نگاهی به تقویم متولدین اولین ماه از چهارمین فصل سال
بزرگان تئاتر؛ متولدین اولین ماه زمستان
ایران تئاتر: دهمین ماه سال، زادروز هنرمندان تئاتری بسیاری است. هنرمندانی که هریک در برهه‌ای، به عنوان تاثیرگذارترین هنرمندان تئاتر شناخته شده‌اند.
به گزارش ایران تئاتر، هنرمندان و اساتید برجسته متعددی در ماه دی متولد شده اند. هنرمندانی که هر یک از آنها صاحبِ سبک و شیوه خاصی در آثارشان هستند و همواره از آنها به عنوان مولف و اساتید هنر نمایش یاد می شود. کمتر هنردوست و مخاطبی وجود دارد که نام اشخاصی همچون علی رفیعی٬ شاهرخ مسکوب، بهرام بیضایی، هنگامه مفید، جعفر والی، آزیتا حاجیان و... به گوشش نخورده باشد و یا آثار فاخر آنها را در دنیای تئاتر به یاد نیاورد. با توجه به اهمیت تقویم تئاتری ایران، در ادامه نگاهی خواهیم داشت به کارنامه کارگردانان، بازیگران و نویسندگان و هنرمندان تئاتری صاحب‌نامی که در دی ماه متولد شدند.
هنگامه مفید؛ طراح عروسک، نویسنده و پژوهشگر
هنگامه (یاشار) مفید زاده ۱دی ۱۳۳۵ در تهران شاعر، ترانه‌سرا، نویسنده، بازیگر و کارگردان تئاترهای عروسکی و تئاترهای کودک و نوجوان و خواننده ترانه‌های کودکانه است. او پیش از انقلاب به عنوان هنرپیشه در گروه حرفه‌ای تئاتر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با دان لافون و اردوان مفید همکاری می‌کرد. او دارای نشانِ درجه یک از خانه تئاتر است. همچنین، از مدیران انجمن نمایشگران عروسکی ایران است. از نمایش های عروسکی هنگامه مفید می توان به سوتک و توتک٬ کوچه دوستی٬ چشم بلبلی٬ امین و مینا٬ موش نمکی٬ رفوزه و دارا و سارا اشاره کرد.
مجید امرایی؛ تئاتر درمانی
مجید امرایی متولد ۱ دی ماه ۱۳۴۸ دراماتراپیست، کارگردان تئاتر، روزنامه‌نگار و استاد دانشگاه علامه طباطبایی است. وی در سال ۱۳۷۶ مدرک کارشناسی در رشته تئاتر در گرایش نمایشنامه نویسی از دانشگاه آزاد اراک دریافت کرد. پس از آن نیز مدرک کارشناسی ارشد خود را از دانشکده هنر و معماری تهران در سال ۱۳۸۰ دریافت کرد. امرایی همچنین دارای مدرک دکترای دراماتراپی از انستیتو بین‌المللی هنر درمانی کشور فرانسه است. در حال حاضر نیز در حوزه و گرایش تخصصی نمایش‌درمانی فعالیت دارد. از عمده فعالیت‌های وی می‌توان به تجربه عملی بیست سال کار نمایش‌درمانی با گروه‌های مختلف همچون مصدومان جنگی، کانون اصلاح و تربیت و مراکز آموزشی اشاره کرد. همچنین وی به عنوان نمایش‌درمان‌گر در بیمارستان روانپزشکی سعادت آباد با مصدومان جنگی نمایش‌درمانی کار کرده‌است و مؤلف نخستین کتاب تألیفی در حوزه نمایش‌درمانی با عنوان نمایش‌درمانی در مسیر تکامل در ایران سال ۱۳۸۹ است. امرایی در این حوزه تألیفات دیگری نیز دارد.
