوره، موسسه فرهنگی و هنری کارنامه، به تدریس نمایشنامه نویسی و درس‌های دیگری در زمینه تئاتر و سینما پرداخت.

سه خواهر و دیگران، روخوانی مردی که زنش را گم کرد، نمایشنامه خوانی «سه خواهر و دیگران»، نمایشنامه خوانی «فراموشی»، بی‌شیر و شکر،  زائر، مهر و آینه‌ها،  شب سیزدهم، پستوخانه،  نیلوفر آبی،‌ زارون،‌ بازپرس وارد می‌شود (نمایش تلویزیونی در سه قسمت؛ نوشته جی.بی. پریستلی)‌، قضیه تراخیس،‌ تراژدی آقای قانع و... از جمله آثاری هستند که امجد در  سال های فعالیت خود در تئاتر آنها را روی صحنه برده است.

کسب جایزه‌ بهترین نمایشنامه، بهترین کارگردانی و بهترین نمایش به مفهوم مطلق برای «نیلوفر آبی» در هفدهمین جشنواره تئاتر فجر ۱۳۷۷، جایزه بهترین نمایشنامه به انتخاب کانون ملی منتقدان برای «نیلوفر آبی»، ۱۳۷۷، جایزه الگوسازی نمایشی برای «پستوخانه» در جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی ۱۳۷۸،‌جایزه پژوهش برگزیده سال برای «تیاتر قرن سیزدهم»، روز جهانی تئاتر ۱۳۷۹،‌جایزه بهترین نمایشنامه برای «زائر» در دوازدهمین جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی ۱۳۸۲،‌ جایزه ویژه مجموعه دستاوردهای فرهنگی از «مرکز بین‌المللی گفتگوی تمدن‌ها» ۱۳۸۲،‌ جایزه سوم نمایشنامه‌نویسی برای «بی شیر و شکر» در بیست و دومین جشنواره تئاتر فجر ۱۳۸۲،‌ برگزیده منتقدان مطبوعات برای «بی شیر و شکر» به عنوان بهترین نمایش سال ۱۳۸۳،‌ جایزه روزی روزگاری» به خاطر بهترین نمایشنامه برای «پاتوق اسماعیل آقا» ۱۳۸۸‌، جایزه کانون نمایشنامه‌نویسان ایران به خاطر بهترین نمایشنامه برای «پاتوق اسماعیل آقا» ۱۳۸۹،‌ برگزاری نکوداشت و اهدای مدال نوشین توسط انجمن منتقدان و نویسندگان تئاتر ایران، مهر، برگزاری بزرگداشت توسط خانه کتاب و سرای اهل قلم به پاس سال‌ها تلاش در تولید کتاب، آبان ۱۳۹۴ و جایزه بهترین نمایشنامه اقتباسی به انتخاب داوران بنیاد محمود استادمحمد برای «سه خواهر و دیگران» ۱۳۹۵ از جمله موفقیت های این هنرمند در عرصه نمایش به شمار می آیند.

 

 هومن سیدی؛ کارگردان، نویسنده و بازیگر

هومن سیدی 8 آذر 1359 در رشت متولد شد. پدرش بازنشسته نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و مادرش بازنشسته بانک کشاورزی است. او پس از پایان دوره متوسطه و دریافت دیپلم گرافیک، فعالیت در حوزه سینما را با حضور در کلاس‌های انجمن سینمای جوان رشت و با ساخت چند فیلم کوتاه آغاز کرد. سپس به تهران آمد و در کلاس‌های بازیگری موسسه «کارنامه» (با مدیریت پرویز پرستویی) شرکت کرد.

سیدی نخستین فعالیت حرفه‌ای‌اش را با حضور در فیلم «یک‌تکه نان» کمال تبریزی تجربه کرد و سپس نقش کوتاهی را در «چهارشنبه‌سوری» اصغر فرهادی ایفا کرد. سال‌هایی که در سینما به فعالیت می‌پرداخت، هم‌زمان در تئاتر هم حضور پیدا کرد و در نمایش‌های «همسایه آقا» و «مشروطه بانو» به کارگردانی حسین کیانی، «قاتل بی‌رحم از هسه کارلسون» به کارگردانی مسعود رایگان، «روایت ناتمام یک‌فصل معلق» به کارگردانی خودش بازی کرد. سیدی اخیراً نیز نویسندگی و تهیه‌کنندگی یک نمایش را بانام «و خداوند، هایم را فراموش کرده است» به عهده داشت که برادرش کارگردان این نمایش بود.

سیدی که در سال‌های اخیر و به دلیل بازی متفاوتش در فیلم «من دیه‌گو مارادونا هستم» و سریال «عاشقانه» طرفداران زیادی پیدا کرد و درجه بالایی از محبوبیت و شهرت را در سینما به دست آورد، علاوه بر بازیگری، کارگردان موفقی هم است. سیدی پس از ساخت چند فیلم کوتاه (ازجمله «۳۵ متری سطح آب» و «دندان‌آبی» که به خاطر آن‌ها جوایز متعددی از جشنواره فیلم کوتاه تهران کسب کرد)، اولین فیلم بلند خود را در سال ۱۳۸۹ با نام «آفریقا» ساخت و پس از آن، به ترتیب فیلم‌های «سیزده»، «اعترافات ذهن خطرناک من»، «خشم و هیاهو» و «مغزهای کوچک زنگ‌زده» را نویسندگی و کارگردانی کرد.

سیمرغ بلورین نقش مکمل مرد در سی و سومین جشنواره فیلم فجر و دریافت جایزه بازیگری از انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران برای فیلم «من دیه‌گو مارادونا هستم» و دریافت تندیس حافظ بهترین بازیگر مرد درام تلویزیونی برای بازی در سریال «عاشقانه» از هفدهمین جشن حافظ، مهم‌ترین افتخارات این بازیگر هستند. همچنین او بعد از موفقیت‌های داخلی و بین‌المللی، دکترای افتخاری کارگردانی از شورای ارزشیابی هنرمندان، نویسندگان و شاعران کشور توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی دریافت کرد.

 

سروش صحت؛ نویسنده، کارگردان و بازیگر

‎سروش صحت متولد ۸ آذر ۱۳۴۴ در اصفهان است. او دانش‌آموخته‌ کارشناسی ارشد آلودگی شیمیایی دریا از دانشگاه آزاد است. صحت با مجموعه «جنگ ۷۷» مهران مدیری در سال ۱۳۷۷ پا به عرصه هنر گذاشت و هم‌زمان در همان برنامه نویسندگی را در کنار بازیگری تجربه کرد. او بیشتر به‌عنوان نویسنده و کارگردان مجموعه‌های طنز «لیسانسه‌ها»، «شمعدونی»، «پژمان»، «ساختمان پزشکان» شناخته‌شده است و بااینکه هرازگاهی فعالیت بازیگری نیز انجام می‌دهد، اما در این دو در عرصه موفق‌تر است.

صحت همچنین در عرصه تئاتر نیز فعالیت‌هایی داشته است که ازجمله آن‌ها می‌توان به بازی در نمایش‌های «پنجره‌ها» به کارگردانی فرهاد آئیش، «آقای اشمیت کیه؟» به کارگردانی داوود رشیدی و نمایشنامه خوانی «اقتباس از ادبیات خارجی» به کارگردانی سیروس ابراهیم‌زاده اشاره کرد.

بازی در فیلم‌های سینمایی «شراره» به کارگردانی سیامک شایقی، «نان و عشق و موتور 1000» به کارگردانی ابوالحسن داوودی، «گاوخونی» به کارگردانی بهروز افخمی، «بازنده» به کارگردانی قاسم جعفری، «تقاطع» به کارگردانی ابوالحسن داوودی، «تهران در جستجوی زیبایی» به کارگردانی مهدی کرم پور، «سن‌پترزبورگ» و نویسندگی فیلم‌های «نیش زنبور»، «پوپک و مش ماشاالله» و «نوک برج» از مهم‌ترین فعالیت‌های او در سینما به شمار می‌آیند.

