یادداشت اصغر دشتی به مناسبت سالروز درگذشت علی حاتمی
کسی شاید باور نکند شاعر سینمای ایران نمایشنامه هم نوشته است.حتی متفاوت با آنچه ما، در "هزار دستان" و "کمال الملک" و"مادر" میشناسیم. متفاوت در زبان و ساختمان! هر چند بعضاً شعار از دل بعضی از نمایشنامههایش بیرون میزند، ولی به نسبت زمان نگارش شان آثاری هستند قابل توجه، ولی نام نا آشنا.
علی اصغر دشتی
کسی شاید باور نکند شاعر سینمای ایران نمایشنامه هم نوشته است.حتی متفاوت با آنچه ما، در "هزار دستان" و "کمال الملک" و"مادر" میشناسیم. متفاوت در زبان و ساختمان! هر چند بعضاً شعار از دل بعضی از نمایشنامههایش بیرون میزند، ولی به نسبت زمان نگارش شان آثاری هستند قابل توجه، ولی نام نا آشنا. شاید علی حاتمی از آنهایی باشد که شهرت خودش، و حرف زدن در مورد"هزار دستان"اش ، باعث گم شدن بخشی از تجربه هایش شده است و همین نمایشنامه ها که بعضاً برای نخستین بار در مجموعه دو جلدی آثار" علی حاتمی"چاپ شد، بخشی از این تجربهها باشند. آشنایی من با آثار علی حاتمی در حوزه تئاتر به نمایشنامه "بیمارستان عشق"یا"هاسپیتال" مربوط میشود که بازخوانی از این اثر را روی صحنه بردم. یک اثر برای بازخوانی باید امکاناتی در اختیار دراماتورژ یا کارگردان بگذارد، همانطور که دراماتورژ یا کارگردان هم باید امکاناتی در اختیار اثر اولیه بگذارند.
"بیمارستان عشق" در فقدان شاهکار بودن و شهرت داشتن ،در این بدوستان امکانات برای بازخوانی انعطاف داشت. نکته دیگر اینکه در مطالعه نمایشنامههای علی حاتمی دریافتم ؛برخی از نمایشنامههای او به شدت با خود پیشنهاد اجرایی حمل میکنند، نه تنها انبوهی از کلمات زیبا و ترکیبات جذاب، که بسیاری از نمایشنامه نویسان دیروز و امروز ما تزئین آثارشان کردهاند، و از آنجا که هنوز"کلمه" معیار ارزش گذاری یک اثر تئاتری است، آنها درامنویساند!
بسیاری از نمایشنامههای علی حاتمی به هر دلیل در زمان خودشان اجرا نشدند، و به همین دلیل این درامنویس هرگز نتوانست، تجربههایش را در حوزه اجرا بشناسد.
امروز هم آن آثار در اولویت انتخاب کارگردانان قرار ندارند،اما هزاردستان درامنویسی همچنان یکه و تنها میتازند و ما هنوز به احترام"هزاردستان" ، علی حاتمی را دوست میداریم.
امروز سالمرگ دیگری از علی حاتمی است. درامنویسی که شهرتاش، نمایشنامههایش را کشت.چه شهرت مخوفی!
روحش شاد.