بهرام بیضایی؛ پژوهشگر، نمایشنامهنویس و کارگردان
بهرام بیضایی زاده ۵ دی ۱۳۱۷ فیلم‌ساز و نمایشنامهنویس و پژوهشگر است. از کارهای وی می‌شود کارگردانی فیلم و نمایش، تدوین فیلم، تهیه فیلم، مقاله‌نویسی، نگارش یکی دو داستان و چند شعر و بیش از چهل نمایشنامه و پنجاه فیلمنامه و انبوهی پژوهش تاریخی و استادی در دانشگاه را برشمرد. در دهه چهل نمایشنامه‌نویسانی چون علی نصیریان و بیژن مفید و اکبر رادی و غلامحسین ساعدی و محسن یلفانی و بهمن فرسی و اسماعیل خلج و دیگرانی راه‌هایی نو در نمایشنامه فارسی آزمودند و بیضایی نیز از این نسل به‌شمار می‌آید. او از سال ۱۳۴۰ به‌طور جدی به نوشتن نمایشنامه پرداخت. سال ۱۳۴۱ عروسکها و غروب در دیاری غریب را نوشت، و سال ۱۳۴۲ قصّه ماه پنهان را به این دو افزود و هر سه را یکجا به صورت کتاب سه نمایشنامهٔ عروسکی منتشر کرد. بیضایی یکی از نُه پایه‌گذارِ کانون نویسندگان ایران در سال ۱۳۴۷ بود؛ که در سال ۱۳۵۷ از آن کناره گرفت دهه ۱۳۵۰ را به استادی در دانشگاه تهران و نیز فیلم‌سازی گذرانید. سال ۱۳۵۸، پس از ده سالی که نمایشی اجرا نکرده بود، مرگ یزدگرد را بر صحنه برد. بیضایی با نویسندگانی چون اکبر رادی و فیلم‌سازانی چون ناصر تقوایی و دیگرانی در دگرگونی نمایش و سینما در ایران نقش مهمّی داشته است.غریبه و مه٬ کلاغ٬ باشو غریبه کوچک و سگ کشی از فیلم های اوست. بیضایی از سال ۱۳۹۱ نمایش‌های در آمریکا اجرا کرده‌است. سایه‌بازی جانا و بلادور که در تیرماه ۱۳۹۱ در مرکز اجتماعات محلّی کابرلی به نمایش درآمد نخستین از این نمایش‌هاست. از نمایشنامه های او می توان به شب هزارویکم٬ مجلس شبیه در ذکر مصائب استاد نوید ماکان و همسرش مهندس رخشید فرزین٬ افرا یا روز می‌گذرد٬ جانا و بلادور٬ آرش٬ گزارش ارداویراف٬ طرب‌نامه و چهارراه اشاره کرد.
هما جدیکار؛ پژوهشگر و مترجم
هما جدیکار متولد ۵ دی سال 1333 در تهران است. او دارای مدرک کارشناسی رشته نمایش عروسکی و درجه یک هنری بوده و در زمینه نویسندگی، کارگردانی و تدریس نمایش عروسکی فعالیت می کند. سمت هایی از جمله مدرس دانشگاه هنر، مدرس و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، معاونت گروه نمایش دانشگاه تهران از سال، ریاست انجمن نمایشگران عروسکی، عضو هیئت مدیره خانه تئاتر و...در کارنامه مسئولیتی وی دیده می شود. از نمایش های می توان از کچل کفتر باز، هفت خوان رستم، پهلوان کچل و وروره جادو و...نام برد. هما جدیکار سابقه همکاری با موسسه آفرینش های هنری آستان قدس رضوی در زمینه داوری اولین جشنواره تئاتر کودک و نوجوان مشهد را دارد.
هومن برق‌نورد؛ بازیگر
هومن برق‌نورد زاده ۵ دی ۱۳۴۸ بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون است. از نمایش هایی که او بازی کرده می توان به مرغابی وحشی٬ بیژن و منیژه٬ موسیو ابراهیم گل‌های قرآن٬ آوازخوان طاس٬ گلن گری گلن راس٬ هامون بازها٬ آدامس خوانی و ترانه‌های قدیمی: پیکان جوانان اشاره کرد. او در مجموعه های تلویزیونی قرعه٬ پادری٬ آقا و خانم سنگی٬ دودکش٬ زمانه٬ چک برگشتی٬ در مسیر زاینده رود و ساختمان پزشکان و فیلم های سرو زیرآب٬ سینما نیمکت٬ آرایش غلیظ٬ بیگانه و جیب بر خیابان جنوبی ایفای نقش کرده است.
رضا رویگری؛ بازیگر
رضا رویگری زاده ۶ دی ۱۳۲۵ در شمیران، بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون و خواننده است. از نمایش هایی که او در آن ها حضور داشته می توان به ویس و رامین٬ عبادتی بر مصیبت حسین بن منصور٬ خودت باش، حالت چطوره مش رحیم٬ ناگهان هذا حبیب اله٬ گلدونه خانم٬ جمعه کشی٬ قمر در عقرب٬ شبیخون٬ صندلی کنار پنجره بگذاریم٬ امشب شب مهتاب٬ جان نثار٬ رایش سوم٬ ققنوس و بوتیمار٬ دو خواهر٬ آتراکیسیون٬ آخر زمان٬ طاعون٬ شبات٬ اژدها٬ سنجاب ها٬ بر دار شدن حسین بن حلاج٬ معرکه در معرکه٬ سیرک باشکوه٬ باغ وحش شیشه ای٬ توراندخت٬ سایه سیمرغ٬ آرتوراوئی٬ مضحکه قمر در عقرب٬ والس خداحافظی و مرغ مینا اشاره کرد. او در فیلم های زهرمار٬ همه چی عادیه٬ شور شیرین٬ غریبه،بوتیک و عقاب ها ایفای نقش کرده است.
