ایرانتئاتر به مناسبت هفته کتاب و کتابخوانی بررسی میکند؛
آغوش گرم کتابهای تئاتری در روزهای سرد کرونایی
ایرانتئاتر: در سال ۱۳۷۲ خورشیدی ۲۴ آبان به عنوان روز کتاب و کتابخوانی تعیین شد. این روز، یکی از روزهای هفته کتاب نیز هست. نخستین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران در روزهای چهارم تا دهم دی ماه سال ۱۳۷۲ با پیام رهبر فرزانه انقلاب اسلامی برگزار شد. در هفته کتاب، در مدارس، مساجد، دانشگاهها، و استانهای کشور نمایشگاهها و جشنهای کتاب و سخنرانی در موضوع چاپ و نشرِ کتاب برگزار میشود.
تأثیر عمیق کتاب در گسترش فرهنگ جامعه و سرعت بخشیدن به پیشرفت روزافزون آن، انکارناپذیر است و نمی توان توسعه و رشد همه جانبه جامعه را، بدون در نظر گرفتن مطالعه و کتاب مورد بحث و نظر قرار داد. از این جهت، کتاب و کتاب خوانی، از مقوله های قابل توجه فرهنگی است که ترویج آن در جامعه ضروری به نظر می رسد. در سال 1372 خورشیدی 24 آبان به عنوان روز کتاب و کتابخوانی تعیین شد. این روز، یکی از روزهای هفته کتاب نیز هست. نخستین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران در روزهای چهارم تا دهم دی ماه سال 1372 با پیام رهبر فرزانه انقلاب اسلامی برگزار شد. در هفته کتاب، در مدارس، مساجد، دانشگاهها، و استانهای کشور نمایشگاهها و جشنهای کتاب و سخنرانی در موضوع چاپ و نشرِ کتاب برگزار میشود.
کتاب، محصول تجربه های بشری و خلاقیت های ذهنی و آموخته های دراز مدت انسان است. سهم کتاب در انتقال دانش ها گاهی به مراتب بیشتر و فراتر از دیگر ابزار آموزشی است. پدید آوردن آثار علمی و فرهنگ مکتوب به گسترش دانش کمک می کند و به عنوان یک میراث فرهنگی برای نسل های آینده ماندگار می شود.
رویکردهای بیست و هشتمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با ۷ محور مفهومی به شرح زیر هستند:
۱ - کتاب، کتابخانه، کتابدار، پایتخت کتاب
۲ - کتاب و جامعهپردازی با مروجان کتاب
۳ - کتاب، دانایی و توانایی
۴ - کتاب، سبک زندگی و جامعه سالم
۵ - کتاب، سرمایه اجتماعی و فضای مجازی
۶ - پویندگی با کتاب و کتابفروشی
۷ - کتاب، باورمندی دینی و خودسازی معرفت
بیست و هشتمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با شعار «دانایی؛ مانایی» ۲۴ تا ۳۰ آبان برگزار میشود. پس بر آن شدیم تا کتاب هایی که در حیطه تئاتر از آبان سال 98 تاکنون منتشر شدهاند را در گزارشی تجمیعی، معرفی کنیم.
مجموعه تئاتر دیگر
مجموعه اول نمایشنامه های تئاتر دیگر نشر نیماژ که آبان 98 منتشر شد؛ عبارت است از وقتی خروس غلط می خواند و دقیقاً مثل سبزوار بعد از عبور چنگیز از علی شمس، بیضایی و کروکودیل از سید محمد مساوات، سوراخ و صدای آهسته برف(به همراه پیام سعیدی) از جابر رمضانی، آنا کارنینا و سیگنال از آرش عباسی، میز و 1979 از بهار کاتوزی، روولور و ضیافت پنالتی ها از پوریا کاکاوند و دریازدگی و پنج ثانیه برف از عباس جمالی.
مجموعه نمایشنامه این چند سال اخیر
مجموعه نمایشنامههای وقت وعده، زمان رستن، شبی که شوکت شعلهور شد، هنگامهای نابهنگام، لحظههای عاشقی ممنوع و زمان جستن شش نمایشنامهای است که به قلم ندا ثابتی در کتاب این چند سال اخیر توسط انتشارات یکشنبه به چاپ رسیده است. این چند سال اخیر دهمین کتاب منتشرشده از ندا ثابتی است آذر 98 توسط پخش ققنوس توزیعشده است.
تئاتر و جامعه به کوشش رضا کوچکزاده
کتاب تئاتر و جامعه با مجموعهای از مقالات و گفتوگوهایی با محوریت جامعه و تئاتر به قلم نویسندگان و مترجمان و به کوشش رضا کوچک زاده در 472 صفحه آذر 98 توسط نشر نو منتشرشده است.
