گفت و گوی سینا با سه نمایشنامه نویس درباره جشنواره نمایشنامه خوانی
۱۵ نمایشنامه به مرحله پایانی اولین جشنواره نمایشنامه خوانی بنیاد آفرینش های هنری نیاوران راه یافتند . افشین هاشمی ، پریسا پژوهنده و ساجد قدوسیان از نمایشنامه نویسانی هستند که آثارشان به مرحله نهایی این جشنواره راه یافته است. خبرگزاری سینا دیدگاه های آنان را درباره این جشنواره جویا شده است.
خبرگزاری سینا _ فهیمه ابراهیم زاده: پانزده نمایشنامه به مرحله پایانی اولین جشنواره نمایشنامه خوانی بنیاد آفرینش های هنری نیاوران راه یافتند که عبارتند از:آخرین مروارید ( نویسنده : حمیدرضا آذرنگ ، کارگردان : وحید حاتمی کیا) -داستانهایی از بارش مهر ومرگ ( نویسنده : عباس نعلبندیان - کارگردان : علی علوی کامران ) - کانگورو ( نویسنده : علیرضا محمدی - کارگردان علیرضا محمدی ) - سه ظرف خالی ( نویسنده : افشین هاشمی - کارگردان : افشین هاشمی ) - فکاهی نامه گمشدگان ( نویسنده : عبدالحی شماسی - کارگردان : شاهرخ امیریان ) - آرش ( نویسنده : بهرام بیضایی - کارگردان : غزال هاشمی ) - امپراطریس اصطبل ( نویسنده : ماندانا عبقری - کارگردان : علیرضا دهقان ) - شب به خیر جناب کنت (نویسنده : اکبر رادی - کارگردان : مجید میرزایی ) - الزایمر ( نویسنده : سحر ناسوتی - کارگردان : سحر ناسوتی ) - شاخه گلی از آسمان ( نویسنده : مجید نظری نصب - کارگردان مجید حمزه ) - کوارتت کوه یخ ( نویسنده :مرضیه ازگلی - کارگردان : پریسا پژوهنده) -عجوزه ( نویسنده : ساجد قدوسیان - کارگردان : ساجد قدوسیان ) - ننه ت بمیره شاه قاسم ( نویسنده : رضا جابر انصاری - کارگردان سعید آقاجانی ) - ارش به روایت مادر بزرگ من ( حامد شهرتی و مهدی فدایی - کارگردان : حامد شهرتی ) - عروسک چینی ( نویسنده : آزاده احمدیان - کارگردان : آزاده احمدیان ).
افشین هاشمی یکی از کارگردانانی است که در اولین جشنواره نمایشنامه خوانی نیاوران شرکت کرده است.او که نمایشنامه های اوهام،چنانت دوست می دارم،کاتالیزور،سخنرانی،هدیه جشن سالگرد را نوشته و همچنین نمایش های درست کارترین قاتل دنیا و هتل ایران را نویسندگی و کارگردانی کرده است.او همچنین در نمایش های بی شیر و شکر حمیدامجد و مهرداد ضیایی،رقصی چنین محمدرضایی راد ،زائر حمید امجد،تک سلولی ها جلال تهرانی و ...به عنوان بازیگر شرکت داشته است.او قرار است در جلسه نمایشنامه خوانی نمایش باغ آلبالو به کارگردانی فهیمه راستکار که روز پنج شنبه در کافه تریای تئاتر شهر برگزار می شود، شرکت داشته باشد.
او درباره متن نمایش "سه ظرف خالی "می گوید:این نمایشنامه نوشته خودم است و درباره سه برهه زمانی از انقلاب تا حال حاضر است که این سه زمان یکی در حوالی سال60،یکی در اواسط جنگ و دیگری امروز اتفاق می افتد. آدم های این نمایش هر کدام درباره زندگی عادی خودشان صحبت می کنند.
هاشمی درباره شرکت در این جشنواره می گوید:یکی از امکاناتی که نمایش نامه خوانی فراهم می کند این است که ما بدانیم آیا متن های نوشته شده قابلیت اجرا را دارند یا خیر.من به همین دلیل این نمایشنامه ها را که سال 81نوشته بودم برای این کار انتخاب کردم.
هاشمی درباره انتخاب متن می گوید:من کار اصلی ام بازیگری است و نمایشنامه هم می نویسم.وقتی قرار است چنین برنامه ای برگزار شود ،من بیشتر ترجیح می دهم که نمایشنامه ای از خودم را انتخاب کنم.اگر هم نمایشنامه ای نداشته باشم سعی می کنم کارهایی را که تا به حال انجام نشده را انجام بدهم. مثل نمایشنامه"تنگنا"محمود دولت آبادی که حتی بعضی ها نمی دانستند که دولت آبادی کار تئاتر هم انجام داده است.
اوبا اشاره به این که هنوز درباره اجرای صحنه ای این کار تصمیمی نگرفته ،می گوید:شاید یکی از علت هایی که این نمایش تا به امروز اجرا نشده این باشد که نمی دانم باید آن را چه طور کارگردانی کنم.
هاشمی درباره برگزاری این جشنواره و داوری ها ،می گوید:واقعیت این است که ما نمی توانیم درباره این جشنواره اظهار نظر کنیم.اولا به نظر من هر حرکتی که برای پیشبرد تئاتر باشد،خوب است و برگزاری چنین جشنواره ای از کارهای ارزشمند است.نکته دوم درباره بازبینی هاست .ما که به تمام متن ها دسترسی نداریم که بگوییم این داوری ها و بازبینی ها درست است یا غلط.
