نقالی تئاتر تک نفره است که جذابیتهای خاص خودش را دارد و مخاطبان خاصی را هم میطلبد. هنوز هم افراد بسیاری به این هنر علاقه دارند؛ باید برای آنان کلاسهای آموزشی گذاشت و محل ثابتی را برای آنان در نظر گرفت.
نقالی تئاتر تک نفره است که جذابیتهای خاص خودش را دارد و مخاطبان خاصی را هم میطلبد. هنوز هم افراد بسیاری به این هنر علاقه دارند؛ باید برای آنان کلاسهای آموزشی گذاشت و محل ثابتی را برای آنان در نظر گرفت.
مهرداد ابوالقاسمی:
مرشد ولیالله ترابی، از تعزیهخوانان قدیمی و برجسته ایرانی، تحصیلات مکتبی دارد؛ اما تاکنون سه جلد کتاب مشکین نامه را به رشته تحریر درآورده است. بیتردید باید او را قدیمیترین نقال ایرانی دانست که در این زمینه بیش از 50 سال سابقه دارد.
مرشد ترابی علاوه بر نقالی، تاکنون بسیاری از داستانهای شاهنامه چون داستان سیاوش، گشتاسب و رم، هفت خوان رستم، تولد رستم و... را کارگردانی و اجرا کرده است.
بازی در سریالهای"زیر بازارچه زیر گذر"، "پوریای ولی" و... از دیگر فعالیتهای این نقال پیشکسوت است.
به بهانه حضور مرشد ترابی در جشنواره سیزدهم نمایشهای آئینی ـ سنتی با او گفتوگو کردهایم.
ابتدا قرار بود"رستم و سهراب" را نقالی کنید، اما گویا تصمیمتان عوض شد و"زال و رودابه" را نقل میکنید. چرا این تغییر در برنامه نقالیتان صورت گرفت؟
پیش از شروع جشنواره با من تماس گرفتند و پیشنهاد دادند که در جشنواره شرکت کرده و برای یادگاری یک نقالی اجرا کنم. من هم پذیرفتم. ابتدا پیشنهاد دادند"رستم و سهراب" را نقالی کنم اما اجرای این نقالی به فضای بازتر و مناسبتری احتیاج داشت که در کافه تریای اصلی تئاترشهر به هیچ عنوان امکان اجرای آن وجود نداشت. بنابراین، پیشنهاد دادم به جای آن نقالی"زال و رودابه" را اجرا کنم.
نقالی"زال و رودابه" انتخاب خودتان بود؟ فکر نمیکردید که رستم و سهراب برای مخاطب شناخته شدهتر است و مخاطب بیشتری خواهد داشت؟
نقالی"زال و رودابه" را خودم پیشنهاد دادم. "زال و رودابه" هم از داستانهای معروف شاهنامه است و علاقهمندان بسیاری دارد. اجرای من با استقبال خوب مخاطبان روبهرو شد و تماشاگران بسیاری به تماشای این نقالی آمدند که اتفاقاً ارتباط خیلی خوبی هم با نقالی برقرار کردند.
به نظر شما مخاطبان هنوز به اجرای نقالی علاقهمندند؟
مخاطبان همچنان نقالی را دوست دارند، اما باید دید نقال کیست و محل اجرای نقل کجاست؟ هر کسی یک ترکه دست گرفت و شروع به خواندن اشعار شاهنامه کرد که نقال نیست.
کافه تریای تئاترشهر را محل مناسبی برای اجرای نقالی میدانید؟
بله، کافه تریا برای اجرای نقالی خیلی مناسب است، اما این روند باید ادامه داشته باشد. این محل برای اجرای نقالی کوچک است، اما برای این که نقالی تداوم داشته باشد، محل مناسبی محسوب میشود. بهتر است جای ثابتی برای نقالی در نظر گرفته شود تا این نمایش اصیل ایرانی به طور مستمر اجرا شود.
به نظر شما نقالی در حال حاضر در چه جایگاهی قرار دارد؟
نقالی تئاتر تک نفره است که جذابیتهای خاص خودش را دارد و مخاطبان خاصی را هم میطلبد. هنوز هم افراد بسیاری به این هنر علاقه دارند؛ باید برای آنان کلاسهای آموزشی گذاشت و محل ثابتی را برای آنان در نظر گرفت.
نقالی را نیازمند یک رویکرد جدید میدانید؟
خیر! نقالی باید شیوه سنتی خودش را ادامه دهد وگرنه خراب میشود. ما 50 سال خون دل خوردیم، بیخوابی کشیدیم تا این هنر را حفظ کنیم، اما باور کنید خارجیها فردوسی را بهتر از ایرانیان میشناسند و احترام بیشتری برای او قائلاند. من در فرانسه، ایتالیا، نروژ و... نقالی کردهام و مخاطبان بسیاری به تماشای نقالی من آمدهاند. باور کنید آنان بیشتر از ما قدر فردوسی را میدانند. ما قدر نقالان ایرانی را ندانستیم. امروزه دیگر نقالی باقی نمانده و تمام نقالان بنام ایران مردهاند و دیگر هیچ یادی از آنان وجود ندارد.