فهرست مقالات و ترجمههای منتشرشده در کتاب تئاتر و جامعه عبارتند از:
تئاترستیزی افلاطون/ علی قلیپور
پیوستگی دوسویه نمایشهای سنتی ایران با جامعه ایرانی/ رضا کوچکزاده
در تماشاخانه چه میگذرد؟ [جستوجویی در تبیین لحظه رخداد تئاتری در ایران]/ امیر خراسانی
ناممکن بودن تئاتر خیابانی در ایران/ رضا سرور
درآمدی بر تحلیل پیدایش زیرمیدان موج نو تئاتر ایران در دهههای سی و چهل خورشیدی/ سعید اسدی
دموکراتیزاسیون یا دموکراسی فرهنگی؟/ سارا شریعتی و فاطمه پدرام
نمایش مدرسهای و جامعهپذیری کودکان و نوجوانان/ سیدحسین فداییحسین
پیوندان یک؛ نگرشهای دیگران
خاستگاه انسانشناسی تئاتر/ یوجینیو باربا/ برگردان رضا سرور
چرا میخندند؟/ رویکردی دوسویه به شوخی در نمایش بداههپرداز سنتی ایران؛ اجرا و تأثیراتش / ویلیام بیمن/ برگردان سعید آقایی
اندیشههای اجتماعی برشت و گروه نان و عروسک/ سی دبلیو بیگزبی/ برگردان مسعود نجفی
کاندومبله برزیلی/ ژان دووینو/ برگردان سپیده پارساپژوه
ما اینجاییم /تئاتر اجتماعی و پرسشهایی بحثانگیز درباره گسترش آن/ گویییلمو اسکینینا/ برگردان مهدی فیضی
تئاتر آکواریوم یا تئاتر متعهد دانشگاهی/ اولین ارتل/ برگردان اصغر نوری
چرا تئاتر اجتماعی؟/ ریچارد شکنر و جیمز تامپسون/ برگردان سکینه عربنژاد
پیوندان دو (گفتوگو)
تئاتر نمیتواند اجتماعی نباشد! گفتوگو با فرهاد مهندس پور/ رضا کوچکزاده
تئاتر بهمثابه فضای زیستن گفتوگو با روبرتو چولی/ زهرا ایپسیروگلو/ برگردان خسرو محمودی
تئاتر و حل مشکلات آسیبدیدگان اجتماعی گفتوگو با آگوستو بوآل/ داگلاس ال. پترسون و مارک وینبرگ/ برگردان حسین شاکری
سفر خروج ترجمه غلامرضا امامی
کتاب سفر خروج اثر عبدالرحمن الشرقاوی با ترجمه غلامرضا امامی آذر 98 در انتشارات امیرکبیر منتشر شده است. شرقاوی در این نمایشنامه، هر حرکت و سکونی را به دقت در جای خود قرار داده و در لباس نظمدهندهای خلاق ظاهر میشود. این نمایشنامه در کنار بیان مصیبتهایی که در جریان حادثه عاشورا بر خاندان اهل بیت(ع) رفت، به سمت ایجاد این تفکر در ذهن مخاطب خود پیش میرود که آنچه بر خاندان نبوت در جریان ماجرای عاشورا و عمل قوم ستمکار در این ماجرا فراتر از هر بلا و مصیبتی است که ر طول تاریخ بر خاندان نبوت و اهل بیت رفته است. عبدالرحمن الشرقاوی از ادیبان صاحب نام مصر است. وی در جریان نگارش فیلمنامه اثر سینمایی الرساله با توفیق الحکیم و عبدالرحیم جوده السحار همکاری داشته است و خالق کتابهایی چون محمد پیامبر آزادی و علی پیشوای پرهیزکاران به شمار میرود. غلامرضا امامی در مقدمه این کتاب بیان داشته است که به پیشنهاد محمدرضا حکیمی به ترجمه این کتاب روی آورده است.
توصیه تصادفی با ترجمه علی شمس
دی ماه 98 نمایشنامه توصیه تصادفی با ترجمه علی شمس توسط نشر آواژ منتشر شده است که نهمین ترجمه او از آثار کارلو گولدونی است که پیش از این توسط نشرهای مختلف وارد بازار کتاب شده است. نشر آواژ پیش از این آثار تالیفی از شمس چون شب دشنههای بلند و قلعه انسانات و ترجمه نمایشنامه سرشاخ نوشته آلفونسو ساستره را منتشر کرده است.
غلامرضا لبخندی نوشته کهبد تاراج
نمایشنامه غلامرضا لبخندی نوشته کهبد تاراج که فروردین و اردیبهشت 98 در تماشاخانه ایرانشهر در سالن سمندریان تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه رفته بود توسط نشر ورا (بوتیمار سابق) دی 98 به چاپ رسید. این نمایشنامه در پنجمین همایش رادی شناسی نامزد دریافت جایزه شده بود. در خلاصه این اثر 10 پرسوناژی آمده است: ٢٢ سال پیش غلامرضا خوشرو معروف به خفاش شب شروع به قتل های زنجیره ای میکند. پیش از این نمایشنامه های «جوادیه»، «سوگواری قبل از مصیبت» و «نظام آباد» از کهبد تاراج توسط نشر پایتخت چاپ و در بازار کتاب عرضه شده بود.
مهاجران حسین علیکرمی
نمایشنامه مهاجران نوشته حسن علیکرمی که سال 96 در تالار حافظ اجرای عمومی داشت؛ توسط نشر افراز به چاپ رسیده و از دیماه 98 وارد بازار کتاب شده است. در خلاصه این نمایشنامه 24 پرسوناژی آمده: دو خانواده به هنگام مهاجرت در یک ایستگاه دور افتاده قطار به هم میرسند تا با گرفتن ویزای عبور به مسیر خود ادامه دهند.یکی به دلیل جنگ و دیگری از...
مجموعه اول تئاتر آنسو
مجموعه اول تئاتر آنسو بهمن ماه سال ۱۳۹۸ با ترجمه چهار نمایشنامه خانه عروسک ۲ نوشته لوکاس نث با ترجمه افسانه کمالی، بئاتریچهها نوشته استفانو بنی با ترجمه هدا عربشاهی، انقلاب در آمریکای جنوبی نوشته آگوستو بوآل با ترجمه علی شمس و تاوان زیستن نوشته مارتینا مایوک با ترجمه شبنم موتابی در مجموعه پیشخان نمایشی نشر نیماژ منتشر شدهاند.
شکار بزرگ شنبه به قلم شهرام کرمی
نمایشنامه «شکار بزرگ شنبه» نوشته شهرام کرمی توسط انتشارات سروش بهمن 98 منتشر و راهی بازار کتاب شد. این نمایشنامه اثری برای کودک و نوجوان است که در شانزدهمین جشنواره بینالمللی تئاتر کودک و نوجوان در بخش بینالملل به عنوان اثر برگزیده انتخاب شده است. این اثر با تصویرگری مهتاب بخشیان در ۳۲ صفحه و تعداد ۱۰۰۰ نسخه منتشر شده است. در مقدمه کتاب شهرام کرمی نمایشنامه را به داوود کیانیان پیشکسوت شناخته شده تئاتر کودک و نوجوان تقدیم کرده است. نمایشنامه شکار بزرگ شنبه روایتی نمایشی از شخصیت پسرکی به نام شنبه است که برای رسیدن به بزرگترین شکار دنیا سفری را آغاز میکند. تاکنون بیش از ۲۰ نمایشنامه و یا رمان و داستان از شهرام کرمی منتشر شده است. آثاری چون دیوار، شبتارکاهگل نشینان، لطفاً با مرگ من موافقت کنید، خانه خورشید، غریبههای همیشگی، در بیداری، شمردن ستارههای شب، شوراب و هشو، پوتینهای عموبابا، مردی برای همیشه، نامههای شرجی، اتوبان سکوت، بلوطهای تلخ، مدریک، صبح به خیر آقاجان و چه کسی سهراب را کشت!؟ از این نویسنده منتشر شده است.
