در حال بارگذاری ...
گزارش ایران تئاتر از اجرای موفق طرح «من، تو، ما/ تئاتر، زندگی، کرونا»

سلام امیدوارکننده مخاطب عام به تئاتر

در ایامی که اکثر صاحب نظران و کارشناسان حوزه تئاتر از حضور مخاطبان خاص در تماشاخانه ها در دوران پساکرونایی ابراز نگرانی کرده اند، مخاطب عام سلام امیدوار کننده ای به تئاتر خیابانی داد.

به گزارش ایران تئاتر آغاز اجراهای تئاتر خیابانی با شعار «من، تو، ما تئاتر، زندگی، کرونا» در تهران و استان های دیگر، پایانی بر تعطیلی تئاتر به دلیل شیوع ویروس کرونا بود.

تعطیلی تئاتر، به چهارمین ماه خود نزدیک می شود و همچنان این دغدغه که دوران بعد از کرونا، هنرمندان تئاتر چگونه می توانند مخاطبان خاص و حرفه ایشان را مجدد به سالن ها بکشانند، ویژه ترین و نگران کننده ترین موضوعی است که این روزها در میان اهالی این هنر دهان به دهان می چرخد و همگان در کنار انتظار باز شدن تماشاخانه ها، در انتظار چالش بزرگتری به نام حضور مجدد مخاطبان در سالن ها هستند.

این دل نگرانی در حالی رخ می دهد، که تئاتر خیابانی به عنوان اصیل ترین و ماناترین تئاتر در ایران نشان داد که به هیچ عنوان با این دغدغه روبرو نیست و تئاتر حداقل در بحث فرهنگسازی –نه خلق درآمد- می تواند امیدوارانه فعالیتش را آغاز کند.

 

«من، تو، ما/ تئاتر، زندگی، کرونا»

20 خردادماه بود که سامان خلیلیان مدیر دفتر تئاتر خیابانی اداره‌کل هنرهای نمایشی خبر از روشن شدن چراغ تئاتر با برگزاری برنامه «من، تو، ما/ تئاتر، زندگی، کرونا» با مشارکت 2 گروه نمایشی خبر داد.

برنامه ای که از 21 خردادماه آغاز شد و طی آن هنرمندان استان های تهران(12 روه نمایشی)، کرمان (۳ گروه در شهرهای کرمان، سیرجان و رفسنجانِ)، قزوین ( ۶ گروه در شهرهای قزوین، شهر الوند و تاکستان)، گیلان ( ۷ گروه در شهرهای رشت، لاهیجان و آستانه اشرفیه) و کرمانشاه (۴ گروه) با حفظ پروتکل های بهداشتی و پیشگیرانه فضای مسرت بخش و شاد برای مخاطبان ایجاد کردند.

در آن برهه خیلی ها از جمله برخی رسانه ها، با ابراز نگرانی از برگزاری پویش تئاتر خیابانی ، آن را مغایر با پروتکل های بهداشتی عنوان کردند اما خیلی زود فهمیدند که این پویش نه تنها با حفظ قواعد پیشگیرانه در مسیر مقابله با کرونا گام بر می دارد، بلکه با ایجاد و نشاط در جامعه، نقش بسزایی در ارتقای روحیه مردم داشت. به همین دلیل بود که این پویش با استقبال بی نظیر مردم روبرو شد و حتی منتقدان نیز در یک فرآیند چند روزه زبان تحسین گشودند.

سامان خلیلیان رئیس دفتر تئاتر خیابانی و بانی اصلی اجرای این پویش، با ابراز خشنودی از این اجراها گفت: در این پویش 50نمایش در تهران، 70 نمایش در گیلان، 30 نمایش در قزوین، 30 نمایش در کرمان و بالغ 350 نمایش یک و نیم دقیقه ای در کرمانشاه در 10 برگزار شد و شاهد استقبال بی نظیری از سوی مردم بودیم.

وی با تاکید بر اینکه در آغاز پویش، انتظار چنین حضوری از مردم را نداشتیم، تصریح کرد: این پویش نشان داد که تئاتر هم در بحث آگاهسازی ئ آموزش و هم در بحث ارتقای روحیه و امید در بین مردم نقش دارد و اعتقاد دارم که با ادامه آن در سایر شهرهای کشور، علاوه بر حمایت از هنرمندان، می توانیم گام های بسیار خوبی در آموزش، ایجاد شور و نشاط و اطلاع رسانی برداریم.

