گفتوگو با صادق صادقی پور بازیگر نمایش «سیمین و فرزان»
نمایش عروسکی مختص کودکان نیست
بازی در نمایش های عروسکی و یا عروسک گردانی دارای شرایط جذاب و متفاوتی است و صادق صادقی پور سال ها است در این حوزه فعالیت دارد و با استفاده از تکنیک های بازیگری و عروسک گردانی به شخصیت فرزان جان بخشی کرده است.
نمایش «سیمین و فرزانه» در فضای نمایشهای عروسکی و متون ایرانی و بر اساس داستانی سر راست و جذابی شکلگرفته است و یک نمایش سرگرمکننده با طراحی دکوری خلاقانه و کاربردی است، در حقیقت طراحی صحنه منحصربهفرد نمایش «سیمین و فرزان» ویژگی اصلی این نمایش است و یک طراحی صحنه دو بعدی که تمامی عروسکهای نمایش را نیز شامل میشود. طراحی صحنه این نمایش حکم پایه و ستونی محکم را دارد که متن نمایش روی آن تکیه کرده است. صادق صادقی پور سالها است که به صورت مستمری در حوزه تئاتر عروسکی فعالیت میکند و در کارهایی نظیر سایه بر آب حضور داشته است. در این اثر نمایشی دریک موقعیت جذاب دراماتیک در شب عروسی، عروس گم میشود و شوهر و یا داماد برای پیدا کردن عروس به تکاپو می افتد. در نمایش سیمین و فرزان تماشا میکنیم، بعد از گم شدن عروس، پدر سیمین به فرزان و دیگر خواستگاران قبلی میگوید هر فردی او را پیدا کند داماد میشود. طراحی و اجرای صحنههای داخلی نمایش به عهده رفعت هاشمیسیسخت، طراحی سازهی کلی بابک جوانمرد و صادق صادقیپور و اجرا به عهده بابک جوانمرد است. صادق صادقیپور و فهیمه عابدینی بازیگر و عروسکگردان نمایش هستند. این نمایش فروردین و اردیبهشتماه در مجموعه تئاتر شهر در حال اجرا است. با صادق صادقی پور درباره حضورش در این نمایش گفتوگویی انجام دادهایم.
بیشتر کارنامه کاری شما معطوف به نمایشهای عروسکی است. آیا دغدغه اصلیتان در تئاتر نمایشهای عروسکی است؟
دانش آموخته رشته تئاتر عروسکی هستم و دغدغه اصلیم تئاتر عروسکی است.
آیا بازی با عروسک و عروسکگردانی با بازی تئاتری تفاوتهای زیادی دارد؟
جدای از روال کلی که باید بازیگر در قالب نقش فرو رود. در بازی عروسکی و کار با عروسک باید به مسائل زیادی سوای بازی خودتان توجه داشته باشید و به درستی عروسک را جانبخشی کنید. یک بازیگر تئاتر عروسکی باید تسلط زیادی روی حرکت عروسک، زنده و باور پذیر ارائه کردن آن داشته باشد.
در نمایش «سیمین و فرزان» مدام جای عروسکگردانها تغییر پیدا میکنید. این مسئله برایتان چه ویژگیهایی دارد؟
این شیوه جزو تکنیک اجرایی نمایش است. در گذشته نمایش عروسکی سایه بر آب را در فرهنگسرای ارسباران روی صحنه برده بودیم و در این نمایش راویها هم وارد فضای داستان میشدند و واکنش خاص خودشان را داشتند و مدام هم جای عروسک گردانها هم تغییر پیدا میکرد.
در برخی از مواقع برخی از شخصیتهای عروسکی نظیر کلاه قرمزی محبوبیتهای زیادی حتی بیشتر از عروسک گردانها پیدا کردهاند. آیا میتوانیم برای عروسکها کاراکتر مستقل در نظر داشته باشیم؟
بله، من هم اعتقاد به هویت مستقل عروسکها دارم. زیرا در بیشتر موارد برای جان بخشی یک عروسک چند نفر (عروسک ساز، عروسک گردان، صداپیشه و غیره) مشارکت دارند. در بحث عروسکهای دستکشی بارها پیش آمده صدا پیشه هویت و محبوبیت زیادی به دست آورده است. البته بارها دیده شده عروسک گردانهای یک عروسک در سالهای مختلف تغییر پیدا کرده است و عروسک هویت و محبوبیت خودش را حفظ کرده است.