روشهای راهبردی برای قرن بیستویکم
کتاب «مدیریت تئاتر: روشهای راهبری برای قرن بیست و یکم» یکی از بهروزترین و جامعترین کتابهای آموزشی در حوزه مدیریت تئاتر به شمار میآید که در سال 2018-2017 انتشار یافته و یکی از منابع اصلی درسی در زمینه راهاندازی و اداره کمپانیهای تئاتر غیرانتفاعی محسوب میشود. کتابی که به انتخاب مترجم زیرعنوان چگونه از یک گروه به کمپانی تبدیل شویم نیز به آن اضافه شده است. چرا که در این کتاب اساسا هرجا سخن از تئاتر به میان میآید، مقصود یک نهاد حقوقی است که علاوه بر تولید، بر عرضهی مستقیم و یا با واسطهی محصول(نمایش)، منطبق با قوانین تجاری حاکم بر هر منطقه توجه دارد. نهادی که میتواند یک بنگاه تجاری یا غیرانتفاعی، متشکل از سرمایهگذاری(پولی یا غیرپولی) یک یا چند نفر باشد و افراد در سود و زیان آن شریک هستند. کتاب حاضر تلاش دارد اصول بنیادین مدیریت در حوزه کسب و کار را به مدیریت در عرصه هنر پیوند زند.کتاب تلاش دارد بیاموزد چگونه میتوان نهادهای هنری همچون کمپانیهای تئاترهای غیرانتفاعی را تأسیس نمود و موفق اداره کرد. کمپانیهایی که در مقابل تئاترهای تجاری قرار دارند و در آنها ارائهی خدمات اجتماعی نسبت به کسب درآمد و سود در اولویت واقع شدهاند. برهمین اساس این کتاب درتلاش است تا بیاموزد چگونه میتوان یک نهاد حقوقی هنری تأسیس کرد،چگونه میتوان برای آن نهاد، اهداف، مأموریت، چشمانداز و ارزش تعریف کرد، چگونه میتوان برای آن نهاد و تولیداتش ضرورت اجتماعی و مدنی پیدا کرد،چگونه میتوان به آن نهاد ساختار سازمانی و اداری بخشید، چگونه میتوان برای آن از نهادهای دولتی و غیردولتی جذب سرمایه کرد، چگونه میتوان در آن دست به تولید محصول (نمایش)زد، برای تولیداتش بازاریابی کرد، خدمات مربوط به امور مشتریان در کسب و کارهای تجاری را برای آن نیز طرح کرد و با همهی این موضوعات، اصول اساسی علم مدیریت را در تمامی ارکان و بخشهای آن پیاده سازی نمود. مطالعه این کتاب علاوه بر آنکه خوانندگان را با مباحث مدیریتی در تئاتر آشنا و آنها را صاحب دیدگاههای مدیریتی میکند، تاکتیکهای مدیریتی برای برون رفت از بحرانها و چالشهای مرسوم را نیز مطرح میکند. بنابراین مطالعه این کتاب برای تمامی اقشار فعال در حوزه تئاتر اعم از سیاستگذاران و مدیران نهادهای دولتی، مدیران تالارهای دولتی وغیردولتی ،کارآفرینهای هنری نهادهای خصوصی،فعالان عرصه بازاریابی وتبلیغات تئاتر، دانشجویان هنرهای نمایشی و تمام گروههایی که به دنبال ارتقا وضعیت خود و تأسیس یک کمپانی هستند میتواند مفید و کاربردی باشد.
این کتاب که باترجمه حسین ملکی در زمستان 1398 ازسوی انتشارات نمایش با 356 صفحه، توسط آنتونی راین؛ استاد دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه ایالتی فلوریدا که دو دهه سابقهی مدیریتی در تئاترهای غیرتجاری و تجاری ایالاتمتحدهامریکا را دارد نگارش یافته و عناوین فصلهای مختلف آن به این شرح هستند:
فصل اول: مدیریت تئاتر چیست؟
فصل دوم: چهارچوب استراتژیک تئاتر
فصل سوم: امروزه مدیریت تئاتر
فصل چهارم: محیطهای کسب و کار
فصل پنجم: سازمان تئاتر
فصل ششم: مشاغل در تئاتر
فصل هفتم: مدیریت مالی
فصل هشتم: مدیریت و تماشاگران
فصل نهم: بازاریابی برای یک تئاتر
فصل دهم: ایجاد مواد تبلیغاتی
فصل یازدهم: جذب سرمایه
فصل دوازدهم: راهبری
فصل سیزدهم: هیأت مدیره، شیوه اداره، کارمندان بخش مدیریتی و افراد داوطلب
فصل چهاردهم: هواداری از تئاتر و مشارکت اجتماعی
فصل پانزدهم: آموزش تئاتر
مسیر سرخ با موضوع تعزیه
مسیر سرخ با موضوع تعزیه و شیوهای اجرایی آن به نویسندگی عرفان پورمحمدی و محمد نوروزی فرسنگی در انتشارات برگ جهان اسفند 98 به چاپ رسید. این کتاب حاصل ۵ سال تحقیق در رابطه با تعزیه و شیوهای اجرایی آن است که نوشتن خود این کتاب یک سال به طول انجامید. مسیر سرخ روایتهای مختلفی را در بردارد که هرکدام آن واقعهای شرح میدهد و میتوان آن را کتاب واحد نمایشنامه تعزیه نیز نامید. در خلاصه کتاب آمده: و زمانی که خورشید را بر نیزه میبرند؛ آسمان تیره میشود و صدای سم اسبان، افلاک را به هم میریزد.
هیجیکانا و اونو با ترجمه علیرضا و نیاز اسماعیلپور
کتاب هیجیکاتا و اونو چهارمین اثر از مجموعه گستره خیال و نامآوران تئاتر سده ۲۰ اسفند 98 منتشر شد. هیجیکاتا و اونو کتابی درباره «بوتو» نمایش- رقص نوین ژاپن و نوشته سوندرا فرالی و تاما ناکامورا؛ برگردان فارسیِ علیرضا و نیاز اسماعیلپور و ویرایش تخصصی و ادبیی رضا کوچکزاده است. همچنین در پیشگفتار این کتاب آمده است: برخلاف دیگر نمایشهای سنتی ژاپن، رقص/نمایش نوین بوتو، کمابیش در هیچ تعریفی نمیگنجد و چهارچوب و روشهایی تعریفشده ندارد. هر یک از بنیانگذاران بوتو به شیوه خویش بدان پرداختهاند و دیگر پیروان نیز کوشیدهاند، مسیری نوین برای تجربه خویش بیابند؛ هر یک، چیزهایی به بوتو افزودهاند یا شاخههایی تازه برایش شکل دادهاند. از این رو در بوتو، بیش از هر چیز با نمایشی تجربهگرا رویاروییم که هر بار ــ و شاید در هر اجرا ــ میکوشد تا مرزهای پیشین خویش را در هم شکند و به تعریفی تازه از خویش دست یابد. نخستین پیهای بوتو در رقص بنا شده است و کوشیده از مرزهای تعریفشده و سرخوشانهٔ رقصهای آشنا ــ غربی و شرقی ــ بگذرد و به گونهای زیباییشناسی زشتی دست یابد تا بتواند سرخوردگیها و ویرانیهای پس از جنگ جهانی دوم را در ژاپن بازتاب دهد. آشفتگیها و ناامیدیهای آدمی در آن موقعیت، شاید مهمترین دغدغهٔ بوتوی آغازین بود. ولی چندان نمیپاید که بوتو به گستره نمایش وارد میشود و تجربهٔ اجرا، آن را فرامیگیرد. کتاب هیجیکاتا و اونو توسط فرهنگ نشر نو در ۲۵۴ صفحه و در ۱۱۰۰ جلد، در قطع رقعی با جلد نرم منتشر شده است.
