در حال بارگذاری ...
گفت‌وگوی ایران تئاتر با سارا نکومنش به بهانه جشنواره آیینی و سنتی

ظرفیت تجربه‌های تازه در نقاشی پرده‌های نقالی وجود دارد

سارا نکومنش طراح و تصویرگر معتقد است؛ می توان عناصر و اله‌مان های متعددی از فرهنگ بصری ایران را می شود در نقاشی پرده های نقالی وارد کرد.

سارا نکومنش هنرمند جوانی است که در سال های اخیر در زمینه نقاشی پرده های نقالی و تصویرسازی کتاب هایی به شیوه نقاشی ایرانی فعالیت دارد. او تا کنون بخشی از تصویرسازی های مجموعه ای را به ثمر رسانده که برگرفته از طراحی به شیوه مینیاتورهای ایرانی، همچنین شیوه های جدیدتر نقاشی ایرانی  همچون نقاشی قهوه خانه ای و سقاخانه ای است. این هنرمند همچنین تجربه هایی را در زمینه نقاشی پرده های نمایش های نقالی صورت داده و در این زمینه هم ابداعاتی به خرج داده که کار او را تا اندازه ای متفاوت از پرده هایی که می شناسیم جلوه می دهد. تازه ترین تجربه او در این زمینه یک مجموعه نقاشی برای پرده خوانی است که برای یک اثر نقالی در نوزدهمین جشنواره نمایش های آیینی و سنتی تهیه شده است. به همین بهانه فرصت گفت‌وگویی با این هنرمند دست داده که در ادامه می خوانید.   

 

فعالیت جدی در حوزه نقاشی و تصویرسازی را از چه زمانی آغاز کردید؟

تحصیلاتم در رشته تئاتر و در گرایش بازیگری  بوده اما نقاشی را به صورت خودآموخته شروع کردم. اولین کار حرفه ای ام در زمینه نقاشی در سال 93 بود که اولین جلد کتاب تصویری ام که یک کتاب رنگ آمیزی برای بزرگسالان بود چاپ شد.  تا امروز چهار جلد از کتاب های تصویری ام با نام های «نقش و نگار ایرانی»، «شاهنامه» 1 و 2 و «لیلی و مجنون» چاپ شده و یک جلد دیگر از این مجموعه که به سبک تصویری هنر هند اختصاص دارد هم در حال آماده سازی برای چاپ است. کتاب های دیگری هم از این مجموعه در دست دارم که یکی از آن ها به فرهنگ کشور هند اختصاص دارد؛ همچنین کتابی هم در زمینه آیین های ایرانی در دست دارم که در ادامه این مجموعه منتشر خواهد شد و در آن متن و تصویر در کنار هم قرار می گیرند.    

فعالیت تان در زمینه نقاشی پرده های نقالی چطور و از کجا آغاز شد؟

اولین تجربه ام در این زمینه مربوط به نمایشنامه «زلیخا نامه» از آقای فتحعلی بیگی بود که پرده هایی را بر اساس این داستان نقاشی کردم. تجربه اخیرم در این زمینه هم 12 پرده روی چوب است که بر اساس داستان خسرو و شیرین برای یک اجرای نقالی از خانم حیدری فرد نقاشی کرده ام که قرار است در جشنواره آیینی و سنتی اجرا شود. در این پرده ها از عناصر دیگر هنر ایرانی مثل نقاشی خط هم استفاده کرده ام که از نظر محتوا در ارتباط با روایتی است که نقال ارائه می دهد اما بیشتر جلوه های بصری آن را مد نظر داشته ام.  اغلب پرده هایی که تا امروز برای اجرای نقالی ها طراحی می شوند بیشتر بر وجه روایت تاکید دارند، اما شخصاً فکر می کنم می توان عناصر و اله‌مان های متعددی از فرهنگ بصری ایران را می شود در نقاشی پرده های نقالی وارد کرد که علاوه بر دارا بودن وجه روایت از جنبه های زیبایی شناسانه غنی تر و متنوع تری هم برخوردار شوند.

این پرده ها را با همان شیوه های معمول یعنی نزدیک به نقاشی های قهوه خانه ای کار می کنید؟

نقاشی های من کمی با این شیوه ها تفاوت دارد و در نگاه اول شاید شمه ای از مینیاتورها داشته باشد ولی در واقع قواعد مینیاتورها هم به شکل دقیق در این نقاشی ها پیاده نشده است. شاید بشود گفت نقاشی های من تا اندازه ای به شیوه سقاخانه ای نزدیک تر است. این شیوه کمی جدیدتر از مینیاتور و نقاشی قهوه خانه ای است و تا اندازه ای فضای مدرن دارد. در مجموع می شود گفت که شیوه کار من تلفیقی از مینیاتور، نقاشی قهوه خانه ای و همینطور نقاشی سقاخانه ای است که تا اندازه ای  از واقعگرایی دور است و فضایی مدرن دارد.

