یادداشتی از عزتالله مهرآوران به مناسبت برگزاری پنجمین جشنواره سراسری تئاتر رضوی
نمایش همزاد انسان اجتماعی بوده است، چرا که نمایش به سبب نگاه انسان ـ خداییاش همزاد با مذهب بوده است. بشر همواره به دنبال تواناییهای بیشتر و نیاز به قدرت بیرونی و کشف خود در گسترههای مافوق در پی ابزار نمایشی میگشته است، به همین علت با کشف هر چیز نماد قدرت در انسان شکل تازهای پیدا میکند.
اگر این نقل قول محققان را بپذیریم که نمایش زاییده مراسم و نیایش بوده است و در اصل موضوع که نمایش دینی و مذهبی است، پیش از این که دینی، نیایش یا آئینی بوده نمایشی بوده است، تغییری در اصل موضوع به وجود نمیآید.
انسان از آغاز خلقت به علت خصلت اجتماعیاش خواسته تا حوادث گوناگون خود مثل شادی، اندوه، خشم و... را نمایش دهد. بنابراین، نمایش همزاد انسان اجتماعی بوده است، چرا که نمایش به سبب نگاه انسان ـ خداییاش همزاد با مذهب بوده است.
بشر همواره به دنبال تواناییهای بیشتر و نیاز به قدرت بیرونی و کشف خود در گسترههای مافوق در پی ابزار نمایشی میگشته است، به همین علت با کشف هر چیز نماد قدرت در انسان شکل تازهای پیدا میکند.
از ابزار دوام انسان در طبیعت، کشف نیروی مافوق یا قدرت والا بوده است که تقابل این تواناییها با خدایان که ساخته تخیل انسان بوده در ماوراء اندیشه جای گرفته است. بنابراین، تعداد خدایان قدرت مقابله با خیر و شر انسان را به سوی جلوههای زیبای هستی از طریق بیان و نمایش کشانده است. از همین رو همواره همانند دو گمگشته که میعادگاهشان هنر است، به هم میرسند تا دوام بیاورند اما همه چیز در سیر تاریخی هنر تعریفپذیر و قانونمند میشود.
بیتردید جشنواره تئاتر رضوی باید با نگاه به این سیر تاریخی به کار کارشناسی بپردازد تا تجلیگاه این مفاهیم باشد و جلوههای امروزین این فرآیند را به تصویر بکشد.
جشنواره تئاتر رضوی باید کارشناسانهتر از دیگر جشنوارهها به موضوع مقدسی مثل زندگی، افکار، دیدگاههای امام رضا(ع) بپردازد و در این روند دو جنبه پژوهشی اعتقادی و هنری را پیش از پیش لحاظ دارد.