همچنین نویسندگی سریال‌های «ببخشید شما» به کارگردانی مهران مدیری، بازیگر، «زیر آسمان شهر» به کارگردانی مهران غفوریان، «بدون شرح»، «جایزه بزرگ»، «شب‌های برره»، «باغ مظفر» و «مرد هزارچهره» به کارگردانی مهران مدیری، «ترش و شیرین» و «بزنگاه» به کارگردانی رضا عطاران و... از فعالیت‌های صحت در تلویزیون محسوب می‌شوند.

 

پانته‌آ پناهی‌ها؛ بازیگر سینما و تئاتر

پانته آ پناهی‌ها متولد 9 آذر 1356 در تهران است. او که فعالیت خود را در عرصه تئاتر با نمایش«سیاها» به کارگردانی حامد محمد طاهری آغاز کرده، فارغ‌التحصیل لیسانس رشته کارگردانی سینما از موسسه آموزش عالی سوره است. او خیلی اتفاقی وارد تئاتر شد. خودش در این رابطه گفته: «یک روز در دانشگاه تهران فردی را صدا می‌زدم و آقای حسین کیانی (نمایشنامه‌نویس و کارگردان) صدای من را شنید و آن‌قدر خجالتی بود که از یک نفر خواست تا از من بپرسد کار تئاتر می‌کنم یا نه؟ من هم گفتم نه، من تئاتر بلد نیستم! از من پرسیدند دوست داری تئاتر بازی کنی؟ من هم گفتم بدم نمی‌آید تجربه کنم، اما هنوز آشنایی با تئاتر نداشتم. آقای کیانی من را سر تمرین‌های تئاتر بردند و تازه در پروسه تمرین فهمیدم چه اتفاقی در تئاتر می‌افتد. در آن مقطع مشکلاتی در زندگی داشتم و از حضور روی صحنه تئاتر به آرامش می‌رسیدم...»

 او که بعد از تجربه بازی در تئاتر، تصمیم داشت در سینما نیز به‌عنوان بازیگر فعالیت کند، به دلیل اولین تجربه ناکام خود در فیلم «آن مرد را نکشید» و توقیف شدن این فیلم و همچنین تجربه نه‌چندان خوشایند بازیگری در سینما، تصمیم گرفت به‌عنوان منشی صحنه فیلم‌های سینمایی به فعالیت بپردازد.

او در 10 فیلم بانام‌های «شام آخر»، «آبادان»، «مارمولک»، «مواجهه»، «کافه ترانزیت»، «به رنگ ارغوان»، «چند می‌گیری گریه کنی»، «همیشه پای یک زن در میان است»، «کنعان» و «وقتی همه خوابیم» به‌عنوان منشی صحنه حضور پیدا کرد. سپس تغییر مسیر داد و دوباره به تئاتر بازگشت.

بازی در نمایش‌های «هملت»، «کالیگولا»، «نامه‌های عاشقانه از خاورمیانه» و... ازجمله فعالیت‌های او در تئاتر به شمار می‌آیند.

همچنین بازی در فیلم‌های «جشن دل‌تنگی»، «سال دوم دانشکده من»، «برف سرخ»، «دل دیوانه»، «آااادت نمی‌کنیم»، «آبجی»، «اروند»، «در سکوت»، «لاک قرمز»، «نفس»، «بوفالو»، «من دیه‌گو مارادونا هستم»، «جینگو»، «خانوم»، «مواجهه»، «گس» و «آن مرد را نکشید» از نقش‌آفرینی‌های مهم پناهی‌ها در سینما محسوب می‌شوند.

پانته آ پناهی‌ها تاکنون موفق به دریافت جایزه بهترین بازیگری زن برای بازی در نمایش «نامه‌های عاشقانه از خاورمیانه» از چهاردهمین جشن بازیگر، دیپلم افتخار بهترین بازیگر برای بازی در فیلم خانوم در بخش نگاه نو (فیلم اول) سی و دومین دوره جشنواره فیلم فجر – ۱۳۹۲، جایزه بهترین بازیگر زن برای بازی در فیلم «نفس» از سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر و همچنین دریافت نشان صحنه از جشن شب چله چلچراغ در سال 1395 شده است.

 

فرهاد ناظر زاده کرمانی؛ نویسنده، پژوهشگر و نمایشنامه نویس

فرهاد ناظر زاده کرمانی متولد 12 آذر 1326 در تهران است. او فرزند احمد ناظر زاده کرمانی (شاعر، نویسنده و پژوهشگر معاصر کرمان) است و در زندگی به تبعیت و تاثیر پدرش، به یادگیری هر چه بیشتر علم و فرهنگ روی آورد. دکتر ناظر زاده کرمانی تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در زادگاه خود تهران گذراند و سپس وارد دانشگاه تهران شد و لیسانسش در رشته ادبیات نمایشی را از دانشکده هنرهای زیبا و لیسانس علوم اجتماعی را از دانشکده علوم انسانی اخذ کرد. سپس به فرانسه و آمریکا رفت و دکتری خود را در رشته هنرهای ارتباطی - نمایشی دریافت کرد. او در سال ۱۹۷۷ از دانشگاه ایالتی بولینگ گرین در مقطع دکتری فارغ‌التحصیل شد.

فرهاد ناظرزاده کرمانی از سال ۱۳۶۳ به عضویت در هئیت علمی گروه هنرهای نمایشی در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران در آمد  و در تاسیس دانشگاه هنر، راه اندازی گروه هنرهای نمایشی و تهیه برنامه آموزشی برای دوره کارشناسی ارشد دانشکده هنر دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه آزاد اسلامی و سایر دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی همکاری داشت. او از سال ۱۳۶۳ در رشته هنرهای نمایشی در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران مشغول به تدریس است و در سال ۱۳۷۱ به عنوان استاد نمونه دانشگاه تهران معرفی شد.
ناظرزاده کرمانی در کنار تدریس و مسئولیت های اجرایی، به مطالعه، تحقیق و تالیف آثاری در زمینه هنرهای نمایشی مشغول است.او که به ادبیات نمایشی معاصر جهان به ویژه کشورهایی همچون مصر و ایرلند و نیز به ادبیات نمایشی اروپا در عهد باستان و معاصر علاقمند است، آثاری دراین زمینه به تالیف در آورده است. او تاکنون بیش از بیست نمایشنامه تصنیف و بیش از پنجاه نمایشنامه کوتاه و بلند خارجی را به زبان فارسی ترجمه کرده است. همچنین بیش از شانزده کتاب درسی و پنجاه مقاله تحقیقی نوشته و به چاپ رسانده است.

 «نی‌لبک و بهمن»، «کوله‌بار»، «پنجره‌های بر بادها»، «سرودی کنار گودال»، «شومفال»، «خواجگان شیر ـ اژده‌ها»، «آدمها و مرزها»، «رویاهای بیدارگر»، «یک رویداد روستایی»، « خندستان ماتمیان»، «افق در استانبول»، «فرجامخواه»، «استخوانهای طلایی»، «بی‌خان و مان»، «شب معاملاتی»، «کنار شیر آتش‌نشانی»، «سرگرمساز»، «در قفس قابیل»، «سحر و سعادت» و «دامچاله» از جمله نمایشنامه های فرهاد ناظر زاده کرمانی به شمار می آیند.

 

علی ارحام صدر؛ بازیگر و بنیان گذار تئاتر اصفهان

علی ارحام صدر معروف به علی صدری 14 آذر  1293 در محله پاقلعه اصفهان به دنیا آمد. او پسر عموی رضا ارحام صدر (بنیان گذار تئاتر اصفهان) بود. علی ارحام صدر در انفوان جوانی به همراه یکی از اشخاص سرمایه دار اصفهان شروع به ساخت تماشاخانه‌ای کرد که بعدها تماشاخانه"سپاهان" نام گرفت. تماشاخانه سپاهان با گنجایش 600 تا 800 صندلی در ابتدا، تنها سالن تابستانه داشت و به مرور سالن زمستانه هم به آن اضافه شد.به دعوت مدیر تماشاخانه سپاهان (علی ارحام صدر) گروه‌های حرفه‌ای تئاتر تهران هر از گاهی در سالن تماشاخانه سپاهان برنامه اجرا می‌کردند.

