اجرای نمایش‌های آئینی اربعین به زبان‌های عربی، اردو و ترکی

به گزارش ایران تئاتر نشست خبری نمایش آئینی «غریبه شام» و چهارمین همایش بین‌المللی تئاتر پیاده‌روی اربعین با عنوان «روایت راهیان» با حضور کوروش زارعی مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری، انوش معظمی و کاظم نظری از بازیگران نمایش «غریبه شام» دوشنبه یازدهم شهریورماه در تالار امیرحسین فردی حوزه هنری برگزار شد.
کوروش زارعی در این نشست که با رونمایی از پوستر نمایش «غریبه شام» نیز همراه بود گفت: چند ماه پیش شهرام کرمی مدیرکل هنرهای نمایشی از من دعوت کرد نمایشی برای محرم تولید کنیم و شروع به تولید نمایش «غریبه شام» کردیم. درست است که شهرام کرمی نمایشی آیینی از ما خواست، اما پرداختن به موضوع عاشورا بدون پرداختن به مسائل امروزی کم‌لطفی بود بنابراین در این نمایش با قصه امروزی داستان را روایت می‌کنیم.
وی افزود: قصه با خانواده مدافع حرم شروع می‌شود که پدر خانواده به جنگ می‌رود و یک سال است که به دیدن خانواده نیامده است، هتلی در سوریه توسط بشار اسد ساخته‌شده بود و ایرانی‌ها آنجا را برای مدافعان حرمی که نمی‌توانند به خانواده سر بزنند، اختصاص می‌دهند.
زارعی بابیان اینکه این خانواده نگران رزمنده خود می‌شود، گفت: دختر خانواده که بیمار است به زیارت خانم رقیه می‌روند و خانمی را در مرقد می‌بینند که در حرم خانم رقیه با آن دختر به صحبت می‌نشیند و همین سبب می‌شود تا وقایع عاشورا را در نمایش ببینیم. درنهایت داستان متوجه می‌شویم که پدر شهید شده و دختر می‌فهمد که پدرش هم مانند سیدالشهدا سر از بدنش جداشده و...
ما خواستیم این نمایش حرف امروزی هم بزند و به سؤال مردم ما درباره جنگ سوریه هم پاسخ بدهیم و بگوییم چرا در سوریه می‌جنگیم و مقاومت می‌کنیم.
کوروش زارعی با اشاره به اینکه ما به سؤالات مردم در این نمایش پاسخ می‌دهیم، گفت: در فتنه سال ۸۸ نمی‌توانستیم در خیابان‌های شهر راه برویم. ما ناامنی را در آن ایام حس کردیم و حالا در مرزهای کشور با دشمنان کشور می‌جنگیم، ما در این نمایش سعی کردیم فقط واقعه کربلا را روایت نکنیم و به مسائل روز که دشمنان می‌خواهند عقاید جوانان ما را کم کنند نیز بپردازیم. دشمن با جنگ و تحریم نتوانست مملکت ما را نابود کند و حالا می‌خواهند با نابودی و گرفتن عقاید، نسل جوان کشور را نابود کنند. این وظیفه ما است که در عرصه فرهنگی کارکنیم مشکل فرهنگی ما خیلی بیشتر از مسائل اقتصادی است و باید کمک کنیم تا فرهنگ ایرانی و اسلامی را نابود نکنند. من از مسئولان می‌خواهم به مشکلات فرهنگی و هنری ما توجه بیشتری کنند.
وی ادامه داد: انشاء الله خدا و امام حسین (ع) به ما کمک ‌کنند تا از سختی‌ها عبور کنیم. نمایش «غریبه شام» یک حرف منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای می‌زند و امیدوارم تماشاگرانی که برای تماشا آمده از کار لذت ببرند. این نمایش می‌خواهد وقایع سال ۶۱ هجری را با حوادث سال ۲۰۱۹ تطبیق بدهد.
زارعی درباره بازیگران گفت: ۳۵ بازیگر در تئاتر ایفای نقش دارند و حدود ۷۵ دقیقه است. این نمایش یک نمایش زنانه محور است و از دختران نوجوان تا خانم‌های جوان بازیگران نمایش هستند. خانم‌ها ایفاگر نقش‌های اصلی هستند. همیشه کلیشه و شعار بد نیست و در کشورهای مختلف از این موضوع استفاده می‌کنند، اگر درست شعار اجرا شود اصلاً بد نیست اما ما در تعزیه سنبل و نمادی داریم و نمی‌توانیم از آن فاصله بگیریم زیرا در هنر آیینی موسیقی ما هست و نمی‌توان چشم‌پوشی کرد.
در ادامه این نشست انوش معظمی بازیگر نمایش «غریبه شام» درباره نحوه همکاری و حضور در این پروژه گفت: در این دو دهه اخیر خیلی کم پیش‌آمده که کار فاطمی یا عاشورایی نداشته باشم ولی امسال مشکلی درباره اجرای نمایشنامه‌های کودکی که نوشتم پیش آمد و همین مرا ناراحت کرد تا اینکه کوروش زارعی پیشنهاد کار در این نمایش را به من داد و خدا را شاکرم که امسال نیز قدمی درراه عزیزکرده اهل‌بیت، امام حسین برمی‌دارم.
