در حال بارگذاری ...
ایران تئاتر بررسی می کند

37 نکته از سی و هفتمین دوره فجر

ایران تئاتر-احمد عظیمی:در سی و هفتمین جشنواره تئاتر فجر اتفاقات زیادی رخ داد که در این گزارش نکات جالب این جشنواره را بررسی می کنیم.

سی و هفتمین جشنواره تئاتر فجر در حالی به پایان رسید که این دوره یکی از شلوغ ترین ادوار این جشنواره در طول تاریخ بود. در این دوره تنها 153 اثر در بخش های مختلف جشنواره اجرا شدند. این اما جدا از نمایش های بخش بعلاوه فجر است. از این منظراین دوره یکی از بزرگترین ادوار این جشنواره را شاهد بودیم. به همین ترتیب در سی و هفتمین جشنواره تئاتر فجر نکات ویژه زیادی بود که این دوره را هم مثل هر جشنواره  دیگری جذاب و متمایز می کند. در این گزارش نکات خواندنی و جالب این دوره از جشنواره تئاتر فجر را بررسی می کنیم:

1-ساعت پنج شد بابا به نویسندگی حسین فضل الهی و کارگردانی گلنار اکبری برگزیده جشنواره معلولین از کرمانشاه، رستم و سهراب به نویسندگی میر کمال نصیری که توسط سالمندان و توان خواهان آسایشگاه کهریزک به صحنه آمد و اپرای شماره1 تهران به کارگردانی مرتضی زارعی با مشارکت هنرمندان ناشنوا در بخش دیگر گونه های اجرایی جشنواره اجرا شدند. هر سه این آثار توسط توان خواهان در این دوره اجرا شدند.

2- نمایش های اجرا شده به زبان غیر ایرانی تنها محدود به بخش ملل نبود بلکه در نمایش های ایرانی نیز تنوع زبانی داشتند؛ دو نمایش تراژدی پارک اتابک به نویسندگی مرتضی هاشم پور و کارگردانی سیروس مصطفی  به زبان ترکی و نمایش حال همه ما خوب است به نویسندگی باقر سروش و کارگردانی فرزاد حسن میرزایی و سامان مهران به زبان کردی اجرا شدند.

3-نمایشنامه استرالیا به نویسندگی پیام لاریان یکی از آثاری بود که توسط دو کارگردان در دو بخش از جشنواره تئاتر فجر اجرا شد؛ پیمان کریمی از اصفهان و کامران جباری از بیجار دو کارگردانی بودند که این نمایشنامه را در بخش ایران 2 و بین الملل به روی صحنه بردند.

4-پیام لاریان پرکارترین نمایشنامه نویس این دوره از جشنواره بود که که5 گروه حاضر در جشنواره آثار او را به صحنه بردند. پرسه های موازی ، پروانه الجزایری، تاریخ مردم کوچه و بازار فرانسه در قرن 18، پروانه الجزایری و استرالیا(با دو گروه) در این دوره اجرا شدند.

5-نمایشنامه افرا اثر بهرام بیضایی از دیگر آثار جشنواره فجر بود که توسط دو گروه متفاوت به روی صحنه رفته بود. نکته جالب درباره این نمایشنامه سالگشتگی این اثر است. 15  سال پیش(سال82) همین نمایشنامه توسط سید جواد طاهری(قم) و فرشید بزرگ نیا(چهار محال و بختیاری) در جشنواره فجر اجرا شدند.

6-نمایش مسجد سلیمان به نویسندگی ایوب بختیاری و نبراس میرابیان و کارگردانی بختیاری، از شهر اهواز در این دوره از جشنواره حضور داشت که نام نمایش هم نام شهر مسجد سلیمان است و موضوع آن به ظهور جریان روشنفکری در این شهر است.

7-نمایش این خانه سیاه است از شهر آمل بر اساس زندگی و اشعار فروغ فرخزاد در جشنواره امسال به روی صحنه رفت

8- در سی و هفتمین جشنواره بین الملیی فجر 56 درصد از آثار از تهران و 43 درصد از شهرستان ها هستند که این نشان می دهد پس از 36 دوره سهم شهرستان ها به صورت چشمگیری در این جشنواره زیاد شده است. این درحالی است که در اولین دوره این جشنواره تنها سه اثر از شهرستان ها حضور داشته است.

9-در میان آثار این دوره از جشنواره استان اصفهان، کردستان و گیلان با7 نمایش بیشترین  اثر را در بین استان های دیگر در جشنواره بین المللی تئاتر فجر داشته اند و پس از آنها خراسان رضوی با 6 اثر در رده چهارم قرار گرفت.

