نمایش هنر را با بازی داریوش فرهنگ و امید روحانی اجرا می‌کنم

رهبانی به موازات بازیگری و کارگردانی و نویسندگی دستی هم در ترجمه دارد وآثاری از بزرگانی نظیر مارتین مک دونا و یاسمین رضا را به فارسی ترجمه کرده است. چندی پیش نمایشی براساس نمایش نامه نیک پین نویسنده معاصر امریکایی اجرا کرد. نمایشی که روایتگر زندگی انسان امروزی است که در دایره تردیدها ، قطعیت های خاصش در ایجاد رابطه های دونفره که تحت تاثیر جهان های موازی است، می تواند  به مفاهیم متفاوتی درپی داشته باشد ، رابطه هایی که سرشار از چالش هستند. از عمده کارهای وحید رهبانی می توان به  کارهای ذیل اشاره کرد : معرکه در معرکه، در انتظار گودو، کرگدن، مرد اتفاقی، الوتریا، ھبوط، ھدا گابلر، کابوس نامه و درخت بلوط ، مرد اتفاقی (یاسمینا رضا) ، الوتریا (ساموئل بکت) کرگدن (اوژن یونسکو) ، وزنه های بی وزن (مجید شیخ انصاری)، وقت خوب بودن (قاسم انصاری)، مادر پاییزی (سیروس رنجبر)  وبازی یالتا( لون) اشاره کرد . وحید رهبانی در گفت وگو با ایران تئاتر در باره فعالیت های جدید کاریش گفت : قرار است از اواسط دی ماه نمایش هنر نوشته یاسمین رضا را در تماشاخانه شهرزاد را روی صحنه اجرا کنم. در این نمایش داریوش فرهنگ ، امید روحانی و محسن حسینی بازی دارند.

وی در باره تغییراتی که در اجرای نمایش نامه هنر یاسمین رضا انجام داده است متذکر شد: تغییری در متن اصلی نمایش نامه هنر یاسمین رضا را به وجود نیاوردم . البته این نمایش چند باری در ایران روی صحنه رفته است و زنده یاد داود رشیدی در سال 1380 با بازی خودشان ، سعید پور صمیمی و فرهاد آئیش اجرای موفقی از این کار داشتند و چند اجرای دیگر به دلیل عدم تناسب سنی بازیگران با نقش هایشان اجراهای درست و خوبی نبوده اند .

رهبانی در باره علل موفقیت نمایش نامه های یاسمین رضا مثل خدای کشتار در ایران گفت : مهم ترین دلیل این مسئله نوشتن در باره زندگی آدمها به طرز واقعی است. آدم هایی که می توانند در هر جای دنیا ساکن باشند و کارهایش منحصر به جغرافیا و قومیت خاصی نیست و بسیار جهان شمول هستند. سه مرد پابه سن گذاشته نمایش هنر می توانند سه فیلیپینی و یا آفریقای باشند. قلم رضا هنرمندانه و خیلی دقیق و موجز شخصیتهایش را پرورش می دهد.

وی در باره این پرسش که به چه دلیل خودش در این نمایش بازی نکرده است افزود : سن و سال من با سن و سال سه شخصیت نمایش هنر سنخیتی ندارد و چون نمایش موتیف های هایپر رئالیستی دارد و نمی توانستم برای نزدیک شدن به سن و سال شخصیت از گریم استفاده کنم.

وی در باره این پرسش که به چه نحوی متن های نمایش نامه نویسان خارجی مثل مارکس لید ،  نیک پین و یاسمین رضا را انتخاب می کند پاسخ داد :  بسته به شرایط و موقعیتی دارد که در آن قرار دارم. به صورت معمول و روتین یکی از کارهای مورد علاقه ام خواندن نمایش نامه است. این متن ها در گوشه ذهنم ثبت و ذخیره می شود و بسته به موقعیت های که برای اجرا برایم مهیا می شود. این متن ها را با سالنی که در اختیارم قرار می گیرد مورد بررسی و آنالیز قرار می دهم . روال کاریم تقریبا همیشه به این گونه بوده است.

قابل به اشاره است : نمابش 100 درصد به کارگردانی مرتضی اسماعیل کاشی نوشته مارکس لید و با ترجمه وحید رهبانی این روزها در تماشاخانه ایران شهر روی صحنه رفته است.  

گفتنی است : نوشتن نمایش نامه هنر باعث شهرت جهانی یاسمینا رضا هنرمند ایرانی تبار شد. این متن برای اولین بار در 1994 میلادی در فرانسه اجرا شد و ضمن کسب جایزه مولیر به موفقیت‌های دامنه‌داری در سطح دنیا دست پیدا کرد و جوایزی مانند ایوینگ استاندارد، لارنس اولویه، فانی و تونی را صاحب شد. این متن در کشورهای آمریکا، انگلیس، آلمان، روسیه، آفریقای جنوبی، اسکاندیناوی و ایران به صحنه رفته است . رضا در نمایش نامه هنر نبرد بین سنت و مدرنیته را به نمایش می‌گذارد. مردی که به هنر کلاسیک اعتقاد دارد و در مقابل، دوستش به هنر مدرن پای‌بندی و اصالت درونی خود را نشان می‌دهد. این دو بر سر یک تابلو که کاملاً سفید است، مجادله لفظی می‌کنند. این نمایش قبلا در ایران چند باری توسط مترجمانی نظیر مهرنوش بهبودی، بهمن کیارستمی و داریوش مودبیان به فارسی ترجمه شده است.

 

گفت وگو از احمد محمد اسماعیلی