در نشست تئاتر کاغذی مطرح شد:
«ساده با تو با یک ترانه» بحرانهای اجتماعی را بهدرستی و باورپذیر نشان میدهد
هفدهمین نشست تئاتر کاغذی نمایشنامه «ساده با تو با یک ترانه» با حضور ندا قربانیان، امید طاهری و بهزاد صدیقی توسط باشگاه تئاتر فرهنگسرای ارسباران و با همکاری مؤسسه افرامانا عصر روز شنبه ۱۷ آذر ماه ۹۷ در فرهنگسرای ارسباران برگزار شد.
به گزارش ایران تئاتر در هفدهمین نشست تئاتر کاغذی ابتدا نمایشنامهی «ساده با تو با یک ترانه» نوشته و کارگردانی ندا قربانیان توسط ندا قربانیان، محمود حقیری، رضا رباط جزی، عبدالرضا یعقوبی، سید فرزاد تجلی، ژینوس رحمتی و سعیده نی باقلی نقش خوانی شد و سپس این اثر با حضور مهمانان این نشست موردبررسی قرار گرفت.
ندا قربانیان، نویسنده نمایشنامهی ساده با تو با یک ترانه در ابتدای این نشست یادآور شد: نمایشنامه ساده با تو با یک ترانه را در سال 94 نوشتم و در همان سال در جشنواره تئاتر استانی و جشنواره تئاتر فجر اجرا کردم و جوایزی را به دست آوردم. تاکنون 15 نمایشنامه نوشتم که از بین آن ده اثر را اجرا کردم.
وی سپس با اشاره به اینکه در نمایشنامهنویسی سبکها و فضاهای متفاوتی را تجربه میکند، اضافه کرد: ایدهی اصلی این نمایشنامه بر اساس شخصیت واقعی خوانندهی خالتوری شکل گرفت که در ماه محرم نیز در هیئتهای عزاداری شرکت میکرد. البته مهمترین دغدغههایم در نمایشنامهنویسی پرداخت به مسائل زنان است و ازآنجاییکه یک زن هستم نوشتههایم زنانه است.
این نمایشنامهنویس همچنین گفت: سعی کردم در این اثر طنزی را تجربه کنم که همراه با موضوع آن تأثیرگذار باشد. علاوه بر این دوست داشتم در به بیماری ایدز هم در نمایشنامه بپردازم که صرف نگاه بد به این بیماری داشتن کمکی به این نوع بیماران نمیکند چون همهی نوع بیماران به یک دلیل دچار آن نمیشوند.
در ادامه بهزاد صدیقی، دبیر سلسله نشستهای تئاتر کاغذی، در ابتدای سخنان خود ضمن معرفی نمایشنامهی ساده با تو با یک ترانه گفت: این نمایشنامه در حوزهی رئالیسم اجتماعی نوشتهشده و نویسنده برشی از واقعیت جامعهی معاصر پیرامونی را که آدمهای آن در زیر طبقهی متوسط اجتماعی قرار میگیرند، نشان داده است.
وی گفت: نویسندهی این اثر در پرداخت شخصیتها کوشش کرده آنها را برحسب این طبقهی ته شهری باورپذیر تصویر کند. البته در این مسیر از زبان گفتاری آنها هم استفاده کرده اما اشکالی که این زبان دارد این است که اغلب آدمهای آن با یک نوع زبان حرف میزنند درصورتیکه همهی آدمهای چنین طبقهای در جزئیات زبان گفتاری خود با یکدیگر به یک صورت صحبت نمیکنند.
در این نشست امید طاهری، منتقد تئاتر، در آغاز سخنان خود با اشاره به ارزشمند بودن برگزاری این نشستها و اینکه تئاتر ما نیازمند گفتوگو است و جای خالی آن بهشدت احساس میشود، تصریح کرد: در ابتدا باید ببینیم نویسنده چه موضوعی را انتخاب کرده و تحت تأثیر چه چیزی نگاهی به موضوع نمایشنامهاش داشته است. قبل از هر چیز میبینیم این در اثر آدمها دغدغهها و حضور ملموسی دارند.
وی در ادامه یادآور شد: هرکدام از ما در دنیای پیرامونی وارد کنشی میشویم. مهمترین ایجاد علتهای آن ارتباط یاد نبود ارتباط است. در این اثر هم هرکدام از شخصیتها وارد چنین کنشی میشوند و هرکدام از آنها دغدغههای خاص خود رادارند و زیر یک سقف هدف مشترکی را دنبال میکنند که آن هدف هم آمادهسازی آلبوم موسیقی است.