10- در بخش نمایشنامه نویسی زنان نقش پر رنگی داشتند؛7 اثر به این بخش راه یافته اند که از میان آنها 4 نفر  نویسندگان زن هستند و نکته جالب تر اینکه در میان سه برگزیده نهایی، نیز زنان بیشترین سهم را داشتند. لیلی عاج جایزه اول و سارا الهیان و زهره شفیعی مشترکا جایزه سوم را بردند.

11- یکی از بخش های ویژه جشنواره امسال بخش چهل سالگی انقلاب اسلامی بود که در آن 13 نمایش صحنه ای، 6 اثر خیابانی و دیگر گونه های اجرایی، 10اثر رادیویی، یک سمینار و دو نمایشگاه برگزارشد. این بخش از لحاظ کمی به حدی بود که می توانست به عنوان جشنواره ای مستقل برگزار شود.

12-در اختتامیه این دوره از جشنواره مراسم بزرگداشت هوشنگ توکلی،رضابابک،رویا تیموریان و امیریاراحمدی برگزار شد.

13- در بخش عکس 86 درصد از تهران و 14 درصد از  شهرستان ها حضور داشتند.

14- در بخش 40 سالگی 9 اثر از استان ها  10 اثر از تهران حضور داشتند.

15-دربخش بین الملل 5 اثر از تئاتر استان ها و 12 اثر از تهران حضور داشتند.

16-دریاچه قو در مسابقه ایران دو و کل جشنواره سی و هفتم بیشترین جایزه را از آن خود کرد؛ 4 تقدیر(عنوان برتر) و4 تندیس (برگزیده) حاصل کار دریاچه قو به کارگردانی و نویسندگی رضا صابری بود.

17-در بخش پوستر جشنواره، استان ها پیشتاز بودند. 62 درصد پذیرفته شدگان یعنی 40 اثر در این بخش از استان ها بودندو 25 اثر دیگر از تهران موفق به راهیابی به جشنواره شدند.

18-در این دوره از جشنواره تئاتر فجر نشستی با عنوان تاریخ شفاهی تئاتر انقلاب در سالن مشاهیر تئاتر شهر برگزار شد که در آن چهره هایی همچون دکتر قطب الدین صادقی، دکتر فنائیان، دکتر فتحعلی بیگی،  علی منتظری، هوشنگ توکلی و مجید جعفری  در نشست هایی تخصصی به روایتی شفاهی از آنچه در این سالها گذشته است پرداختند.

19-دکتر رفیعی با 80 سال سن مسن ترین کارگردان حاضر در جشنواره و سینا احمدی با 20 سال سن جوان ترین کارگردان حاضر در سی و هفتمین جشنواره تئاتر فجر بودند.

20-نمایشگاه اسناد تئاتر انقلاب برای اولین بار در سی و هفتمین جشنواره فجر برگزار شد و طی آن مستندات جالبی از تاریخ تئاتر 40 ساله تئاتر انقلاب وجود داشت.

21-فاطمه معتمد آریا برای اولین بار جایزه بازیگری در تئاتر را در این دوره برای بازی در نمایش خنکای ختم خاطره دریافت کرد.

22- نمایش زندگی در تئاتر به کارگردانی محمد برهمنی به دلیل حضور در جشنواره فجر سی و دوم از داوری بخش تئاتر ایران 2 جشنواره سی و هفتم خارج شد.

23-نمایش ترحم که قرار بود از سوئد به بخش بین الملل جشنواره تئاتر فجر بیاید به علت آسیب دیدگی پای بازیگر و کارگردان آن با ارسال نامه ای رسمی از حضور در این جشنواره انصراف داد و از دبیرخانه جشنواره و تماشاچیان عذر خواهی کرد.

24-امیر علی نبویان با اولین تجربه تئاتر صحنه ای خود توانست در این دوره از جشنواره شرکت کند. تناسخ سه تا سی و پنج تومن نام نمایش نبویان بود که هومن حاجی عبداللهی  توانست جایزه بازیگری مرد را از آن خود کند.

25- علیرضا کوشک جلالی تنها کارگردانی بود که در این دوره با دو اثر در جشنواره حضور داشت؛ نمایش دیالوگ در سرزمین عجایب در بخش ملل از آلمان و نمایش با کاروان سوخته در بخش بعلاوه فجر.

