قره‌گوز نمایش ملی قبرسی است و مردم هم به آن بسیار علاقه‌مندند. با وجود سینما، تلویزیون، اینترنت و... این نمایش همچنان جایگاه خود را حفظ کرده است. راز ماندگاری آن هم تداومش در سال‌های گذشته بوده و نسل به نسل و سینه به سینه انتقال یافته است.
قره‌گوز نمایش ملی قبرسی است و مردم هم به آن بسیار علاقه‌مندند. با وجود سینما، تلویزیون، اینترنت و... این نمایش همچنان جایگاه خود را حفظ کرده است. راز ماندگاری آن هم تداومش در سال‌های گذشته بوده و نسل به نسل و سینه به سینه انتقال یافته است.
مهرداد ابوالقاسمی:
آنتونیو کریستو دولاس، کارگردان قبرسی"تئاتر سایه"، امسال برای نخستین بار به ایران آمده تا در جشنواره تئاتر آئینی ـ سنتی نمایش خود را اجرا کند.
دولاس معلم است و در فرانسه به تدریس اشتغال دارد، اما تئاتر برای او همواره دغدغه‌ای فراموش نشدنی است و بخش عمده‌ای از فعالیت روزانه‌اش را به آن اختصاص می‌دهد.
وی نمایش"قره‌گوز" را متعلق به کشور قبرس می‌داند و برای اثبات این گفته دلایل زیادی دارد. گفت‌وگوی ما را با او می‌خوانید:
قبل از این که به ایران بیایید، چه شناختی درباره تئاتر ایران داشتید؟ و آیا در این ارتباط تحقیقاتی هم کرده بودید؟
از تئاتر ایران شناخت زیادی ندارم. اما فرهنگ و تمدن ایران را به خوبی می‌شناسم و مطالعات بسیاری درباره فرهنگ ایران داشته‌ام. فرهنگ کهن ایرانی برای من بسیار جذاب است. در جشنواره‌های خارجی زیادی شرکت کرده‌ام، اما حضور در این جشنواره برای من بسیار حائز اهمیت بود و دوست داشتم از نزدیک با این تمدن و فرهنگ کهن آشنا شوم.
این نمایش را برای حضور در جشنواره آئینی ـ سنتی آماده اجرا کردید؟
خیر. این نمایش را برای اولین بار حدود 12 سال پیش در شرایطی بسیار سخت و به دور از خانواده آماده اجرا کردم، اما سال به سال آن را تغییر داده و به روز کردم.
نمایش"قره‌گوز" در باور عمومی به کشور ترکیه تعلق دارد، اما گویا شما معتقدید این نمایش متعلق به قبرس است.
از این سؤال شما ممنونم. بله این تصور وجود دارد. در 1974 جنگ بزرگی بین ترکیه و قبرس اتفاق افتاد که این جنگ شبیه جنگ عراق و کویت بود. من دوستان ترکیه‌ای بسیاری دارم و به آنان احترام می‌گذارم، اما در عین حال و با تمام احترامی که برای آنان قائلم باید بگویم که نمایش"قره‌گوز" به هیچ عنوان نمایشی ترکی نیست، بلکه متعلق به قبرس است. پس از آن جنگ در زمانی که اسکندر مقدونی از غرب به سمت آسیا حرکت کرد در حقیقت نمایش سایه‌ای را از قبرس به سمت ترکیه، ایران، عراق و شرق دور برد. بنابراین، اصالت این هنر ترکی نیست بلکه از قبرس به ترکیه رفته است. این نمایش حتی در طی سفر اسکندر مقدونی به چین، هند، تایلند و... رسید و آنان هم به نوعی با این هنر آشنا شدند و آن را متناسب با دیدگاه‌هایشان پرورش دادند. سپس کاروانی که از هند به سمت یونان حرکت کرده بود نوعی نمایش سایه را با عنوان"مارو ماتیز" اجرا کرد که همان معنای قره‌گوز را می‌دهد و این نمایش از آن زمان در آن کشور ماندگار شد. بعدها ترک‌ها این نمایش را قره‌گوز نامگذاری کردند و به خود نسبت دادند در حالی که این نمایش متعلق به قبرس است.
برخورد مردم قبرس با نمایش"قره‌گوز" چگونه است؟ آیا این نمایش را اثری ملی می‌دانند یا مانند سایر کشورها در قبرس نیز، این گونه آئین‌ها به فراموشی سپرده شده است؟
خیر! قره‌گوز نمایش ملی قبرسی است و مردم هم به آن بسیار علاقه‌مندند. با وجود سینما، تلویزیون، اینترنت و... این نمایش همچنان جایگاه خود را حفظ کرده است. راز ماندگاری آن هم تداومش در سال‌های گذشته بوده و نسل به نسل و سینه به سینه انتقال یافته است. در قبرس پدران از کودکی، فرزندان خود را با این هنر آشنا می‌کنند. تاکنون پیدایشDVD ، CD و... نتوانسته تأثیری در علاقه مردم به این هنر بگذارد و مردم همچنان به دنبال اجرا و تماشای این نمایش‌اند. مردم قبر تلاش می‌کنند به هر نحوی آن را پویا و زنده نگه دارند.
گویا در حال آماده کردن نمایش دیگری هستید؟
بله. در حال آماده کردن نمایش"اسکندر مقدونی و اژدها" هستم که در صورت فراهم شدن شرایط امیدوارم بتوانم این نمایش را در اصفهان و در جشنواره تئاتر کودک اجرا کنم.