خلیلیان با ابراز نگرانی از وضعیت تئاتر صحنه ای، تصریح کرد: تئاتر صحنه ای و تماشاخانه ها، وضعیت نامعلومی دارند انشالله اتفاقات خوبی در آن حوزه بیفتد، و در کنار آن امیدوارم مسئولان توجه بیشتری به تئاتر خیابانی داشته باشند چون اگر می خواهیم تئاتر در دل مردم باشد استمرار تئاتر خیابانی ضروری است.

 

شروع هنرمندانه با ایده های خلاق

4 ماه تعطیلی تئاتر در کنار ویژگی های منفی و صدمات مستمر، یه امتیاز مثبت داشت و آن ایده های خلاقانه ای بود که ماحصل آن در پویش «من، تو، ما/ تئاتر، زندگی، کرونا» نمود بسیار بی نظیری داشت.

محمد هادی عطایی که با نمایش «آن‌چه در آیینه می‌بینید از یک خبرنگار به شما نزدیک‌تَر است» در این پویش حضور دارد، دراین‌باره معتقد است: به نظرم با توجه به تعطیلی ناخواسته تئاتر به واسطه شیوع کورنا باید یک جورهایی مردم را باید به دیدن تئاتر ترغیب کنیم و اعتقاد دارم در این شرایط تئاتر خیابانی و محیطی می تواند چنین کاری را انجام بدهد.

وی افزود: باید به تدریج، تردید و احتیاط غیر ضروری مردم را برای حضور در سالن های نمایشی از بین برد. اقدام دفتر تئاتر خیابانی مبنی بر شکل گیری چنین طرحی با حمایت مدیر کل هنرهای نمایشی بسیار درست و ارزنده است.

پویا امامی که با نمایش خیابانی «زندگی با طعم محبت» در پویش «من، تو، ما/ تئاتر، زندگی، کرونا» حاضر است، در این خصوص می گوید: تئاتر خیابانی به واسطه ماهیتش ارتباط نزدیکی و بدون واسطه ای با مخاطب دارد و به نوعی جزو زندگی مردم است و مردم برشی از زندگی خودشان را در این گونه تئاتری می بینند و با توجه به رعایت درست پرتکل های بهداشتی طرح توانسته موفق عمل کند.

وی در خصوص علت استقبال از نمایش، افزود: با توجه به تجربه ای که از اجرای نمایش های خیابانی دارم تلاش داشتم تا با فضاسازی های مناسب پیام های آموزشی مورد نظر را نیز انتقال دهم. در این نمایش نیز شیوه اجرا را مبتنی بر ساختار کمدی و فانتزی قرار دادم و سعی کردم  با خلق لحظاتی جذاب و خلق موقعیت های کمدی پیام و مفاهیم مدنظر خود را به مخاطب القا کنم.

شهاب راحله دیگر کارگردان حاضر در این پویش اجرای کارهای نمایشی با تم شاد و سرگرم کننده و انتقال مفاهیم از این طریق را از دلایل اصلی جلب نظر مخاطب این پویش دانست.

کارگردان نمایش «کارگران مشغول کار هستند» در خصوص دلایل استقبال مخاطبان این پویش گفت: در این شرایط که روحیه ها بهم ریخته و مردم خسته اند، تلاش ها به این سمت بود که اجراها با تم شاد و سرگرم کننده باشند تا در این شرایط لبخندی بر لب مخاطب ایجاد شود و عبوسی و تلخ‌کامی را کم کند. این روزها تئاتر شهر دوباره شاهد قلب تپنده تئاتر و حضور مردم در اطرافش بود. مردمی که با اشتیاق بعد از ظهرها به دیدن تئاتر می آمدند؛ به نظر می رسد اجرای این نمایش های خیابانی دوباره خون تازه ای به رگ ها تئاتر جاری می کند.

امیرحسین انصافی کارگردان در مضمون نمایش کووید18 نیز نگاه قابل قبولی به موضوع دارد. وی در این خصوص می گوید:  تئاتر چون در محیط باز اجرا می شود، به هیچ عنوان خطری برای تماشاچی ندارد. . تئاتر خیابانی به واسطه ماهیت مردمی بودنش نقش بسیار مهمی در توجه دوباره مردم به تئاتر دارد. ما در بخش صحنه‌ای تئاتر باید برای از سرگیری اجراها به ایمن سازی محیط و استفاده از یک تهویه مناسب و استاندارد بپردازیم.

 

نمره قبولی تئاتری ها از مردم

در کنار فاکتورهایی که هنرمندان به عنوان عوامل شروع زنگ تئاتر با تئاتر خیابانی مطرح کردند، مردم هم از این اقدام اداره هنرهای نمایشی خرسند بودند. این را می شد از استقبال بی نظیر مردم دید و از گفت و گوهای آنها شنید.