پرتره 1 مهران رنجبر
نمایشنامههای استیو جابز، مارلون براندو و کریملوژی تحت عنوان پرتره 1 توسط انتشارات نودا فروردین 98 از مهران رنجبر منتشر شدند. طراح جلد این کتاب مهدی دوایی است. دو نمایشنامه اول توسط خود رنجبر و سومین نمایشنامه توسط رضا بهرامی به صحنه برده شدهاند. در خلاصه کریملوژی که یک مونولوگ است؛ آمده: کریم شیره ای تلخک دربار ناصرالدین شاه بود که لقب دوشاب الملک را داشت و برای ناصرالدین شاه آنقدر عزیز بود که زمانی که فوت کرد ناصرالدین شاه سه روز عزای عمومی اعلام کرد. اما در حال حاضر هیچ نشانی از قبر کریم شیره ای نیست و کسی نمیداند قبر او کجاست. حالا کریم شیره ای بعد از سالها به دنبال قبر خود و سوالهای بیجوابش میگردد.
با طرح خندهای به کوشش روزبه حسینی
با طرح خندهای بیست و پنج گفتار درباره حمید سمندریان است که به کوشش و ویرایش روزبه حسینی فروردین 99 توسط نشر افراز منتشر شده است. در این کتاب نوشتههایی از محمد ابراهیمیان، علی عظیمینژادان، حسین کیانی، کیومرث مرادی، قطبالدین صادقی، شکرخدا گودرزی، روح الله جعفری، رضا آشفته، حسین پاکدل، رامتین شهبازی، جعفر والی، ناصر زراعتی، بهروز غریبپور، منصور کوشان، آربی اُوانسیان، پرویز پورحسینی، بهزاد صدیقی، آتیلا پسیانی، محمد چرمشیر، افسانه ماهیان، اسماعیل محرابی و عباس معروفی موجود است.
دفتر مطالعات تئاتر 2
در طول ۲ سال اخیر کانون تئاتر دانشگاهی اداره کل هنرهای نمایشی اقدام به انتشار نشریهای تخصصی با عنوان دفتر مطالعات تئاتر کرده است. شماره نخست دفتر مطالعات تئاتر ویژه بهار، سال 98 و با همکاری انتشارات نمایش منتشر شد که طبق آمار تمامی نسخههای چاپ اول به پایان رسیده است. شماره دوم دفتر مطالعات تئاتر اردیبهشت ماه امسال و با وجود شیوع بیماری و تعطیلی فعالیتهای فرهنگی - هنری روانه بازار نشر شد. رضا سُرور، میلاد نیکآبادی، یوسف باپیری و بهزاد آقاجمالی اعضای شورای سردبیری این نشریه تخصصی را تشکیل میدهند و میلاد نیکآبادی علاوه بر حضور در شورای سردبیری، مدیریت پروژه را نیز برعهده دارد. این شماره با آثاری از یوجینیو باربا، رابرت بروستاین، فردریک جیمسون، فردریش دورنمات، گئورگ زیمل، لودویک فلاژن، ماروین کارلسون، مایکل کربی، ژولیا کریستوا، یرژی گروتفسکی، آندره گرین، مارگارت ویلیامز، بهزاد آقاجمالی، سلما محسنی اردهالی، نریمان افشاری، مهین بهزادیمهرداد، محسن تمدنینژاد، حسین جزجوادی، عرفان خلاقی، کیوان سررشته، رضا سرور، رامونا شاه، مهسا شیدانی، محمدرضا علیاکبری، نسترن فتحی، محمد منعم و صالح نجفی منتشر شده است.
ترجمهای تازه از نمایشنامه خروج ممنوع ژان پل سارتر توسط بهرنگ اسماعیلیون
انتشارات روزبهان ترجمه بهرنگ اسماعیلیون از نمایشنامه خروج ممنوع ژان پل سارتر را اردیبهشت امسال در 135 صفحه روانه بازار کتاب کرد. سارتر در این نمایش دو زن و یک مرد را در موقعیت اتاق یک هتل قرار میدهد، به نحوی که این سه تن ناچار از بودن در کنار هم در این اتاق شدهاند و رئیس هتل نیز تمامی اختیارات برای این اقامت را از آنها سلب کرده است. داستان با ورود اجباری این افراد که هر سه مرتکب جنایت شدهاند، به اتاقی مشترک در هتل و خروج اختیاری آنها(بعد از اعتراف به گناهان خود) شکل میگیرد. در این نمایشنامه که به تعبیر منتقدان ترسیم جهنمی فرضی است، سارتر سه انسان را به ماندن و شکنجه کردن یکدیگر در یک موقعیت جغرافیایی خاص محکوم کرده است و از این دریچه صحنه عمومی زندگی انسانی تهی از معنا در غرب را به نمایش میکشد. سارتر در این نمایشنامه در واقع دوزخیان زمین و یا به تعبیری آدمهای دربند شده در زمین را به تصویر کشیده است. این نمایشنامه در چاپ تازه با مقالاتی از منتقدان درباره سارتر، از جمله مقاله سارتر و خروج ممنوع به قلم روبی کوهن منتشر شده در ژورنال دانشگاه ایندیانا در سال ۱۹۶۹، سارتر اثر والاس فاولی منتشرشده در سال ۱۹۶۰ و سارتر: یاس و طغیان تراژیک اثر ریموند ویلیامز منتشر شده در سال ۱۹۷۲ همراه شده است.
