دراماتورگی چیست؟

ام . لوئیس مک‌کی

یک دراماتورگ می تواند عضوی فعال از تیم تولید یک محصول نمایشی باشد ، خواه محصول بر اساس یک متن دست اول شکل گیرد ، خواه بر پایه یک نمایشنامه کلاسیک ، که صدها بار اجرا شده است.
همکاری دراماتورگ با نویسنده یک متن جدید ، می تواند به نویسنده کمک کند تا نمایشنامه را بهتربرای مخاطب شکل دهد و همچنین حلقه وصل وی و سایر اعضای تیم باشد . در هنگام آماده سازی یک نمایشنامه قوی و محکم ، دراماتورگ به کارگردان و طراحان کمک می کند تا بصیرتی را که باید، نسبت به نمایشنامه پیدا کنند. همچنین برای شکل گیری کاراکتر به بازیگران اطلاعات و بینش می دهد. کوتاه آنکه، دراماتورگ می تواند از بسیاری جهات به کلیه اعضا تیم کمک کند تا محصول کاملا درک شده ای اجرا کنند.
به منظور شناساندن اهمیت جایگاه دراماتورگی در تولیدات دانشگاهی ، انجمن "مدیران ادبی و دراماتورگهای آمریکا" (LMDA) ، انجمن" تئاتر آموزش عالی" ( (ATHE، و KCACTF جهت کمک به دراماتورگی دانشجویان، فعالیت می کنند. این گروهها با مشارکت یکدیگر جایزه ای را برای تصدیق فعالیت دانشجویان در این حوزه ، اهدا می کنند.
در اینجا ما به تشریح برخی فعالیت های دراماتورگها می پردازیم ، اگرچه بسیاری از نکات زیر بیشتر در "یک جهان ایده آل" قابل دستیابی هستند تا در دنیای واقعی .
یک دراماتورگ چه می کند؟ ( فهرست عناوین)
1 ) دراماتورگی محصول
الف) قبل از شروع تمرینات
ب) در حین تمرین و اجرا
2 ) دراماتورگی رسمی
الف) مدیر ادبی
ب) دراماتورگی برای موسسه ها

1) دراماتورگی محصول
دراماتورگ محصول اغلب درگیر دو مرحله کاملا مجزا می شود: مرحله قبل از شروع تمرینات و مرحله تمرینات
الف ) قبل از شروع تمرینات
دراماتورگ غالبا وظیفه "آماده سازی متن برای اجرا" را بر عهده دارد . این می تواند برای تولیدات مختلف ، معانی متفاوتی بدهد . ممکن است به معنی آماده سازی نسخه ای از یک نمایشنامه کلاسیک ، ترجمه ای از یک زبان دیگر ، آدابته کردن یک متن غیر نمایشی برای اجرای صحنه ای ، یا همکاری با نمایشنامه نویس در زمان شکل گیری یک متن جدید، باشد.
بسیاری موارد ، دراماتورگ تحقیقاتی بر روی محصول انجام می دهد که می تواند شامل به دست آوردن اطلاعاتی درباره سابقه نمایشنامه نویس ، زمان و مکان نمایشنامه نویس ، حوادث و مکان هایی که متن بدان ها اشاره دارد ، و یا سایر مسائل نمایشنامه ، باشد. این مواد برای کمک به افرادی که دست اندر کار تدارک محصول هستند، جمع آوری می شود ، تا متن را بهتر درک کنند. البته این بدان معنی نیست که سایرین وظیفه ندارند که به کنه متن بیاندیشند ، بلکه کار دراماتورگ در واقع تکمیل و توسعه کار دیگران است. بسیاری از دراماتورگها دائما حرفه خود را با عنوان "معجون مقوی دراماتورگی "، تبلیغ می کنند.
فراتر از همه اینها ، دراماتورگ می باید ابتدا خود نمایشنامه را بفهمد . او می باید نمایشنامه را به نحوی بخواند که گویی با آگاهی دست اول درباره متن و ساختارش ، نظامش ، و تسلسل در کنشش به فراشد تولید محصول قدم نهاده است. این نیازمند دانشی عمیق درباره ساختارهای درام و کنش است ، ولی آنچه تولید می شود ممکن است با تولید بعدی از همان متن کاملا متفاوت باشد. بسیاری از دراماتورگها نمودارها و نقشه هایی از تسلسل کنش ها ، فعالیت کاراکترها به تنهایی، حوادث نمایشنامه، و یا سایر عناصر نمایش، ترسیم می کنند. این ممکن است تنها یک مطالعه شخصی باشد ، و یا اینکه با همکاری کارگردان ، و یا احنمالا کل گروه صورت گیرد.
ب ) طی تمرین و اجرا
طی تمرینات ، وظیفه یک دراماتورگ اغلب این است که به محصول کمک کند تا ازچشم اندازی که برای آن تصور شده است ، عدول نکند . دراماتورگ به درک خودش از متن و از این محصول خاص می رسد. خصوصا در نمایش هایی که کارگردان می باید درگیر جزئیات تکنیکی زیادی باشد ،.بسیاری از کارگردانان در دسترس بودن یک دراماتورگ را که تمام هوش و حواسش بر روی داستان متمرکز شده باشد، مفید می دانند. دراماتورگ برای هر دو مورد حکم یک نماینده را دارد؛ الف) برای متن (یا نویسنده اش) از طریق پروردن یک تصویر درخور از آن (نکته: این به معنی "رد تفاسیر سنتی " نیست)
ج) برای تماشاچی ؛
از طریق کسب اطمینان از اینکه آنان آنچه را که نمایش در پی انجامش بوده است، درک کرده اند. دراماتورگ معمولا یادداشت هایش را تنها به کارگردان می دهد .
چنانچه یک متن جدید طی مراحل تمرین هنوز "در حال شکل گیری " باشد، به فرآیند پیشرفت آن کمک می کند و اغلب پلی است بین نویسنده و کارگردان ، تا آنچه را که یکی می خواهد بگوید ، به نحوی ترجمه می کند که آن دیگری بتواند اجرا کند. وی دانش خود از ساختار دراماتیک و نمایشنامه در دستش را به کار می گیرد تا قوی ترین فهم ممکن از پروژه اجرایی را قوت بخشد.
ممکن است یک دراماتورگ درگیر "دراماتورگی تماشاچی" نیز بشود ، که می تواند موجب تولید محصولاتی با مشارکت تماشاچیان گردد و متاثر از محفوظات آنان و احتمالا مسائل جامعه نیز باشد.

