نمایش لانه خرگوش یک تراژدی مدرن است

او از بازیگران مطرح تئاتر در دهه هشتاد محسوب می شود که در کارنامه کاریش با بزرگانی نظیر محمد یعقوبی، هومن برق نورد و مهرداد کوروش نیا همکاری کرده است. آخرین نامه ، خداحافظ، خانه کاغذی، بلوط های تلخ، کافه مک آدم، تنها راه ممکن و مرده ریگ از جمله کارهای مهم کارنامه بازیگریش محسوب می شوند.مهدی صباغی در زمینه کارگردانی هم سال ها است که فعالیت می کند و نمایش هایی نظیر اگه باران ببارد، چتر باز، خداحافظ و زمین لرزه را روی صحنه برده است و به خاطر نمایش زمین لرزه برنده جایزه اول نویسندگی، جایزه نخست بازیگری زن و تقدیر بازیگری مرد را در بخش نگاه نو جشنواره تئاتر فجر شده است. صباغی سوای این موفقیت جوایز دیگری نظیر دریافت جایزه دوم نمایشنامه‌نویسی و سوم بازیگری برای نمایشنامه دارا انار ندارد(جشنواره سراسری تئاتر طنز، اصفهان، 1382)، دریافت لوح تقدیر برای بازی در نمایش قرمز و دیگران(جشنواره تئاتر فجر، تهران، 1382)، دریافت لوح تقدیر برای کارگردانی نمایش شب شک(جشنواره تئاتر فجر، بخش دانشگاهی، 1382) و دریافت جایزه سوم بازیگری برای بازی در نمایش یک شب کوتاه به کارگردانی نسیم ادبی(جشنواره تئاتر بانوان، تهران، 1385) را به دست آورده است. متن لانه خرگوش نوشته دیوید لیندزی ابر، نویسنده معاصر امریکایی است و با پرداختی روان شناسانه به فقدان فرزند در خانواده ای می پردازد؛ نمایشی که حالت تراپی دارد برای مادران و پدرانی که فرزندی را از دست داده اند. طبق روالی راهکاری برای بازگشت به زندگی عادی را توصیه می کند و با آن که یاد و خاطر عزیز هرگز پاک نمی شود اما در این مواجهه با فایل بندی کردن خاطرات در ذهن و آلبوم کردن عکس ها و نگهداری برخی از یادگاری ها مسیر برای عادی شدن زندگی هموار خواهد شد. در خلاصه داستان نمایش لانه خرگوش آمده است: اون کل زندگیت رو گرفته، می تونی ببخشی؟ این نمایش به دراماتورژی و کارگردانی مهدی صباغی در سالن سایه اردیبهشت و خرداد ماه  ساعت 20:45 به صحنه می‌رود. نمایش لانه خرگوش با نگاهی به ترجمه مرجان موسوی کوشا اجرا می‌شود و معصومه رحمانی، شیرین اسماعیلی، مهدی صباغی، مهدیه کوهستانی و مانی رحمانی در آن بازی می‌کنند. ماریا حاجیها طراح گریم، رضا خضرایی طراح نور، مسعود شامی مدیر اجرا، آرمان اسماعیلی دستیار کارگردان، الهه انصاری منشی صحنه، امید جمشید پور مدیر صحنه، مهدی عمادی عکاس، امین میری ساخت تیزر و سمیرامیس محمدی روابط عمومی و مشاور امور رسانه این نمایش هستند. با مهدی صباغی درباره اجرای نمایش لانه خرگوش گفت وگویی انجام داده ایم.

 

در دهه هشتاد در حوزه بازیگری پرکار و فعال بودید؛ اما در دهه نود این حضور کم رنگ شد. دلیل این کم کاری چه بوده است؟

شرایط تغییر پیدا کرده بود و پیشنهادات بازیگری در سینما و تلویزیون داشتم و بیشتر در این حوزه فعالیت کردم؛ البته از تئاتر فاصله نگرفتم و منتظر پیشنهادات خوب کاری بودم.

 

به هرحال دورانی در تئاتر پرکار بودید که اوج فعالیت های تئاتری و اجرای نمایش‌های خوب و با کیفیت بود؟

بله، دهه هشتاد نمایش های استاندارد و با کیفیت زیادی روی صحنه می رفت؛ البته در این پنج  شش ساله به طور کامل از بازی در تئاتر فاصله نگرفته بودم؛ سال قبل در نمایش آخرین چهارشنبه مهرداد کوروش نیا بازی کردم و کار خوبی بود.