این ابداع ها را به چه منظور در نقاشی پرده ها به کار می گیرید؟

به طور کل در پرده خوانی ایرانی دو نوع اصلی پرده ها یعنی پرده طوماری و پرده تزئینی را داریم. پرده خوانی طوماری بیشتر با روایت جلو می رود ولی پرده های تزئینی لزوماً همه آنچه نقال در روایت بازگو می کند در خود ندارد. اما پرده های تزئینی بیشتر وجوه زیبایی شناسی را در خود دارند و به نوعی روایت نقال را تزئین می کنند و جلوه های بصری به روایت می افزایند.

در زمینه تصویرسازی کتاب چه فعالیت هایی را در پیش دارید؟

قصد دارم کتابی هایی را بر مبنای داستان های شاهنامه طراحی کنم که شبیه به کتاب های مصور دهه های پیش است. در واقع این کتاب به صورت تصویری به معرفی شخصیت های شاهنامه خواهد پرداخت. در حال حاضر عموم جامعه تنها با چند شخصیت از شاهنامه مثل رستم و سهراب آشنایی دارند در حالی که این منظومه شخصیت های متعدد دیگری دارد که اغلب با آن ها آشنا نیستیم. در این مجموعه قصد دارم بر خلاف کتاب های قبلی که تماماً متکی بر تصویر بودند متن و تصویر را در کنار یکدیگر به کار بگیرم تا علاوه بر اینکه خوانندگان کتاب ها روایت های شاهنامه را بیشتر مطالعه می کنند از طریق تصویرسازی هم با شخصیت های این مجموعه بیشتر آشنایی پیدا کنند.

به جز این تجربه ها چه فعالیت هایی را در زمینه نقاشی ایرانی دنبال می کنید؟

یک پروژه شخصی را در قالب مجموعه نقاشی هایی بر اساس داستان های شاهنامه دنبال می کنم. قصد دارم پس از پایان یافتن این پروژه مجموعه را در یک گالری هنری به نمایش بگذارم و همزمان روی این مجموعه اجرای نقالی را هم در فضای گالری داشته باشیم. در واقع یک اجرای پرفورمنس را در فضای گالری طراحی خواهیم کرد.

پس به نوعی قصد دارید اجراهای تلفیقی را در ادامه فعالیت هایتان دنبال کنید.

علاقه مند هستم به ویژه در زمینه نمایش های آیینی و سنتی این شیوه تلفیقی را دنبال کنم؛ طوری که نقشم در این اجراها تنها به نقاشی کردن محدود نشود و از جنبه های دیگر هم در اجراها درگیر باشم.

آیا در پروسه طراحی این کتاب ها یا دیگر فعالیت هایتان با مانع یا مشکلی برخورد داشته اید؟

واقعیت این است که مسئله دستمزد در تصویرسازی کتاب ها شرایط مطلوبی ندارد. من برای کتاب اولم یعنی «نقش و نگارهای ایرانی» نزدیک به شش ماه زمان صرف کردم اما در نهایت دستمزد بسیار پایینی دریافت کردم. مشکل اینجاست که به عنوان صاحب اثر از عواید چاپ های بعدی کتاب ها هم سهمی برایم در نظر گرفته نشده است.  در مورد نقاشی ها هم متاسفانه امکان های ارائه آثار بسیار محدود است یا شرایط خاصی دارد. برای نمونه گالری ها برای نمایش آثار هنری مبالغی را برای ورودیه و هزینه های دیگر از هنرمندان طلب می کنند که برآورده کردن آن ها برای همه مقدور نیست.

 




مطالب مرتبط

گفت‌وگو با پویا بازرگان، نقال کرمانشاهیِ حاضر در جشنواره آیینی و سنتی

حفظ اصالت شاهنامه‌خوانی و نقالی به شیوه کهن ضروری است
گفت‌وگو با پویا بازرگان، نقال کرمانشاهیِ حاضر در جشنواره آیینی و سنتی

حفظ اصالت شاهنامه‌خوانی و نقالی به شیوه کهن ضروری است

پویا بازرگان، نقال حاضر در بیست‌ویکمین جشنواره بین‌المللی نمایش‌های آیینی و سنتی، اعتقاد دارد نسل جدید هنرمندان این عرصه، هنرهای نمایشی را وارد شاهنامه‌خوانی و نقالی کرده در حالی که حفظ اصالت این هنرها به شیوه کهن آن‌ها ضروری است.

|

برای ۵ شب در محوطه مرکز تئاتر کانون برپا می‌شود

اجرای ویژه‌برنامه ماه مبارک رمضان با عنوان «پرده‌های علوی»
برای ۵ شب در محوطه مرکز تئاتر کانون برپا می‌شود

اجرای ویژه‌برنامه ماه مبارک رمضان با عنوان «پرده‌های علوی»

