اپرای پکن، اپرای سنتی چین است که بیشتر از 300 نوع اپرا را در خود جا داده است. اما اپرای ما یکی از جوانترین اپراهای چینی است که در حقیقت ترکیبی از بهترین اپراهای چین است. در حقیقت اپرای پکن شامل معروفترین اپراهاست که بهترین موسیقیها، حرکات رزمی، نمایشی، رقص، پانتومیم و... را در خود جا داده است.
اپرای پکن، اپرای سنتی چین است که بیشتر از ۳۰۰ نوع اپرا را در خود جا داده است. اما اپرای ما یکی از جوانترین اپراهای چینی است که در حقیقت ترکیبی از بهترین اپراهای چین است. در حقیقت اپرای پکن شامل معروفترین اپراهاست که بهترین موسیقیها، حرکات رزمی، نمایشی، رقص، پانتومیم و... را در خود جا داده است.
مهرداد ابوالقاسمی:
غفار پورآذر کارگردان ایرانی است که 30 سال پیش از ایران مهاجرت کرده و در آمریکا، لندن و سپس چین به تحصیل در رشته تئاتر پرداخت.
وی فارغ التحصیل مدرسه اپرای پکن است و در آکادمی بینالمللی بریتانیا هم تحصیل کرده و به عنوان کارگران در جشنوارههای بینالمللی زیادی شرکت داشته و جوایز متعددی از جمله جایزه تحقیق انجمن بریتانیا را به دست آورده است.
به بهانه اجرای نمایش"اپرای شاه میمون" در جشنواره تئاتر آئینی ـ سنتی با او گفتوگو کردهایم که میخوانید:
در چه سنی از ایران مهاجرت کردید؟
13 سال داشتم که همراه خانوادهام از ایران رفتیم.
یعنی حدودً 30 سال پیش؟
بله.
در این مدت هرگز به ایران برنگشتید؟
چرا، حدوداً 8 – 7 سال پیش بود که برای حضور در جشنواره به ایران آمدم. در جشنواره آن سال نمایش"آکروباتهای چینی" را اجرا کردم.
تاکنون به تماشای نمایشهای ایرانی رفتهاید؟
همان 8-7 سال پیش که به ایران آمدم نمایشهای آئینی ـ سنتی ایران مثل تعزیه، سیاه بازی، خیمه شب بازی و... را در تئاترشهر دیدم.
با نمایشهای آئینی ـ سنتی ایران تا حد چه آشنایی دارید؟
زیاد نمیشناسم چون به اندازه کافی نتوانستم نمایشهای ایرانی را ببینم. به همین علت نمیتوانم ارزیابی دقیقی از تئاتر ایران داشته باشم.
به تئاتر آئینی ـ سنتی ایران علاقهمندید؟
من به همه نوع تئاتر علاقهمندم. ولی نمیدانم این علاقهمندی چقدر طول میکشد. ممکن است بعد از پنج دقیقه علاقهام تغییر کند!
به غیر از فعالیتهایی که در زمینه اپرا داشتهاید، در حوزه تئاتر چه کارهای دیگری کردهاید و فعالیت عمده شما در زمینه تئاتر چه بوده است؟
قبل از رفتن به چین، در حوزه کارهای پژوهشی و تحقیقاتی کار میکردم. البته رشته اصلی من انیمیشن رایانهای بود و در این زمینه حتی مقالهای دارم. در یکی از نمایشهایم به تلفیق انیمیشن با تئاتر پرداختم و نمایشی را با حضور زنده بازیگران و استفاده از انیمیشن روی صحنه اجرا کردم.