خودش را سعید رضایی و دانشجو معرفی می کند. روی صندلی های جلو سکو نشسته و محو در اجراهاست.

از او پرسیدم. تئاتری هستی؟

گفت: تئاتر دوست دارم. مخصوصا تئاترهایی که در محوطه تئاتر شهر برگزار می شود را دنبال می کنم. کم هستند اما ما را سرگرم می کنند.

پرسیدم: چرا فقط تئاترهای جلوی تئاتر شهر؟

گفت: راحت ترم. هزینه نمی خواهد. زمانش کمتر است. هر موقع دلم بخواهد می آیم و دلم نخواست می روم. به نظر من فقط افراد خاص می روند بلیط می خرند و تئاتر می بینند. برای مردم عادی باید تئاتری ها در جمع مردم بیایند. مردم تئاتر دوست دارند به همین دلیل هم هست که با وجود کرونا تماشاگر برای دیدن تئاتر می آید اما مشکل این است که تئاتر برای افراد خاص است.

گفتم: اتفاقا این طرح «من تو ما؛ تئاتر زندگی کرونا» با تاکید بر مردم طراحی شده و هنوز سالن های تئاتر باز نشده اند. هدف هنرمندان تئاتر هم مردم هستند.

گفت: ای کاش دولت بودجه ای می داد تا همیشه تئاتر برای مردم بود. مردم به ویژه در شهرهای بزرگ از نظر فکری خسته اند. واقعا قدرت فکر کردن ندارد و تئاتر هم در سرگرم کردن و هم در فرهنگسازی خیلی به جامعه کمک می کند. باید روی آن فکر کرد.

سعید درست می گفت. تئاتر باید رایگان در اختیار مردم قرار گیرد تا هنرمند بتواند با کمترین دغدغه مالی، بهترین شیوه را برای فرهنگسازی در جامعه بکار گیرد. موضوعی که نیاز به حمایت بیش از پیش دولت دارد.

در حین صحبت با سعید، خانم مسنی صندلی کناری ام را برداشت تا به سمت سایه برود. نظرم را به خودش جلب کرد.

پرسیدم: برای دیدن تئاتر آمده اید.

گفن: «نه مادر. آمده بودم خرید کنم خسته شدم. دیدم اینجا برنامه دارند گفتم هم خستگی در کنم و هم برنامه را ببینم»

پرسیدم: تا حالا تئاتر دیده اید.

گفت: «تعزیه تا دلت بخواهد دیده ام. الانم داشتم این سیاه بازی را می دیدم. نمی دونستم نمایش گذاشتن وگرنه زودتر می آمدم. با این کرونا تو خونه پوسیدیم».

گفتم: نظرتان چه بود. هنرمندان تئاتر توانستند نظرتان را جلب کنند...

گفت: «واقعیت به اندازه سه ماهی که می ترسیدم خندیم. حرف ها و ترس ها و مشکلات ما با کرونا را یکی یکی گفتند. ای کاش همیشگی بود. خیلی خوب بود»

رضا دستفروش کنارگذر تئاتر شهر است. آنقدر جذب نمایش ها بود که هر خریداری باید دو سه دفعه صدایش می کرد تا جوابش را بدهد.

کنارش رفتم و گفتم: چند ساله که اینجا کار می کنید؟

گفت: چند سالی هست. با بچه ها بساط لباس داریم.

با خنده گفتم، لباس می فروشی یا تئاتر نگاه می کنی؟

خندید و گفت: سالی یکی دوبار تئاتری ها جمع می شوند اینجا تئاتر کار می کنند ما هم نگاه می کنیم.

پرسیدم: تئاتر شروع شده خوشحالی یا ناراحت؟

گفت: مشکلاتی برای ما داره اما خوبه. بالاخره ما هم چند دقیقه ای تئاتر نگاه می کنیم خستگی مون در می ره. مردمم دوست دارن. وقتی تئاتر اجرا می شه خیلی ها جمع می شن و نگاه می کنن. ای کاش همیشگی بود یا حداقل ماهی چندبار تئاتر داشتیم.

از رضا جدا شدم و به سمت دو خانمی که در حال گرفتن سلفی بودند رفتنم.

