قرار است به حوزه مایم تخصصی‌تر نگاه کنیم

اولین جشنواره ملی تخصصی پانتومیم با نام «پایه» به منظور ارتقای سطح کیفی بازیگری تئاتر و سینمای ایران طراحی و تدوین شده و به زودی شاهد برگزاری آن خواهیم بود. این جشنواره به همت حامد نصرآبادیان پایه گذار و دبیر جشنواره تخصصی پانتومیم ایران و فارغ التحصیل نمایش از دانشکده هنر و معماری در مقطع لیسانس و دکتری سایلنت تیاتر از دانشگاه اوراسیا جامه عمل پوشیده است. به بهانه برگزاری نخستین دوره این جشنواره گفت‌وگویی با حامد نصرآبادیان صورت گرفته که در ادامه می خوانید.

ایده برگزاری جشنواره چطور شکل گرفت و چه مسیری طی شد تا برگزاری اولین دوره محقق شود؟

بعد از اجرای انفرادی من برای مارسل مارسو در پرلاشژ در نوروز امسال، اتفاق تازه و جذابی برای خودم و هم برای حوزه پانتومیم ایران افتاد. در گفتگویی که بعداز آن اجرا داشتم گفته بودم که در نوجوانی خیلی دوست داشتم قلکم را بشکنم و زمانی که مارسل مارسو در قید حیات بود بتوانم در کلاس های او شرکت کنم. متاسفانه آن قلک به وقتش پر نشد و عمر مارسو هم به پایان رسید و رفت. زمانی که در این اجرا در مزار او در پرلاشژ ایستاده بودم آرزو کردم کاش زنده بود و حداقل خطاهای من را می گرفت. بعد از این بود که حس کردم من هم به عنوان آموزگار پانتومیم باید رسالت معلمی خودم را انجام بدهم و خطاهای حوزه پانتومیم، همچنین خطاهای گفتاری و رفتاری را که نسبت به این هنر پایه نمایشی رخ می دهد، گوشزد کنم. بر همین اساس دست به کار راه اندازی اولین جشنواره تخصصی پانتومیم ایران شدم. البته این ایده ای بود که پیش تر پس از سه دوره دبیری جشنواره تئاتر نقطه با نام میم نقطه حوالی سال 94 در ذهنم شکل گرفته بود. اوایل امسال با آقای شهرام کرمی مدیرکل هنرهای نمایشی ملاقاتی در این خصوص داشتم و بنا شد که طرح و پروپوزال جشنواره را ارائه بدهم و در نهایت با رویکرد و نگاه مثبت و همیشگی شان نسبت به این هنر طرح را تایید کردند. همزمان هم به من پیشنهاد دادند که این جشنواره بهتر است در شهری دیگر از کشور برگزار شود.

این پیشنهاد در راستای تمرکز زدایی رویدادها از پایتخت مطرح شد؟

عمدتاً بر همین پایه مطرح شد و در ادامه همان رویکردی بود که جشنواره هایی چون تئاتر کودک و نوجوان در شهرهای دیگر اسقرار پیدا کردند. این پیشنهاد حقیقتاً برای خود من جالب توجه بود و از آنجا که معلمی دائم در سفر هستم نیروهای بالقوه و پتانسیل بسیار خوبی در شهرهایمان می بینم که این جشنواره ها هم می تواتد این استعدادها را بارور کند و هم شهرهای ما را از حیث هنرهای نمایشی رشد و ارتقاء دهد. بر این اساس بعد از این پیشنهاد با مسئولان فرهنگی چهار گوشه ایران وارد مذاکره شدم و رایزنی ها در نهایت به این نتیجه رسید که جشنواره را با همکاری انجمن فرهنگ، هنر و معماری استان سمنان و حمایت اداره کل ارشاد استان در شهر سمنان برگزار کنیم.

زمان برگزاری جشنواره چه موقع خواهد بود و آثار ارسالی در چه قالبی ارائه می شوند؟

جشنواره از روز 28 تا 31 مرداد ماه برگزار خواهد شد و طی فراخوانی که پیش از این منتشر شده علاقه مندان سراسر کشور می بایست تا پانزدهم مرداد ماه آثار خودشان با مدت زمان 12 تا حداکثر 15 دقیقه، با تعداد حداکثر 3 بازیگر در قالب فیلم برای دبیرخانه این جشنواره ارسال کنند. نتایج بررسی ها 17 مرداد ماه اعلام خواهد شد.