مسعود دلخواه؛ بازیگر و کارگردان
مسعود دلخواه متولد ۹ دی سال 1336 در تهران، بازیگر و کارگردان تئاتر و مدرس و منتقد تئاتر است. او تحصیلات خود را در زمینه تئاتر در ایران آغاز نمود و در آمریکا(دانشگاه کانزاس آمریکا - فوق‌لیسانس و دکتری) به‌پایان رساند. وی در نمایش‌های جولیوس سزار، بیگانه، مفیستو، روال‌عادی و بوی خواب و سریال های نجوا و دلدادگان به نقش آفرینی پرداخته و همچنین در نمایش های ارخش، خانمچه و مهتابی، دژاوو، ویتسک، بیگانه٬ مفیستو و شاه لیر به عنوان کارگردان حضور داشته است. این هنرمند تا کنون موفق به کسب افتخاراتی چون مدرس برتر بازیگری در آمریکا در سال‌های 1989 و 2011، کارگردان برتر عرصه تئاتر کشور از سوی انجمن منتقدان خانه تئاتر در سال 86، جایزه بهترین کارگردانی پانزدهمین جشن کانون ملی منتقدان تئاتر برای نمایش بیگانه، بهترین بازیگر مرد جشنواره در بخش آثار بین‌الملل برای نمایش روال عادی، جایزه بازیگر برتر سال انجمن تئاتر ایران در سال 1389، جایزه بهترین کارگردان سال برای نمایش بیگانه از کانون ملی منتقدان تئاتر ایران و جایزه بهترین دراماتورژی از سی و ششم جشنواره تئاتر فجر برای نمایش مفسیتو شده است. مسعود دلخواه در حال حاضر نمایش شاه لیر را بر صحنه سالن اصلی تئاتر شهر دارد .
مریم معترف؛ کارگردان و بازیگر
مریم معترف زاده ۱۱ دی ۱۳۲۴ خورشیدی در تهران بازیگر سینما، کارگردان تئاتر و کارگردان هنری در تلویزیون است. وی لیسانس بازیگری و کارگردانی از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران و فوق لیسانس زیبایی‌شناسی تئاتر از دانشگاه سوربن پاریس می‌باشد. او فعالیت در تلویزیون را از سال ۱۳۵۱ به عنوان تهیه‌کننده در واحد نمایش تجربه کرد. بازی در تئاتر را سال ۱۳۴۷ و بازی در سینما را از سال ۱۳۶۴ با آن سوی مه کاری از منوچهر عسگری‌نسب شروع کرد. وی هم‌اکنون مدیر اداره برنامه‌های تئاتر می‌باشد. وی در سال ۱۳۹۴ در مقامِ کارگردان، نمایش تاریخ انقضاء را به روی صحنه برد. او در فیلم های دندان طلا٬ آنسوی مه٬ دستمزد٬ ضربه آخر و صله صحر ایفای نقش کرده است.
رضا ثروتی؛ کارگردان و نمایشنامه نویس
رضا ثروتی نویسنده، کارگردان، بازیگر و طراح متولد ۱۳ دی 1362 در تهران است. او فارغ التحصیل کارشناسی نمایش با گرایش ادبیات نمایشی از دانشگاه آزاد تنکابن در سال 1386 است و سپس مدرک کارشناسی ارشد کارگردانی خود را از دانشگاه تربیت مدرس دریافت کرد. از آثار او می توان به از پا نیفتاده٬ عجایب المخلوقات٬ گم بست٬ تأثیرصدای زوزه باد٬ مکبث٬ استنطاق و کسوف اشاره کرد. او برای «مکبث» جایزه ویژه هیئت داوران برای کارگردانی و طراحی بدیع و تاثیرگذار از بیست وهشتمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر و برای «عجایب المخلوقات» جایزه ویژه هیئت داوران برای طراحی و کارگردانی نمایش به خاطر اجرایی منسجم و هماهنگ از بیست ونهمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر را دریافت کرده است.
آرش عباسی؛ نمایشنامه نویس و کارگردان
آرش عباسی متولد ۱۴ دی ۱۳۵۶ نویسنده، کارگردان و بازیگر تئاتر است. او کارشناسی نمایش با گرایش ادبیات نمایشی از دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد واحد تهران و کارشناسی ارشد قواعد تئاتر از دانشگاه بولونیا ایتالیا را دارد. از آثار او می توان به گربه سیاه٬ یک سبد فحش برای شمسی خانم٬ ورود خانم ها ممنوع٬ ورود آقایان ممنوع٬ پدرانه٬ همه چیز درباره آقای ف و نویسنده مرده است اشاره کرد. او مؤسس گروه نمایش موج٬ رییس انجمن نمایش ملایر٬ دبیر سرویس فرهنگ و هنر روزنامه خبر بین‌الملل٬ مدیر روابط عمومی تیاتر شهر٬ مشاور مدیر عامل و مدیر ارتباطات و اطلاع رسانی انجمن سینمای جوانان ایران و قایم مقام دبیر سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران بوده است.