تکگوییهای مرگ به قلم زهره یحیایی
زهره یحیایی نویسنده تک گویی های مرگ در قالب هفت نمایشنامه تک نفره(مونولوگ) نگاه، حالات و دنیای متفاوت اقشار مختلف اجتماع، روایت کرده و به رقم این گونه گونی، مقوله مرگ را نقطه پرگار آنها قرار داده است. افشین هاشمی در بخشی از مقدمه این کتاب که اردیبهشت 99 منتشر شده؛ نوشته است: تک گویی سهل و ممتنع است. نمایشنامه نویسان کمتر تک گویی مینویسند. چراکه این قالب یکی از سخت ترین انواع نوشته هاست. تک گویی راهی برای ورود است؛ چون نیاز به همراه ندارد. امیدوارم این اثر هرچه بیشتر خوانده شده و شاهد اجرای آن بر صحنه باشیم. آنگاه می توان آن را در بوته نقد گذارد.
اتاق محقر خیال من با ترجمه محمدرضا خاکی
انتشارات روزبهان ترجمه محمدرضا خاکی از کتاب اتاق محقر خیال من اثر تادئوش کانتور را خرداد 99 منتشر کرد. کانتور هنرمندی لهستانی و از سرآمدان هنر تئاتر در جهان به شمار میرود. کانتور جدای از نویسندگی و طراحی صحنه در تئاتر از نظریهپردازان بهنام هنر تئاتر در جهان به شمار میرود که آثار و فعالیتهای وی تأثیر زیادی بر این هنر داشته است. وی در سال ۱۹۷۵ اولی بیانیه تئاتر مرگ را منتشر میکند و پس از آن با اجرای نمایش کلاس مرده به شهرتی جهانی دست پیدا کرد. او خط هنری این نمایش را در دیگر آثار خود نیز تکرار و به نمایشنامهنویسی شهیر در زمینه ساخت وحشت و تنهایی در آثار هنری مبدل شد. کتاب اتاق محقر خیال من ارائه دهنده مقالههایی با هدف مرور زندگی و آثار کانتور بر اساس سخنان و نوشتههای خود اوست و در موخره خود با دو متن بلند شعرگونه از وی نیز همراه شده و مروری سالشمار نیز بر زندگی و آثار وی دارد. کانتور در بخشی از این کتاب 107 صفحهای میگوید: میخواهم بر جریانی تمرکز کنم که پس از عبور از تئاتر صفر - از مسیر هپنینگ و تئاتر غیرممکن مرا به تئاتر مرگ رساند. هر یک از این مراحل اهمیت زیادی دارد؛ و اگر من مدعی یافتن ارزشهایی هستم که خودم کشفشان کردهام، مراقبت میکنم که این واقعیت را مانند یک خودبزرگبینی تلقی نکنم؛ هر چند میدانم که من تنها کسی هستم که این راه را نشان دادهام و این چیزی است که در هنر خیلی به ندرت رخ میدهد: کشف کردن! کشف کردن در هنر به همان شکلی اتفاق میافتد که در علم.
نمایشنامه کمدی شب عروسی بود...
کتاب نمایشنامه کمدی شب عروسی بود... نوشته عبدالمحمد نعناکار نمایشنامه نویس خوزستانی شهرستان دزفول با نگاهی به تئاتر درمانی توسط انتشارات اطهر تهران خرداد امسال چاپ و منتشر شد. در خلاصه این نمایشنامه آمده است: صبح روز عروسی یوسف متوجه می شود عروس کچل شده، وقتی خانواده اش متوجه می شوند باورشان می شود که به وسیله دعا عروس کچل شده است. مادر عروس وارد منزل داماد می شود، وقتی وارد اتاق عروس می شود از زیر تشک عروس مقدار دعا پیدا می کند، و یوسف متهم می شود که او با دعا عروس را کچل کرده است. از عشق و علاقه زیادی که یوسف به عروس داشته دچار بیماری روانی می شود، دوتن از پرستاران آسایشگاه بیماران روانی عروسی را باز سازی می کنند و یوسف...
مجموعه نمایشنامه پنجگانه خون، خور و ملمداس اثر علیرضا داوری
مؤلف و نویسنده مجموعه نمایشنامه پنجگانه خون، خور و ملداس علیرضا داوری است که شامل دو نمایشنامه پنجگانه خون، خور و ملمداس و غزل پری دریایی توسط انتشارات نسیم بادگیر با موضوع اسطوره ملمداس خرداد 99 منتشر شده است. این مجموعه دومین کتاب نویسنده پس از نمایشنامه موغلی پنا می باشد که در سال گذشته رونمایی شد. نمایشنامه پنجگانه خون، خور و ملمداس برای نخستین بار توسط گروه تئاتر آیینه جنوب به کارگردانی علیرضا داوری بهمن ماه ۱۳۹۵ در سی و پنجمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر در تالار قشقایی تئاتر تهران به روی صحنه رفت. همچنین نمایشنامه غزل پری دریایی برای نخستین بار توسط گروه تئاتر آیینه جنوب به کارگردانی علیرضا داوری بهمن ماه ۱۳۹۳ در سی و سومین جشنواره بین المللی تئاتر فجر در تالار استاد انتظامی تهران به روی صحنه رفت.
چشمهایم برای تو به قلم اردشیر عابدی
کتاب نمایشنامه چشمهایم برای تو نوشته اردشیر عابدی از هنرمندان و نمایشنامه نویسان استان اردبیل به همت اداره حفظ و نشر ارزش های دفاع مقدس استان اردبیل و توسط انتشارات خط هشت تیر 99 منتشر و راهی بازار کتاب شد. این کتاب در قطع رقعی و در 30 صفحه چاپ و در اختیار علاقه مندان قرار گرفته است. در خلاصه داستان این نمایشنامه آمده است: جانبازی روشندل همسری انتخاب کرده که نمونه زنی مومنه، با کمال.....حال درپی فرافکنی واقعیت هایی در زندگیشان هست و دافعه ایی و....اردشیر عابدی از جمله هنرمندان و نمایشنامه نویسان اردبیلی است که در حوزه نمایش بویژه تولید متون نمایشی، آثار ارزشمندی رابه نگارش درآورده که در جشنواره ها و رویدادهای تئاتری کشور، حضوری موفق و تاثیرگذار داشته است. وی متولد 1349 اردبیل است و تئاتر را به طور جدی از سال 1361 آغاز کرده و به عنوان بازیگر، کارگردان، نویسنده و عوامل اجرایی در نمایش های مختلف که در اردبیل و شهرهای مختلف ایران اسامی اجرا شده است، حضور داشته است. تشریفات، افسانه قاورد، جوجی خان، بیزیم سلمانیده، راز عطش، افسانه قاورد، دندان مرده، عزیزم ستاره، در باغ شازده، ساعت5، خواستن، شکوفه های پژمرده، آوای مهر، اژدها چهرک، دستهزار غریب، پرده سوم و مرگ یزدگرد عناوین آثاری است که این هنرمند اردبیلی به عنوان نویسنده، بازیگر، کارگردان و عوامل فنی در تولید و اجرای آن ها سهیم بوده است. وی همچنین در مجموعه های تولید شده درصداو سیمای مرکز اردبیل به عنوان بازیگر حضور داشته است.