هنرمندان در ویژه‌برنامه ماه مبارک رمضان با عنوان «پرده‌های علوی» در محوطه باز مرکز تئاتر کانون پرورش فکری به نقالی، پرده‌خوانی، مناجات‌خوانی و تعزیه می‌پردازند.

|

در گفت‌وگو با هوشنگ جاوید مطرح شد

حضور نسل جوان در نمایش‌های آیینی نشان از تعهد به فرهنگ ایرانی دارد
در گفت‌وگو با هوشنگ جاوید مطرح شد

حضور نسل جوان در نمایش‌های آیینی نشان از تعهد به فرهنگ ایرانی دارد

هوشنگ جاوید، پژوهشگر و داور بخش نقالی بیست‌ویکمین جشنواره بین‌المللی نمایش‌های آیینی و سنتی با بیان اینکه حضور نسل جدید در عرصه هنرهای آیینی و سنتی، نشان از تعهد جوانان امروزی به هنر و فرهنگ ایرانی دارد، گفت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌تواند در عرصه ملی و بین‌المللی از ...

|

نگاه امیرحسین حریری به بخش سمینارهای جشنواره آیینی و سنتی

ارتباط با پژوهشگرانی چون شکنر و کارلسن، تعامل فرهنگی ما با جهان را گسترش می‌دهد
نگاه امیرحسین حریری به بخش سمینارهای جشنواره آیینی و سنتی

ارتباط با پژوهشگرانی چون شکنر و کارلسن، تعامل فرهنگی ما با جهان را گسترش می‌دهد

امیرحسین حریری، عضو هیئت علمی دانشکده هنرهای زیبا، با اشاره به اینکه پژوهش‌های بینافرهنگی افرادی چون شکنر و کارلسن در حال حاضر جزو منابع مطالعاتی دانشجویان در دانشگاه‌هاست، ارتباط مستمر و دوسویه بین پژوهشگران ایرانی و خارجی، خصوصا در زمینه‌های مربوط به نمایش‌های آیینی و ...

|

ناصر آویژه، کارگردان راه‌یافته به جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی

در ناخودآگاه جمعی بشر آیین و سنت جا داشته است
ناصر آویژه، کارگردان راه‌یافته به جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی

در ناخودآگاه جمعی بشر آیین و سنت جا داشته است

ناصر آویژه، کارگردان راه‌یافته به جشنواره بین‌المللی نمایش‌های آیینی و سنتی گفت در ناخودآگاه جمعی بشر آیین و سنت جا داشته و این مهم سریع و عمیق انتقال پیدا می‌کند.  

|

گفت‌وگو با رضا بیابانی جعفرآبادی، نقال پیشکسوت

امیدوارم شاهد تاسیس مکانی برای اجرا در پیشگاه حکیم فردوسی باشیم
گفت‌وگو با رضا بیابانی جعفرآبادی، نقال پیشکسوت

امیدوارم شاهد تاسیس مکانی برای اجرا در پیشگاه حکیم فردوسی باشیم

رضا بیابانی جعفرآبادی، نقال تقدیرشده در بیست‌ویکمین جشنواره بین‌المللی نمایش‌های آیینی و سنتی با بیان اینکه تشکیل کانون نقالان در کشور امری ضروری و جدی است، می‌گوید امیدوارم در مشهد مکانی برای اجرا ساخته شود و شاهد اجرای نقالی در پیشگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی باشیم.

|

با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در گلستان

اختتامیه جشنواره بین‌المللی نمایش‌های آیینی و سنتی برگزار شد
با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در گلستان

اختتامیه جشنواره بین‌المللی نمایش‌های آیینی و سنتی برگزار شد

مراسم اختتامیه بیست‌ویکمین جشنواره بین‌المللی نمایش‌های آیینی و سنتی، سه‌شنبه 11 مهر با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در گرگان برگزار شد. در این آیین، از گروه‌های نمایشی شرکت‌کننده در جشنواره، هنرمندان پیشکسوت و مدیران‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی پنج استان میزبان، تقدیر به ...

|

گفت‌وگو با داور جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی

محمد نجاری: حضور بانوان در بخش نقالی و نمایش‌هایی آیینی پررنگ بود
گفت‌وگو با داور جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی

محمد نجاری: حضور بانوان در بخش نقالی و نمایش‌هایی آیینی پررنگ بود

محمد نجاری، عضو هیئت داوران بخش نقالی بیست‌و‌یکمین جشنواره بین‌المللی نمایش‌های آیینی سنتی به میزبانی استان چهارمحال‌وبختیاری با بیان اینکه جشنواره‌ها آفت تئاتر نیستند، گفت حضور بانوان در بخش نقالی و نمایش‌هایی آیینی واقعا پررنگ بود.

|

نظرات کاربران