خسرو شهراز؛ بازیگر و کارگردان
خسرو شهراز متولد ۱۵ دی 1330 در شهر کرمانشاه می باشد. او تحصیلات خود را در کارشناسی برق و الکترونیک از دانشگاه شریف در سال 1363 به پایان رسانیده‌است. او در نمایش‌های ناشناس، زن کتک خورده و راضی، مستأجر، چشم در برابر چشم، درخت، چهار صندوق، مردی برای تمام فصول، در پوست شیر، در حضور باد، آن که گفت آری آن که گفت نه، چه سال‌ها که غریبانه زیستم، آوخ، مرثیه، چراغ گردان، افسانه خروسخوان، غریبانه، شبی برای بودن، سیب سرخ هوا، شبانه، مستانه، شب بی پایان فاخته، هفت طبقه، الفبای ضربه‌ها، کالون و قیام کاستلیون، غریبه های همیشگی، خورشید و خاکستر، شاه لیر، جن گیر، فیل، من چجوری میتونم یه پرنده باشم، مشروطه بانو، مرز، آقای میوسو، روز سیاوش، الویور توئیست، ماضی استمراری و بینوایان ایفای نقش کرده است.
مهدی شفیعی؛ کارگردان٬ بازیگر و مدیر کل سابق هنرهای نمایشی
مهدی شفیعی؛ کارگردان و بازیگر تئاتر و مدیر کل سابق هنرهای نمایشی ایران، ۱۵ دی‌ماه سال ۱۳۵۳ در اندیمشک به‌دنیا آمده است. او در رشته مهندسی عمران مدرک کارشناسی خود را دریافت کرد اما برای ادامه‌تحصیل مدرککارگردانی تئاتر را از دانشکده هنر معماری دانشگاه آزاد اسلامی تهران واحد مرکز دریافت کرد. شفیعی که امروز بیشتر به‌عنوان مدیر فرهنگی شناخته می‌شود، پیشتر به‌عنوان هنرمند تئاتر فعال بوده. از جمله فعالیت‌های او در حوزه تئاتر می‌توان به کارگردانی نمایش‌های بانو، دو مرغ آخر عشق، ترس و نکبت رایش‌سوم، پای درخت اقاقی، غریب٬ دختران قالیباف٬ جاسوس٬ زن یهودی و...، تدوین آثار پژوهشی همچون پژوهشی بر استانداردهای سالن نمایش و ...، دبیری جشنواره‌های متعدد استانی، منطقه‌ای و ملی، عضویت در گروه طراحان و مشاورین احداث تالارهای نمایشی، مدیر‌مسئول مجله نمایش، فصلنامه علمی پژوهشی تئاتر، سایت ایران تئاتر، دبیر کارگروه تدوین بخش هنری برنامه ششم توسعه فرهنگی اجتماعی و اقتصادی کشور، مدرس دانشگاه در رشته‌های مدیریت فرهنگی ، تئاتر و رسانه، مدیر‌کل برتر در حوزه توسعه و تحول سازمانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در جشنواره شهید رجایی اشاره کرد.
شفیعی در حال حاضر معاون توسعه و پشتیبانی خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران "ایرنا" است .
آزاده صمدی؛ بازیگر
آزاده صمدی متولد ۱۷ دی ۱۳۵۷ در لاهیجان بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون است. او پس از گذراندن دوره کارشناسی تئاتر در دانشگاه سوره، دوره کلاس‌های بازیگری کارنامه (با مدیریت پرویز پرستویی) گذراند. در تئاتر «بی‌شیر و شکر» حمید امجد ایفای نقش کرد. سپس در تله‌تئاتر «دریاروندگان» محمد عاقبتی بازی و پس از مدتی برای بازی در سریال تلویزیونی «راه بی‌پایان» با کارگردانی همایون اسعدیان انتخاب شد. او در تئاترهای مشروطه بانو٬ دریا روندگان٬ روایت ناتمام یک فصل معلق٬ بالاخره این زندگی مال کیه؟٬ یه کلیک کوچولو٬ نمایش P2 ٬ ملودی شهر بارانی٬ نمایش زبان اصلی٬ نمایش رؤیای یک شب نیمه تابستان٬ پنج ثانیه برف٬ آیس لند و نامه‌های عاشقانه از خاورمیانه ایفای نقش کرده است.
اشکان خیل نژاد؛ کارگردان
اشکان خیل نژاد متولد 17 دی 1367 و کارگردان است. از آثار او می توان به پسران تاریخ٬ پچ پچه های پشت خط نبرد٬ بالاخره این زندگی مال کیه؟٬ پرده سوم صحنه چهارم و نورگیر اشاره کرد. خیل نژاد در نمایش های آقای اشمیت کیه؟٬ نوشتن در تاریکی٬ رویای خیس و بیدینجیلی ایفای نقش کرده است. فیلم کوتاه «تلقین» نخستین تجربه اشکان خیل نژاد در عرصه تولید فیلم کوتاه است.
خیرالله تقیانی پور؛ نمایشنامه نویس وکارگردان
خیرالله تقیانی پور نویسنده، کارگردان، بازیگر، ۱۸ دی 1362 درکرج متولد شد. او دارای مدرک کاردانی اتومکانیک از دانشگاه آزاد کرج است. تقیانی پور تا کنون کارگردانی نمایش های صورت و سیرت، فریاد خاموش خاطره، شب عروسی، آخرین پست شب یلدا، فردا روز دیگریست، 5+1، روزی محله‌ای روزگاری، مخمصه، روزی گذری روزگاری، قصه یک تابلو زرد، عصاره اجدادی، سایت بوی، پری، سایه سکوت، خاک، خبرنگار، یک روایت تازه از اونور قاب خواب‌نماها و هفت کوپه از یک قطار را بر عهده داشته است.
