کاتالوگ جامع نمایش‌های آیینی و سنتی آماده می شود
دکتر ناصربخت در تشریح برنامه‌های سال جاری به ثبت و ضبط نقالی مرشد ترابی برای استفاده در کار آموزشی اشاره کرد و توضیح داد:«روش کار مرشد ترابی از این طریق ثبت و ضبط می‌شود تا اصول ایشان به قواعد نقالی تبدیل شده و در آینده در آموزش آکادمیک مورد استفاده قرار گیرد. طبق برنامه ۱۰۰ ساعت اجرای نقالی مرشد ترابی ضبط می‌شود. این منبع برای تمامی افراد در خارج و داخل کشور می‌تواند منبع استخراج اسلوب و معرف نقالی ایران باشد.» وی تصریح کرد:«نقالی پایه تمام نمایش‌های سنتی ایرانی است و این پروژه بلافاصله با تامین بودجه آن عملی می‌شود.» وی در خصوص دیگر کارگاه‌های آموزشی نیز گفت:«علاوه بر کارگاه آموزشی این دفتر که از سال‌ها پیش با همت داوود فتحعلی‌بیگی در حال برگزاری است، یک کارگاه آموزش نقالی برای جوان‌ها طراحی کرده‌ایم که از ترم زمستان و از طریق فراخوان عمومی برگزار می‌شود. شاید برگزاری این کارگاه زمینه‌ای برای ایجاد مدرسه نقالی در ایران باشد.»
زهرا شایان‌فر:
دکتر محمدحسین ناصربخت و داوود فتحعلی‌بیگی برنامه‌های دفتر نمایش‌های آئینی ـ سنتی در سال جاری را با رویکرد آموزشی تشریح کردند.
به گزارش سایت ایران تئاتر، در این جلسه که صبح امروز در سالن کنفرانس مجموعه تئاترشهر تشکیل شد، داوود فتحعلی‌بیگی گفت:«به جهت اجرای نمایش‌های آئینی ـ سنتی و این که آیا نمایش سنتی داریم یا نه در شرایط شکننده‌ای به سر می‌بریم. اغلب اساتید این گونه‌های نمایشی بدون تربیت شاگرد از دست رفته‌اند یا در مرز کهولت قرار دارند. از این رو ضرورت تشکیل کارگاه‌های آموزشی احساس می‌شد. اجرای آثار گرچه نشان از رشد تئاتر سنتی دارد، اما همواره به دلیل بدعت در معرض خطر نابودی است. دفتر نمایش‌های سنتی از دو سال پیش پیشنهاد برگزاری این کارگاه‌ها را ارائه کرده بود، اما امکاناتی می‌خواست که تا به امروز فراهم نشده بود. خوشبختانه در جلسه اخیر با حسین پارسایی اعلام شد که شرایط برای این فعالیت فراهم شده و می‌توان آن را عملی کرد.»
دکتر ناصربخت نیز در تشریح برنامه‌های سال جاری به ثبت و ضبط نقالی مرشد ترابی برای استفاده در کار آموزشی اشاره کرد و توضیح داد:«روش کار مرشد ترابی از این طریق ثبت و ضبط می‌شود تا اصول ایشان به قواعد نقالی تبدیل شده و در آینده در آموزش آکادمیک مورد استفاده قرار گیرد. طبق برنامه 100 ساعت اجرای نقالی مرشد ترابی ضبط می‌شود. این منبع برای تمامی افراد در خارج و داخل کشور می‌تواند منبع استخراج اسلوب و معرف نقالی ایران باشد.»
وی تصریح کرد:«نقالی پایه تمام نمایش‌های سنتی ایرانی است و این پروژه بلافاصله با تامین بودجه آن عملی می‌شود.»