با تلفیق تئاتر و انیمیشن قصد داشتید به شیوه و سبک اجرایی جدید و منحصر به فرد برسید؟
بله. در واقع انیمیشن و هنرپیشههای روی صحنه با یکدیگر ارتباط برقرار میکردند و نمایش را پیش میبردند و هر دو در روند نمایش تأثیر یکسانی میگرفتند. این نمایش را در جشنواره مایم(پانتومیم) فرانسه هم اجرا کردم که با استقبال خوب مخاطبان روبهرو شد. قبل از این اجرا نیز چند انیمیشن ساخته بودم که بعد از اجرای این نمایش، بخشهای انیمیشن مورد توجه قرار گرفت و چند کشور خارجی از جمله انگلیس از من دعوت کرد که برای تدریس به آن جا بروم.
تمام این رخدادها و فعالیتها به قبل از آغاز همکاری با اپرای پکن بازمیگردد؟
بله، دقیقاً از 15 سال پیش کارم را در چین و در دانشکده اپرای پکن آغاز کردم. قبل از ورود به دانشکده در زمینه انیمیشن فعالیت میکردم. از همان سال تمام فعالیتهایم به اجرای اپراهای مختلف چینی معطوف است و تمام تمرکزم روی اپرا و فعالیت در این حیطه بوده است.
اپرای پکن برای ایرانیان بسیاری ناشناخته است. درباره این اپرا توضیح میدهید؟
اپرای پکن، اپرای سنتی چین است که بیشتر از 300 نوع اپرا را در خود جا داده است. اما اپرای ما یکی از جوانترین اپراهای چینی است که در حقیقت ترکیبی از بهترین اپراهای چین است. در حقیقت اپرای پکن شامل معروفترین اپراهاست که بهترین موسیقیها، حرکات رزمی، نمایشی، رقص، پانتومیم و... را در خود جا داده است. اپرای پکن حدوداً از 200 سال پیش بنا شده و علت پایهگذاری آن امپراطور آن زمان بوده که به اپرا علاقه بسیار داشته است. در آن زمان، 200 سال گذشته، سلسلههای امپراطوری چین به هنرهای نمایشی بسیار علاقهمند بودند؛ به همین علت اپرا در آن دوران مورد توجه ویژه امپراطوری قرار گرفت و هنرمندان چینی اپراهای متعددی را مینوشتند و اجرا میکردندد. اپرای پکن یکی از معروفترین اپراهای چین است که از همان زمان برنامه اجرا میکرد و نسبت به سایر اپراها استقبال بیشتری از آن میشد. این جذابیت و تازگی اپراهای پکن تا امروز به حیات خود ادامه داده است.
اپرای پکن وقتی در چین شکل گرفت از سایر اپراهای موجود در آن زمان بهره برد و در حقیقت بهترین شیوهها و سبکها را به کار برد و اپرای پکن خلق شد.
دانشکده اپرای پکن چه سالی تأسیس شد؟
در زمانهای دورتر، صدها گروه در زمینه اپرای پکن فعالیت میکردند و در نقاط مختلف چین به اجرا میپرداختند، اما از 1949 که رژیم کمونیستی بر چین حاکم شد، تمام گروههای نمایشی دولتی شدند و در نتیجه گروههای بسیاری از بین رفتند. دولت نیز اقدام به تأسیس دانشکده اپرا کرد. حدوداً 50 سال پیش، در زمان حکومتهای کمونیستی، اپرای پکن تأسیس شد و اقدام به جذب دانشجو کرد.
چرا اپرای پکن را برای تحصیل انتخاب کردید؟
حدود 15 سال پیش در زمینه انیمیشن فعالیت میکردم ولی در عین حال به تئاتر، پانتومیم و بهخصوص نمایشهای کمدی مبتنی بر فیزیک بدن علاقه بسیار داشتم که البته این اشتراکها در انیمیشن هم بود. در تحقیقاتی که کردم با تمدنهای مختلف آشنا شدم و فهمیدم که اپرای پکن نسبت به سایر هنرها و تمدنها با علاقهمندیهای من همخوانی بیشتری دارد. به نظر من اپرای چین هنری زیبا، دقیق بینظیر است. از همین رو، آن را با اشتیاق دنبال کردم؛ در مدرسه اپرای پکن ثبت نام کردم و به تحصیل و فعالیت پرداختم.