جواد عزتی؛ بازیگر
محمدجواد عزتی زاده ۲۰ دی ۱۳۶۰ در تهران بازیگر و فارغ‌التحصیل تئاتر از هنرستان سوره است. او از سال ۱۳۷۵ بصورت حرفه ایی وارد دنیای بازیگری شده‌است. عزتی ابتدا در تئاتر فعالیتش را شروع و سپس در سال ۸۱ اولین کار تلویزیونی اش را بازی کرده‌است. او در نمایش های زندانی خیابان دوم٬ پسران آفتاب٬ شایعات٬ ساحره سوزان و قاتل بی رحم هسه کارلسون ایفای نقش کرده است. وی در مجموعه‌های مثل هیچ‌کس، کمربندها را ببندیم، باغ مظفر، سه دونگ، سه دونگ، مرد هزارچهره، چاردیواری، لطفاً دور نزنیم، دست بالای دست، دردسرهای عظیم و قهوه تلخ ایفای نقش کرده‌است.او نامزد بهترین بازیگر نقش اول مرد برای فیلم تنگه ابوقریب دوازدهمین جشن بزرگ سینما ایران٬ نامزد بهترین بازیگری برای فیلم تنگه ابوقریب پانزدهمین جشنواره بین المللی فیلم مقاومت٬ نامزد بهترین بازیگر مرد برای فیلم لاتاری هجدهمین جشن حافظ٬ نامزد تندیس بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای فیلم ماجرای نیمروز از نوزدهمین جشن خانه سینما٬ جایزه بهترین بازیگر مرد در جشن حافظ برای بازی در فیلم ماجرای نیمروز٬ نامزد بهترین بازیگر مرد کمدی برای سریال دردسرهای عظیم در جشن حافظ٬ نامزد بهترین بازیگر مرد برای فیلم درمدت معلوم (فی المدت المعلوم) در جشن حافظ٬ نامزد بهترین بازیگر مرد برای فیلم زاپاس در جشنواره رنگین کمان چین٬ جایزه بهترین بازیگر مرد برای فیلم پارادایس از جشنواره چلسی آمریکا و نامزد بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای فیلم ماجرای نیمروز از سی و پنجمین دوره جشنوراه فیلم فجر شده است.
آزیتا حاجیان؛ بازیگر و کارگردان
آزیتا حاجیان زاده ۲۱ دی ۱۳۳۶ تهران، بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون است .او لیسانس بازیگری و کارگردانی تئاتر از دانشکده هنرهای دراماتیک دانشگاه هنر است. آغاز فعالیت هنری او از ۱۳۵۴ با نمایش خورشید خانم آفتاب کن بود. از دیگر نمایش‌های او می‌توان به بهرام چوبینه، ژاندارک، نسل آواره، نمایش بی کلام و دایره گچی قفقازی اشاره کرد. حاجیان فعالیت در سینما را از سال ۱۳۶۸ با فیلم دزد عروسکها ساخته محمدرضا هنرمند آغاز کرد. وی در سال ۱۳۷۷ در هفدهمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم فجر برای بازی در فیلم روبان قرمز به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن در بخش بین‌الملل شد. از فیلم های او می توان به زیر سقف دودی٬ دیوار٬ شمعی در باد٬ سایه ها و هنرپیشه اشاره کرد.
جعفر والی؛ بازیگر
جعفر والی زاده ۲۲ دی ۱۳۱۲ تهران و درگذشته ۲۷ آذر ۱۳۹۵ است. او کارگردان نمایش، بازیگر و فیلمنامه‌نویس بود. از دهه ۱۳۳۰ به طور حرفه‌ای کار نمایش را آغاز کرد. والی نخستین کسی بود که از بهرام بیضایی و غلامحسین ساعدی نمایش اجرا کرد. در سال‌های بعد بازیگری را آزمود و در فیلم‌های مهمّی مانند ناخدا خورشید نیز بازی کرد. از فیلم های دیگر او می توان به پاداش سکوت٬ پاییزان٬ گمشده٬ تنگسیر و گاو اشاره کرد.
او در چندین سال متمادی همکاری با تلوزیون بیش 50 تله تئاتر برای سیما کار کرد. جعفر والی که از روز ۱۸ آذرماه ۱۳۹۵ به علت عارضه ریوی در بیمارستان تهران کلینیک بستری شده بود، پس از ۹ روز بستری شدن، در ساعت ۹ و ۵۰ دقیقه صبح روز شنبه ۲۷ آذر ۱۳۹۵ درگذشت.پیکر وی روز دوشنبه ۲۹ آذر ۱۳۹۵ در قطعه هنرمندان بهشت زهرا پس از تشییع در کنار داوود رشیدی به خاک سپرده شد.