 

نمایش لانه خرگوش را در حالی برای اجرا انتخاب کرده اید که هنردوستان ورژن سینمایی آن را با بازی نیکول کیدمن دیده اند؛ بر اساس چه ویژگی به سراغ اجرای این متن نام آشنا رفتید؟

متن نمایش نامه لانه خرگوش به واسطه موضوعی که مطرح می کرد برای من خیلی جذاب و جلب توجه کننده بود؛ زیرا در این اثر به یک مسئله ای پرداخته می شود که می تواند برای هر آدمی رخ بدهد. همه ما چه خودمان و چه در میان دور و اطرافیان خودمان تجربه فقدان عزیزی را داریم و می دانیم که چه مسئله بسیار  تلخ و مهمی است. این اثر به لحظ ساختاری و ارزش های تکنیکی موقعیت های بین المللی زیادی کسب کرده است و در بسیاری از سالن های نمایشی مطرح اروپایی و امریکایی روی صحنه رفته و مورد استقبال قرار گرفته است. در برادوی با توجه به استقبال مردم از این نمایش اجرایش 70 شب ادامه داشت و از طرف دیگر متنی بود که به شدت به بازیگرانش فرصت ارائه توانایی هایی کاری را می دهد. همه این عوامل من را مجاب کرد که این اثر را اجرا کنم.

 

در سال قبل که خبر شروع تمرینات نمایش اعلام شد قرار بود سام کبودوند نقش مرد خانواده را بازی کند و در اجرای عمومی شما این نقش را ایفا کردید؛ دلیل این جابه جایی چه بود؟

تمرینات نمایش یک سال و نیم قبل در منزل شخصی من شروع شد و هدف از این تمرینات طولانی این بود که نمایشی با کیفیت در حد استاندارد نمایش های خوب دهه هشتاد روی صحنه بیاوریم. برای اینکه درگیر بحث های مالی هم نشویم؛ نمایش با هزینه شخصی آماده شد. به علت طولانی بودن مدت تمرینات و اعلام ناگهانی سالن محل اجرا که باید بیست روز بعد نمایش را روی صحنه بیاوریم، این امر باعث شد که سام کبودوند و مهدی قربانی درگیر کارهای دیگری باشند و نتوانند در اجرای جدید حضور داشته باشم و خودم و مانی رحمانی این دو نقش را بازی کردیم.

 

آیا از اول روی اجرا درسالن بلک باکسی مثل سایه فکر کرده بودید؟

بله، اصرار داشتم لانه خرگوش در تئاتر شهر اجرا شود.

 

آیا نمایش لانه خرگوش را می‌توانیم یک درام رواشناسانه بدانیم؟

سوای تقسیم بندی های رایج به آثاری مثل لانه خرگوش تراژدی مدرن هم گفته می شود. این واژه بسیار مناسب این اجرا است؛ زیرا در تراژدی های کلاسیک به طور روال داستان با مرگ قهرمان تمام می شود، در لانه خرگوش فقدان عزیزی برای یک زن و شوهر رخ می دهد و کل نمایش تاثیر این مسئله و چگونگی بازگشت آنها به روال زندگی عادی است. اما به نظر می رسد برای رسیدن به روال طبیعی راه سختی در پیش دارند.

 

فضای این نمایش پتانسیل رفتن به سوی فضای احساسات گرایانه دارد؛ اما شما از این مسئله عبور کردید. دلیل این مسئله چه بوده است؟

علاقه زیادی به وارد شدن در ورطه سانتی مانتالیسم و احساسات گری ندارم و دوست داشتم از این فضا دور باشم. در این نمایش باید به طریقی احساس درد و رنج این زن و شوهر را به مخاطب منتقل می کردیم. نویسنده این پیش بینی را داشته که ممکن است کسانیکه به سراغ داستانش می روند درگیر چنین احساساتی بشوند. بنابراین در مقدمه اثرش دو صفحه یادداشت نوشته و اشاره می کند علی رغم اینکه نمایش بر اساس سوگ شکل گرفته است، اما به هیچ وجه شخصیت های آن دلمرده و غم زده نیستند و در عین سرزندگی بوده و می توانند بامزه هم باشند. حتی اشاره کرده که فلان شخصیت اصلا لازم نیست گریه کند و یا فلان شخصیت فقط یکبار می تواند گریه کند؛ من حتی از دیدگاه نویسنده هم جلوتر رفتم و بیشتر سعی کردم بعد از دیدن نمایش مخاطب در ذهنش به این مسئله فکر کند.

 

گفت وگو از احمد محمد اسماعیلی