در حال بارگذاری ...
در دومین شب پاتوق جشنواره آئینی سنتی چه گذشت:

امیدوار به خیزش نسل جدید نمایش های سنتی و آیینی

ایران تئاتر: در شامگاه سومین روز از نوزدهمین جشنواره آیینی سنتی، عمارت «کاظمی» میزبان دومین روز اجرای آثار قهوه خانه ای نمایش های ایرانی با نقل موسیقیایی «خسرو و شیرین» فاطمه حیدری فر، نقالی «اسب چوبی» محمد حسن معجونی، سیاه بازی خواستگاری مبارک، نقالی «رودابه» بهاره جهاندوست و نقل موسیقیایی آخرین بازمانده کولی های کوخه بستک بود.

به گزارش ایران تئاتر، دومین روز اجرای آثار قهوه خانه ای نمایش های ایرانی از ساعت 21 تا 23 شامگاه چهارشنبه با حضور علاقه مندان به این هنرخاص ایرانی برگزار شد.

نقل موسیقیایی «خسرو و شیرین»
اولین اجرای قهوه خانه نمایش های ایرانی، نقل موسیقیایی «خسرو و شیرین» معروفترین اثر و به عقیده برخی صاحب نظران شاهکار نظامی گنجوی توسط فاطمه حیدری نیا بود.داستانی شگرف که مسیر عشق  خسرو و شیرین را به تصویر می کشد.
در این نقالی، حیدری نیا تلاش کرد تا ضمن بهره گیری از داستان مجزا از شاهنامه که عمدتا نقالان کشور سمت و سوی نقل هایشان بدان سمت است، با بهره گیری از توان موسیقی سنتی، روایتی جذاب و دیدنی برای مخاطبان  اجرا کند.
وی در گفت و گوی با ایران تئاتر در این خصوص گفت: تلاش ما این بود تا با ترکیب آیینی ترین نمایش ایرانی با موسیقی سنتی جلوه ای جدید از نقالی را به روی صحنه ببریم.
فاطمه حیدری نیا افزود: با توجه جایگاه شاهنامه در میان مردم، اکثر نقالان ایران بر این شاهکار حماسی ایرانی متمرکز هستند و داستان هایی از آن را برای اجرا انتخاب می کنند. من تصمیم گرفتم نقلم را متفاوت کنم به همین دلیل یکی از قدیمی ترین و جذاب ترین داستان های عاشقانه یعنی خسرو و شیرین اثر نظامی گنجوی را انتخاب کردم.

نقالی «اسب چوبی»
مرشد محمدحسن معجونی دومین هنرمندی بود که با حضور بر روی سن، تماشاگران را مسحور هنر نقالی خود کرد.
«اسب چوبی» داستان مبارزه برزو پسر سهراب با رستم پهلوان ایرانی است. جدالی که گرچه با پیروزی برزو به پایان می رسد و حتی رستم را واداری به عقب نشینی از مرزها می کند اما با ورود فرامرز پسر رستم به میدان و اسارت برزو سمت و سوی دیگری می یابد.
معجونی در خصوص علت انتخاب این روایت برای اجرا گفت: برزو یکی از اساطیر کمتر شناخته شده در میان مردم است. وقتی به عمارت کاظمی رسیدم استاد فتحعلی بیگی از من خواست تا این اثر را برای اجرا آماده کنم و همین کار را کردم.
وی با تاکید بر اینکه در این جشنواره تلاش می کنیم مخاطب را بیش از پیش ترغیب به مطالعه داستان‌هاو روایت‌های اساطیری کنیم، افزود: در نمایش های آیینی احتیاج مبرم به یک تحول اورژانسی داریم. کودکان امروز ما به جای توجه به اسطوره های ایرانی، متمرکز بر اسطوره های خیالی همچون بت من، سوپر من، باب اسفنجی و ... شده اند و حرکت در این مسیر سرانجام خوبی ندارد.
معجونی اضافه کرد: در حال حاضر در سیاه بازی، نقالی، خیمه شب بازی و دیگر آثار نمایشی آیینی به اندازه انگشتان دست هنرمند نداریم و این موضوع زنگ خطری برای فرهنگ یک کشور است که باید هرچه سریعتر برای آن فکری کرد.

سیاه بازی «خواستگاری مبارک»
جدال «آمیرزا» و «سیاه» و دیالو گ های طنز این دو را باید از جذاب ترین و مخاطب پسندترین نمایش های ایرانی برشمرد. دومین شب اجرای آثار قهوه خانه ای نمایش های ایرانی با اجرای سیاه بازی «خواستگاری مبارک» توسط حمید رضا مرادی و هادی شیرمحمدی ادامه یافت.
مرادی که این نمایش را در هفدهمین جشنواره نمایش های آیینی نیز به روی صحنه برده بود، تلاش کرد تا با بهره گیری مناسب از تحولات روز جامعه و نیز خلق موقعیت های جدید فضای نشاط‌ آوری را برای مخاطب فراهم سازد.
در پایان این اجرای نمایشی، گفت و گوی کوتاهی با رضا مرادی در خصوص علت کم رنگ شدن نمایش سیاه بازی کردیم. وی گفت: مشکل اصلی ما این است که متولی نداریم. اگر این جشنواره نیز که به همت والای آقای فتحعلی بیگی هر دو سال یکبار برگزار می شود، نبود بی شک سیاه بازی تعطیل می شد.
وی افزود: در حال حاضر فقط سالن سنگلج را برای اجرای اینگونه نمایش ها داریم که دو سالی یکبار هم نوبت به هنرمندان علاقه مند این حوزه نمی شود. به نظرم اگر سالن دیگر در یک موقعیت خوب به این حوزه نمایش سنتی بدهند می تواند بارقه امیدی برای رشد آن ایجاد کند.