علی رفیعی؛ کارگردان و طراح صحنه
علی رفیعی متولد ۲۲ دی ۱۳۱۷ اصفهان٬ کارگردان، بازیگر، طراح صحنه و لباس تئاتر و سینما است. علی رفیعی دارای مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترای تئاتر از دانشگاه سوربن پاریس، دیپلم عالی کارگردانی از دانشگاه بین‌المللی تئاتر فرانسه و دیپلم بازیگری از مدرسه شارل دولن فرانسه است. از فعالیت‌های جنبی وی می‌توان به بازی در فیلم‌های سینمایی و تلویزیونی فرانسه و انگلیس، تدریس در دانشگاه تهران، ریاست تئاتر شهر و رئیس دانشکده هنرهای دراماتیک اشاره کرد. از آثار او می توان به خانه برناردا آلبا٬ خاطرات و کابوس‌های یک جامه‌دار از زندگی و قتل میرزا تقی خان فراهانی٬ یرما٬ آشپزخانه٬ شکار روباه٬ در مصر برف نمی بارد٬ کلفت ها٬ شازده احتجاب و عروسی خون اشاره کرد.
نگار جواهریان؛ بازیگر
نگار جواهریان متولد ۲۲ دی ۱۳۶۱ در تهران هنرپیشه سینما، تلویزیون و تئاتر است. او در نمایش های نام برده٬ آهواره٬ نمی تونیم راجع بهش حرف بزنیم٬ ایوانف٬ دیوار چهارم٬ دیوان تئاترال٬ قرمز و دیگران٬ تهران و دن کیشوت اشاره کرد. و در بیست و هشتمین جشنواره فیلم فجر موفق به دریافت جایزه سیمرغ بلورین در رشته بهترین بازیگر نقش اول زن برای فیلم طلا و مس شد. وی در چهاردهمین جشن خانه سینما نیز برای فیلم طلا و مس تندیس بهترین بازیگر زن نقش اول را دریافت کرد. او برنده جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن از جشنواره اوسیان سینه فن برای تنها دو بار زندگی می‌کنیم٬ برنده تندیس بهترین بازیگر نقش مکمل زن از پانزدهمین جشن خانه سینما برای اینجا بدون من٬ کاندیدای سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن از سی و یکمین جشنواره فیلم فجر برای حوض نقاشی٬ برنده جایزه پروین بطور مشترک و نامزد جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن از هفتمین دوره جشنواره فیلم آسیا پاسیفیک برای حوض نقاشی شده است.
نصرالله قادری؛ منتقد، نمایشنامهنویس و کارگردان
نصرالله قادری متولد ۲۳ دی 1339 در سمنان٬ منتقد٬ نمایشنامه نویس و کارگردان است. او کاردانی بازیگری و کارگردانی تئاتر از مرکز آموزش هنر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی٬کارشناسی ارشد کارگردانی تئاتر از دانشگاه تربیت مدرس و کارشناسی کارگردانی سینما از دانشگاه هنر دارد. از نمایشنامه های او می توان به آشویتس٬ غم عشق٬ به من دروغ بگو٬ هدیه٬ شمس و هرا اشاره کرد. او کارگردان آخرین نوار کراپ٬ یحیی٬ اسم شب٬ مریم مقدس و آیین فاطیما بوده است. او هم اکنون سردبیر مجله نمایش ، فصل نامه تئاتر و مدیر انتشارات نمایش است.
غلامحسین ساعدی؛ نمایشنامهنویس
غلامحسین ساعدی زاده ۲۴ دی ۱۳۱۴ تبریز و درگذشته ۲ آذر ۱۳۶۴ پاریس با نام مستعارِ گوهرِ مراد، نویسنده و پزشک بود. نخستین نوشته‌های ساعدی در سال ۱۳۳۲ منتشر شد و چند سال بعد با چوب‌به‌دست‌های ورزیل و پنج نمایشنامه دربارهٔ انقلاب مشروطه نام او در ردیف نمایشنامه‌نویسان مهم ایران قرار گرفت.ساعدی با چوب‌به‌دست‌های ورزیل، بهترین بابای دنیا، تک‌نگاری اهل هوا، پنج نمایشنامه از انقلاب مشروطیت، پرواربندان، دیکته و زاویه و آی باکلاه! آی بی‌کلاه، و چندین نمایشنامه دیگری که نوشت، وارد دنیای تئاتر ایران شد و آزمون‌های قابل توجّهی در نویسندگیِ گونه نمایشنامه کرد و سرانجام همراه نمایشنامه‌نویسان جدّی‌تری مانند بهرام بیضایی و اکبر رادی ، علی نصیریان، رحیم خیاوی، بهمن فرسی، عباس جوانمرد، بیژن مفید، آربی اوانسیان، عباس نعلبندیان، اسماعیل خلج سهمی در دگرگونی تئاتر ایران را در سال‌های ۱۳۴۰–۱۳۵۰ یافت.