2 ) دراماتورگی رسمی
بسیاری از دراماتورگهای رسمی ( به طور مثال آنهایی که پستی با حقوق مشخص و با عنوان " دراماتورگ" دارند ، که بر روی یک محصول خاص با عنوان دراماتورگ تمرکز نمی کنند) ، مدیران ادبی محسوب می شوند. در حالی که اشتراک زیادی بین این دو حوزه وجود دارد ، این بدان معنی نیست که دراماتورگ رسمی و مدیر ادبی یک چیز هستند. این را نیز باید افزود که غالبا شخصی که هر دو نقش را ایفا می کند ، تنها یکی از این دو عنوان را یدک می کشد.
الف) مدیر ادبی
در تیمی که اختیارات نمایشنامه از جانب نویسنده بدان تفویض شده ، وظیفه اولیه مدیران ادبی ، رسیدگی به متن ( یا نظارات بر اقدامات تیم ) است. هر متنی نیازمند آن است که خوانده و معرفی شود.
مدیر ادبی ، متون توصیه شده را برای تولید به کارگردان معرفی می کند.
در تیم هایی که برنامه هایی برای "پیشرفت نمایشنامه" دارند ، مدیر ادبی بر این برنامه ها نظارت دارد. این برنامه ها می توانند شامل برگزاری کارگاه ها یا نمایشنامه خوانی در راستای کمک به نمایشنامه نویس برای شکل دهی به یک نمایشنامه جدید باشند.
ب ) دراماتورگی برای موسسه ها
یک دراماتورگ می تواند در هنگام ایفای نقش دراماتورگی موسسات، بسیاری از وظایف دراماتورگی محصول را نیز برعهده گیرد و بر اساس ادراکی از اهداف آن موسسه ، دیدگاهها، و خط مشی آن ، به همان میزان که آنها اشتیاق و حس زیبایی شناسیک بروز می دهند، بر روند کار نظارت کند.
در طول سه دهه گذشته ، نقش دراماتورگ و مدیر ادبی به همراه افزایش اهمیت نمایشنامه نویسی معاصر در آمریکا و کانادا گسترش یافته است. دراماتورگها دنیای یک نمایشنامه را در تئاترها و نهادهای نمایشنامه نویسی ، در کالج ها و دانشگاهها، بر پایه ارتباط مابین متن ، بازیگران ، و تماشاچی تشریح می کنند و برای نویسندگان فراغتی به ارمغان می آورند ، پروژه ها و برنامه هایی را تدارک می بینند و در جمع شان گفتگوهایی ایجاد می کنند.
در بوم شناسی و تحلیل فرایند "تولید محصول نمایشی " ، دراماتورگها و مدیران ادبی ، یک مسیر انتقادی میان هنرمندان و نهادها و اجتماعاتشان به وجود می آورند . آنها با سایر اعضای تیم همکاری می کنند تا دیدگاه هایشان را صیقل دهند ، بر اهدافشان متمرکز گردند و راه حلی برای عمل خلاقانه شان خواه بر روی نمایشنامه جدید و خواه کلاسیک بیابند .
دراماتورگ‌ها و مدیران ادبی به مثابه متخصصانی برای آثار دراماتیک گذشته و همچون وکیل مدافع برای نویسندگان امروز و همچنین متون آینده، خدمت می کنند . انجمن "مدیران ادبی و دراماتورگهای آمریکا" (LMDA) از طریق کارگردانها ، نویسندگان ، بازیگران ، همکاران آکادمیک و دانشجو ، دراماتورگها و مدیران ادبی را به نحوی به هم مرتبط می کند که فرهنگ و دورنمای تئاتر آمریکا و به تازگی کشورهای دیگر را به شدت متاثر می کنند.

برگردان به فارسی : مینو میرشاه ولد