فراز طوفان با ترجمه حسن جنت مکان
نمایشنامه فراز طوفان نوشته فلوریان زلر زلر و ترجمه حسن جنت مکان نویسنده و کارگردان تئاتر برای اولین بار مرداد 99 توسط انتشارات پیام چارسو به چاپ رسید. فلوریان زلر نمایشنامهنویس چهل و یک ساله فرانسوی است. او در سال 2004 به خاطر رمان افسون شیطان برنده جایزه معتبر پریکس اینترالی شد. او همچنین به خاطر نمایشنامههایش چند جایزه دیگر هم برده است. بنابر نظر تایمز: او هیجانانگیزترین نمایشنامهنویس عصر ماست. او اولین رمانش به نام برف مصنوعی را در بیست و دو سالگی نوشت. اما این سومین رمانش افسون شیطان بود که جایگاهی بزرگ در ادبیات برای او دست و پا کرد. این رمان که ارتباط غرب را با اسلام کندوکاو میکند، جنجال زیادی به پا کرد. این کتاب نامزد جایزه گنکور شد. نمایشنامه کمدی او به نام حقیقت اجراهای خود را در سال 2017 در وست اند لندن آغاز کرد و نامزد بهترین کمدی سال در جایزه اولیویه شد. او تاکنون پنج رمان و بیش از دوازده نمایشنامه نوشته است. نمایشنامه فراز طوفان یازدهمین نمایشنامه فلوریان زلر است که در سال 2016 نگارش یافت و اولین بار در سپتامبر 2018 در تئاتر ریچموند به عنوان بخشی از تور تئاتر بریتانیا اجرا شد. این نمایشنامه داستان زوجی مسن را روایت میکند که به پنجاه سال زندگی مشترک خود نظر میکنند و در مییابند که رابطهشان آنطور که انتظار داشتند، رضایتبخش و کامل نبوده است. پس از تور کوتاه تئاتر بریتانیا این اجرا به تئاتر وایندهام در وستاند رفت و سپس در سپتامبر 2019 اجراهایش را در برادوی پی گرفت. کارگردان این اجراها جاناتان کنت و بازیگران نقشهای اصلی آن نیز جاناتان پرایس و آیلین اتکینز بودند.
هفت دقیقه با ترجمه نیایش بهمنیه
نمایشنامه هفت دقیقه که در سال ۲۰۱۳ توسط استفانو ماسینی کارگردان، نمایشنامهنویس، فیلمنامهنویس و مقالهنویس ایتالیایی نوشته شده است با ترجمه نیایش بهمنیه بازیگر، مترجم و مدرس زبان ایتالیایی توسط نشر عنوان مرداد 99 وارد بازار کتاب شده است. این اثر نمایشی در سال ۲۰۱۴ توسط الساندرو گاسمن بازیگر و کارگردان مطرح ایتالیایی روی صحنه رفت. همچنین فیلمی از روی این نمایشنامه در سال ۲۰۱۶ توسط میکله پلاچیده بازیگر و کارگردان سینما ساخته شده است. ماسینی در حال حاضر به عنوان مشاور هنری در پیکولو تئاتر میلان فعالیت دارد و مقالهنویس روزنامه لارپوبلیکا از مهمترین روزنامههای ایتالیا است. نمایشنامه هفت دقیقه یکی از مهمترین نمایشنامههای ماسینی و اولین نمایشنامهای است که از او به زبان فارسی ترجمه شده است. در خلاصه داستان این نمایشنامه که فروردین و اردیبهشت 98 در تالار حافظ به کارگردانی آرش عباسی به صحنه رفت؛ آمده است: ۱۱ کارگر زن به نمایندگی از همه کارگران کارخانه نساجی باید در مورد آینده کارخانه و پیشنهاد صاحبان کارخانه به نتیجه برسند و نماینده آنها تا مهلت تعیین شده یعنی تا کمتر از ۲ ساعت دیگر نتیجه رایگیری را به صاحبان کارخانه اعلام کند. پیشنهاد این است که کارگران هفت دقیقه از پانزده دقیقه وقت استراحت خود کم کنند تا کارخانه بتواند بدون اینکه کسی را اخراج کند به کار خود ادامه دهد. از نیایش بهمنیه تاکنون ترجمه نمایشنامههای «ایستگاه آخر» نوشته آکوئیلینو سالوادوره، «وقت ناهار» نوشته جولیا لومبتزی، «زنگوله تبتی» نوشته والریو دی پیرامو، «بیماری خانواده میم» نوشته فائوستو پاراویدینو منتشر شده و نمایشنامه «پایان خانواده» نوشته ماگدالنا باریله و رمان «سوفیا همیشه سیاه میپوشد» نوشته پائولو کنیهتی را در دست انتشار دارد.
مربع نوشته علی صفری
نمایشنامه مربع به نویسندگی علی صفری توسط انتشارات آماره تابستان امسال در ۲ قالب فیزیکی و دیجیتال راهی بازار نشر شد. مربع با مقدمهای از حامد سلیمانزاده برداشتی آزاد از رمان میرا نوشته کریستوفر فرانک است. آشویتس زنان، کرونوس، آخرین نبرد، برلین ساعت ده و ده دقیقه، جایزه و فرمالیته از دیگر آثار نمایشی هستند که تاکنون صفری به نگارش در آورده است. نمایشنامه مربع در دومین جشنواره فرهاد ناظرزاده کرمانی نشان برترین اثر را از آن خود کرده است. طراحی جلد کتاب این نمایشنامه توسط امین قنبری انجام شده است.
سه کتاب در حوزه نمایش در استان خوزستان
آشنایی با هایپررئالیسم، آشنایی با طراحی نور ونمایشنامه مونولوگ دخترک گل فروش نام تازهترین کتابهای محمدرضا خردمند نویسنده و هنرمند عرصه هنرهای نمایشی استان خوزستان است که مرداد 99 منتشر شده است.این کتاب ها از سوی مرجع تخصصی کتاب مجازی ایران، انتشارات کتاب سبز و کتابناک منتشر شده و طراحی جلد این چهار اثر بر عهده امید حاجی زاده بوده است.پیش از این ۱۴ کتاب توسط محمدرضا خردمند نویسنده دزفولی منتشر شده است و نمایشنامه «نقش پنهان و گناه» نوشته وی با ترجمه اسما مویسات پس از بحران کرونا در کشور آلمان رونمایی خواهد شد.