سید جواد هاشمی؛ بازیگر و کارگردان
سید جواد هاشمی پوراصل ، زاده ۲۷ دی ۱۳۴۴ بندر انزلی، هنرپیشه، کارگردان، نویسنده، آهنگساز و مجری است. او در تئاتر، سینما و تلویزیون فعالیت می‌کند. تحصیلاتش را در رشته کارگردانی در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران ادامه داد و در سال ۱۳۷۳ فارغ‌التحصیل شد. اولین کار جدی وی، تئاتر حج ابراهیم حج عاشورا در سال ۱۳۵۸ به کارگردانی کمال‌الدین قراب در تئاتر شهر و تالار آزادی بود. او پس از تئاتر حج ابراهیم حج عاشورا، تئاتر را در بخش هنری وزارت آموزش و پرورش ادامه داد و کارهای گوناگونی در زمینه سرود و آهنگ‌های انقلابی ارائه کرد، تا آنکه در سال ۱۳۶۵ با بازی در فیلم سینمایی پرواز در شب ساخته رسول ملاقلی پور رسماً وارد عرصه سینما شد.فعالیت های او در تئاتر دانش آموزی بسیار موثر است.
محمد رضایی راد؛ محقق٬ نمایشنامهنویس و کارگردان
محمد رضایی‌راد ۲۸ دی ۱۳۴۵ فیلمنامه‌نویس، نمایشنامهنویس، کارگردان تئاتر، پژوهشگر اهل ایران و نویسنده نمایشنامه‌های فعل، رقصی چنین، بر فراز برجکها٬ هشتمین خوان٬ بازگشت به خان نخست٬گزارش خواب و در دوزخ نوشتم است. فیلمنامه‌های او برنده جوایز متعددی از جشن خانه سینما و جشنواره فیلم فجر و جشنواره اسیا پاسیفیک شده‌است. فیلم کودک و سرباز با فیلمنامه ای از او برنده بالن نقره ای جشنواره سه قاره نانت فرانسه شد. او از سال ۱۳۵۸ در کلاس‌های تئاتر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شرکت می‌کرد و در نمایش‌های آن بازی می‌کرد.
محمد حسن معجونی؛ بازیگر و کارگردان
حسن معجونی متولد ۲۸ دی ۱۳۴۶ در زنجان ، بازیگر و کارگردان تئاتر است. وی فارغ‌التحصیل رشته ادبیات نمایشی می‌باشد. حسن معجونی همچنین سرپرست گروه تئاتر لیو است از این جهت حضور معجونی در عرصه آموزش و پژوهش هنر قابل توجه است . وی برای بازی در فیلم خوک به کارگردانی مانی حقیقی٬ نامزد تندیس زرین بهترین بازیگر نقش اول مرد از بیستمین دوره جشن بزرگ سینمای ایران شد. نمایش های یادگار سال های شن٬ عروسی خون٬ مکبت٬ شب های آوینیون٬ دیر راهبان٬ در مصر برف نمی بارد٬ در انتظار گودو٬ خرس٬ خواستگاری٬ در میان ابرها٬ به خاطر یک مشت روبل٬ ابر صورتی٬ دکلره و ایوانف حضور حرفه ای او را یاد آور می شود.
حسن باستانی؛ نمایشنامهنویس و کارگردان
حسن باستانی زاده ۲۹ دی ۱۳۴۰ در تهران پژوهشگر، نمایش نامه نویس، طراح و کارگردان تئاتر است. باستانی در سال۱۳۵۵ وارد گروه تئاتر مدرسه شد. بعدها به پیشه دبیری روی آورد و در همان سال با گروه نمایش دیلمان همکاری خود را آغاز کرد. در سال ۱۳۶۴ در رشته مهندسی اکتشاف معدن دانشگاه صنعتی اصفهان مشغول به تحصیل شد و برای نخستین بار پس از انقلاب فرهنگی در دانشگاه صنعتی اصفهان گروه تئاتر دانشجویی را ایجاد و نخستین آزمون کارگردانی خود را در همان دانشگاه به روی صحنه برد. سال ۱۳۷۰ وارد آموزشگاه حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی شد و دوره نمایش‌نامه‌نویسی را با درجه عالی به پایان رساند. وی در سال ۱۳۷۴ در آموزشگاه حمید سمندریان نزد استادبهرام بیضایی دوره نمایش نامه‌نویسی و فیلم نامه‌نویسی را گذرانید. حسن باستانی نخستین کارحرفه‌ای خود را در سال۱۳۷۶ با نمایش پوریایی دیگر در تالار چهارسوی تئاتر شهر به روی صحنه برد. وی پس از سال‌ها تجربه در سال ۱۳۸۵ گروه تئاتر اَدونای را پایه‌گذاری کرد. وی کار حرفه‌ای نویسندگی و کارگردانی تئاتر را از سال ۱۳۷۴ شروع نمود. تاکنون بیش از ۳۵ نمایشنامه نوشته و ۱۲ نمایش را کارگردانی و اجرا نموده‌است. حسن باستانی عضو هیئت مدیره و مسئول کمیته آموزش و پژوهش کانون نمایش نامه نویسان و مترجمان خانه تئاتر ایران است. از آثار او می توان به داش آکل٬ سوگمهر٬ قمقمه های ژنرال٬ صبح یه روز لعتنی٬ روز سرباز و بام آخر اشاره کرد.
