نقدی بر موسیقی نمایش”رویای بسته شده به اسبی که از پا نمی‌افتد

مهدی وجدانی:
با شروع نمایشی که با افکار پست مدرنیسمی شکل گرفته، به طبع بیننده، انتظار یک موسیقی مطابق ساختار اجرا نه در حیطه متن نمایش را دارد. دیالوگ‌های روشنفکرانه‌ای که با ظرافت در متن گنجانده شده، به سختی کار آهنگساز نیز می‌افزاید.
ایجاد فضاهای آوانگارد توسط صداهایی که آهنگساز آنها را انتخاب کرده، کمک شایانی به قدرت اجرای بازیگران می‌کند. ملودی‌هایی که برای خنثی کردن اصوات یکنواخت، با دقت در بطن کار گنجانده شده، سبب معطوف کردن ذهن تماشاگر به سمت موسیقی می‌شود.
هر چقدر که از مدت زمان اجرا می‌گذرد، صدای سمپل‌های استفاده شده، کمی جذابیت خود را از دست می‌دهد و به سرعت در مسیری قدم می‌گذارد تا ارتباط اولیه خود را با مخاطب قطع می‌کند.
در نمایش‌هایی که یا به صورت موزیکال و یا به صورت توازن اجرا و موسیقی اجرا می‌شود، دقت در تنظیم ساختار پلی‌فونیک ملودی‌ها و انتخاب صدا در کنار ریتم، می‌بایست مناسب با اجرا ولی متغیر باشد تا تماشاگر به یک باره دلزده نشود. متاسفانه این موارد در نمایش فوق رعایت نمی‌شود و پس از گذشت سی دقیقه از اجرا به دلیل رعایت نکردن مطالب فوق ارتباط بیننده نه تنها با موسیقی بلکه با اجرا نیز قطع می‌شود و افکار آزار دهنده به سراغش می‌آید.
البته به نقل از آهنگساز، خواسته کارگردان کار سبب استفاده از موسیقی در مدت زمان طولانی برای نمایش بوده است و خود به شخصه چنین تفکری را نمی‌پسندد.
اصلی‌ترین حفظ عنصر مخاطب چه در اجرا و چه در موسیقی ریتم است که متاسفانه یکنواختی هر دو با هم موجب کلافه شدن بیننده می‌شود. ناگفته نماند قطعاتی که بافتهای هارمونیکی موسیقی به کمک سازهای ویلنسل و یا پیانو تغییر می‌یابد، موسیقی پست‌ مدرنیسمی مجدداً نمایان شده ولی به دلیل خستگی حاصله از اجرا، کمکی به خارج شدن بیننده از حالت رخوت نمی‌کند.
از نکات مثبت کار، اختصاص دادن یک صدا یا ساز خاص مربوط به هر شخصیت است که شاید با دیدن کار برای نخستین بار نظر تماشاگر را به این موضوع جلب نخواهد کرد.
در مجموع ساختار درست انتخاب صداها و ساخت موسیقی، از حرکت‌های رو به رشد در موسیقی تئاتر است که امیدواریم در دیگر کارها نیز این روند تداوم داشته باشد.