سکوت بردهها اثر علیرضا کوشک جلالی
نمایشنامه سکوت بردهها نوشته علیرضا کوشک جلالی نویسنده، کارگردان و مترجم ساکن آلمان، توسط نشر افراز مرداد سال جاری منتشر شد. علیرضا کوشک جلالی برنده جایزه افتخاری شهر کلن- آلمان در سال 2016 و عضو دائمی هیئت ژوری انتخاب بهترین شخصیت تئاتری سال در شهر کلن آلمان است. او دارای مدرک درجه یک هنری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است و از سال 1363 به عنوان عضو کانون کارگردانهای آلمان و ایران در آلمان مشغول کار است. این نویسنده و کارگردان بیشتر به زبان آلمانی مینویسد و با هنرپیشگان آلمانی کار میکند.
ماندگاران صحنه2؛ پرویز پورحسینی
ماندگاران صحنه ۲؛ پرویز پورحسینی» به کوشش منصور خلج شهریور امسال توسط دفتر پژوهش و انتشارات نمایش ادارهکل هنرهای نمایشی منتشر شد. این کتاب دومین جلد از کتاب «ماندگاران صحنه» پس از انتشار زندگینامه بهروز غریبپور بود که توسط انتشارات نمایش ادارهکل هنرهای نمایشی و به کوشش منصور خلج منتشر شد.
مجلسنامه غم
کتاب مجلس نامه غم تألیف اسماعیل مجللی که به معرفی تعزیه خوانان و شبیه خوانان ترک زبان استان همدان به ویژه در مناطق درگزین و کبودرآهنگ همدان می پردازد؛ از سوی نشر طلایی شهریور 99 روانه بازار کتاب ایران شد. پیشینه نمایشهای مذهبی در استان همدان به دوران قاجار باز میگردد و کتاب حاضر به تاریخ تعزیه در استان همدان اختصاص دارد و کیفیت اجراى آن را در شهرهاى استان شرح داده و دربردارنده سه مجلس فارسى و دو مجلس تعزیه ترکى است. دو نسخه ترکی موجود در کتاب شامل مجلس تعزیه روز عاشورا و مجلس شهادت امام رضا(ع) است که به همت حسینعلی معصومی آماده شده است. مجلس نامه غم در ۳۴۸ صفحه، دو فصل، تیراژ ۱۱۰۰ نسخه منتشر شده است. فصل اول کتاب شامل تعزیه در استان و فصل دوم آن مجالس پنجگانه تعزیه را در برگرفته و کارشناس مذهبی اثر نیز حجتالاسلام رشیدی است.
نبرد گالیله/انتقام سیاوش اثر مسعود طیبی
نبرد گالیله/انتقام سیاوش دومین اثر مسعود طیبی شهریور 99 توسط انتشارات ایده نو منتشر شد.
شکم نوشته علیرضا معروفی
نمایشنامه شکم به نویسندگی علیرضا معروفی توسط نشر هنرپارینه در تیراژ ۵۰۰ عدد شهریور 99 منتشر شد. ناشر این اثر امیر سمامی است و طراحی جلد را میلاد خرمن بیز انجام داده است. این نمایشنامه به کارگردانی علیرضا معروفی و تهیه کنندگی مسعود شامی خاتونی در شهریورماه نود و هشت در مجموعه تئاترشهر(تالار قشقایی) روی صحنه رفت. در خلاصه قصه نمایشنامه شکم آمدهاست: خانوادهای چهار نفره در ناکجاآبادی زندگی میکنند که همهی اقلام غذایی برای مردم سهمیه بندی شده است. پدر خانواده به دلیل شرایط خورد و خوراک تصمیم میگیرد غذا را در خانه سهمیه بندی کند که... علیرضا معروفی تاکنون نمایشهای هشت سین، تعطیلات، هنوز تموم نشده، عقیم» و شکم را نوشته و کارگردانی کردهاست.
سایه همایون
کتاب سایه همایون نوشته سید جواد اشکذری توسط انتشارات بوی شهر بهشت شهرداری مشهد در مهرماه سال جاری و در بیست و سومین سالروز درگذشت زندهیاد منصور همایونی منتشر شد. معرفی اساتید درجه یک تاریخ گذشته تئاتر مشهد به نسل امروز تئاتر از اهداف نگارش و انتشار چنین شناختنامههاست. سایه همایون جلد سوم از سری کتابهای تاریخ دیروز و امروز تئاتر مشهد است. جلدهای یک و دوم با عناوین بر بسیط بارش مهتاب و آقای صدای خاطرهانگیز بهترتیب نگاهی به زندگی و اندیشههای زندهیاد فریدون صلاحی و زندهیاد رضا رضاپور پرداخته است. این کتاب در 7 بخش و 160 صفحه منتشر شده است؛ مقدمه، زندگینامه، آثار، معرفی آثار، گفتگو، همایوننامه، از نگاه دیگران و تصاویر. در این کتاب یاداشتهایی از اساتید و هنرمندان بزرگی چون محمدعلی لطفیمقدم، داریوش ارجمند، داوود کیانیان، رضا صابری، غلامرضا موسوی، مهدی صباغی، ایرج صغیری، تیمور قهرمان، سعید تشکری، رضا حسینی، محسن مصطفیزاده، حمیدرضا سهیلی و احمد مینایی و نیز زندهیادان انوشیروان ارجمند، احمد میرباذل، اصغر میرخدیوی، رضا رضاپور، ماشاا... وحیدی و فریدون صلاحی درباره جایگاه مرحوم همایونی در تئاتر مشهد منتشر شده است. از اقدامات بااهمیت این هنرمند میتوان به احیای تئاتر گلشن، سرپرستی گروه تئاتر مانی، کارگردانی اولین تئاترهای موزیکال تاریخ تئاتر مشهد چون آرشین مالالان و مشهدی عباد، تاسیس گروههای تاثیرگذار تئاتر آرش و فرودسی، نگارش اولین پژوهش تاریخ تئاتر مشهد با عنوان کتاب سرگذشت تئاتر مشهد و نویسندگی و کارگردانی و بازیگری تئاترهای مستأجر، بازگشت، جعفرخان از فرنگ برگشته، زارع شیکاگو، چارهجویی، نادر پسر شمشیر، معجزه، خر با بار نمک، عقل برتر از احساسات و سایههای بلند اشاره کرد.