اما بعد از سال 1357 به علت مصادره اموال و کهولت سن، علی صدری به تهران نقل مکان کرده و باقی عمر خود را در سکوت می‌گذارند. با توجه به تمامی این مسائل، علی ارحام صدر در پیدایش و شکوفایی تئاتر در اصفهان نقشی مؤثر و پررنگ داشته و با گذشتن چندین دهه از آن زمان‌، هنوز هم گروهی مانند گروه او و نیز سالنی مانند تماشاخانه سپاهان در اصفهان پدید نیامده است. علی ارحام سرانجام صدر ‌‌اول تیر ماه 1386 در سن 93 سالگی دار فانی را وداع گفت.

 

بهرام شاه محمدلو؛ کارگردان و بازیگر

بهرام شاه‌ محمدلو که در میان مردم به آقای حکایتی معروف است، متولد 15 آذر سال ۱۳۲۹ در تهران است. او فارغ‌التحصیل رشته هنرهای نمایشی دانشکده هنرهای زیبا، کارگردان، تهیه‌کننده و بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون است.

شاه‌محمدلو یکی از بنیان گذاران اولین گروه مرکز حرفه‌ای تئاتر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در سال ۱۳۵۰ است. او اولین کار حرفه‌ای اش را در عرصه بازیگری از سال ۱۳۴۷ با ایفای نقش در مجموعه «داش آکل» تجربه کرد و از آثار تلویزیونی ماندگار او می‌توان به «مجموعه آقای حکایتی»، «آپارتمان» اصغر هاشمی، «آرایشگاه زیبا» مرضیه برومند، بازیگری نقش «مخمل» در «خانه مادربزرگ‎ها»، «مختارنامه به کارگردانی داوود میرباقری و ایفای نقش در سریال «گرگ‌ها» به کارگردانی داوود میرباقری در نقش هامون و... اشاره کرد که در این مجموعه با همسرش راضیه برومند همبازی بود. 

‎بهرام شاه‌محمدلو در عرصه تئاتر نیز فعالیت هایی داشته است که ازجمله آن ها می‌توان به ایفای نقش در آثاری همچون «زورق سرگردان»(خسرو پیمان)، «مرگ پیشه‌ور» (ولی شیراندامی)، «شهر کوچک ما» (داریوش فرهنگ و مهدی هاشمی)، «سفر خوش» (پرویز ممنون)، «اُتلّلو» (محمد کوثر)، «خرس و کوزه عسل» (تله‌تئاتر)، «گل‌باران» (تله‌تئاتر)، «باران، باران» (تله‌تئاتر)، «داستان ضحاک» (سعید پور صمیمی) اشاره کرد. همچنین کارگردانی نمایش‌ها و تله‌تئاترهای «ترب»، «خرس و کوزه عسل» (تله‌تئاتر)، «بچه‌ها بیاین تماشا» (تئاتر عروسکی و فیلم)، «رنگین‌کمان» (نمایش عروسکی)، «از تَنها، تَنها» (تله‌تئاتر)، «طنزهای نمایشی» (تله‌تئاتر)، «دربارگاه شاهان» (تله‌تئاتر)، «روزها و حکمت‌ها» (تله‌تئاتر)، «خانه آبی»، (نمایش عروسکی) از دیگر فعالیت‌های او به شمار می‌آیند.

 تشکیل کارگاه عملی - تجربی و آموزش تئاتر در شیوه‌های خاص به نابینایان مدرسه «کَن»(۱۳۵۲–۱۳۵۱)، تدریس تئاتر، بازیگری عروسکی، تولید برنامه‌های تلویزیونی، رادیو تلویزیون آموزشی، تئاتر بداهه، بازیگری و فن بیان و سخنوری، مؤسس و صاحب‌امتیاز مدرسه بازیگری سینمایی نقش (۱۳۸۰–۱۳۷۵)، دبیر سومین جشنواره «فیلم و فیلم‌نامه و فیلم عروسکی و انیمیشن» سراسری دانشجویان کشور دانشگاه تهران (۱۳۷۸)، عضو هیئت‌داوران جشنواره تئاتر کودک و نوجوان زاهدان، دانشجویان دانشگاه پیام نور، جشنواره تئاتر عروسکی، جشنواره خیابانی تئاتر فجر و جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان، عضو شورای تلفیق ترافیک به‌عنوان مسئول بخش فیلم و تئاتر و رسانه (۱۳۸۴–۱۳۸۱)، عضو هیئت‌داوران جشنواره‌های منطقه‌ای خرم‌آباد، اردبیل، شهرکرد، ملایر، عضو، سپس رئیس هیئت‌مدیرهٔ اولین دوره انجمن تئاتر کودک و نوجوان خانه تئاتر (۱۳۸۶–۱۳۸۵) و... از دیگر فعالیت‌های مهم شاه محمدلو  محسوب می‌شوند.

 

مهدی هاشمی؛ بازیگر، نویسنده و کارگردان

مهدی هاشمی ۱۶ آذر ۱۳۲۵ در لنگرود استان گیلان به دنیا آمد. او برادر ناصر هاشمی و همسر گلاب آدینه بازیگر برجسته سینما و تئاتر است.هاشمی در سال ۱۳۵۲ در رشته هنرهای نمایشی از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شد و فعالیت در تئاتر را به‌عنوان بازیگر به همراه داریوش فرهنگ در سال ۱۳۴۸ با تشکیل گروه تئاتر «پیاده» آغاز نمود و در چندین نمایش مانند «داستانی نه تازه»، «همشهری»، «خاطرات و کابوس‌های یک جامه‌دار از زندگی و مرگ امیرکبیر»، «دیوار چین»، «دایره گچی قفقازی»، «پوف!»، «مادام پی پی» و «در مصر برف نمی‌بارد»، «سلطان مار»، «مرگ یزدگرد» و «شبی در تهران» حضور پیدا کرد. ‎او در دوران فعالیت خود در تئاتر نمایش هایی را هم با عنوان «باغ‌وحش»، ‏«همشهری» و‏ ‏«عروسی خون» کارگردانی و به اجرا در آورد.

هاشمی همیشه به‌عنوان یک هنرمند محبوب نزد مردم مورداحترام بوده است؛ چه آن زمان که با سریال «سلطان و شبان» وارد خانه‌های مردم شد و چه آن‌وقت که با وقفه‌ای نسبتاً طولانی در سریال «روزگار قریب» بازی کرد تا با حضور دوباره‌اش به تلویزیون، استعداد عظیم خود را در عرصه بازیگری تئاتر و سینما و تلویزیون به نمایش گذارد.

هاشمیکه در سال 1369 برای بازی در فیلم «دو فیلم با یک بلیت» سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد را  توانست سب کند، تاکنون با فیلم‌سازان مطرحی چون بهرام بیضایی، رخشان بنی اعتماد، بهروز افخمی، داریوش فرهنگ، مهدی فخیم زاده، مرضیه برومند، حسن فتحی، کیانوش عیاری و همچنین فیلم‌سازان نسل‌های جدیدتر چون عبدالرضا کاهانی، مصطفی کیایی و بهروز شعیبی همکاری کرده است. 

او آخرین بار سال 77 برای بازی در نمایش «بندار بیدخش» به کارگردانی بهرام بیضایی روی صحنه رفت و پس‌ازآن 10 سال از تئاتر فاصله گرفت. سال 87 با نمایش «کرگدن» به کارگردانی فرهاد آییش و با بازی در نقش برانژه به عرصه تئاتر بازگشت.

مهدی هاشمی در دهه هفتاد در فیلم‌های «همسر» و «معجزه خنده» درخشید؛ تا جایی که بسیاری از منتقدان سیمرغ بلورین جشنواره دوازدهم فیلم فجر را از آن مهدی هاشمی برای بازی بسیار خوبش در فیلم «همسر» می‌دانستند اما جایزه ای او به تعلق نگرفت. 

 هاشمی که به واسطه حضور در مجموعه «سلطان و شبان» شهرت بسیاری به دست آورده بود، پس از چند سال کم‌کاری و دوری از تلویزیون و سینما، با مجموعه‌های تلویزیونی «هزاران چشم» و «روزگار قریب» به کارگردانی کیانوش عیاری بازگشت موفقیت‌آمیزی به تلویزیون داشت. پس‌از این اتفاق، با نقش‌آفرینی‌های زیبا در فیلم‌های متعدد سینمایی، توانایی‌اش را مجدداً به اثبات رساند و در بیست و نهمین جشنواره فیلم فجر برای دومین بار موفق به دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول برای فیلم‌های «آلزایمر» و «آقا یوسف» گردید.