نقل «رودابه»
نقل داستان رودابه و زال از شنیدنی‌ترین داستان‌های شاهنامه‌، یکی دیگر از آثاری بود که در دومین شب برگزاری نمایش‌های قهوه‌خانه‌ای توسط بهاره جهاندوست به روی صحنه عمارت کاظمی رفت.
داستان از این جا شروع می‌شود که زال پس از آنکه پدرش پادشاهی زابل را به او می‌سپارد برای سرکشی به شهرها و کشورهای تابعه از زابل بیرون می‌رود تا به کابل می‌رسد. پس از آشنایی با مهراب  پادشاه کابل و از نبیرگان ضحاک، به گونه‌ای شگفت شیفته و دلباختهٔ دختر مهراب می‌شود. از آن سو هم رودابه دختر مهراب باشنیدن ویژگی‌های زال از زبان پدرش، شیفته و دل باختهٔ زال می گردد. با میانجی شدن غلام زال و چند کنیز از سوی رودابه پیش درآمدهای دیدار این دو فراهم گردید اما نسل رودابه از ضحاک است و ضحاک خون ایرانی مکیده است. دربار ایران مخالف این ازدواج می شود و دستور جنگ با کابلستان را می دهد هرچند سرانجام با پافشاری و پیگیری‌های زال و بخت بلندیکه ستاره شناسان خبر آن را به منوچهر شاه می‌دهند، این پیوند سر می‌گیرد.
جهاندوست در خصوص علت انتخاب این داستان برای نقالی گفت: من پس از اجرای دو داستان تهمینه و منیژه، اینبار می خواستم عاشقانه ای را برای مخاطب تعریف کنم که در زیربنای خود نشانه های زیبایی از صلح دارد. زال نماد بی مرزی است. پسری که با موی سفید و صورتی سرخ، در مرزی متفاوت از سایرین متولد شده و عاشق یکی از نبیرگان ضحاک می شود که مورد تنفر ایرانیان است. مرزها متفاوت است اما نتیجه اش بی مرزی است. ثمره این اتفاق میمون، تولد رستم پهلوان اسطوره ای ایران می شود و این نقل به نظرم از زوایای مختلف برای مخاطب جذاب بود.
وی افزود: این قصه مفهوم صلح و دوستی را به زیباترین شکل بیان می کند. وقتی سام به واسطه این پیوند شوم، برای نابودی مردم کابلستان  لشکر کشی می کند سیندخت و زال در گفتگو مشکل را حل می کنند و به نظر من این یکی از مهمترین نکاتی است که از داستان رودابه می توان برداشت کرد.

نقل موسیقایی «گفتگو با ساز»
نقل موسیقایی «گفتگو با ساز» آخرین و یکی از جالب ترین برنامه های شب دوم اجرای نمایش های قهوه خانه ای بود.
در این روایت که توسط «صادق‌علی فرجی فرد»، آخرین بازمانده از کولی های منطقه کوخه شهرستان بستک هرمزگان به اجرا در آمد،  ساز  به عنوان یک شخصیت مقابل هنرمند قرار گرفت و دیالوگ های رد و بدل شده، لحنی طناز و نشاط آوری را با خود به همراه داشت.

دومین روز اجرای آثار قهوه خانه ای نمایش های ایرانی راس ساعت 23 به پایان رسید.
خاطرنشان می شود بخش قهوه‌خانه‌ای نوزدهمین دوره جشنواره آیینی سنتی در «عمارت کاظمی» واقع در محله امامزاده یحیی که یکی از قدیمی‌ترین مناطق شهر تهران تا جمعه ادامه دارد.
در سومین شب اجرا نیز قرار است نقل موسیقیایی  چوپان خوانی جمال برفی، نقل موسیقیایی بسلشماق جبار یوسفی، نقالی رستم و سیمرغ طاهره بهرامی و پرداه خوانی مرشد احدی به روی صحنه بروند.  
 




مطالب مرتبط

سیاه‌بازی که شادی‌اش به شادی دیگران گره خورده

مجید افشار: سالم و درست خنداندن هنر سیاه‌باز است
سیاه‌بازی که شادی‌اش به شادی دیگران گره خورده

مجید افشار: سالم و درست خنداندن هنر سیاه‌باز است

مجید افشار، سیاه‌باز پیشکسوت نمایش‌های ایرانی، سیاه را بهلول و قهرمانی مردمی می‌داند که با شاد کردن دیگران شاد است و از اهمیت سالم و درست خنداندن تماشاگر در این هنر می‌گوید.

|

گفت‌و‌گوی نوروزی با پیشکسوت تئاتر و سیاه بازی مازندران

محمد جونیان: وظیفه هنرمندان ایجاد نشاط اجتماعی است
گفت‌و‌گوی نوروزی با پیشکسوت تئاتر و سیاه بازی مازندران

محمد جونیان: وظیفه هنرمندان ایجاد نشاط اجتماعی است

محمد جونیان، هنرمند پیشکسوت سیاه بازی استان مازندران بر این باور است که هنرمندان که حس زیبایی دارند و باید این حس زیبا را به مردم انتقال بدهند و این جزئی از وظایف ذاتی هنرمندان است که باید شادی و نشاط را بین مردم ببرند و با تمام مشکلاتی که در سرراه خود دارند، آن‌ها را امیدوار ...

|

نظرات کاربران