گفت وگو با ساقی زینتی بازیگر نمایش خسیس در فجر۳۶
تلاش می کنم هرشب اجرا، از شب قبل بهتر بازی کنم
ایران تئاتر:ساقی زینتی بازیگر با سابقه ای است و بعد از دو دهه غیبت با بازی در نمایش خسیس دوباره به تئاتر برگشته است. نمایشنامه خسیس اثری جذاب ، مفرح ،برجسته و جزوء کمدیهای ماندگار دنیا است و ساختاری کاملاً دراماتیک و خوش ریتمی دارد. دیالوگها موجز و هوشمندانه نوشته شدهاند که بهطور بیواسطهای عواطف و ذهنیات کاراکترها را بروز میدهد و به طور همزمان در راستای نمایشنامه کارکردی دراماتیک پیدا کردهاند و نیز زمان نمایشنامه که در مدت زمان کوتاهی اتفاق می افتد از ویژگی های مثبت این اثر به شمار می رود.
نمایش «خسیس» به کارگردانی مریم کاظمی روز آخر(۸ بهمن) سی و ششمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر ساعت ۱۵:۳۰ و ۱۸:۳۰ در تالار اصلی مجموعه تئاترشهر به صحنه می رود٬ به همین بهانه گفت و گو با بازیگر نمایش را بازنشر می کنیم.
ساقی زینتی سالها است که در انواع و اقسام آثارسینمایی و تئاتری نقش زنان ایرانی را با استفاده از لهجههای گوناگون بهخصوص شمالی ایفا میکند و یک کمدین بالفطره است و با کارگردانهایی مثل سعید سلطانی ،رضا عطاران ، ابراهیم معیری و سیروس مقدم کارکرده است . اشیا ازآنچه ... ، انارهای نارس ، شهرزاد، آقا و خانم سنگی ازجمله کارهای مهم کارنامه بازیگری زینتی هستند.خسیس نمایش شخصیت محوری است و شخصیت اصلیاش هارپاگون است . هارپاگون مرد ثروتمند و بسیار خسیسی است که همسرش را ازدستداده و با پسر (کلئانت) و دخترش (الیز) زندگی میکند. او بهشدت مالدوست است تا حدی که پول را در حد بت میپرستد و حرص زشت و نفرتانگیزش خویش و بیگانه نمیشناسد و در برابر پول از آبروی خانواده و سعادت فرزندانش میگذرد . کلئانت پسر هارپاگون عاشق دختری به نام ماریان است و حاضر است در صورت توافق نکردن پدرش با این ازدواج با ماریان به کشور دیگری سفر کند و با پول کمی زندگی کند، اما قبل از اینکه جریان ازدواج خود را با پدر درمیان بگذارد متوجه میشود که پدرش نیز قصد ازدواج با ماریان را دارد. الیز دختر هارپاگون عاشق پسری به نام والر است. والر برای اینکه پدر الیز او را به دامادی بپذیرد در نقش مستخدم وارد خانه هارپاگون شده تا نظر او را نسبت به خود جلب کند.هارپاگون قصد دارد خودش با ماریان ازدواج کرده، دخترش را به مردی سالخورده که از او جهیزیه نمیخواهد بدهد و زنی میانسال برای پسرش به زنی بگیرد.وقتی فرزندان هارپاگون میبینند پدر با ایشان موافق نیست، کلئانت به همراه نوکر خود صندوقچه پدر را که در باغ، خاک است میدزدند. سپس از پدرش میخواهد با ازدواج او و ماریان موافقت کند تا صندوقچه را به او برگرداند. از طرف دیگر با روبرو شدن والر و ماریان مشخص میشود ایشان خواهر و برادرند و آنسلم (که برای کاری نزد هارپاگون آمده) پدر ایشان است. در آخر آنسلم تمام مخارج ازدواج "ماریان و کلئانت" و "والر و الیز" را به عهده میگیرد و هارپاگون به صندوقچهاش میرسد. نمایش خسیس با بازی حسین محب اهری ، جمشید جهان زاده در پردیس تئاتری تهران به کارگردانی مریم کاظمی روی صحنه رفته است .با زینتی درباره حضورش در نمایش خسیس گفتوگویی انجام دادهایم.
بعد از 18 سال دوری از تئاتر شب اولی که در نمایش خسیس جلوی تماشاگران بازی کردید . چه حس و حالی داشتید؟
برای من استرس دوری از صحنه در این مدت طولانی در تمرینات حل شد و در یک پروسه طولانیمدت چندماهه تمرینات خسیس انجام شد. بنابراین در شب اول خیلی راحت جلوی تماشاگران بازی کردم . از طرفی بازی در سینما و تلویزیون هم برخی از مواقع صحنههای بیرونی دارد و باید جلوی انبوهی از مخاطبان نقشم را بازی کنم و بنابراین ترس از مخاطب زیاد ندارم و به آن عادت دارم . حضور مجدد در تئاتر عشقم را به این عرصه دوباره زنده کرد و هر شب اجرا برایم لذتبخش است .اگر این عشق نبود .نمیتوانستم این پروسه طولانیمدت تمرینات و دوری سالن محل تمرین و اجرا از منزل را تحملکنم .
