رایانی مخصوص: صحنه آخر نمایش «جرج برنارد شاو » را کاملا به هم ریختیم
نمایش «خانم سرگرد باربارا» نوشته جرج برنارد شاو به کارگردانی مهرداد رایانیمخصوص، نخستین کار خارجی گروه تئاتر تجربه و به کارگردانی رایانی محسوب میشود، هر چند متن اصلی آن توسط کارگردان و هوشنگ هیهاوند مجددا بازنویسی و دراماتورژی شده است. گفت و گوی کوتاه ایسنا با این هنرمند را بخوانید.
ایسنا: نمایش «خانم سرگرد باربارا» نوشته جرج برنارد شاو به کارگردانی مهرداد رایانیمخصوص، نخستین کار خارجی گروه تئاتر تجربه و به کارگردانی رایانی محسوب میشود، هر چند متن اصلی آن توسط کارگردان و هوشنگ هیهاوند مجددا بازنویسی و دراماتورژی شده است.
رایانی با اشاره به دلایل اصلی انتخاب آن متن، گفت: پیش از این متن «سرگرد باربارا» را خوانده بودم و با پیشنهاد شبکه چهار سیما برای ساخت تلهتئاتر تصمیم به ضبط آن گرفتم و همزمان با این برنامه در گروه به نتیجه رسیدیم که اجرای صحنهای نیز از این کار داشته باشیم و با شکل و شمایلی متفاوت از آنچه برای تلویزیون کار میکنیم و با تاکید بر تئاتر اپیک آن را به روی صحنه ببریم.
وی سپس در خصوص دراماتورژی نمایشنامه اصلی و تغییرات اساسی آن، گفت: متن اصلی در حدود پنج ساعت است و ما آن را به یک ساعت و نیم رساندیم. از طرفی صحنه آخر نمایش را کاملا به هم ریختیم و از نو آن را نوشتیم و در این راستا بسیاری از شخصیتها را حذف و تعدادی را نیز به لحاظ شدت و حدت پایین آوردیم. از طرفی با توجه به نگرش خاص گروه نسبت به نمایشنامه برناردشاو تحلیل برخی از شخصیتها را به هم ریختیم و نهایتا تمام خواستههایمان را از طریق تئاتر اپیک و با ظرف محتوایی متفاوت به روی صحنه آوردیم.
رایانی اضافه کرد: متن «برنارد شاو» بستری کاملا رئالیستی دارد و از این جهت احتیاج به آدمهایی موقر و دکوری رئالیستی دارد در حالیکه ما با به هم ریختن آن فضا چیزهایی را ایجاد کردیم که خواسته ما بود. وی همچنین با تاکید بر نزدیکی این نمایش و کار «خشم و هیاهو»، افزود: به اعتقاد من این نمایش تابلوی بزرگتر از کار «خشم و هیاهو» است که در سالهای پیش توسط گروه اجرا شد. در این نمایش نیز دقیقا رگههایی طنز همراه با همسرایی و همنوایی به چشم میخورد کار و به شکلی کاملا استرلیزه جلو میرود و یک نوع «تئاتریکالیته» را در خود نهفته دارد.
وی همچنین در پاسخ به تاکیدات کارگردان بر روی صحنه نمایش و انتقال اوج و فرودهای کار از این روش به ایسنا، گفت: قبل از شروع نگارش نمایشنامههای گروه، دکور و طراحی آن ساخته میشود و ما با تاکید بر عوامل شکلدهنده اجرا مثل تخت یا صندلی، متن را مینویسیم و یا بازنویسی میکنیم، از طرفی تاکید زیادی داریم که دکورهای نمایش فارغ از آکسوارهای صحنهای جنبه کاملا کاربردی داشته باشد.
رایانی در پایان درباره تغییرات کار در جهت تبدیل به تله تئاتر، گفت: در صورت ضبط نمایش برای تلویزیون فضای کار را هر چه بیشتر رئالیستی میکنیم زیرا که رسانه تلویزیون با توجه به مخاطبان کلان و ظرفیتهای متفاوت آنها، احتیاج به دقت و حساسیت بیشتری دارد و فضای تئاتری اینگونه مخاطبان آن را پس میزند.