در حال بارگذاری ...
علیرضا ناصحی در گفت‌وگو با ایران‌تئاتر عنوان کرد

تئاترمی تواند در درست مصرف کردن آب آموزش های موٌثری ارائه کند

ایران‌تئاتر: علیرضا ناصحی بازیگر و کارگردان با تجربه تئاتر سال‌ها است که در این حوزه و به خصوص نمایش های عروسکی فعالیت می کند. او در نمایش «آب و دیگران» در قالبی ساده، موجز و اثر گذار متاثر از فضای گروتسک به مسئله آب و چالش هایی که هر جامعه با کمبود آب مواجه می شود می پردازد.

 ناصحی در سال‌های اخیر در حوزه کارگردانی و بازیگری در کارهایی نظیر کلنل و مایم و پاگانینی حضور داشته است. او  در این دو دهه اخیر با خیلی از بزرگان تئاتر  از  قبیل حمید امجد، حمید سمندریان ، امیر دژاکام و ناظر زاده کرمانی همکاری کرده است. نمایش«آب و دیگران»  تیر و مرداد ماه و در کارگاه نمایش تئاتر شهر هر شب به مدت ۴۵ دقیقه ساعت ۱۸ روی صحنه است. با علیرضا ناصحی درباره اجرای نمایشش گفت وگویی انجام داده ایم.

آیا نمایش «آب و دیگران» را بر اساس دغدغه هایتان در تئاتر عروسکی روی صحنه برده اید؟

بله، یکی از دغدغه های جدی ام در تئاتر کارهای عروسکی است و معتقدم این حوزه به واسطه جذابیتش جای کار زیادی دارد؛ البته این اثر نمایش قرابت های با هنر پانتومیم هم دارد که عروسک درآن نقش مهم و کلیدی دارد.

مسئله آب در دنیای مدرن تبدیل به یک چالش جدی برای خیلی از کشورها شده است؛ چقدر به این مسئله اعتقاد دارید؟

بحث آب با توجه به تغییرات اقلیمی و گسترش خشکسالی و کمبودش یک بحث جدی در دنیا است و به نظرم یکی از علل جنگ های آینده تسلط به منابع آبی باشد و آب عنصر تعیین کننده ای در زندگی بشر امروزی است. نکته مهم در بحث آب، مدیریت درست مصرف کردنش است و بحث اسراف آب در جامعه خیلی مهم است و به نظرم هنر و به ویژه تئاتر در این حوزه می تواند آموزش های زیادی به مردم ارائه کند.

بر اساس چه ویژگی هایی در اجرای نمایش از تکنیک های متنوعی مثل استفاده از بدن عروسک گردان استفاده کرده اید و در این مورد چه اهدافی را مد نظر داشتید؟

با توجه به پلات داستانی معتقد بودم که فضای نمایش باید انیمیشن گونه باشد. اینکه چگونه می توان از انیمیشن در تئاتر استفاده کرد برایم مسئله مهمی بود و مدت‌ها روی راهکارش فکر کردم و شیوه های مختلفی را به همراه اعضا گروه اتود زدیم و به نتیجه گیری نهایی رسیدیم که مناسب ترین شیوه اجرایی نمایش استفاده از شیوه ماروت( اعضا بدن) است. در این فرآیند شخصیت اصلی نمایش یک کف پا است. در ادامه احساس کردم که نمایش به راوی هم نیاز دارد و کار باید اقلیمی تر باشد و از ساز کمانچه استفاده شد.

ساز کمانچه چه ویژگی هایی برای استفاده در نمایش شما دارد؟

کمانچه تنها ساز عمودی است و شکل و شمایل آدم دارد و بقیه سازها شکل و فرم خوابیده دارند.

در بحث گویش شخصیت‌های نمایش، برخی از حرف ها واضح نیست. دلیل این رویکرد چه بود؟

تلاش کردیم به زبان خاص نمایشمان برسیم. همانقدری که کف پا تبدیل به موجود زنده می شود و ممکن است انگشتان پا تبدیل به موهای سرش بشود؛ می خواستیم حرف زدن شخصیت‌های نمایش بینا بین باشد. به لحنی رسیده ام که برای کامل شدن جای کار زیادی دارد و تا حد زیادی هم در این کارمان موفق بودیم و نکته مهم این است که در برخی از جاهای اجرا بچه ها در استفاده از فارسی گفتن دچار افراط  می شوند و به آنها تذکر می دهم که باید برخی از کلمات را واضح بگویند و سریع از آن عبور کنند و بقیه کلمات نامفهوم باشد. رسیدن به چنین ترکیبی مهارت زیادی از سوی بازیگر نیاز دارد.

آیا ساختار نمایش مبتنی بر خرده داستان های متنوع شکل گرفته است؟

در نمایش ما آقای کف پا سفری را برای پیدا کردن آب آغاز می کند و به طور مثال به دو زانوی شارلاتان و قالتاق برمی خورد.