بازی در فیلم‌های «سیانور» (بهروز شعیبی)، «ضدگلوله» (مصطفی کیایی)، «قصه‌ها» (رخشان بنی اعتماد)، «خانه پدری» (کیانوش عیاری)، «آلزایمر» (احمدرضا معتمدی)، «آقا یوسف» (علی رفیعی)، «هیچ» (عبدالرضا کاهانی)، «روز کارنامه» (مسعود کرامتی)، «معجزهٔ خنده» (یدالله صمدی)، «دیپلمات» (داریوش فرهنگ)، «الو! الو! من جوجوام!» (مرضیه برومند)، «همسر» (مهدی فخیم زاده)، «ناصرالدین‌شاه آکتور سینما» (محسن مخملباف)، «دو فیلم با یک بلیت» (داریوش فرهنگ)، «زرد قناری» (رخشان بنی اعتماد)، «مرگ یزدگرد» (بهرام بیضایی)، «خارج از محدوده» به کارگردانی رخشان بنی اعتماد و... از مهم‌ترین آثار سینمایی او هستند.

 آخرین حضور مهدی هاشمی در عرصه بازیگری، ایفای نقش در مجموعه تلویزیونی «در جستجوی آرامش» است که در این سریال به همراه رفیق گرمابه و گلستانش داریوش فرهنگ ظاهرشده و بازی به‌یادماندنی را از خود ارائه داده است.

 

داریوش مهرجویی؛ کارگردان، نویسنده و مترجم

داریوش مهرجویی متولد ۱۷ آذر ۱۳۱۸ در تهران است و در خانواده‌ای از طبقه فرودست جامعه به دنیا آمده. او در کودکی تحت تأثیر مادربزرگش که مسلمانی معتقد بود قرار می‌گیرد. و در ۱۷ سالگی به سینما علاقه‌مند می‌شود و برای درک بهتر فیلم‌های روزبه آموختن زبان انگلیسی می‌پردازد. مهرجویی تحصیلات مقدماتی اش را در تهران به پایان برد  و سپس در سن بیست‌سالگی برای ادامه تحصیل به کالیفرنیا در آمریکا رفت.  او نخست به خواندن سینما روی آورد اما خیلی زود سینما را رها کرد و به فلسفه پرداخت و در سال ۱۳۴۴ از دانشگاه یوسی‌ال‌ای در لس‌آنجلس لیسانس فلسفه گرفت. در سال ۱۳۴۶ نخستین فیلم خود به نام «الماس 33» که فیلمی بسیار پرهزینه بود را ساخت. مهرجویی با ساخت دومین فیلمش یعنی «گاو»، در سال ۱۳۴۸ بسیاری از نگاه‌ها را متوجه سینمای ایران کرد و موج نوی سینمای ایران شکل داد. او پس از انقلاب مدتی از ایران مهاجرت کرد اما چند سال بعد، به کشورش بازگشت و به فیلم‌سازی پرداخت و فیلم‌های مهمی را در تاریخ سینمای ایران ساخت. 

او تاکنون بیشترین شخصیت های سینمایی ماندگار را در سینمای ایران خلق کرده است که ازجمله آن‌ها می‌توان به شخصیت‌های گاو با بازی عزت‌الله انتظامی، هامون با بازی خسرو شکیبایی، لیلا با بازی لیلا حاتمی، سارا با بازی نیکی کریمی و علی سنتوری با بازی بهرام رادان اشاره کرد. او تاکنون جوایز متعدد بین‌المللی را دریافت کرده است که می‌توان به جایزه صدف طلایی بهترین فیلم جشنواره فیلم سن سباستین، سه جایزه ذکر ویژه و جایزه بخش نگاه نو و جایزه جایزهٔ فیپرشی از جشنواره فیلم برلین، جایزه فیپرشی جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز و جایزه هوگو نقره‌ای جشنواره بین‌المللی فیلم شیکاگو اشاره کرد. او همچنین داور جشنواره‌های سینمایی زیادی هم بوده‌است.  مهرجویی علاوه بر  فعالیت در سینما، به نوشتن رمان و نیز ترجمه هم می‌پرداز و در این زمینه کتاب هایی همچون «به خاطر یک فیلم بلند لعنتی»، «سفر به سرزمین فرشتگان»، «آوازه‌خوان طاس و درس» اثر اوژن یونسکو و... را ترجمه و تالیف کرده است.

گفتنی است کارگردانی و بازی در نمایش «میس ژولی» نوشته استریندبرگ (اجرا در لوس‌آنجلس)،کارگردانی و بازی در نمایش «رویای آمریکایی» نوشته ادوارد آلبی (اجرا در لوس‌آنجلس) و همچنین کارگردانی نمایش «درس» از مهم‌ترین فعالیت‌های این کارگردان مؤلف در عرصه تئاتر به شمار می‌آیند.

 

 علی اصغر گرمسیری؛ بازیگر و کارگردان

علی‌اصغر گرمسیری از هنرمندان قدیمی عرصه تئاتر و سینما بود، که در سال ۱۲۹۰ در تهران متولد شد و  ۱۹ آذر ماه ۱۳۷۹ در سن ۸۹ سالگی از دنیا رفت.گرمسیری که از فرهیختگان تئاتر ایران به شمار می‌رفت، به مدت ۲۱ سال استاد «هنرستان هنرپیشگی» بود و در مجموع ۱۴ نمایشنامه نوشت و دست کم ۶۰ نمایشنامه را کارگردانی کرد یا در آن‌ها بازی داشت. بسیاری از هنرمندان تئاتری نسل میانی، همچون محمد علی جعفری، مهین اسکویی، علی نصیریان، عباس جوانمرد، جعفر والی و نصرت کریمی از شاگردان او بوده‌اند.

او  فعالیت هنری را از سال ۱۳۰۵ با پیوستن به جمع کمدی ایران که مؤسسش سیدحسن نصر بود آغاز کرد. اولین نمایشی که بازی کرد «پری جادو» نام داشت. پس از تعطیل شدن کمدی ایران به کمدی اخوان ملحق شد و بعدتر با مشارکت دوستانش گروه جهانبخش را ایجاد کرد و در نمایش‌های بسیاری به عنوان کارگردان و بازیگر ظاهر شد.
تعدادی از نمایش‌های این هنرمند عبارتند از: «خسرو و شیرین»، «وامق و عذرا»، «شیرین و فرهاد»، «لیلی و مجنون»، «طلا»، «امیرکبیر»، «دو محبوب بهشت»، «شمع و پروانه»، «پیش از شب زفاف»، «فرشته»، «همه برای پول»، «دلباختگان»، «مریض خیالی»، «نوکر بی جیره مواجب»، «اشک شیطان»، «ستارهٔ هالیوود»، «هالو»، «جوان عجول»، «مربی بی تربیت»، «بینوایان»، «انتقام ارواح»، «ویکتور هوگو»، «ابن سینا»، «لج و لجبازی»، «دختر نابینا»، «الههٔ مصر»، «عشق و مرگ»، «خسیس»، «زنان دانشمند»، «محمدعلی بیک»، «پروانه و خسرو»، «سقوط کابینه»، «نامه»، «اسب چوبی»، «همه در راه آزادی»، «احتکار شوهر» و «ده عروسک سیاه»

علی اصغر گرمسیری در اولین دوره هنرستان هنرپیشگی تهران در سال ۱۳۱۸ معلم تئاترشناسی بود و در مطبوعات نیز مقاله می‌نوشت. او در سینما هم به فعالیت می پرداخت و از سال ۱۳۶۴ با بازی در فیلم «ناخدا خورشید» به سینما راه پیدا کرد. گرمسیری دارای نشان درجه یک هنری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود. از دیگر افتخارات این هنرمند فقید دریافت نشان فروغ فرخزاد، دریافت مدال در هزاره ابوعلی سینا، هزاره فردوسی و ... اشاره کرد.

