ضرورت نگاه نوی اقتصادی به هنر

این روزها، انسانِ آزموده به آزمون دشوارتری مبتلاست. رنجی که به عتاب طبیعت، متولد شده است و ضحاک‌وار جز به زجر و زحمتِ انسان، رضا نمی‌دهد. ایلغار ناباوری است که می‌خروشد و می‌خراشد و در این معرکه‌ی نابرابر جز دانایی، دوا و درمانی نیست.
چه بسیار که در کمین کرونا از اسب افتادیم اما دل خوش داشتیم که در سایه و سپر سربازان سلامت، از اصل نخواهیم افتاد. آموزگارانی رئوف که به نجاتِ دیگری، از پا و نفس افتادند اما کوتاه نیامدند از عافیت و صحت مردمان، بال به بال خویش سلامت جویِ هم‌نوعان شدند و خورشیدوار، بیداری و هوشیاری را در تاریکی و ترس مژده دادند و الهام‌بخش شدند. هنرمندان نیز مسئولانه، از جمله رهنوردانی شدند که سنگ سختی‌ها و صعوبت این میدان را به گهر هنر و به بضاعت خویش از پیش پایِ خلق برچیدند و به سخاوت، سفره‌ی سعی گشودند تا در اوقاتِ دور باش‌ها و ایام اجتناب، ارزش افزوده‌ای در جنب مراقبت‌ها و مراعات شهروندان بیافرینند.  به روشنایِ هنر بایدهای بهداشتی و باورهای پزشکی ترویج شد و مجاهدان هنر با نقل مکان از صحنه‌ها و استیج‌ها و سینماها و گالری‌ها به قابِ شبکه‌ها و رسانه‌های بر خط، نشاط مردم را در مقام یک فریضه بجای آوردند.
هنرمندان همه‌ی اندوخته‌ها‌ی خود را خرج خلوت ماندنِ خیابان‌ها و تاب‌آوری خانه‌نشینان کردند و چه وقت‌ها که سکوت هولناک کوچه‌ای و محله‌ای به نغمه و نوایی با امیدواری به حرف می‌آمد و شادمانی جمعی مردمان در پنجره‌ها مرهمی بر دردهای دوری می شد. صحنه‌هایِ سلیمی به خلاقیت خلق شد که دست و دل اهالی هنر، سرگرم دوخت و دوز ماسک و تدارک مایحتاج مراقبت و مراعات مردم گردید. رسانه‌های مجازی زادگاهِ تولیداتی شد که مقصدِ رقابت خویش را خدمت و خوش احوالی مردم رقم زده بودند. همتی سزاوار که مصداقِ چراغِ خانه خویش را خرجِ همسایه کردن شد.
هنرمندان، هیچ در این هجوم کم نگذاشتند و در آرزوی التیام آلام، خم به ابرو نیاوردند، جماعتی جانباز که خود از زیان دیدگان جدی و متضررانِ مظلومِ قرنطینه‌ی به ناگزیر بودند. از کرنای کرونا، آوای ناپایداری معیشت و ناگواری وضعیت حمایتی هنرمندان برخاست و فقدان شمولیت قوانین کار در تعریف مشاغل هنری و گزاره‌های غرامت‌بخشِ تأمین اجتماعی و برخورداری از بیمه بیکاری را، مکرراً یادآوری کرد. خاصه در این سال‌ها که رغبت و التفات مردمی به هنر موجب رشد چشمگیر و فراوانی هنرمندان شده و فعالیت این جامعه شریف حتماً نیازمند وجود قوانین مناسب و مقررات کارآمد و رفتارهای جمعی سامان یافته است از گفتگوهای برآمده از احترام و خرد تا تعامل و تفاهم با تمام دستگاه‌هایی که در این عرصه نقش دارند. دستگاه‌هایی که به معاضدت می‌توانند با تمرکز اداری، تجمیع نظارتی و تصدی قاعده‌مند و روش‌های تخصصی بر توان هنر و هنرمندان بیافزایند. دو دیگر آنکه در طول چند دهه و رشد شمار هنرمندان الگوهای اقتصادی نو و به روز و متناسب با مقتضیات زمان و مکان شکل نگرفته‌اند و محدودیت راه‌های تحصیل درآمد (که در بسیاری موارد حداقلی است) در چنین دشواری‌ها، به شدت آسیب‌پذیر است و از تاب‌آوری اهل هنر می‌کاهد. موضوع روشنی است که هنر ضرورت است نه تجمل و حاصل آن چندان متنوع و مؤثر که می‌باید سازمان‌ها و سامان‌ها در مطالعه و تمهید آن عزمی جزم داشته باشند و نهایتاً آنکه کرونا (ویا هر مهاجم دیگری) فریاد فضیلت هنرمندانی است که از دستگاه‌ها و ساختارهای مختلف که قدر و قیمت هنر و لزوم و ضرورتش را می‌شناسند با التفات ویژه، خود را در خوش احوالی هنر و هنرمندان سهیم گردانند. چرا که در شرایط فعلی تمامی اعتبارات سالانه‌ی حوزه‌ی تخصصی هنر رافع خسارات پایه‌ای نخواهد بود.
اینک مجال مغتنمی است که به ستایش مشارکت جوانمردانه‌ی هنرمندان و مواجهه خلاق و اثربخش با بلای بنیادافکن این بیماری، مسئولان و هنرمندان درکنار یکدیگر و با تعاملی سازنده مسائل پیش‌گفته را با روحیه‌ی سازندگی و اخلاق‌مداری در دو مسیر کوتاه‌مدت و بلندمدت به مقصدی شایسته رسانند.