نحوه حمایت ها از گروه ها و اثار برگزیده جشنواره به چه صورت خواهد بود؟

چند اتفاق خاص را در اولین دوره جشنواره شاهد خواهیم بود که حضور هنرمندان ناشنوا یکی از این هاست. از آنجا که مرکزی را با عنوان «مدرسۀ پانتومیم برای ناشنوایان» تاسیس کرده ام، احساس می کنم حضور این بچه ها در جشنواره هم به روحیه خودشان کمک خواهد کرد و هم با ذات پانتومیم قرابت دارد. امسال به مناسبت دوازدهمین سال درگذشت مارسل مارسو بنا است میزبان دوازده گروه نمایشی در حوزه پانتومیم از سراسر کشور باشیم. جوایزی که برای برگزیدگان جشنواره در نظر گرفته ایم در حوزه بازیگری و معرفی اثر برگزیده اهدا خواهد شد؛ همچنین جایزه ویژه ای برای یک اثر برگزیده از سوی انجمن «اس او اس» فرانسه پیش بینی شده که طی آن اثر برگزیده راهی جشنواره هنری ایرانیان مقیم اروپا شده و همزمان با نوروز سال آینده با حمایت این انجمن اجرای خود را در کنار مزار مارسل مارسو در گورستان پرلاشژ صورت خواهد داد. کار برگزیده دوم نیز قرار است با حمایت هیات ژوری در یکی از سالن های پایتخت اجرا شود. امیدواریم با حمایت های بیشتر نهادها و مراکز فرهنگی و مخاطبین از این آثار، جریان سازی تخصصی تری نسبت به حوزه پانتومیم را شاهد باشیم.

در مورد چیدمان بخش های جشنواره لطفاً توضیح دهید.

چیدمان جشنواره به این صورت است که 12 اثر انتخاب شده برای حضور در جشنواره در روز نخست یعنی 28 مرداد ماه اجراهای سالنی خود را ارائه خواهند داد و هیات داوری این آثار را بررسی خواهند کرد. در روز دوم جشنواره هم این 12 گروه ملزم به اجرای خیابانی هستند همان آثار را بی کم و کاست در فضای باز و عمومی اجرا خواهند کرد. در پایان روز دوم نیز کارگردانان این آثار می بایست 12 پژوهش و مقاله با موضوع تفاوت های اجرای این آثار در سالن و فضای عمومی ارائه دهند که این مقاله ها نیز داوری و مقالات برگزیده در سایت ها یا مجلات داخلی و خارجی منتشر می شود. در روز سوم جشنواره نیز کارگاه مدرس خارجی پانتومیم را خواهیم  داشت. روز چهارم جشنواره نیز با گردش شهری و بازدید از ابنیه تاریخی شهر سمنان و در پایان این روز نیز مراسم اختتامیه و معرفی برگزیدگان را خواهیم داشت. یکی از آیتم های ویژه اختتامیه بزرگداشت فردوس کاویانی به عنوان یکی از بزرگان حوزه پانتومیم ایران خواهد بود. همچنین رونمایی از کتاب جدید دکتر ناصر آقایی به عنوان یکی از پیشکسوتان حوزه مایم در این مراسم اتفاق خواهد افتاد. رخداد دیگری نیز که در این مراسم شاهد خواهیم بود، نکوداشت بزرگان نمایش استان سمنان است. امیدواریم سال عد اتفاقی که در پروپوزال جشنواره تعریف شده بیفتد و با هرچه باشکوه تر برگزار شدن دوره اول شاهد دوره دوم در قالب بین المللی باشیم.

به طور مشخص مخاطبین این جشنواره را چه طیفی هایی از هنرمندان تئاتر تشکیل می دهند؟

در سنوات قبل نیز سه دوره جشنواره پانتومیم را داشته ایم؛ اما در این جشنواره قرار است به صورت تخصصی تر به حوزه مایم نگاه کنیم. به سبب اینکه این جشنواره تخصصی تر برگزار می شود شاهد حضور متخصصان پانتومیم در این رویداد هستیم و این حوزه تخصصی در ایران شامل فارغ التحصیلان حوزه نمایش است که با ژانرهای پانتومیم آشنایی دارند. در فراخوان جشنواره هم عنوان شده گروه های شرکت کننده باید در پنج ژانر و گونه اصلی پانتومیم یعنی میموسیرکوس، میمو کلاون، میمو نچرال، میمو موزیکال و تلفیق پانتومیم و باله آثار خود را ارائه کنند. بنابراین هنرمندان مخاطب این رویداد عمدتاً از فضای دانشگاهی، همچنین فضای آموزشگاهی و کارگاهی می آیند.

آیا محتوای مشخصی برای آثار این جشنواره در نظر گرفته شده است؟

امسال و در اولین دوره این جشنواره ما روی دو واژه «انسان» و «صلح» تمرکز داریم؛ با امیدواری اینکه انسان در خانه، محله و شهر و کشور خود پدیدآورنده صلح باشد و در کاهش  خشونت های حاصل از جنگ ها و درگیری ها به نوبه خود  موثر باشد. این شعار بزرگ دوره نخست جشنواره تخصصی پانتومیم ایران است.

آیا شاهد برنامه های جنبی دیگری هم در این رویداد خواهیم بود؟

برنامه های دیگری نیز در حاشیه جشنواره خواهیم داشت از جمله برگزاری نمایشگاه کتاب و کارگاه هایی در حوزه رسانه. سعی داریم حاضرین در جشنواره را با این مسئله درگیر کنیم که پانتومیم چه نقشی در هنر بازیگری دارد. درست که این جشنواره ای تخصصی محسوب می شود؛ ولی پانتومیم به عنوان راهرو ورودی برای بازیگری حرفه ای مقوله ای است که این رویداد قصد دارد بیش از پیش زمینه های معرفی آن را فراهم کند.