 

الهام کردا؛ بازیگر و کارگردان تئاتر

الهام کردا 17 آذر 1357 به دنیا آمده است. او مدرک کارشناسی خود را در رشته نمایش دریافت کرده و از سال ۱۳۸۰ فعالیتش را در تئاتر آغاز کرد. او همسر سعید چنگیزیان از بازیگران موفق تئاتر است. کردا از بازیگران مستعد و حرفه ای تئاتر است که بدون شک، پیشینه حضور او در عرصه نمایش و ایفای نقش در آثاری چون «خنکای ختم خاطره»، «دو لیتر در دو لیتر صلح»، «17‌دی کجا بودی؟» و «هم‌هوایی»به یادماندنی است. او که مسیری جدی را در بازیگری طی کرده است، با ورود به حوزه سینما و حضور در نقش‌های تأثیرگذار استعداد خود را در پرده سینما هم نمایان کرده است.

کردا تاکنون در نمایش های «خنکای ختم خاطره»، «تماشاچی محکوم به اعدام»، «آنفلوانزای خوکی»، «زنی از گذشته»، «خاموشی دریا»، «۱۷دی کجا بودی؟»، «پالتوی پشمی قرمز»، «دو لیتر در دو لیتر صلح»، «هم هوایی»، «سه جلسه تراپی»، «تن تن و راز قصر مونداس»، «از زیرزمین تا پشت بام»، «شنیدن» و «زبان تمشک های وحشی» به ایفای نقش پرداخته است. همچنین کارگردانی نمایش «پرشین کت» در سال 1390 از دیگر سوابق تئاتری او به شمار می آید.

 

اسماعیل خلج؛ نویسنده، کارگردان، بازیگر، شاعر، نقاش

اسماعیل خلج 22 آذر 1324 در آستارا به دنیا آمد. او یکی از نمایشنامه نویسان صاحب سبکی است که آثارش عموماً در قهوه‌خانه‌ها و مکان‌های پَستِ ته شهر، میان ولگردان، روسپیان، قاپ بازان و مطرودان می‌گذرد. او با زبانی عامیانه، گزنده و در عین حال پالوده به پلشتیِ زندگی مردمان تیره روزِ طبقه فرودست می‌پردازد. خلج کارمند اداره رادیو و تلویزیون بوده و اولین بار سریال «سایه همسایه» را در سال 1364 کارگردانی کرد

نویسندگی نمایش‌نامه‌ های "هیجان در سپیده‌دم"؛ سال (1339)‌،  "آپولو 11"؛ سال (1347)،  "پاتوغ"؛ اجراشده به کارگردانی اسماعیل خلج؛ سال (1348)، "پاانداز"؛ اجراشده به کارگردانی اسماعیل خلج؛ سال (1348)، "حالت چطوره مش رحیم"؛ اجراشده به کارگردانی اسماعیل خلج؛ سال (1349)‌، "گلدونه خانم"؛ اجراشده به کارگردانی اسماعیل خلج؛ سال (1349)‌، "توی خودت باش، عرقتو بخور"؛ سال (1349)‌؛ اجراشده در کارگاه نمایش، به کارگردانی فرهاد مجدآبادی؛ سال (1350)‌، "باجه"؛ اجراشده به کارگردانی اسماعیل خلج؛ سال (1350)، "احمدآقا برسکو"؛ اجراشده به کارگردانی اسماعیل خلج؛ سال (1350)‌ و...، کارگردانی نمایش های "جمعه‌کشی"؛ نوشته‌ی اسماعیل خلج؛ کارگاه نمایش؛ سال (فروردین تا خرداد 1353)،"سفر در خواب"؛ کارگاه نمایش (نمایش خصوصی)، "قمر در عقرب"؛ نوشته‌ اسماعیل خلج؛ کارگاه نمایش؛ سال (بهمن و اسفند 1353؛ اردیبهشت و تیر 1354؛ فروردین و اردیبهشت 1355)؛ "سرایدار"؛ نوشته‌ هارولد پینتر؛ کارگاه نمایش (نمایش خصوصی)؛ سال (1355)،‌ "حکایت سفر آقای رهوار"؛ نوشته‌ی اسماعیل خلج؛ کارگاه نمایش؛ سال (اسفند 1355 و مهر 1356)،"شبات"؛ نوشته‌ی اسماعیل خلج؛ سال (1355)‌،‌ "لطایف عبید زاکانی"؛ نوشته‌ی اسماعیل خلج؛ کارگاه نمایش و... تعدادی از آثار خلج در زمینه تئاتر به شمار می آیند.

همچنین کسب دیپلم افتخار از جشنواره‌ی بین‌المللی تئاتر ورشو (نمایش شبات)؛ سال1356، تقدیر از نمایش‌نامه‌ی "حالت چطوره مش رحیم"؛ مسابقه‌ی نمایش‌نامه‌نویسی تلویزیون؛ سال 1348، برنده دیپلم افتخار بهترین فیلم‌نامه (جست‌وجوگر) دوره 8 جشنواره فیلم فجر (مسابقه سینمای ایران) - سال 1368، تندیس و لوح سپاس نمایش‌نامه‌نویسی پنجمین جشنواره‌ی سراسری کانون‌های نمایش؛ سال 1385، لوح سپاس نمایش‌نامه‌نویسی ششمین جشنواره‌ی سراسری کانون‌های نمایش؛ سال 1386، لوح سپاس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران برای فعالیت‌های هنری؛ سال1386،‌ لوح تقدیر چهارمین دوره‌ی جشن‌های خانه تئاتر – روز جهانی تئاتر؛ سال 1386،‌ لوح تقدیر سازمان صدا وسیما برای بازی در سریال "اغما"؛ سال1386، لوح تقدیر سازمان صدا وسیما برای بازی در سریال "روز حسرت"؛ سال 1387،  تندیس و لوح سپاس خانه تئاتر – ششمین دوره بزرگداشت روز جهانی تئاتر؛ سال1388و... از افتخارات مهم او محسوب می شوند.

 

محمود عزیزی؛کارگردان، بازیگر و مدرس تئاتر ، تلویزیون و سینما

محمود عزیزی متولد ۲۴ آذر  ۱۳23در تهران است. او دارای مدرک تحصیلی دکتری تئاتر از فرانسه است و رساله  دکتری او در 260 صفحه در سال 1980 درباره تعزیه و تئاتر اپیک برشت و بوطیقای ارسطویی به راهنمایی آندره واینشتاین بوده است. دکتر «محمود عزیزی» ازجمله بازیگرانی است که به راحتی نقشی را نمی‌پذیرد و علاوه بر بازیگری، سالیان درازی است که در دانشگاه تهران تدریس می‌کند. عزیزی تاکنون در فیلم‌هایی همچون «جنگ نفت کش‌ها»، «لیلی با من است»، «دختری با کفش‌های کتانی» و... نقش آفرینی کرده است.

کارگردانی نمایش های ‌‌«مدیرکل» در سال 1361، «هردنبیل» در سال 1361، «پرنده سبز» در سال1361، «عروسی فیگارو» در سال 1362، «تبعیدی» در سال 1366، «اقلیما» در سال1367، «یونس» در سال 1367، «پنبه‌دوز شهر» در سال 1379، «سعدی هملت می‌شود» در سال 1379، «تولد» در سال 136، «سرشت سوزناک زندگی» در سال 1368، «همسرایی مختار» در سال 1368، «حر»، «سلمانی فارسی»، «تئاتر بی حیوان»، «بیژن و منیژه»، «بلورک»، «یونس»، «پرنده سبز»، «همسرایی مختار و حر»‌، «هفت درس لویس زوله»، «سرشت سوزناک زندگی» (تله تئاتر) و... از مهم ترین فعالیت های عزیزی در تئاتر محسوب می شوند.

او هم اکنون عضو هیئت علمی و استاد دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقی، پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران است.

