امروزه استقبال مردم از این هنرها کم شده است و مردم علاقه چندانی به این هنرها ندارند. در حقیقت مردم از نقالی سیر شده‌اند و دیگر حوصله ما را ندارند. امروزه علاقه مردم بیشتر به شعرهای ثنایی است.
امروزه استقبال مردم از این هنرها کم شده است و مردم علاقه چندانی به این هنرها ندارند. در حقیقت مردم از نقالی سیر شده‌اند و دیگر حوصله ما را ندارند. امروزه علاقه مردم بیشتر به شعرهای ثنایی است.
مهرداد ابوالقاسمی:
نورمحمد دُرپور متولد 1310 است و به گفته خودش حدود 70 سال است که در زمینه نقالی و شعرخوانی فعالیت می‌کند.
او سواد قرآنی دارد، در مکتب‌خانه با قرآن آشنا شده و از همان دوران کودکی در زمینه هنرهای نمایشی سنتی ایرانی فعالیت کرده است.
دُرپور خواننده است و دوتار می‌نوازد. او در این سال‌ها روی موسیقی عرفانی کار کرده است.
وی در جشنواره امسال به اجرای نقل موسیقایی منظومه‌خوانی مرگ شاهان پرداخت و اتفاقاً نقالی او مورد توجه بسیاری قرار گرفت.
نقالی موسیقایی"مرگ شاهان" که درپور اجرا کرد، به موسیقی فولکلور منطقه خراسان تعلق داشت. در این منظومه‌خوانی او اشعاری خواند که حالت نصیحت‌خوانی داشت.
چرا منظومه نقالی موسیقایی مرگ شاهان را برای اجرا انتخاب کردید؟
برای اجرا روی منظومه خاصی تأکید نداشتیم، اما شخصاً علاقه‌مند بودم که منقبت خوانی حضرت علی(ع) را اجرا کنم. آقای عظیم موسوی با من تماس گرفت و درخواست کرد منظومه مرگ شاهان را، که درباره سرگذشت شاهان است، برای اجرا در جشنواره آماده کنم.
از قبل متن یا طوماری آماده کرده بودید؟
نه! وقتی آقای موسوی نصحیت‌نامه را پیشنهاد دادند به سراغ اشعار ملاداد علی رفتم و از اشعار ایشان برای اجرای این نقالی استفاده کردم.
مفهوم اصلی نقالی مرگ شاهان چیست؟
نقالی مرگ شاهان به فانی بودن دنیای مادی می‌پردازد و در حقیقت مقصود از این اجرا از دنیا رفتن و گذشتن است و باید به فکر معنویات و دنیای پس از مرگ بود. در این نوع نقالی ما زندگی شاهان را یادآوری می‌کنیم و در حقیقت تماشاگران را نصیحت می‌کنیم که از زندگی آنان عبرت بگیرند و دل به دنیا نبندند.
شما فقط سواد قرآنی دارید. این اشعار را چگونه یاد گرفته‌اید؟
این اشعار را پیشینیان نوشته و خوانده‌اند و ما هم از آنان یاد گرفته‌ایم. در حقیقت این اشعار سینه به سینه از نسل‌های دور به نسل بعدی انتقال یافته تا امروز که به دست ما رسیده است.
شما از چه زمانی به اجرای برنامه‌های نقالی و شعرخوانی می‌رفتید؟
از 5 – 6 سالگی به تماشای این نمایش‌ها می‌نشستم و از 40 – 50 سال پیش خودم هم شروع به اجرا کردم.
در آن سن و سال کم چگونه به سراغ اجرا رفتید؟
پدر و مادر من ذکر می‌گفتند و شعر می‌خواندند و من همه همیشه همراه آنان بودم؛ به تدریج به این کار علاقه‌مند شدم. در ابتدا شروع به خواندن دو بیتی و غزل کردم و سپس به خواندن معراج نامه و اشعار در مدح و منقبت حضرت علی(ع) رو آوردم. سپس به یادگیری موسیقی پرداختم و شروع به نواختن دوتار کردم. بعدها هم دوتار می‌زدم و می‌خواندم. الان حدود 40 سال است که دوتار می‌زنم.
نقالی و شعرخوانی همچنان در روستای شما رواج دارد؟
بله! هنوز هم عده‌ای نقالی می‌کنند و شعر می‌خوانند. البته امروزه استقبال مردم از این هنرها کم شده است و مردم علاقه چندانی به این هنرها ندارند. در حقیقت مردم از نقالی سیر شده‌اند و دیگر حوصله ما را ندارند. امروزه علاقه مردم بیشتر به شعرهای ثنایی است. البته گاهی اوقات هم مردم از ما درخواست می‌کنند که برایشان شعر بخوانیم.
چرا نقالی موسیقایی ناحیه خراسان حالت نصحیت خوانی دارد؟ در جریان این نصیحت خوانی چه اتفاقاتی رخ می‌دهد؟
خب. این از خصلت‌های این منطقه است و از قدیم وجود داشته و شاید به خاطر اعتقادات مذهبی مردم است که این اشعار رنگ و بوی نصیحت به خود می‌گیرد. در شعرخوانی‌هایمان از جوانان می‌خواهیم به فکر آخرت خود باشند. از آنان می‌خواهیم خود را بشناسند تا بتوانند عرفان را بشناسند و در نتیجه به خداشناسی دست پیدا کنند.
دلا در این جهان هرگز وفا و مهربانی نیست طمع باید برید از وی که جای زندگانی نیست
در شعرخوانی‌ها و نقالی‌هایمان به این نکته اشاره می‌کنیم که انسان‌ها عمر کوتاهی دارند و سپس به دنیای آخرت می‌روند. در همین اثنا زندگی پیامبران و پادشاهان را به آنان یادآوری می‌کنیم و کفر را برایشان توضیح می‌دهیم.
این شعرخوانی‌ها تا چه حد روی جوانان تأثیر می‌گذارد؟
باور کنید خیلی‌ها با خواندن این اشعار و دیدن اجرا عاشق اسلام می‌شوند. به شفاعت امیدوار می‌شوند و اعتقاد پیدا می‌کنند و از این لحاظ نقالی و شعرخوانی خیلی تأثیرگذار است. اما خوب عقیده‌ها که یکسان نیست. همان طور که روح‌ها اختلاف دارند، قلب‌ها هم اختلاف دارند.