گفت‌وگو با فرزاد معافی غفاری، مدیر گروه نمایش دانشگاه سوره
واقعیت این است که مراکز آموزش عالی مسئولیتی در قبال تضمین بازارکار دانشجویان ندارند. مراکز آموزش عالی فقط وظیفه آموزش را بر عهده دارند، البته می‌توانند در حین آموزش به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنند که تعداد فارغ‌التحصیلان خیلی زیاد نباشد یا در تعداد پذیرش دانشجو وقت به خرج دهند تا میزان عرضه و تقاضا یکسان باشد.
مهرداد ابوالقاسمی
حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی را باید از متولیان تئاتر کشور دانست که در زمینه هنرهای نمایشی هم فعالیت عمده‌ای دارد. دانشگاه سوره از جمله مراکز آموزش عالی است که زیر نظر حوزه هنری و سازمان تبلیغات اسلامی قرار دارد.
در حقیقت حوزه هنری را باید تنها سازمانی دانست که علاوه بر آموزش در زمینه ایجاد بازار کار هم از زیرساخت‌های لازم برخوردار است و از امکانات مطلوبی سود می‌برد اما تاکنون و به ظاهر حوزه هنری اقدامی در رابطه با جذب فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های خود نکرده است. به همین بهانه با فرزاد معافی غفاری مدیر گروه نمایش دانشگاه سوره به گفت‌وگو نشسته‌ایم که ماحصل آن در زیر می‌آید:
حوزه هنری به نوعی متولی تئاتر در کشور است و از امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری زیادی برخوردار است. در عین حال دانشگاه سوره زیرنظر حوزه هنری اداره می‌شود. اما هیچ گاه از این آموزش بهره‌برداری نمی‌شود و فارغ‌التحصیلان دانشگاه جذب بازار کار نمی‌شوند و هیچ حمایتی از آنان صورت نمی‌گیرد.
منظورتان دانشگاه سوره است؟
بله
دانشگاه سوره توسط حوزه هنری راه‌اندازی شده و از ابتدا هم یکی از مراکز آموزشی کشور و تنها مرکز آموزش عالی حوزه هنری است. اما واقعیت این است که سوره استقلال عمل داشته است و حوزه هنری هم تلاش کرده تا این استقلال را برای سوره فراهم کند. در هر صورت این استقلال در برخی سال‌ها باعث کمرنگ شدن روابط بین سوره و حوزه هنری شده که البته این مسأله مداوم و مستمر نبوده است. شاید یکی از دلایل تبعات این مسأله که شما به آن اشاره می‌کنید را باید در همین مسأله جست‌وجو کرد. حوزه هنری هم البته برای جذب نیرو شرایط خاص خود را دارد. در واقع هیچ دلیلی وجود ندارد چون دانشجویان در این مرکز آموزش دیده‌اند باید توسط این نهاد و سازمان جذب بازار کار شوند. سوره در رشته‌های دیگری هم به تربیت دانشجو می‌پردازد و در حوزه هم معاونت‌هایی چون سینمایی، نقاشی، گرافیک و... وجود دارد.
حوزه هنری در زمینه اجرای عمومی به حمایت از گروه‌های نمایشی می‌پردازد و شرایط اجرای عمومی را برای آن‌ها فراهم می‌کند. شاید دلیل اصلی تربیت این تعداد دانشجو را بتوان در این موضوع دانست، اما دانشجویان پس از فارغ‌التحصیلی به حال خود رها می‌شوند و حوزه هنری هم در زمینه فعالیت‌های نمایشی خود به کارش ادامه می‌دهد بدون آن که به دانشجویانی که توسط خود حوزه آموزش دیده‌اند، توجهی شود. تمرکز روی این روند و این سیستم یک نوع دور باطل زدن در زمینه آموزش و پرورش دانشجو و بی‌هدف بودن عملکرد دانشگاه سوره و حوزه است.
نه! به نظر من این‌گونه نیست.