 

مهدی فتحی؛ بازیگر و دوبلور

مهدی فتحی 27 آذر 1318 در تهران به دنیا آمد. او فارغ التحصیل رشته بازیگری و کارگردانی تئاتر از دانشکده هنرهای زیبا بود و  از سال ۱۳۳۷ با ورود به هنرکده آزاد هنرپیشگی «آناهیتا» به طور رسمی و حرفه‌ای فعالیت خود را در تئاتر آغاز کرد. فتحی همچنین از پایه گذاران تئاتر آناهیتا بود. او مدتی به عنوان مدرس دانشگاه در کلاسهای هنری فعالیت تدریس انجام می داد و مدتی هم در سمت مشاور هنری واحد نمایش با رادیو همکاری داشت. او یکی از اساتید شاخص فن بیان تاریخ تئاتر ایران بود و مدتی به عنوان استاد فن بیان در هنرکده آناهیتا و دانشکده هنرهای دراماتیک فعالیت تدریس انجام می داد.

او در تئاتر آناهیتا در نمایش‌های «اتللو»، «هیاهوی بسیار برای هیچ»، «طبقه ششم»، «روبهک‌ها»، «صاحب مهمانخانه»، «تانیا و سلمانی شهرسویل» به صحنه رفت و نیز در بیش از بیست تئاتر تلویزیونی در آن سالها حضور پیدا کرد. فتحی در آن سالها بازی در فیلم «زن خون‌آشام» به کارگردانی مصطفی اسکویی را نیز تجربه کرد و از سال ۱۳۶۶ بازی در جلوی دروبین را به شکل جدی با  فیلم «تحفه‌ها» شروع کرد. بعد از آن، در «کشتی آنجلیکا» بازی کرد که به دلیل بازی بسیار گیرا و نافذش خوش درخشید. فتحی بعد از «کشتی آنجلیکا» در چند فیلم مانند «دستمزد» ،« در آروزی ازدواج» و« شانس زندگی » در نقشهای اول بازی کرد و در همه آنها نشان داد که بازیگری است که به سینما و تئاتر احاطه دارد. او بازیگری بود که وقتی  نقشی را می پذیرفت با آن زندگی می کرد و شاید برای همین بود که همیشه بازی هایش برای مخاطب دلنشین به نظر می رسید.  

دوران پرکاری او بعد از وقفه‌ای طولانی، با حضور در سریال‌های تلویزیونی که مهمترین آن سریال «امام علی (ع)» بود، آغاز شد که بعد از آن، به غیر از تحسین منتقدان، در بین عموم مردم نیز مقبولیت و محبوبیت و شهرت پیدا کرد.

بازی در نقش محسن دربندی در فیلم «اعتراض» به کارگردانی مسعود کیمیایی نقطه عطف کارنامه این بازیگر است که حضورش در صحنه گلریزان ابتدایی این فیلم، حضوری به یاد ماندنی از زنده یاد مهدی فتحی ثبت کرد.

فتحی در سال‌های اخیر عمر خود در نمایشنامه «تاریکی‌های سرکش» به کارگردانی مهین اسکویی ایفای نقش کرد که این نمایش هیچ وقت روی صحنه نرفت. همچنین نمایش «دندون طلا» نبه کارگردانی داوود میر باقری و بازی در نقش ژان والژان در نمایش «بینوایان» به کارگردانی بهروز غریب پور از دیگر فعالیت‌های نمایشی این هنرمند فقید در سالهای واپسین زندگی اش بود.

مهدی فتحی در آخرین روز سال ۱۳۸۲، پس از گذراندن یک دوره طولانی و سخت بیماری در ۶۴ سالگی در بیمارستان شهدای تجریش درگذشت. او از جمله هنرمندانی است که مظلومانه و غریب در گذشت و سال هایی که زنده بود هیچ بزرگداشت و تقدیری از او شکل نگرفت.

 

اصغر همت؛ کارگردان و بازیگر

اصغر همت متولد ۲۷ آذر ۱۳۳1 در شیراز است. همت از دوران کودکی به تئاترهای تخت حوضی و تعزیه علاقه داشت و از دوران دبیرستان به فعالیت در تئاتر در این زمینه‌ها روی آورد. او فارغ التحصیل رشته تئاتر از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران است و نشان درجه 1 هنری در رشته بازیگری از شورای ارزشیابی هنرمندان کشور دارد.

بازی در نمایش های "آی‌ با کلاه آی ‌بی‌ کلاه"(حبیب دهقان‌نسب) شیراز، آمفی‌تئاتر دبیرستان شاهپور؛ 1348 ، "سیاه"(حبیب دهقان‌نسب) شیراز، آمفی‌تئاتر دبیرستان شاهپور؛1349 ،‌ "ننه انسی"(حبیب دهقان‌نسب) شیراز، آمفی‌تئاتر دبیرستان شاهپور؛ 1349 ، "نابغه‌ای از دودمان آریا رَمَنه"(احمد سپاسدار)شیراز، تالار شمس دانشگاه ادبیات؛ 1350 ، "ولپن"(کاظم تعبدی) شیراز، تالار شمس دانشگاه ادبیات؛ 1351 ،"اتللو"(محمد کوثر) تهران، تالار مولوی؛ 1354، "زن خوب ایالت سچوان"(محمد کوثر) تهران، تالار مولوی؛ 1355 ، "الکترا"(مجید جعفری)تهران، تالار مولوی؛ 1355 ،"کوریو لانوس"(مجید جعفری)تهران، تالار مولوی؛ 1356 ،"آزمون کیخسرو"(ایرج انور)مشهد، جشنواره طوس؛ 1355 ،"قفس، آزادی"(قاسم سیف)تهران، خانه نمایش؛ 1356 ، کارگردانی و بازی در نمایش"خدا را هجی کن"(اصغر همت)تهران، تالار مولوی؛ 1358 ،"براند"(قاسم سیف)تهران، تئاترشهر، تالار اصلی؛ 1358 ،"در اعماق اجتماع"(محمد کوثر)تهران، تالار مولوی؛ 1359 ،"اژدهای شکمو(عروسکی)"(امیر امیرسلیمانی)تهران، چهارسو؛ 1360 ،"بارگه داد"(سعید پورصمیمی)تهران، چهارسو؛1360 ، "جزیره"(رضا دادمنش)تهران، چهارسو؛1362 ،"آهسته با گل سرخ"(هادی مرزبان)تهران، تئاترشهر، تالار اصلی؛1367- تالار موزه هنرهای معاصر و یک شب اجرا در مشهد؛ 1367 ،"لومومبا"(هوشنگ توکلی)تهران، تئاترشهر، تالار اصلی؛ 1361 ، کارگردانی و بازی در نمایش "سوء‌تفاهم"(اصغر همت)تهران، دانشکده هنرهای زیبا،پایان‌نامه افسر اسدی، رضا خندان و سهیلا تیلاوی؛ 1365 ،"افسانه فردا"(فرشاد فرشته حکمت)تهران، تالار چهارسو؛ 1370 ،"دادگاه نورنبرگ"(منیژه محامدی)تهران، تالار چهارسو؛1377 ،"دندون طلا"(داود میرباقری)تهران، تئاترشهر،تالار اصلی؛ 1378 ،"مهر و آینه‌ها"(حمید امجد)تهران، تالار مولوی؛ 1379 ،"بیتوس بیچاره"(حمید مظفری)تهران، تئاترشهر، تالار اصلی؛ 1381 ،"مکبث"(حسین فرخی)تهران، تالار نو؛ 1383 ،"ملودی شهر بارانی"(هادی مرزبان)تهران،تئاترشهر، تالار اصلی؛ 1384- دو شب در تالار وحدت –یک هفته در رشت؛ 1385 ،"پرتره"(رضا خاکی)تهران، تالار چهارسو؛ 1385 ،"تَهرَن"(محمود استادمحمد)تهران، تالار قشقایی؛ 1386 و فروردین 1387 "رودکی"(علی پویان)تهران، تالار وحدت؛ 1387، دستیار نور و دکور"کورش پسر ماندانا"(حمید مظفری) شیراز، دبیرستان حیات ؛ 6-1345 ،دستیار نور و دکور "افعی طلایی"(مجید مظفری) شیراز، دبیرستان حیات ؛ 1346 ، دستیار نور و دکور "بهترین بابای دنیا"(عباس افشاریان) شیراز، دبیرستان نمازی؛ 1347 ، عروسک‌گردان و صدا"زال و سیمرغ"(مرضیه برومند)تهران، تئاتر شهر، تالار اصلی(جشنواره تئاتر عروسکی) ، عروسک‌گردان و صدا "سفر سبز در سبز"(بهروز غریب‌پور) صدا، تهران، تالار وحدت‌ ـ اصفهان(جشنواره تئاتر عروسکی) از سوابق هنری همت در عرصه تئاتر به شمار می آیند.