وی افزود: در دورخوانی های این نمایش که گروهی حرفه‌ای حضور در آن حضور دارند نمایشنامه آقای فدایی حسین خوانده شد اگر چیزی مدنظر آقای زارعی به‌عنوان کارگردان بود به کار وارد می‌کردیم. من در این نمایش دو نقش دارم، ابتدا شبیه‌خوان حضرت عباس (ع) هستم و بعد نقش شمر ابن ذی‌الجوشن را بازی می‌کنم.
کاظم نظری از دیگر بازیگران این نمایش که سال‌ها با گروه در تولید آثار نمایشی همکاری داشته گفت: نزدیک به سی سال است که با گروه تئاتر آیین همکاری دارم و در «غریبه شام» و در نقش خولی ایفای نقش می‌کنم.
نظری درخصوص اهمیت پرداختن به مسائل فرهنگی گفت: اگر ژاپن کشوری توسعه‌یافته است به این دلیل است که اول فرهنگ را توسعه می‌دهند و سپس به مسائل اقتصادی می‌پردازند. ما در حوزه سینما و تئاتر مشکلات زیادی داریم و امیدواریم مسئولان توجه بیشتری به این حوزه داشته باشند.
در بخش دیگری از این نشست زارعی درباره همایش بین‌المللی تئاتر اربعین گفت: از سال ۹۵ که مسئول مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری شدم، دغدغه اصلی من این بود که در کنار پیاده‌روی اربعین کار فرهنگی و آیینی انجام بدهیم. در سال ۹۵ با بازیگران به پیاده‌روی اربعین رفتیم و در موکب‌های ایرانی و عراقی به اجرا پرداختیم و مورد تشویق زائران قرار گرفتیم.
وی افزود: از سال گذشته آن را گسترش دادیم و تئاتر موکبی، تئاتر خیابانی، نقالی، پرده‌خوانی، مقتل خوانی و... نیز استفاده کردیم کار را گسترش دادیم. در برخی از اجراها حتی دو هزار تماشاگرهم داشتیم، ما هدفی داریم و می‌خواهیم کشورهای دیگر را دخیل کنیم، ما نمایش‌ها را با زبان فارسی و عربی اجرا می‌کردیم. سال گذشته زبان ترکی و انگلیسی را اضافه کردیم و امسال زبان اردو را هم اضافه خواهیم کرد. در دوره‌های گذشته از کشورهای عربی هم درخواست اجرا داشتیم و داریم و قرار است این همکاری بیشتر شود. این کار یک نذر فرهنگی است و کمک‌هزینه و دستمزدی به گروه‌ها نمی‌دهیم و فقط ایاب و ذهاب در عراق بر عهده مرکز هنرهای نمایشی است.
زارعی بابیان اینکه این همایش با مشارکت کمیته فرهنگی ستاد اربعین برگزار می‌شود، گفت: تا دوم مهرماه آثار ارسال می‌شود و از 18صفر و در داخل مرزهای خودمان اجراها را آغاز می‌کنیم و این همایش از 18صفر آغاز و تا روز اربعین ادامه خواهد داشت. در روز اربعین و در کربلا کار به اتمام می‌رسد؛ زمان آثار کمتر از 25 دقیقه است و سعی می‌کنیم به دلیل گستردگی مخاطبان عرب‌زبان تعداد آثار با زبان عربی بیشتر باشد.
وی افزود: امیدوارم این مشارکت‌ها به حدی برسد که میزبانی از کشورهای دیگر هم بیشتر شود. امیدوارم در این تمدن اسلامی که دیدگاه مقام معظم رهبری است پیشرفت کنیم و باید در جبهه فرهنگ و هنر پیشرفت و با کشورهای مسلمان در یک جبهه قرار بگیریم تا قدمی کوچک برای ظهور امام زمان عج برداریم. با توجه به اینکه ما می‌خواهیم مرکز زدایی کنیم امسال دبیر هنری همایش اربعین بر عهده سید شهاب‌الدین طباطبایی و آرش ساربان دبیر اجرایی از حوزه هنری مرکز خوزستان است. ستاد همایش هم در خوزستان متمرکز است و مرکز هنرهای نمایشی حوزه فقط بخش نظارت را دارد.
زارعی خاطرنشان کرد: فراخوان این همایش از دیروز از سامانه مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری در موضوعات مختلف بارگذاری شده است. در این راستا هزینه ایاب و ذهاب گروه‌ها به عهده ماست اما می‌توان گفت این کار یک نذر فرهنگی است که ما در این زمینه کمک‌هزینه‌ای را به دوستان شرکت‌کننده نمی‌دهیم.
زارعی درباره ستاد اجرایی همایش گفت: از ده روز قبل کارها و رایزنی‌ها با کشورهای عربی آغازشده و سعی داریم با زبان‌های کشورهای مختلف به اجرا برویم، سال گذشته دو اجرا به زبان انگلیسی داشتیم.
گروه حرفه‌ای در نمایش «غریبه شام» حضور دارند
در انتهای این نشست با حضور کورش زارعی، انوش معظمی و کاظم نظری از پوستر نمایش «غریبه شام» رونمایی شد.