وی در خصوص دیگر کارگاه‌های آموزشی نیز گفت:«علاوه بر کارگاه آموزشی این دفتر که از سال‌ها پیش با همت داوود فتحعلی‌بیگی در حال برگزاری است، یک کارگاه آموزش نقالی برای جوان‌ها طراحی کرده‌ایم که از ترم زمستان و از طریق فراخوان عمومی برگزار می‌شود. شاید برگزاری این کارگاه زمینه‌ای برای ایجاد مدرسه نقالی در ایران باشد.»
وی از برپایی دو کارگاه"آواز" و"قراردادهای اجرایی تعزیه" در رابطه با هنر شبیه‌خوانی خبر داده و توضیح داد:«کارگاه"آواز" توسط استاد حاتم عسگری که با روش نکیسا آشنایی دارد، برگزار می‌شود. این دوره نیز ار طریق فراخوان و همراه با یک امتحان عملی شکل می‌گیرد. ورک‌شاپ"قراردادهای اجرایی تعزیه" نیز با استفاده از اساتید پیشکسوت تعزیه و با روش سینه به سینه(استاد ـ شاگردی) تشکیل می‌شود. شرکت کنندگان در این کلاس نیز باید با تعزیه آشنایی زمینه‌ای داشته باشند. سعی ما بر این است که کلاس‌های یاد شده در پاییز برگزار شود.»
وی هدف این دو ورک‌شاپ را رسیدن به یک گروه جوان آموزش دیده در هنر تعزیه عنوان کرد.
دبیر چهاردهمین جشنواره نمایش‌های آئینی ـ سنتی با اشاره به اولویت‌های این جشنواره که با توجه به متون کهن به خصوص مثنوی مولانا، شاهنامه فردوسی و هزار و یک شب عنوان شده به شکل گیری کارگاه آموزشی"تخت حوضی" پرداخته و گفت:«این کارگاه آموزشی بر مبنای قصص هزار و یک شب کار خواهد کرد و نتیجه آن در جشنواره چهاردهم دیده می‌شود.»
حمایت از پایان‌نامه‌های دانشگاهی
دکتر ناصربخت در ادامه به حمایت از پایان‌نامه‌های دانشگاهی مرتبط با نمایش‌های آئینی ـ سنتی اشاره کرده و توضیح داد:«در راستای سیاست تقویت رویکرد پژوهشی به نمایش آئینی ـ سنتی، این قول را از مدیرکل هنرهای نمایشی گرفته‌ایم که پایان‌نامه‌های مرتبط با این حوزه مورد حمایت مادی و معنوی قرار گیرند. این حمایت شامل مشاوره دفتر نمایش‌های آئینی ـ سنتی می‌شود.»
تهیه کاتالوگ جامع نمایش‌های آئینی ـ سنتی
وی تهیه مقدمات کاتالوگ جامع نمایش‌های آئینی ـ سنتی را یکی دیگر از برنامه‌های دفتر عنوان کرد که به منظور معرفی این گونه هنر ایرانی در مجامع بین‌المللی و داخلی شکل خواهد گرفت.
برنامه‌های هفتگی در سنگلج
داوود فتحعلی‌بیگی نیز با اشاره به اجرایی شدن برنامه‌های هفتگی دفتر از سه هفته آینده و همزمان با ماه مبارک رمضان در تالار سنگلج گفت:«اجرای ترنا بازی، دعوت از پیشکسوتان هنرهای سنتی، نقالی و پرده‌خوانی و... از جمله برنامه‌هایی است که در این برنامه هفتگی پیش‌بینی شده است. در این برنامه تالار سنگلج عملاً پاتوق هنرمندان و علاقه‌مندان به نمایش‌های آئینی ـ سنتی می‌شود.»
وی رویکرد آینده دفتر را فراهم کردن امکانات اجرا، مکان ثابت برای اجرای انواع نمایش‌های سنتی و تعزیه عنوان کرد.
