تئاتر را به میان مردم شهرها و روستاها می بریم

به نظر دیگر باید به کارهای بدیع، جذاب و قابل تامل محمود عباس زاده عادت کنیم. هنرمندی که همواره در تلاش است با اجراهای غافلگیر کننده مخاطب را به وجد آورد و خیره در تردستی هایش کند.

 خیلی ها او را با بازی در طولانی‌ترین پانتومیم جهان به کارگردانی بهرام ریحانی می شناسند. نمایشی که در سال 1385 به صورت طناب‌کشی فرضی از سازمان میراث فرهنگی تهران آغاز و طی چند روز به سی و سه پل اصفهان پایتخت فرهنگی جهان اسلام متصل شد.

هرچه به مرور نامش، با رکورد شکنی بیشترین اجرای نمایش در یکروز که در22 بهمن سال 1388 و با 31 بار اجرای نمایش «سرزمین من ایران» تحقق یافت و بعد از آن اجرای نمایش «پرچم سفید» پس از صعود به قله دماوند برای اولین بار در تاریخ کشور در سال 1393، بیشتر بر سر زبان ها افتاد.

 این هنرمند تئاتر خیابانی قرار است رکورد دیگری را در کارنامه هنری اش ثبت کند و این بار « تماشاخانه سیار مستقل ایران» را راه اندازی نماید.

قرارمان با او روز 12 بهمن ماه در محوطه تئاتر شهر بود  که باد و بوران مانع از برگزاری مراسم افتتاحیه شد و قرعه به امروز 15 بهمن ماه رسید. در فاصله این ایام هرازگاهی فرصتی پیش می آمد تا با او در خصوص این حرکت ناب فرهنگی صحبت کنیم.

می گفت: تمرکز تئاتر امروز بر مخاطب خاص است و مخاطب عام زیاد از تئاتر بهره نمی برد. دوست دارم تئاتر را به دل مردم در شهرها و روستاها ببرم. به دنبال تحقق یک هدف ناب با عنوان «هنر برای همه و همه برای گسترش صلح جهانی» هستم و تمام تلاشم را برای رسیدن به آن خواهم کرد.

عباس زاده کارشناسی کارگردانی سینما دانشکده علمی کاربردی واحد 4 می خواند اما نفسش با تئاتر خیابانی است. طرح « تماشاخانه سیار مستقل ایران» را نیز اولین بار در همین دانشکده مطرح کرد و پذیرفته شد.

خودش می گوید: به واسطه عشق به تئاتر خیابانی از سال 1375 کارم را شروع کردم و اجراهای زیادی هم داشتم. اما حرکت به سمت تماشاخانه سیار یک حرکت ناب است که به لطف جناب آقای کرمی مدیرکل هنرهای نمایش از اردیبهشت 1397 یعنی دقیقا چند روز بعد از آغاز فعالیت ایشان محقق شد.

چرا می گویید اولین تئاتر سیار؟

در مقاله ای خوانده بودم که اولین بار کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در سال ۱۳۵۳ یک تریلی نمایش سیار را در آلمان تجهیز کرد و به ایران آورد تا در راستای فرهنگ احترام به محیط زیست، انتقال مفاهیم تربیتی و اخلاقی و... روستا به روستا کودکان را به تماشای نمایش دعوت کند. و آنگونه که در اخبار می توان جستجو کرد، این موضوع همچنان در کانون پرورش فکری در سطح دیگری پیگیری می شود و طرح موضوع «اولین بار» از سوی محمود برایم سوال برانگیز بود. از او پرسیدم چرا مدام تاکید دارید که برای اولین بار تئاتر سیار راه انداخته اید مگر از تئاتر رول های دیگر بی خبرید؟

گفت: ما نگفتیم اولین تماشاخانه سیار هستیم ما می گوییم اولین تماشاخانه سیار مستقل هستیم. این تماشاخانه دولتی نیست با بودجه شخصی راه افتاده است. تمام هزینه های آن، که چیزی در حدود 300 میلیون تومان می شود را خودم داده ام و هدف گذاری اش نیز خارج از ضوابط دولتی انجام می گیرد. ضمن اینکه بر خلاف تئاتر رول های دولتی ما یک پکیج شامل رادیو تئاتر، آموزش تئاتر در کارگاه‌های یکروزه، تئاتر عروسکی، فروش کتاب و ... داریم که گرچه در حال حاضر 40درصد آن آماده شده ولی به مرور گسترش می یابد.

داستان یک بسته ای تئاتری جذاب

بسته تئاتری جذابی را برای اجرا آماده کرده بودند و احساس کردم مخاطب این گزارش نیز علاقه مند است تا در خصوص این تماشاخانه سیار بیشتر بداند، پس از او خواستم تا شرحی مبسوط‌تر بر کارهایی که قرار است در این تئاتر رول انجام گیرد، بدهد.

گفت: قبل از هر چیز باید بگویم که تئاتر در کشور ما هنوز به جایگاه واقعی خود نرسیده است. حتی در تهران نیز که مملو از تماشاخانه می باشد هنوز ما با استانداردها فاصله داریم. تئاتر ما مخاطب عام ندارد و عمده تمرکزش بر مخاطب خاص است. اگر دولت هزینه هنگفت هم صرف کند باز امکان جذب مخاطب عام ندارد چون مخاطب عام به سالن نمی آید بلکه این هنرمند است که باید به سراغ او برود. از همین جاست که جایگاه تئاتر رول ها یا تئاترهای سیار محسوس می شود.