همچنین عضویت در گروه تئاتر دبیرستان حیات شیراز،‌ عضویت در گروه تئاتر آریا به سرپرستی"احمد سپاسدار" شیراز ، عضویت در گروه تئاتر پارس به سرپرستی"محی‌الدین لایق" شیراز،  تدریس تئاتر در آموزشگاه‌ها و دانشکده‌های هنری از جمله کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، مدرسه عالی بازیگری؛دانشگاه سوره، دانشگاه بنی‌اکرم(تبریز) از سال 1354 تا 1381، مدیر گروه نمایش موسسه آموزش عالی سوره؛ از 1379 تا 1381، فعالیت در زمینه گریم، طراحی و اجرای گریم چندین فیلم سینمایی و مجموعه تلویزیونی؛ از سال 1360 تا 1375، داور جشنواره‌های مختلف تئاتر و سینما چاپ مقاله در نشریات هنری و... از دیگر فعالیت های مهم همت محسوب می شوند.

 

ثریا قاسمی؛ بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون

ثریا قاسمی متولد ۲۸ آذر ۱۳۱۹ در تهران است. او دختر زنده یاد حمیده خیر آبادی بازیگر معروف ایرانی است. قاسمی اوایل دهه ۱۳۴۰ با گویندگی رادیو کار حرفه‌ای خود را شروع کرد و سپس به تئاتر روی آورد و در نمایش هایی همچون «آنتیگون» و «از پشت شیشه‌ها» به کارگردانی رکن الدین خسروی و «آندورا» به کارگردانی حمید سمندریان روی صحنه رفت. او در همان سال‌ها به دوبله هم پرداخت و در سریال پرهوادار «بالاتر از خطر» صحبت کرد.

او برخلاف مادرش (حمیده خیرآبادی) در فیلم‌های کمی بازی کرد و عمده تجربه‌های سینمایی اش مربوط به دهه هشتاد است. در اوایل دهه ۷۰، ثریا قاسمی در چند برنامه تلویزیونی به عنوان مجری حضور یافت و به دکلمه اشعار شاعران کلاسیک ایرانی پرداخت. این بازیگر باسابقه سینما، تئاتر، رادیو و تلویزیون پس از این که به خاطر بازی در «مارال» برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن از نوزدهمین جشنواره فیلم فجر در سال ۱۳۷۹ شد، توانست فرصت ایفای نقشهای متفاوت تری را هم پیدا کند که بازی در «شام آخر» و «دختر شیرینی فروش» از آن جمله بود. بازی او در تله تئاترهایی مثل «به سوی دمشق» (حمید سمندریان)، «نکراسوف» (محمد رحمانیان) و «به سوی کعبه» (تاجبخش فنائیان) از دیگر فعالیت های مهم او به شمار می آیند.

همچنین بازی در فیلم هایی همچون «خانه کاغذی»، «پدر آن دیگری»، «رستاری در هشت و بیست دقیقه»، «عشق فیلم»، «معادله»، «دختر شیرینی فروش»، «مجسمه» و سریال های «سرزمین کهن»، «کلاه پهلوی»، «پشت بام تهران»، «صاحبدلان»، «نابرده رنج»، «جراحت»، «او یک فرشته بود» و... تعدادی از آثار مهم قاسمی در سینما و تلویزیون است.

او در سال ۱۳۹۵ در سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر به خاطر بازی در فیلم سینمایی «ویلایی‌ها» برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن شد.

 

محمد رحمانیان؛ نویسنده و کارگردان و مدرس تئاتر

 محمد رحمانیان متولد 29 آذر 1341 در تهران است. او دارای مدرک کارشناسی نمایش از دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران و همچنین مدرک کارشناسی ارشد از دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه هنر است. رحمانیان در سال ۱۳۸۹ پس از اینکه اجرای چند تئاتر او به مشکل برخورد، به کانادا مهاجرت کرد و در آنجا چند نمایش به روی صحنه برد و نهایتاً در سال ۱۳۹۲ به ایران بازگشت.

او طی سی سال فعالیت در عرصه تئاتر، نمایش‌های مختلفی را به روی صحنه برده‌است. کارگردانی نمایش های”سرود سرخ برادری“؛ تهران، تئاترشهر، تالار قشقایی؛1361، رگردانی نمایش”دائی وانیا“نوشته”آنتون چخوف“؛ تهران، تالار مولوی؛ 1368،”سلام و خداحافظ“ نوشته”آئول فوگارد“؛ تهران، تالار مولوی؛ 1370،”اطلسی‌های لگدمال شده“نوشته”تنسی ویلیامز“؛ تهران، دانشگاه تهران، تالار تجربه ؛ 1370،”لباسی برای میهمانی“نوشته”غلامحسین ساعدی“؛ تهران، تالار مولوی؛1379،”لباسی برای مهمانی“؛ تهران، جشنواره تئاتر فجر؛ 1378،”مرغ دریایی“نوشته”آنتون چخوف“با همکاری یک گروه دانشجویی واجرای آن در جشنواره”سینایا“؛ رومانی؛1382،”اسم“نوشته”یون فوسه“؛ تهران،بیست‌ودومین جشنواره بین‌المللی تئاترفجر ، بخش جنبی ؛ 1382،”اسب‌ها سال 59 هجری شمسی“؛ تهران، تئاترشهر،تالار اصلی؛ 1383،”مصاحبه“؛ تهران، جشنواره فجر شانزدهم؛ 1376،”مجلسنامه“؛ تهران، تئاترشهر، تالار سایه(هفدهمین جشنواره تئاتر فجر)؛ 1377 تهران، تئاترشهر، تالار چهارسو، اوکراین؛ 1378،”شهادتخوانی قدمشاد مطرب درطهران“؛ تهران، بیستمین جشنواره فجر؛ 1380،”پل“؛ تهران، تئاترشهر، تالار چهارسو ؛ 1382،”آواز قوی“نوشته”آنتون چخوف“؛ تهران، تئاترشهر، تالار سایه؛ 1383،"فنز"؛ تهران، تئاترشهر، تالار چهارسو، سوئد، دبی، کانادا؛ 1385 – 1384، آدامس خوانی،ترانه های محلی، ترانه های قدیمی و آینه های روبه رو، فعالیت های رحمانیان در تئاتر هستند.

همچنین او کارگردانی نمایش های تلویزیونی”کشتی اسپرانزا“؛ شبکه2؛ 1377، ”همه پسران من“نوشته”آرتور میلر“؛ شبکه2؛ 1377، ”ناهار“ براساس داستان”ناهار“نوشته”سامرست موام“؛ شبکه2؛ 1378، ”بازرس“نوشته”نیکلا گوگول“؛ شبکه 4؛ 1381 و... از مهم ترین آثار او به شمار می آیند.

همچنین چاپ و انتشار نمایشنامه های”سرود سرخ برادری“؛ نشر ویرایش؛ 1360،”مصاحبه“؛ نشر نیلا؛ 1378، ”امیر“؛ نشر نیلا؛ 1380،”خروس“شامل دو نمایشنامه”خروس“و”اتاق گریم“؛ نشر نیلا؛ 1382،”پل“دفتر نمایشنامه‌های مذهبی مرکز هنرهای نمایشی؛ 1382،”نمایشی برای تو“ شامل دو نمایشنامه”نمایشی برای تو“و”ساعت بمباران“؛ نشر نیلا؛ 1382، ”لباسی برای مهمانی“شامل دو نمایشنامه”لباسی برای مهمانی“و”شهر فیروزآباد“؛ نشر نیلا؛ 1382 از فعالیت های او در حوزه نشر محسوب می شوند.