طاهری در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به قصه این درام گفت: داستان نمایشنامه در پایینشهر با آدمهای این طبقه و البته با حضور یک آدم از طبقه مرفه جامعه که اشتراکاتی دارند، روایت میشود.
این منتقد اضافه کرد: در این نمایشنامه طبقهی اجتماعی مطرح نیست و لزوماً درد فقر مطرح نمیشود. بل که نبود تفاهم و نبود درک یکدیگر مورد کندوکاو قرار میگیرد. ضمن اینکه انتخاب شخصیت سیاووش هم انتخاب خوبی در این اثر محسوب میشود.
این نمایشنامهنویس همچنین تصریح کرد: انتخاب سبک رئالیسم اجتماعی با ناتورالیسم هم جذابیتهای خاص خودش را دارد و هم فریبدهنده است. این نوع آثار اندک قصهای که داشته باشند هم جذابیت با مخاطب خود ارتباط برقرار میکنند. زبان در ساحت کلی اثر نویسنده را به مخاطب معرفی میکند اما زبان در این نوع آثار در اشکال کلیتری باید زبان نمایشنامه را هم بسازد و زیباییشناسی داشته باشد.
امید طاهری در ادامه با اشاره به تشخص زبان در آثار بهرام بیضایی گفت: در این اثر شخصیتها در زیر یک سقف با یکدیگر کار میکنند و یک کلمهی کلیدی دارند که برای یک هدف مشترک کار میکنند. اما همخونی نمیتواند دلیل بر فهمشان باشد. علاوه بر این آدمها مدام هم دیگر را برچسب میزنند و خودزنی هم میکنند.
این منتقد در ادامه سخنانش گفت: در این اثر هرکدام از آدمها امید و ناامیدیها و هرکدام قصهی خاص خودشان رادارند. علاوه بر این بحران وجود دارد اما فاجعه اتفاق نمیافتد؟ یا اگر رخ میدهد چگونه اتفاق میافتد؟ یا در کجای نمایشنامه میخواهد مخاطب را تکان دهد و بهقولمعروف به مخاطب سیلی بزند. یا مرز تجاوز و حریم کجا اتفاق میافتد.
قربانیان در پایان این نشست گفت: من در این نمایشنامه فروپاشی آدمها را میخواستم با این موضوع تصویر کنم. بله آن سیلی وجود ندارد ولی این وضعیت که شخصیتها به خاطر عقایدشان و خودخواهیهایشان حتی به خاطر یک هدف مشترک نمیتوانند در کنار هم قرار گیرند، را تصویر کردم. ضمن آنکه سعی کردم زبان این شخصیتها شبیه به زبان طبقهی زیر متوسط جامعه باشد. علاوه بر این دوست داشتم درد مشترک شخصیت ترانه که درد بسیاری از زنان جامعهی ما است، تصویر شود.
امید طاهری نیز اضافه کرد: ما در درام امروز متأسفانه فقر ایده و تکنیک داریم. خیلی از نویسندگان و کارگردانان تئاتر درگیر تکنیک هستند درصورتیکه آنها وقتی از تکنیک حرف میزنند، درواقع همان ایده رادارند توضیح میدهند. بسیاری از آنها نسبت درستی با دنیای زیستی خود برقرار نمیکنند و آثارشان خالی از ایده است. ایده، تکنیک نیست، ایده، زائیدهی تفکر و اندیشه است.
بهزاد صدیقی در پایان این نشست گفت: هرچند در این اثر موضوع خوبی مطرح میشود. بسیاری از آثاری که در حوزهی رئالیسم اجتماعی قرار میگیرند، حاصل ایدههای خوب نویسندگانشان است و بر اساس ایده جلو میروند، اگرچه نمایشنامههای نسل امروز نیاز به بررسی و تحقیق بیشتری دارند. نمایشنامهی ساده با تو با یک ترانه نمایشنامهای است که نویسندهی آن اصول را رعایت کرده و بحرانهای اجتماعی را بهدرستی و باورپذیر نشان میدهد.
در پایان این نشست لوح تقدیری از طرف مدیریت فرهنگی هنری منطقهی سه و فرهنگسرای ارسباران به هر یک از مهمانان این نشست اهدا شد.