تحولات تئاتر درزمینهٔ اجرا و بازیگری را بعد از گذشت دو دهه چگونه دیدید؟
اگر بخواهم صادقانه پاسخ بدهم تئاترهای آن دوران خیلی حرفهایتر روی صحنه اجرا میشد و گروهها برای آماده کردن یک نمایش چند ماه مدام تمرین میکردند و زحمت میکشیدند. البته مریم کاظمی و گروهش همچنان به این سنت نکوی تئاتری وفادار هستند. در کلیت تئاتر ما به این سمت میرود که کارگردانها و گروههایی که حرفهای نیستند و فقط به خاطر شو و حضور بازیگران چهره کار میکنند . روزبهروز بیشتر شوند .
کار با مریم کاظمی برایتان چه ویژگیهای دارد؟
من از سالهای قبل به دیدن نمایشهای مریم کاظمی به همراه دخترم میرفتم و دوست داشتم با ایشان تجربه کاری داشتم. مریم کاظمی یک حرفهای تمامعیار است و همچنان در اجراهایش نوآوری و خلاقیت دیده میشود و برای اجرای خوب زمان و انرژی زیادی صرف میکنند و توجهی به رشد روحیه سهل دیدن اجرای تئاتر ندارد و اصول خودش را دنبال میکند .
آیا به ایفای نقشهای کمدی بیشتری علاقه دارید؟
یک بازیگر باید بتواند هر نقشی را بازی کند .آلان چند فیلم سینمایی آماده اکران دارم که نقشهایم جدی است . که میتواند برای مخاطبان جذاب باشد.در دو فیلم نفس نرگس آبیار و مجموعه شهرزاد حسن فتحی نقشهایم جدی است. همیشه تلاش میکنم بازی در هر نقشی درست و مناسب باشد و اهل کمفروشی نیستم .
چقدر داستان خسیس برایتان در دوران نوجوانی محبوبیت داشت؟
در دوران نوجوانی ما داستان خسیس در کتابهای درسی وجود داشت و محبوب خیلی از هم دوریهایم بود .همان موقع سر کلاس درس آرزو میکردم روزی در این نمایش بازی کنم.
چگونه بعد از 18 سال دوباره امکان حضورتان در تئاتر فراهم شد؟
زمستان سال قبل در شمال کشور در سریالی با مریم کاظمی همبازی بودم . در آنجا متوجه شدم که قصد دارد نمایشی را در سال بعد روی صحنه ببرد و ازایشان خواستم که در نمایش بازی کنم و با موافقت مریم کاظمی در نمایش خسیس بهعنوان بازیگر حضور پیدا کردم .
آیا برایتان دشوار نیست سی شب متوالی یک نقش را روی صحنه بازی کنید؟
اگر بازیگری به کارش عشق داشته باشد. شب اول اجرا با شب سیام اجرا هیچ تفاوتی ندارد و به یک اندازه لذت میبرد. البته من دربازیم تلاش میکنم بازیم هر شب نسبت به شب قبل متفاوتتر باشد و بعد از هر شب اجرا بازیم را نقد میکنم و تلاش میکنم شب بعد بهتر باشم .موقعی که روی صحنه میروم هر مشکلی که در زندگی دارم فراموش میکنم .
چقدرفرزیون نقشی که در خسیسبازی میکنید. به نظرتان شخصیت خاکستری دارد؟
مضمون نمایش خسیس خیلی در جامعه ما به ازا دارد و پدران خسیس و مالپرستی هم وجود دارند که زیاد به فکر خوشبختی فرزندانشان نیستند .به نظرم باید آدمها را در موقعیتی که قرار دارند موردنقد و بررسی قرار بدهیم. شغل فرزیون معرفی کردن دختران جوان به مردها برای ازدواج است و در کشورمان هم خیلی از خانمها چنین موقعیتی دارند و دوست دارند زمینهساز ازدواج دختران و پسران باشند .نیت فرزیون خیر است و از آن ماجرا که کی از کی خوشش میآید خبری ندارد و فقط پی انجام مأموریت محولهاش است .بنابراین فرزیون زن زحمتکشی است که تلاش میکند خانوادهاش نان حلال به دست بیاورند .
به خاطر شغلش هم هست که زن خوشصحبت و اجتماعی است؟
بله ، فرزیون خیلی راحت با دیگران ارتباط برقرار میکند و روابط اجتماعش خوب است و خیلی دلسوز و مهربان هم هست .
گفتوگو از احمد محمد اسماعیلی