عباس زاده که در هر چند جمله ای که می گفت یک تاکید بر تاثیر تئاتر بر فرهنگسازی می کرد، ادامه داد: کشور ما یک کشور پهناور است و این امکان که در همه شهرها و روستاها سالن تئاتر داشته باشیم، فراهم نیست اما تئاتر سیار می تواند همه روزه به روستاها یا شهرهای مختلف برود، در آنجا برنامه اجرا کند و ضمن فرهنگسازی، در آموزش و سرگرمی نیز به مردم کمک کند. این موضوع در زمان های بحران مثل سیل، زلزله و ... که مردم نیاز به آرامش دارند از اهمیت بیشتری برخوردار است.

مجموعه ای سه لایه برای یک هدف متعالی

با یک دودوتا چهارتای خیلی ساده هم می شد فهمید که چه کار بزرگ و ارزشمندی از سوی محمود عباس زاده قرار است انجام گیرد اما هنوز شبه هایی داشتم که احساس می کردم برای علاقه مندان به این حوزه هم مهم باشد. بودجه و تیم اجرایی؛ دو موضوعی که خیلی از هنرمندان با دغدغه آن یا گوشه عزلت گرفتند و یا با هنر نمایش وداع کردند.

موضوع را که گفتم عباس زاده هم بر دغدغه ام صحه نهاد و گفت: من هم با این مشکل دست و پنجه نرم می کنم. باور کنید برای جمع آوری هزینه شروع هنوز هم مغروضم و امروز فقط توانسته ایم 40درصد از کار را پیش ببریم اما احساس می کنم با تلاش و کوشش و یک برنامه ریزی مدون بتوانیم اسپانسرهای خوبی جذب کنیم و نه تنها به ادامه راه بلکه به تئاتر کشور کمک کنیم. چون ما به هیچ وجه قرار نیست دولتی باشیم و از بودجه دولتی استفاده کنیم.

او در خصوص تیم های فعال در این تماشاخانه هم گفت: گروه ما از سه لایه مختلف تشکیل می شود. لایه پایینی، گروه اجرایی است که فعلا 4 نفر هستیم اما به مرور و بسته به برنامه هایی که تعریف می شود افرادی به این بخش اضافه خواهند شد.

لایه دوم گروه اتاق فکری است که هر دو هفته یکبار در دانشکده علمی کاربردی واحد 4 برگزار می شود. این تیم 11 عضو دارد و دوستان بسیار خوش ذوقی مثل حسن جعفری و حسین عیوضی ایده های مختلف به من می دهند.

و در نهایت لایه سوم، که مهمترین لایه و به نوعی بخش هدفگذاری و برنامه ریزی می باشد، شورای مشورتی متشکل از من، دکتر مجید امرایی و آقای امیرحسین شفیعی است. این دو بزرگوار هم شناخته شده و هم دلسوز تئاتر هستند و بی شک کمک شایانی به ما در مسیر موفقیت خواهند کرد.

دکتر امرایی یک روانشناس خلاق است و باور کنید در این چندسال اخیر کمک‌هایشان غیرقابل وصف بود به ویژه آنکه اجراهای ما قرار است با نگاهی ویژه به معضلات و مشکلات فرهنگی و اجتماعی هر شهر و روستا باشد و نگاه هوشمندانه ایشان بی شک تجربه و علم آنها می تواند کمک حال ما گردد.

مجید امرایی: در آینده از تئاتر رول‌های بیشتری خواهیم شنید

برنامه جذاب، هدفمند و کارشناسی شده محمود عباس زاده مرا بر آن داشت تا گفتگویی با دکتر مجید امرایی که از منظر عباس زاده یکی از مهمترین حامیان او در کنار شهرام کرمی بود، داشته باشم.

مجید امرایی مثل همیشه از مصاحبت با ما استقبال کرد و درباره شکل گیری این ایده تا به نتیجه رسیدن آن گفت: پس از طرح موضوع تماشاخانه سیار توسط عباس زاده، آقای کرمی از من و امیرحسین شفیعی خواست تا تحت عنوان شورای برنامه ریزی با ایشان همکاری کنیم. من از این طرح استقبال کردم.کار بسیار جذابی است. قرار است این تماشاخانه سیار که ظرفیت یک سالن متحرک را دارد، به مناطق محروم و روستاها برود و علاوه بر اجرای نمایش های کوچک مثل خیمه شب بازی و تئاترعروسکی و ... ، گریم کودکان، فروش کتاب و ...،  آموزش‌های مختلف تئاتری مثل عروسک سازی و تئاتر را داشته باشد.

امرایی با اشاره به اینکه قرار است در آینده تعدادخودروهای تئاتر سیار بیشتر شوند، افزود: در این طرح تاکید ما بر این است که تئاتر را به دل مردم ببریم و برنامه ریزی خاصی برای مناطق محروم و روستاها خواهیم داشت.

او در ادامه با تاکید بر اینکه هنوز خودروی تئاتر سیار به طور کامل شکل نگرفته است، گفت: بخش به بخش جلو می رویم تا تئاتر سیار آنگونه که برنامه ریزی کرده ایم کامل شود.

خاطرنشان می گردد آیین افتتاح اولین تماشاخانه سیار مستقل ایران امروز ساعت 15 با حضور شهرام کردمی مدیرکل هنرهای نمایشی برگزار می شود و پس از آن محمود عباس زاده قرار است جهت اجرای برنامه به منطاق سیل زده سیستان و بلوچستان برود.