در حال بارگذاری ...
گفتگو با میثم یوسفی به بهانه برگزاری جشنواره تئاتر آئینی و سنتی

وظیفه هنرمند توجه و اهتمام به افزایش کیفیت اثر است

ایران‌تئاتر: میثم یوسفی جزء نسل میانه هنرمندان دغدغه مند تئاتر سنتی ایرانی است که از سال ۷۴ با همکاری در موسسه نقش به مدیریت بهرام شاه‌محمدلو به طور جدی فعالیت کاری خود را شروع کرده و در این سه دهه در آثار زیادی را به عنوان کارگردان و یا به عنوان بازیگر در تئاتر سنتی حضور داشته است.

میثم یوسفی امسال با نمایش نازگل در جشنواره تئاتر آئینی سنتی حضور موثری دارد و ضمن کارگردانی در این اثر در نقش سیاه هم بازی جذاب و ماندگاری از خودش ارائه می کند؛ نمایشی که با استفاده از تکنیک های نمایش های ایرانی و استفاده از ویژگی های خلاقانه و نو تلاش می کند با مخاطب در قالب یک داستان به ظاهر کمدی اما تراژیک ارتباط برقرار کند. توچارسو خبری نیست، جامانده، دندون طلا، الماس و شهر تارا، هفت خوان، هدیه اسرار آمیز، رقص در ساحل ماه و ملک جمشید از جمله کارهای مهم کارنامه کاریش محسوب می شوند. با میثم یوسفی درباره ویژگی های نمایش های سنتی و وضعیت این نوع کارها گفت وگویی انجام داده ایم.

 

تلاش هایی که هنرمندان فعال در حوزه تئاتر سنتی و منجمله شما در همین اجرای نمایش نازگل در جهت استفاده از مسائل روز و سایر تکنیک های نمایشی در اجراها انجام داده اند چقدر به رشد تئاتر سنتی ایرانی کمک کرده است؟

سعدی افشار، مرشد ترابی و سایر بزرگان این عرصه از دوران جوانی کارشان را شروع کرده اند و لازمه رشد و اعتلای هر هنری ورود جوان‌ها و استفاده از مسائل روز است. جوان است که می تواند با تجربه کردن در کارش به پختگی برسد و هیچ هنرمندی از مادر هنرمند زاده نشده است. نسل هنرمندان با سابقه و پیشکسوت نظیر محسن سعیدی، مرشد احدی و استاد بهرام بیضایی با ارائه کارهای خلاقانه و بزرگ دینشان را تئاتر سنتی و ملی ما ادا کرده اند؛ بنابراین وجود این نوآوری ها و ورود تفکر جدید نیاز رشد تئاتر سنتی ما است و نباید نسبت به آن غفلت کنیم.

 

به نظر شما اضافه شدن بخش دانشجویی به جشنواره چه تبعاتی در جهت آکادمیک شدن نمایش سنتی ایرانی دارد؟

یکی از چالش های مهم نمایش های سنتی ایرانی همین خلاء عدم وجود بحث آکادمیک در فضای دانشگاهی است. اکثر دانشجویان ما مدرک کارشناسی ارشد بازیگری می گیرند و متاسفانه به علت نبود شغل مرتبط و نبود بازار کار می روند دم در مغازه پدرشان کار می کنند و یا در سایر شغل‌ها مشغول به کار می شوند. به نظرم بزرگانی مثل داود فتحعلی بیگی می توانند به خوبی تجربیات و دانششان را در محیط‌های دانشگاهی به صورت آکادمیک به جوان‌ها منتقل کنند و نسل جدید بتواند با خلاقیت و دانش و انگیزه، تئاتر سنتی ما را به جلو ببرد.

 

در سال های اخیر برگزاری جشنواره سال به سال تعداد متقاضیان حضور در جشنواره روند روبه رشدی دارد؛ این مسئله چه تاثیراتی می تواند در پی داشته باشد؟

به نظرم اتکا صرف به آمار و ارقام ما را به جایی نمی برد و این آمارها بیشتر در حوزه عملکرد مدیران است. از طرفی وظیفه من هنرمند توجه و اهتمام به افزایش کیفیت اثرم است و ممکن است که تعداد زیادی اثر متقاضی حضور در جشنواره باشند؛ اما نکته مهم این است که چه تعداد از این آثار با کیفیت و استاندارد هستند. از نگاهی هم رشد این آمار نشان می دهد که تئاتر سنتی بین اهالی تئاتر ما جایگاه بهتری پیدا کرده است.