دریافت جایزه دوم کارگردانی و جایزه سوم نمایشنامه‌نویسی از شانزدهمین جشنواره تئاترفجر برای نگارش و کارگردانی نمایش”مصاحبه“؛ 1376، دریافت رتبه سوم کارگردانی از هفدهمین جشنواره تئاتر فجر برای کارگردانی نمایش”مجلس‌نامه“ از هفدهمین جشنواره تئاتر فجر؛ 1377،‌ دریافت جایزه بهترین کارگردانی برای کارگردانی نمایش تلویزیونی”همه پسران من“ از سومین جشنواره سیما؛ 1380، دریافت جایزه اثر برگزیده تماشاگران از بیست‌وسومین جشنواره تئاترفجر؛ 1380، دریافت لوح تقدیر و سپاس برای نگارش و کارگردانی نمایش”شهادت‌خوانی قدمشاد مطرب در تهران“ از کانون نویسندگان و منتقدان خانه تئاتر؛ 1381 و...  افتخارات مهم محمد رحمانیان در عرصه تئاتر هستند.

 

مهتاب نصیرپور؛ بازیگر و مدرس تئاتر

مهتاب نصیرپور 29 آذر ۱۳۴۴ در کازرون به دنیا آمد. او همسر محمد رحمانیان، نمایشنامه‌نویس و کارگردان تئاتر و تلویزیون است. نصیرپور دارای مدرک کارشناسی بازیگری و کارگردانی تئاتر از دانشکده هنرهای زیبا است. او از سال ۱۳۶۵ بازی در تئاتر را با نمایش «حادثه در صبح پاییزی» آغاز کرد و از سال ۱۳۷۰ بازی در سینما را با فیلم «مسافران» آغاز کرد. همچنین فعالیت او در تلویزیون نیز از سال ۱۳۶۸ آغاز شد و پس‌ازآن به آموزش بازیگری در دانشگاه آزاد اسلامی پرداخت.

ایفای نقش در نمایش‌های «حادثه در صبح پاییزی» (ابوالقاسم معارفی)، «بازرس» (مجید بهشتی)، «دائی وانیا» (محمد رحمانیان)، «مریم و مرداویج» (بهزاد فراهانی)، «لباسی برای میهمانی»(محمد رحمانیان)، «مصاحبه» (محمد رحمانیان)، «مجلس نامه» (محمد رحمانیان)، «لباسی برای میهمانی» (محمد رحمانیان)، «خروس» (محمد رحمانیان)، «یک دقیقه سکوت» (محمد یعقوبی)، «شهادت خوانی قدمشاد مطرب در تهران»(محمد رحمانیان)، «پل» (محمد رحمانیان)، «مرغ دریایی من یا چخوف ساد»(محمد رحمانیان)، «ترانه‌های ایرانی»(محمد رحمانیان)، «مرغ دریایی من»(محمد رحمانیان)، «آواز قوی آنتوان چخوف»(محمد رحمانیان)، «فنز» (محمد رحمانیان)، «عشقه» (محمد رحمانیان)، «مانیفست چو» (محمد رحمانیان)، «پروانه‌ها» (محمد رحمانیان)، «شب سال نو» (محمد رحمانیان) «آرش ساد» (محمد رحمانیان)، «ترانه‌های قدیمی» (محمد رحمانیان)، «ترانه‌های محلی» (محمد رحمانیان) و... از مهم‌ترین آثار این هنرمند در تئاتر محسوب می شوند.

همچنین بازی در فیلم‌های «آستیگمات» به کارگردانی مجید رضا مصطفوی، «دو» به کارگردانی سهیلا گلستانی، «فرزند خاک» به کارگردانی محمد باشه آهنگر، «به نام پدر» به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا، «من ترانه پانزده سال دارم» به کارگردانی رسول صدر عاملی، «سگ‌کشی» به کارگردانی بهرام بیضایی و... تعدادی از آثار نصیرپور در سینما به شمار می‌آیند.

او در سال ۱۳۸۰، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش دوم زن را برای بازی در فیلم «من، ترانه ۱۵ سال دارم» از بیستمین دوره جشنواره فیلم فجر دریافت کرد. همچنین به خاطر بازی در فیلم «به نام پدر» در بیست و چهارمین دوره جشنواره فیلم فجر، برنده سیمرغ بلورین نقش دوم زن شد. مهتاب نصیرپور در اولین جشنواره تولیدات تلویزیونی سیما در سال ۱۳۷۴ نیز، به خاطر ایفای نقش در نمایش تلویزیونی «معمای یک قتل» برنده دیپلم افتخار بهترین بازیگر زن شده بود.

 

دیگر هنرمندان آذر ماهی

ایرج صغیر (نمایشنامه نویس و کارگردان)، جواد ذوالفقاری (کارگردان و مترجم)، علیرضا اوسیوند (بازیگر)، زهره عباسی زاده (بازیگر)، سید رضی محمودی (نمایشنامه نویس، کارگردان و بازیگر)، علی زارعی (کارگردان و بازیگر)، محمدرضا دالوند (نویسنده و کارگردان)، سروش طاهری (بازیگر)، عبدالرضا ثامری (نمایشنامه نویس و کارگردان)، رضا لنکرانی (تعزیه خوان)، فاطمه سرلک (بازیگر و کارگردان)، مهدی جعفری (بازیگر)، مرتضی یوسف دوست (طراح صحنه)، هوشنگ هیهاوند (بازیگر، کارگردان و منتقد)، حسن سبحانی (نمایشنامه نویس و کارگردان)، مهوش افشار پناه (بازیگر)، محسن شاه ابراهیمی (طراح صحنه و لباس)، ناهید مسلمی (بازیگر)، شهرام خدامی (کارگردان)حمید شاه آبادی (معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از سال 1389 تا 1392)، مهدی مسعود شاهی (رئیس مرکز هنرهای نمایشی از سال 1371 تا 1373)، رضا آشفته (انجمن منتقدان)، بهاره رهنما (بازیگر)، آیدا کیخایی (بازیگر و کارگردان) و... دیگر هنرمندان هستند که در آذر ماه به دنیا آمدند.

همچنین مسلم زارع (عضو هیئت مدیره یزد)، سیامک افسایی (تبریز)، بهرنگ تیلا (تبریز)، احمد مسرت (بیله سوار)، یوسف دادجو بیله سوار (بیلخ سوار)، سید منصف صادق نژاد (اردبیل)، بهزاد داوری دولت آبادی (اصفهان)، بهناز نادری (اصفهان)، امیرحسین سرداریان اصفهانی (اصفهان)، وحیدرضا صادق پور (اصفهان)، فهیمه سیاحیان (اصفهان)، مینو عطاخانی (شاهین شهر)، فهیمه سیاحیان (اصفهان)، رضا رادبخت (اصفهان)، محمدعلی میاندار اصفهانی (اصفهان)، مرضیه نصر (اصفهان)، زینب نصر (اصفهان)، علی هویدافر (اصفهان)، رضا رادبخت (اصفهان) احسان شهبازی (اصفهان)، عبدالله دشتی فرد (اصفهان)، مهرداد علیزاده (آبدانان)، محمد حیدری (ایوان غرب)، ماندانا رضوانی (بوشهر)، زیبا دریا سفر (دیر)، هدیه درویشی (دماوند)، غلامحسین بنی آدم (ورامین)، زهره ترامشلو (ورامین)، علی اصغر قادری پناه (ری)، مسلم سلیمانیان چالش تری (شهرکرد)، رمضان قدیکی (قاین)، محمد محمودی (تربت حیدریه)، اسماعیل بایگی (مشهد)، حسن عابدی (بجنورد)، فاطمه تعجب (فراشبند)، رضا صفری جعفرلو (فراشبند)محسن صلواتی (قم)، راضیه داورپناه (قم)، مصیب محمودی (ایوان)، محمد کیانیان (کرمانشاه)، منصور میخ بر (کرمانشاه)، محمد حبیبیان (کرمانشاه)، کرم رضا بساطی (اسلام آباد)، مجتبی کریمی (کرمانشاه)، سید سپاس طباطبایی (کرمانشاه)، مهدی اسدی تبار (کرمانشاه) افروز فتاحی (کرمانشاه)، امیر کاووش (گرگان) و... هنرمندان تئاتری استان ها هستند که نامشان در تقویم تئاتری آذر ماه نیز ثبت شده است.

 

رویدادهای تئاتری آذرماه

افتتاح تالار مولوی، برگزاری جشنواره تئاتر عروسکی دانشجویی، جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان از رویدادهای مهم تئاتری در آذر ماه هستند.