پریسا پژوهنده هم یکی دیگر از کارگردانانی است که نمایشنامه اش در اولین جشنواره نمایشنامه خوانی نیاوران به مرحله انتخاب نهایی راه یافته است.او که با نمایشنامه "کوارتت کوه یخ"در اولین مراسم نمایشنامه خوانی نیاوران شرکت دارد، دانشجوی سال آخر رشته کارگردانی تئاتر در دانشکده سینما_تئاتر است و تا به حال علاوه بر اجرای نمایش های دانشجویی در چند نمایش به عنوان دستیار کارگردان فعالیت کرده که از جمله آنها می توان به دستیاری نمایش "می بوسمت و اشک"کار محمدعاقبتی اشاره کرد.
او درباره این نمایش می گوید:داستان این نمایشنامه درباره چهارنفری است که در یک سرزمین ناشناخته و در انتظار یک موجود ناشناخته هستند که تا پایان نمایش این موجود ناشناخته نمی آید.
او درباره نویسنده این متن می گوید:نویسنده این متن مرضیه ازگلی است و یک کار ابزرد در نمایشنامه خوانی است.
پژوهنده درباره شیوه اجرایی کارش می گوید:ملاک اصلی در این جشنواره تکیه بر خواندن صحیح متن است و نه شیوه اجرایی نمایش.به همین دلیل ما شیوه اجرایی خاصی نداریم.
او در مورد مراحل داوری می گوید:در مرحله اول از بین 240متن 32متن انتخاب شد که پس از بازبینی 15نمایشنامه به مرحله نهایی راه یافتند.داوری این جشنواره هم مثل تمام جشنواره ها بود .
پژوهنده درباره این جشنواره گفت:روند جشنواره،روند جالبی است.چون این جشنواره در بخش ایرانی برگزار می شود این امکان را برای نویسنده های جوان فراهم می کند که مطرح شوند و همین طور با نوشته های دیگر نویسنده ها هم آشنا شد.
ساجد قدوسیان با نمایش عجوزه در اولین جشنواره نمایشنامه خوانی شرکت دارد.او که دانشجوی سال آخر تئاتر است از دوران کودکی به واسطه پدرش که از معین البکاهای تعزیه است، با نمایش تعزیه آشنا شده و همراه پدرش در نمایش های تعزیه شرکت داشته است.او در سال 74با اجرای نمایش "ذبح اسماعیل"از طریق کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برای شرکت در جشنواره تئاتر در یونان انتخاب شد.او با ترکیب نمایش های ایرانی و کلاسیک در سال 81 نمایشی را با نام"در خانه عقربند خورشید و قمر"اجرا کرد که در اولین جشنواره تئاتر دینی موفق به دریافت جایزه نویسندگی،کارگردانی و بازیگری شد که این نمایش به جشنواره تئاتر فجر سال گذشته هم راه یافت.
ساجد قدوسیان درباره داستان نمایشش می گوید:داستان این نمایش درباره تعزیه شهادت امام رضا(ع)است که 6بازیگر که از تعزیه خوان های قدیمی هستند و یکی از آنها پدر خودم است این نمایش را می خوانند.که این نمایشنامه خوانی مانند مراسم تعزیه انجمنی است که در قدیم تعزیه خوان ها برگزار می کردند.
او درباره مراسم تعزیه انجمنی می گوید:در قدیم تعزیه خوان ها در یک خانه دور هم جمع می شدند و تعزیه ها را می خواندند. که این کار هم جنبه آموزش داشت و هم جنبه نمایشی.که در حال حاضر چنین کاری را تحت عنوان نمایشنامه خوانی برگزار می کنند. پس ما می توانیم ادعا کنیم که تعزیه خوان های ما چنین مراسمی را قبل از این که نمایشنامه خوانی برگزار شود،داشتند.
قدوسیان که فقط این متن را برای جشنواره نمایشنامه خوانی آماده کرده و قصدی برای اجرای آن ندارد،می گوید:هدف اصلی نمایشنامه خوانی این است که ما بدانیم متن ما تا چه حد قابلیت اجرایی دارد.
او که فکر نمی کرده که نمایشنامه خوانی روزی قدرت این را داشته باشد که جشنواره ای هم داشته باشد ،برگزاری چنین مراسمی را از سوی فرهنگسرای نیاوران خوب می داند .اما درباره داوری ها و بازبینی هامی گوید:مفهوم بازبینی و بازخوانی برای من قابل درک نیست.اگر بازبینی انجام شده پس بازخوانی چیست.حتی وقتی در روزهای اول درباره این مساله سوال کردم ،گفتند که این کار برای این بوده که کارها مشکلی نداشته باشند.حتی آقای فراهانی به من گفتند که ما برای بازبینی ها قابلیت متن را هم در نظر گرفتیم.من نمی دانم که این بازبینی ها و بازخوانی ها برای چه بوده و فکر می کنم که مرحله داوری کافی بود.
او درباره کار جدیدش می گوید:در حال حاضر نمایشی با استفاده از ترکیب نمایش و تعزیه در دست دارم.که داستانش درباره یک لحظه از زندگی ابن ملجم است و درباره فکرهایی که در مدت این یک دقیقه با ذهنش درگیر است.همین طور درگیری که او با شمشیرش دارد.قصدم این بود که این نمایش را برای جشنواره تئاتر دینی آماده کنم اما نمی دانم که به چه دلیلی این جشنواره برگزار نشد و در حال حاضر آن را برای جشنواره آیینی و سنتی آماده می کنم.
لازم به ذکر است که مراسم پایانی اولین جشنواره نمایشنامه خوانی از 26دی ماه تا 1بهمن در فرهنگسرای نیاوران برگزار می شود.