داود کیانیان؛ پژوهشگر، نمایشنامه نویس وکارگردان
داوود کیانیان متولد ۳۰ دی 1321 در تهران است. او به عنوان نویسنده، نمایشنامهنویس، کارگردان و مدرس تئاتر کودک و نوجوان و همچنین نمایش خلاق شناخته می‌شود. کیانیان، کاردانی هنر در گرایش تئاتر از انستیتو مربیان امورهنری 1350، کارشناسی ارشد (معادل) از وزارت فرهنگ و آموزش عالی 1376، دارای نشان درجه یک هنری (معادل دکترا) از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی 1387 دارد. دوره کوتاهی را نیز با محوریت نمایش عروسکی در فرانسه آموزش دیده است. او نویسندگی بیش از 70 نمایشنامه همچون صدبار اگر توبه شکستی بازآ، غیراز خدا هیچ کس نبود، شطرنج باز، مجموعه تمنای باران، پرنده و فیل، چوب دو سر طلا و عید خونین را به عهده داشته و بسیاری از این نوشته‌ها توسط خودش و دیگر هنرمندان اجرا شده است. پژوهش‌های کیانیان درباره تاریخچه تئاتر کودک و نوجوان، نمایش خلاق، نقش آفرینی کودکان در ادبیات نمایشی شفاهی و ادبیات نمایشی کودک و نوجوان نیز منتشر شده است. همچنین از او بیش از 30 مقاله در نشریات مختلف چاپ گردیده است. راه‌ندازی تئاتر حرفه‌ای برای کودکان و نوجوان مشهد، راه‌اندازی جشنواره تئاتر نوجوانان و جوانان در مشهد، راه‌اندازی جشنواره تئاتر زندان‌های کشور، مسوول انجمن نمایش مشهد، مسوول مرکزهنرهای نمایشی مشهد، مدیر مرکز تولید تئاتر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و مسوولیت مجمع بین‌المللی تئاتر کودک(اسیتژ)در کارنامه کاری این هنرمند دیده می‌شود. عضویت در انجمن قلم ایران، انجمن نویسندگان کودک و نوجوان، شورای تئاتر مرکز تولید تئاتر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، شورای تئاتر تالارهنر مرکز هنرهای نمایشی و عضویت دفتر تالیف و برنامه‌ریزی کتب درسی مقطع ابتدایی از جمله فعالیت‌های کیانیان به شمار می‌آید.
دیگر هنرمندان ایرانی متولد دی ماه
نصرت کریمی(بازیگر و کارگردان)، احد واحدی زاده(بازیگر)، کیانوش بهروزپور(بازیگر، کارگردان و طراح صحنه)، مجید امرایی(کارگردان و پژوهشگر)، اکبر دانیالی(بازیگر)، اسماعیل پاشایی(بازیگر)، سیدجواد طاهری (بازیگر و کارگردان)، جمشید داورپناه(بازیگر، نمایشنامهنویس و کارگردان)٬ اعظم بروجردی(نمایشنامهنویس و کارگردان)، محمد هادی نامور(بازیگر، نمایشنامهنویس و کارگردان)، علیرضا زارعی(بازیگر و کارگردان)، خسرو امیری(نمایشنامهنویس و کارگردان)، صمد واحدی‌زاده(کارگردان و بازیگر)، رضا جوشعار(نمایشنامهنویس و کارگردان)، یوسف صدیق(پژوهشگر و کارگردان)، محمد اطبایی(کارشناس حوزه بین الملل)، فریبا کامران(بازیگر)، اسد صادقی(کارگردان)، شهین علیزاده(بازیگر)، هواس پلوک(نمایشنامهنویس وکارگردان)، زهرا اسماعیلی(بازیگر)، احمد شهدادی(نمایشنامهنویس وکارگردان)، مجید جعفری(کارگردان و بازیگر)، مجید کاظم‌زاده مژدهی(نمایشنامهنویس و کارگردان)، افسر اسدی(بازیگر).
تولد هنرمندان غیرایرانی متولد دی ماه(22 دسامبر- 21 ژانویه)
اوژن اسکریپ(نمایشنامهنویس فرانسوی)، یوکیو میشیما(نمایشنامهنویس ژاپنی)، فردریش دورنمات(درام‌نویس آلمانی)، جیمز ساندرز(نویسنده بریتانیایی)، کارل چابک(نمایشنامهنویس چک)، سیمون دوبوار(نمایشنامهنویس فرانسوی)، هنری مولر(کارگردان آلمانی)، حمید لطفی(بازیگر)، یاکوب لنتس(نمایشنامهنویس آلمانی)، ژیلبر سسبرون(کارگردان فرانسوی)، ژان باتیست مولیر(نمایشنامهنویس فرانسوی)، آنتوان چخوف(نمایشنامهنویس روس)