آیا جنس سفری که این کف پا آغاز می کند؛ از جنس سفرهای طی طریقی مبتنی بر فرهنگ ایرانی است و یا سفرهای اودیسه وار و از نوع غربی آن ؟

در واقع این سفر شکل و فرم شاه پریانی دارد و افسانه گونه است. اگر کمانچه ها زبان داشتند می گفتند یکی بود یکی نبود، یه روز کف پایی بود که رفت به دنبال آب برای سیراب کردن گلدونش و با دوتا زانوی کلاهبردار برخورد و ازش پول می گرفتند و بعد می رسد به یک برکه که پر از زباله است و سر آخر به یک خشکسالی می رسد و صدای شعر معروف سهراب سپهری( آب را گل نکنید) در بک گراند صحنه خوانده می شود. دعای موبد موبدان شاید گره ای از این خسکسالی بردارد.

کف پای نمایش شما با توجه به نشانه های ظاهریش(دستمالی بر گردن و گلدانی در دست) یادآور شازده کوچولو است. چقدر این شباهت مورد نظر شما بود؟

 در این کف پا معصومیتی وجود دارد و شخصیت شازده کوچولو را در ذهن متبادر می کند. در آمریکای جنوبی پرتره هایی وجود دارد که حضرت مسیح هم چنین پوششی دارد. به هر حال همه این تشابهات ناخودآگاه در نمایش دیده می شود.

دیدن دو زانوی کلاهبردار نمایش برای مخاطبی که کمی سن و سال بیشتری دارد به یاد نمایش های سنتی ایرانی در گذشته های دورتر می اندازد که روی شکم بازیگر اشکالی کشیده می شد و بر طبق آن بازیگر بازی می کرد. چقدر در خلق این دو زانوی کلاهبردار به این شیوه نمایشی نظر داشتید؟

گونه نمایشی که اشاره کردید، نمایش خاصی است که درست است در نمایش های سال های قبل در شصت، هفتاد سال پیش در ایران مورد استفاده قرار می گرفت، اما تکنیکی است متعلق به لهستان که اولین بار در دهه چهل میلادی در تئاتر لهستان مورد استفاده قرار گرفت. همان طوری که می دانید لهستان یکی از کشورهای پیشرو در حوزه تئاتر عروسکی است و تکنیک‌ها و سبک های زیادی در این حوزه در تئاتر لهستان به وجود آمده اند. چند سال که در جشنواره پانتومیم حوزه هنری جایزه گرفتم؛ یک گروه باکویی هم بر طبق این تکنیک نمایشی را در جشنواره اجرا کرد و نمایش زیبایی بود و به ذهنم خطور کرد که از تکنیک هم استفاده کنم.

استفاده از پرده و صندوقچه در نمایش مخاطب را به یاد نمایش های سنتی ایرانی می اندازد. چقدر به مسئله اعتقاد دارید؟

در اجرای این نمایش خیلی ناخودگاهم را آزاد گذاشتم. این نمایش شبیه شعر است و در کنارش من سالها است که در تئاتر آئینی و سنتی فعالیت می کنم و از این شیوه کاری تاثیرات زیادی گرفته ام.

استفاده از موسیقی های نام آشنایی ایرانی(صدای شهرام ناظری و موسیقی بلوز) آیا جنبه هجو هزل داشت و یا رویکرد دیگری را دنبال می کردید؟

هم قصد ایجاد فضای شاد و مفرح داشتم و همه به هجو هزلی که اشاره کردید پرداختم. به نظرم خلق گروتسک بود. اگر بچه ها بتوانند خوب اجرا کنند باید در تن تماشاگر ترس و لرزی هم رخ بدهد و در کنارش ته خنده ای هم در گوشه لبش دیده شود. در برخی از شب های اجرا این خواسته ام به طور کامل درست انجام می شود و شب های دیگر چنین اتفاقی کامل رخ نمی دهد.

گفت وگو از احمد محمد اسماعیلی




مطالب مرتبط

گفت‌وگو با دبیر دومین جشنواره بین‌المللی پانتومیم زنجان

ساسان قجر: قانع به معرفی جشنواره پانتومیم زنجان در رتبه چهارم جهان نیستم
گفت‌وگو با دبیر دومین جشنواره بین‌المللی پانتومیم زنجان

ساسان قجر: قانع به معرفی جشنواره پانتومیم زنجان در رتبه چهارم جهان نیستم

ساسان قجر، دبیر دومین جشنواره بین‌المللی پانتومیم زنجان با بیان این‌که به معرفی جشنواره بین‌المللی پانتومیم زنجان در رده چهارم جهان قانع نیست، گفت در صورت موافقت مدیرکل هنرهای نمایشی شعبه‌ای از خانه پانتومیم را در تهران تاسیس می‌کنیم تا به آموزش متمرکز، فنی و تکنیکی این ...

|

علیرضا ناصحی، کارگردان نمایش «هیچی نگو»:

تلفیق لال بازی و مایم، شیوه اختصاصی من است
علیرضا ناصحی، کارگردان نمایش «هیچی نگو»:

تلفیق لال بازی و مایم، شیوه اختصاصی من است

علیرضا ناصحی، عضو هیئت انتخاب دومین جشنواره پانتومیم زنجان و کارگردان نمایش «هیچی نگو»، حضور و اجرای این اثر در بخش مهمان را با هدف و رویکرد آموزشی و آشنایی هنرمندان با تکنیک مایم و لال‌بازی معرفی کرد.

|

نظرات کاربران