ببینید در حال حاضر بازار کاری برای فارغ‌التحصیلان تئاتر وجود ندارد. در همین حال سازمانی مثل حوزه هنری که خود را متولی تئاتر می‌داند و به آموزش دانشجو می‌پردازد از فارغ‌التحصیلانش حمایت نمی‌کند. پس به چه امیدی این سازمان به آموزش می‌پردازد و چه هدفی از این سرمایه‌گذاری دارد؟
باید قضیه را این گونه نگاه کرد که حوزه هنری صرفاً متولی تئاتر نیست. درست است که یک معاونت نمایش در این سازمان وجود دارد و در این 8-7 سال اخیر این معاونت در تهران و حتی در شهرستان‌ها گسترش یافته، اما فعالیت‌های این سازمان گسترده است به همین دلیل نمی‌توان آن را متولی تئاتر دانست. اتفاقاً به نظر من حوزه هنری در زمینه حمایت از تئاتر و به خصوص تئاتر حرفه‌ای خیلی قوی نیست و امکاناتش هم چندان وسیع نیست. به نظر من باید به حوزه هنری این‌گونه نگاه کرد که حوزه هنری در حمایت از دانشجویان محدودیت دارد و خیلی دستش باز نیست. البته من هم معتقدم باید راه‌کارهایی در این زمینه اندیشیده شود. به تازگی با آقای کشن‌فلاح هم در این زمینه صحبت‌هایی داشته‌ایم و معتقدم این ارتباطات باید بیشتر شود. باید برنامه‌ریزی بیشتری صورت بگیرد تا دانشجویان ارتباطاتشان با واحد نمایش حوزه بیشتر شود. من هم مثل شما معتقدم باید روی این زمینه بیشتر کار کرد.
قطعاً این مسأله از سوی دانشجویان هم به شما منتقل شده و همواره فارغ‌التحصیلان با مشکل کمبود امکانات مواجه بوده‌اند. دانشگاه سوره تاکنون در این زمینه چه اقدامی برای حمایت از فعالیت دانشجویان کرده است؟
این مسأله به یک بحث کلی‌تری وابسته است. واقعیت این است که مراکز آموزش عالی مسئولیتی در قبال تضمین بازارکار دانشجویان ندارند. مراکز آموزش عالی فقط وظیفه آموزش را بر عهده دارند، البته می‌توانند در حین آموزش به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنند که تعداد فارغ‌التحصیلان خیلی زیاد نباشد یا در تعداد پذیرش دانشجو وقت به خرج دهند تا میزان عرضه و تقاضا یکسان باشد.
پس فایده این همه هزینه آموزش چه خواهد بود؟ برای چه در طول سال این همه دانشجو پذیرفته می‌شود؟ هزینه‌های زیادی برای آنان صورت می‌گیرد ولی بهره‌برداری لازم از این سرمایه‌گذاری نمی‌شود؟
اتفاقاً سوره سال‌هاست روی این مسأله کار کرده و به نوعی این مسأله را جزو وظایفش دانسته است. به این معنا که در حال حاضر سوره یک مرکز کاریابی راه‌اندازی کرده است. در حال حاضر هم با شهرداری، وزارت علوم، وزارت کار و... در ارتباط هستند و تلاش می‌کنند تا فارغ‌التحصیلان را به این مراکز وصل کنند. دفتر کاریابی از حدود 5-4 سال پیش آغاز به کار کرده است. در این دفتر تلاش شده تا با مراکز مختلف فرهنگی-هنری، شرکت‌ها، ادارات، آموزش و پرورش و... ارتباط برقرار شود تا برای تولیدات هنری دانشجویان سوره امکان کار فراهم شود.
بازدهی این دفتر تاکنون چقدر بوده است؟ اصلاً تاکنون بازدهی داشته است؟
بازدهی این دفتر خیلی کم بوده است. واقعیت قضیه این است که این مقوله، مقوله پیچیده‌ای است. بخشی از این وضع به توانایی فارغ‌التحصیل و دانشجو هم بستگی دارد.
به نظر می‌رسد حوزه هنری راه سخت‌تری را انتخاب کرده است. در حالی که دفتر کاریابی با استفاده از امکانات و پتانسیل‌های حوزه هنری و سوره می‌تواند مثمرثمرتر باشد تا این که حالا به فعالیت و همکاری در ادارات، سازمان‌ها و نهادها دل خوش کند. دفتر کاریابی با استفاده از امکانات سوره می‌تواند در رسیدن به هدف موفق‌تر باشد تا این که به همکاری ادارات دل خوش کند.
حرف شما کاملاً صحیح است.
دفتر کاریابی باید از داخل خود حوزه شروع کند.
بله باید ارتباط این دفتر با حوزه هنری بیشتر شود. شاید هم ارتباطی وجود داشته که من خبر ندارم.
اگر این گونه بوده حداقل باید از بیرون بازتاب فعالیت‌های آنان دیده می‌شده! به خصوص این که کار هنری کاری نیست که در خفا صورت بگیرد.
البته در گذشته هم این ارتباطات به خصوص در معاونت سینمایی سوره وجود داشته و دانشجویان زیادی با این معاونت همکاری داشته و دارند. در سال‌های قبل برنامه‌ریزی‌هایی وجود داشت و تلاش‌هایی صورت گرفت اما مستمر نبود و در سال‌های بعد هم این ارتباطات به نوعی کمرنگ شد.