در ادامه این نشست سوالات مطرح شده از سوی خبرنگاران درخصوص ثبت ملی و جهانی تعزیه، مکان ثابت برای اجرای تعزیه، استفاده از فضای تالار محراب، بازسازی تئاترهای نصر و پارس، محل دفتر انجمن تعزیه ایران پاسخ داده شده و دکتر ناصربخت درباره ثبت تعزیه توضیح داد:«مسئول پرونده ثبت جهانی لاله تقیان است. پس از اصلاحات مرحله اول آماده شدن این پرونده، منتظر اعلام ضوابط جدید ثبت در یونسکو هستیم. امیدواریم تا پایان امسال به ما برسد تا پرونده را براساس آن تکمیل کنیم. شناسایی گروه‌های تعزیه و کوتاه کردن فیلم آن انجام شده و منظور از این تکمیل موارد احتمالی جدید در این ضوابط است. یکی از اقدامات اولیه ثبت ملی تعزیه است که از طریق معاونت هنری و طی مکاتباتی که با مهندس مشایی انجام شده در حال پیگیری است. گفته شده که پس از پرونده نوروز به تعزیه خواهند پرداخت. آمادگی داریم که هر نوع سندی که بخواهند ارائه کنیم.»
داوود فتحعلی‌بیگی نیز در خصوص مکان ثابت برای اجرای تعزیه گفت:«امروز به اتفاق اعضای انجمن تعزیه ایرانیان با دکتر سرسنگی جلسه‌ای داریم. انشاءالله گشایشی شود. اگر چنین مکانی برای اجرای تعزیه داشته باشیم، می‌توانیم حداقل 35 تعزیه برای روزهای سال به اجرا بگذاریم. شهرداری در حال ساخت مکانی در خیابان شریعتی است که امیدوارم به نتیجه برسد.»
ناصربخت درباره استفاده از تکیه ساخته شده در تالار محراب نیز گفت:«این فضا هنوز تکمیل نشده، اما در صورتی که دست یاری به سوی ما دراز کنند، می‌پذیریم به خصوص آن که این تالار در گذشته نیز پایگاه تعزیه بوده است.»
وی درباره تئاترهای نصر و پارس ضمن تاکید بر این که باید درباره آن از مسئولان بازسازی سوال کرد، گفت:«این تالارها به عنوان بخشی از تاریخ تئاتر برای ما اهمیت دارد. قرار بود سه کار از جشنواره در آن‌ها اجرا شوند، اما به دلیل آماده نبودن سرویس‌های بهداشتی و مسائل رفاهی گروه اجرایی از آن منصرف شدیم.»
فتحعلی‌بیگی نیز ضمن اشاره به مالکیت این تالارها گفت:«در زمان مصادره باید این تالارها را به ارشاد تحویل می‌دادند. اکنون نیز با تجاری شدن منطقه به آن‌ها به عنوان گنج نگاه می‌شود. مطمئن باشید اگر ثبت میراث فرهنگی نمی‌شد تاکنون پاساژ شده بودند.»
وی اقدامات دفتر نمایش‌های آئینی ـ سنتی در 25 ساله اخیر را براساس جوشش‌های فردی و عِرق ملی عنوان کرده و نبودن بودجه مشخص و سازمانی با وظیفه مشخص را از جمله دلایل کندی حرکت در این گونه نمایشی دانست.»
در بخش پایانی این نشست اقداماتی چون ارتباط با انجمن تئاتر دانشگاهی ایران و خانه ئتاتر دانشگاهی، ارتباط با هنرمندان برای تولید نمایش و اجراهای آئینی ـ سنتی در رابطه با جشنواره چهاردهم مورد اشاره قرار گرفت.
دکتر ناصربخت برگزاری همایش پژوهشی تئاتر آئینی ـ سنتی در سراسر کشور را یکی دیگر از این برنامه‌ها معرفی کرد و افزود:«این سمینار همزمان با جشنواره‌های منطقه‌ای تئاتر در پنج منطقه کشور برگزار می‌شود. فراخوان آن نیز از طریق سایت ایران تئاتر قابل دسترسی است.»