پرسیدم: شروع تئاتر، کرونا و عکس سلفی؛ موضوع قشنگی میشه؟

یکی از آنها خندید و گفت: بله واقعا. فکر نمی کردیم هنرمندان در این وضعیت کرونا از خانه بیرون بیابند و تئاتر اجرا کنند. کار سختیه واقعا. دستشون درد نکنه.

گفتم: با این وضعیت استقبال مردم را چطور دید؟

گفت: مردم خیلی در این چندماه خسته شده اند و هیچ سرگرمی ندارند. مسافرت ها که اکثر لغو شده و میهمانی ها هم که با سختی انجام می شود. به هرحال یک کار مفید همین برگزاری تئاتر هست که هم باعث می شه مردم با هدف از خانه خارج شوند و هم چند ساعتی خوش بگذرانند. باید از همکاران تئاتری برای این اجراها تشکر کرد.

 

حرف آخر

هنرمندان تئاتر دوران سختی را گذراندند و این روزها برای آنها نگران کننده است.این هنرمندان وظیفه خود را کاملا می شناسند، برایش تلاش کرده، آموزش دیده و تجربه کسب کرده اند.آنها آموخته اند به بهترین نحو بر صحنه حاضر شوند، به بهترین نحوه مخاطب را با خود همراه سازند و به بهترین نحو فرهنگسازی کنند.

اما بپذیریم نباید توقع داشته باشیم به جای تمرکز بر اهداف والای خود، به ریز فاکتورهایی همچون درآمدزایی متمرکز شود.این روزها نیاز است که حامیان تئاتر، تهیه کنندگان، شرکت ها و کارخانه ها و ... به کمک تئاتر بیایند. چه ایراد دارد که سالن های نمایشی به یاد «تکیه دولت ها» مملو از مخاطب عام شود.

برای دوران پساکرونای تئاتر فکر کنیم.

 

گزارش ازعلی رحیمی

 




مطالب مرتبط

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان مطرح کرد:

راهیان نور در امتداد فرهنگ و گنجینه غنی دفاع مقدس قرار دارد
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان مطرح کرد:

راهیان نور در امتداد فرهنگ و گنجینه غنی دفاع مقدس قرار دارد

مجید منادی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان در آیین رونمایی از پوستر ششمین همایش ملی تئاتر خیابانی راهیان نور، این رویداد را در امتداد فرهنگ و گنجینه غنی دفاع مقدس دانست و ابراز امیدواری کرد مردم خوزستان علاوه بر میزبانی، از این بستر عظیم فرهنگی در زمینه مسائل اعتقادی و ...

|

در گفت‌وگو با کارگردان راه‌یافته به بخش خیابانی جشنواره تئاتر فجر مطرح شد

مرور پیامدهای فردی و اجتماعی زندگی معلولان در «روز تولد من»
در گفت‌وگو با کارگردان راه‌یافته به بخش خیابانی جشنواره تئاتر فجر مطرح شد

مرور پیامدهای فردی و اجتماعی زندگی معلولان در «روز تولد من»

صادق حسین‌زاده، کارگردان نمایش خیابانی «روز تولد من»، این اثر را در ژانر اجتماعی و روایتی از پیامدهای فردی و اجتماعی معلولان دانست.

|

گفت‌و‌گو با عضو هیئت انتخاب بخش مسابقه تئاتر خیابانی جشنواره تئاتر فجر

اصغر خلیلی: جشنواره فجر، ویترین تئاتر کشور است
گفت‌و‌گو با عضو هیئت انتخاب بخش مسابقه تئاتر خیابانی جشنواره تئاتر فجر

اصغر خلیلی: جشنواره فجر، ویترین تئاتر کشور است

عضو هیئت انتخاب بخش مسابقه تئاتر خیابانی چهل‌ودومین جشنواره تئاتر فجر درباره اهمیت این رویداد گفت این جشنواره از ابتدای شکل‌گیری، ویترین تئاتر کشور بوده و همواره جریان‌سازی کرده است.

|

گفت‌وگو با داور بخش خیابانی راه ابریشم (سمنان)

رحمان هوشیاری: تئاتر خیابانی نیازمند طرح و ایده جدید است
گفت‌وگو با داور بخش خیابانی راه ابریشم (سمنان)

رحمان هوشیاری: تئاتر خیابانی نیازمند طرح و ایده جدید است

رحمان هوشیاری داور بخش خیابانی جشنواره تئاتر راه ابریشم کمبود طرح و ایده نو را مشکل تئاتر خیابانی می‌داند و بر این باور است که هنرمندان برای اینکه در جشنواره‌های متعدد حضور پیدا کنند باید تولید جدیدی داشته باشند.

|

نظرات کاربران