 

بردن جشنواره به شهرستان ها و شهرهایی که سبقه تاریخی و سنتی دارند چه تاثیراتی در روند برگزاری جشنواره می تواند داشته باشد ؟

این رویه که جشنواره در چند شهر برگزار می شود رویکرد درست و هدفمندی است؛ مهم ترین اثرش آشنایی بیشتر مردم شهرهای درگیر در جشنواره با تئاتر سنتی ایرانی است که می تواند در آنها این نیاز را به وجود بیاورد که از هنرمندان شهرشان این مطالبه را داشته باشند که در طول سال نمایش هایی با این نوع مضامین روی صحنه اجرا کنند. نکته مهم دیگر جلب توجه جوان های فعال در عرصه تئاتر در شهرهای مربوطه است که تئاتر سنتی در بینشان دارای اهمیت می شود و متوجه می شوند اگر اجراهایی در این شیوه داشته باشند، مکان مناسبی به نام جشنواره بین المللی تئاتر آئینی و سنتی وجود دارد که ارزش‌های کارشان را در حد و اندازه وسیع و گسترده ای مطرح می کند. هر اقدامی که به رشد و توسعه تئاتر سنتی ایرانی کمک کند موثر است و با این حربه می توان حتی ویژگی بومی هر منطقه را در این نوع نمایش ها تلفیق کرد. سراسر ایران پهناور پر از ادبیات فولکور ارزشمند و دیده نشده است. امیدوارم در سال بعد برگزاری جشنواره این نوع نگاه همچنان حفظ و البته گسترش بیشتری هم پیدا کند و تعداد شهرهای بیشتری به طور همزمان درگیر برگزار جشنواره باشند.

 

با توجه به تجاربی که در این دو سه دهه فعالیت در حوزه تئاتر سنتی ایرانی دارید برای توسعه بیشتر تئاتر سنتی ایران چه راهکارهایی را می توانید پیشنهاد بدهید؟

تمام مسائلی که در پاسخ سوال های شما اشاره کردم تاثیر بسیار خوبی روی رشد تئاتر سنتی ایرانی دارد و البته نوع نگاه مسئولین رده بالای کشور هم باید جدی و توام با حمایت و پشتبانی باشد؛ زیرا احیای این نوع تئاتر و قدرت یافتنش یکی از نکات مهم و موثر در بحث تهاجم فرهنگی است و می تواند در جنگ نرم به عنوان یک حربه بسیار مهم مورد توجه جدی قرار بگیرد. در اغلب دوران برگزاری جشنواره تلاش و اهتمام ویژه هنرمندان باعث روشن نگاه داشتن چراغ برگزاری جشنواره بوده است که بدون هیچ چشم داشت مالی بر اساس علائق و دینشان به تئاتر سنتی ایرانی در این حوزه فعالیت جدی دارند و از مدیران مرکز هم این مطالبه را داریم که از گروه‌های شرکت کننده در جشنواره حمایت جدی تری داشته باشد و به لحاظ مالی این گروها را حمایت کنند.

 

نمایش نازگل را با چه رویکردی روی صحنه برده اید؟

نمایش مبتنی بر تکنیک های نمایش سنتی و تخته حوضی است و داستان گروهی از مطربان زن است که برای کسب درآمد به مهمانی های اعیان و اشراف قجری می روند و در یکی از این مراسم ها یکی از نوادگان بی شمار ناصرالدین شاه که کمی خل و چل است عاشق دختری از اعضا این گروه می شود و اتفاقاتی رقم می خورد. در بحث تکنیکی هم در بافت نمایش از تکنیک فاصله گذاری هم استفاده کرده ام.

 

گفت  و گو از احمد محمد اسماعیلی




مطالب مرتبط

نظرات کاربران