در نمایش «سیمین و فرزان» از تکنیک نقالی هم بهره بردهاید. نمایش عروسکی چقدر پتانسیل استفاده از سایر گونه و تکنیکهای تئاتری را دارد؟
در تئاتر عروسکی هیچ نوع محدودیتی راجع به استفاده از تکنیکهای نمایشی وجود ندارد و یکی از دلایلی که تئاتر عروسکی را برای فعالیت انتخاب کردم همین گستردگی و تنوع آن است. در فضای تئاتر عروسکی چه به لحاظ داستان و چه به لحاظ اتفاقات در صحنه با شرایط متفاوتی مواجه داریم و میتوانید عجیب و غریب ترین و بزرگترین و کوچکترین موجودات را مورد استفاده قرار بدهید. در تئاتر عروسکی دست هنرمندانه برای این نوع کارهای خلاقانه باز است. در تئاتر عروسکی میتوانید فضاهای نمایشی و تکنیکهای وابسته به آن را ترکیب وانگاری تئاتر عروسکی ماده خامی است که به شما اجازه میدهد تا با استفاده از میل و نگاه خلاقانه در کارتان از آن استفاده کنید.
آیا تئاتر عروسکی این مجال را به هنرمند برای پرورش تخیل و فانتزی میدهد؟
من هیچ محدودیتی در تئاتر عروسکی برای خودم قائل نیستم. فقط کافی است که هنرمند به اساس و تکنیکهای تئاتر عروسکی اشراف و شناخت داشته باشد و پرنده ذهن را رها کند تا تخیل و فانتزی برای جذاب شدن نمایش پر و بال پیدا کند. بنابراین میتوان سوای داستانهای فانتزی از المان های اصیل ایرانی مثل تخت رو حوضی، نقالی بهره برد. در همه جای دنیا هم هنرمندان تئاتر عروسکی چنین رویکردی را دنبال میکنند.
آیا فرزان نمایش یک قهرمان مبتنی بر ساختار تیپ شخصیت است؟
داستان به این منوال است که به سراغ شخصیتپردازی صرف نرفته است و بیشتر الگوهای تیپیکال موردتوجه قرارگرفته و نمادها هم در آن جایگاه مهمی دارند. بهر حال استفاده از شخصیتهای پیچیده و چندلایه در تئاتر عروسکی چندان روال نیست. در این نوع تئاتر خیلی ساده و سر راست و کلاسیک تقابل قهرمان و ضدقهرمان ارائه میشود. شخصیتهایی که در طول قصه یک روند مشخصی را دنبال میکنند و با ورود شخصیتها و اتفاقات متعدد و جدید دیدن نمایش برای مخاطب دلنشین و جذاب میشود. در این ساختار نیروهای مختلف جلوی قهرمان و ضدقهرمان ظاهر میشوند تا فینال قصه پرتحرک بشود.
چقدر در این سالها اهالی تئاتر عروسکی تلاش کردهاند که این باور را که تئاتر عروسکی فقط مختص کودک نیست را از بین ببرند؟
هنوز هم در این حوزه احتیاج به کار زیادتری داریم. ماها اهالی تئاتر عروسکی که بیشتر فعالیتمان در حوزه تئاترهای عروسکی بزرگسالان است در این راستا تلاش زیادی انجام دادهایم که پای مخاطب بزرگسال به تئاتر عروسکی باز شود و به دیدن کارهای عروسکی مناسب عادت کنند. البته در حوزه تئاتر کودک و نوجوان اجراهای بسیار خوب عروسکی داریم که برای بچهها خیلی جذابیت دارد. همین آلان که نمایش ما در تئاتر شهر در حال اجرا است شاید خیلیها که قصد دیدن تئاتر دارند با این تصور که با یک کار کودک مواجهاند نیایند و نمایش را نبینند. بهر حال باید در این حوزه فرهنگسازی کرد. خیلی از مخاطبان که به صورت اتفاقی به دیدن نمایش ما آمدهاند. بعد از خاتمه اجرا بازخوردهای خوبی را به ما منتقل کردند
گفتوگو از احمد محمد اسماعیلی