26-در اختتامیه جشنواره تئاتر فجر در حالی که هیئت داوران «مسابقه‌ی تئاتر ایران یک»، حسین کیان را برای موسیقی نمایش «آقامحمدخان» حائز دریافت تندیس تشخیص داده بودند، این عنوان برای موسیقی همین نمایش، به اشتباه به عرفان خاتونی‌مقدم اعطا شد. این اشتباه بعدا اصلاح شد و دبیرخانه به صورت رسمی خبری در این زمینه منتشر کرد و ضمن عذر خواهی این اشتباه را توضیح داد.

27-گروه چیدمان از فرانسه که قرار بود از روز اول جشنواره در محل تماشاخانه استاد عباس جوانمرد خانه تئاتر اجرای خود را آغاز کند، با دو روز تاخیر اثر خود را آغاز کرد. این اثر در واقع یک چیدمان با محوریت طراحی صدا بود و ظاهرا اماده سازی دالان چیدمان سر موقع به اتمام نرسیده بود.

28-در این دوره از جشنواره نقشه ای همراه با جدول اجراها منتشر شد که به صورت ویژه مکان های اجراها و سالن های تئاتر را به صورت نقشه ای تصویری نشان می داد.

29-از 23 بهمن تا 3 اسفند در تماشاخانه دا و نوفل لوشاتو  برنامه ای ویژه در جریان بود که شاید کمتر کسی به عنوان بخشی از جشنواره تئاتر فجر آن را درنظر میگرفت. در این برنامه هایی از قبیل ارائه مقاله و پژوهش، اجراهایی ذیل نام حراج تئاتر و نشست هایی تخصصی در موضوعات مربوط به نمایش مثل گریم، نقد،بازیگری و ... انجام شد.

30-طراحی پوستر جشنوراه امسال به صورت دو تکه بود و بخش چهل سالگی نیز پوستری مستقل اما با همین عناصر طراحی در رنگ و فضاسازی داشت. در دوره قبل نیز طراحی بر اساس ایموجی ها بود که پوستر در طرح های مختلف و با یک تم مشترک منتشر شد. این مسئله در دوره های قبل نیز سابقه داشت مثل دوره بیست و هشتم که طرح پوستر تنها در صورت کنار هم قرار گرفتن دو لته کامل می شد.

31- ایوان انتظار در زیرگذر میدان ولیعصر از مکان های جدید برای اجراهای خیابانی بود که امسال به این لیست اضافه شد.

32-تماشاخانه تازه تاسیس سرو متعلق به موسسه روایت فتح میزبان نمایش های رادیویی در بخش چهل سالگی انقلاب بود.

33-دو نمایش کاترپیلار و شهر صورتی ها آثاری بودند که برای مخاطب کودک و نوجوان به صحنه رفتند و در بخش بعلاوه فجر حضور داشتند.

34- حضور پر رنگ وزیر ارشاد در اجراها، کارگاه ها و اختتامیه جزو نکات منحصر به فرد جشنوار تئاتر فجر در این دوره بود که در مقایسه با دوره های دیگر بی سابقه است.سید عباس صالحی از ابتدای این مسیر با حضور در کارگاه های برگزیدگان استانی حمایت خود را از تئاتر فجر نشان داد و بعد با حضور در اجرای نمایش های رستم و سهراب، باغ خونی، نامیرا و در انتها اختتامیه این جشنواره حمایت خود را کامل کرد.

35- نمایش خورشید از حلب طلوع می کند پیش از آن که در جشنواره تئاتر فجر اجرا شود در مکان واقعی داستان، یعنی دِیر تاریخی در سوریه اجرا شد. داستان نمایش با بهره‌گیری از داستان مشهور دیر راهب به واقعه پس از عاشورا می‌پردازد که نمایش خورشید کاروان نیز پیش از این بر اساس همین روایت تولید شده بود. خورشید از حلب طلوع می کند به زبان عربی اجرا شد و زیرنویس نداشت اما در طول اجرا مخاطبان تا پایان نمایش را دنبال کردند.

36-تالار وحدت با وجود اینکه همواره یکی از پایگاه های اصلی جشنوار تئاتر فجر بوده اما امسال تنها میزبان دو نمایش در ایام جشنواره بود. خانه برناردا آلبا و رستم و سهراب تنها نمایش هایی بودند که در تالار وحدت حضور داشتند و البته هیچ کدام از آنها نیز در بخش های داوری حضور نداشتند و تنها به عنوان مهمان در فجر 37 حضور داشتند.

37-بخش شوکیس از اتفاقات جذاب این دوره بود که برای اولین بار با این نام در جشنواره فجر برگزار می شد. پیش از این رخداد های مشابهی با نام بازار تئاتر ایران برگزار می شد اما شوکیس و نوع ارائه آثار در آن با توجه به شکل رایج در جهان برگزار شد.

 




نظرات کاربران