رالف کولتای، طراح صحنه
کتاب رالف کولتای، طراح صحنه با موضوع زندگینامه کولتای یکی از طراحان صحنه و لباس برجسته دنیا و بررسی آثار او در زمینه شیوه صحنه کنشگر، با گردآوری سیلویا بکمایر و ترجمه زیبا موسوی مهر 99 توسط نشر قطره به چاپ رسید. این کتاب سومین کتاب از مجموعه طراحی صحنه و لباس به دبیری منیره ملکی است.
صعود به طبقه همکف و دو نمایشنامه دیگر از کاظم پورمهدی
صعود به طبقه همکف و دو نمایشنامه دیگر از کاظم پورمهدی توسط نشر قطره مهر امسال منتشر شد. قرعه برداشتی است از داستان لیست انتظار اثر جواد سعیدیپور و درباره گروگانگیری در یک بانک. نمایشنامه دوم کامیکازه نام دارد و موضوع آن مربوط به ژاپن و جنگ جهانی دوم است. سومین نمایشنامه از این کتاب صعود به طبقه همکف است؛ برگرفته از داستان کوتاه هفت طبقه اثر دینو بوتزاتی. قهرمان این نمایشنامه تلاش میکند خود را از بیمارستانی که در آن گرفتار شده است رها کند.
چهارراه خندق نوشته محمود فرهنگ
نمایشنامه چهارراه خندق با موضوع زندگی شهید عبدالحسین برونسی به قلم محمود فرهنگ تازه ترین اثر از این نویسنده است که به دوران کودکی، جوانی و شهادت این شهید میپردازد. به دلیل تاثیر به سزایی که امام هشتم (ع) در زندگی این سردار خط شکن، عارف، عاشق و دلاور دوران دفاع مقدس داشته بخشی از نمایشنامه به زندگی امام رضا(ع) نیز اشاراتی دارد. نام نمایشنامه «چهارراه خندق» برگرفته از حضور شهید برونسی در یکی از عملیات های دفاع مقدس است که به گفته شاهدان عینی برونسی مرد لحظه های جنگ و حماسه ساز خندق در عملیات بدر بود. چهارراه خندق توسط نشر بنیاد رودکی مهر امسال با برداشتی از کتاب خاکهای نرم کوشک نوشته سعید عاکف به صورت نمایشنامه درآمده و منتشر شده است. خاکهای نرم کوشک، زندگینامه و خاطرات شهید عبدالحسین برونسی، فرمانده تیپ ۱۸ جواد الائمه را روایت میکند که در قالب خاطراتی به نقل از خانواده و همرزمانش گردآوری شده است. سردار شهید عبدالحسین برونسی متولد سال ۱۳۲۱ در روستای گلبوی از توابع تربت حیدریه قبل از انقلاب اسلامی به کار بنایی مشغول بود و در کنار آن به خواندن دروس حوزوی نیز روی آورده بود تا اینکه بعدها به علت شدت یافتن مبارزات او زندانی و مورد شکنجههای ساواک قرار گرفت. با پیروزی انقلاب اسلامی زمینههای لازم برای رشد او مهیا شد و در جریان جنگ تحمیلی چنان لیاقت و کارآمدی از خود نشان داد که زبانزد همگان شد. او در تاریخ ۲۳ اسفند سال ۱۳۶۳ با مسئولیت فرماندهی تیپ ۱۸ جوادالائمه (ع) در منطقه عملیاتی بدر به شهادت رسیده و پیکرش در منطقه عملیات بر جای می ماند. سالها بعد در جریان تفحص شهدا پیکر وی شناسایی و در تاریخ هفدهم اردیبهشت ۱۳۹۰ در سالروز شهادت حضرت زهرا (س) در بهشت رضا (ع) در مشهد مقدس به خاک سپرده شد.
سیم و سرمه نوشته روزبه حسینی
نمایش «سیم و سرمه» با دو پرسوناژ مهرماه سال ۱۳۹۷، در سالن سایه تئاترشهر به صحنه رفته است. به مانند همکاریهای پیشین نشر افراز و روزبه حسینی در انتشار نمایشنامه «سه مرثیه هذیان»، مجموعهای که هماکنون تحت عنوان نمایشنامه «سیم و سرمه» انتشار یافتهاست، علاوه بر متن نمایش، شناسنامه اجرا و تصاویر اجرا با عکاسی ضیاءالدین صفویان، متشکل از دیباچهای به قلم رؤیا نونهالی و گفتارهایی پیرامون نمایش از زبان و قلم هنرمندانی چون؛ غلامرضا آذری، ناهید توسلی، محمدعلی سجادی، همایون علیآبادی، محمدرضا خاکی، اصغر همت و ... است.
اسکرین شات به قلم ندا قربانیان
اسکرین شات بعد از کسب هفت جایزه برتر و معرفی به عنوان اثر برگزیده در چهاردهمین جشنواره تئاتر رضوی و اجرای عمومی در تالار قشقایی مجموعه تئاتر مهر ماه امسال توسط نشر نودا منتشر شد. نمایش اسکرین شات شهریور 98 در سالن قشقایی مجموعه تئاتر شهر به صحنه رفت. این نمایشنامه دارای 8 پرسوناژ است. در خلاصه آن آمده: دو خانواده که پدرانشان با هم شریک هستند برای خرید سه خانه قدیمی بزرگ و تخریب و ساخت یک هتل هم به قصد سفر و هم کار به مشهد مقدس سفر کرده اند. پیرزنی صاحب یکی از خانه های قدیمی است به فروش خانه اش رضایت نمیدهد. از طرفی روابطی بین اعضای دو خانواده برملا میشود که شراکت را به خطر می اندازد.
وسط پاییز سید جواد اشکذری
مجموعه نمایشنامه وسط پاییز نوشته سید جواد اشکذری با مقدمهای از قطبالدین صادقی توسط انتشارات آراد توس آبان 99 منتشر شد. وسط پاییز شامل سه نمایشنامه بر اساس سه واقعیت اجتماعی است؛ سه نمایشنامه شرم و دغدغه، وسط پاییز و من یک مادرم ابراهیم با سه روایت متفاوت از جامعه در سه سال مختلف در دهه 90 نوشته و در این کتاب منتشر شده است. این 3 نمایشنامه، هر یک رویکرد متفاوتی از رویارویی زن با زندگی و پدیدههای اجتماعی دارد که بهنوعی منجر به مرگ میشود. سه مادر در سه موقعیت متفاوت و در نبود پسرشان، دچار احساسهایی نظیر ترس و تردید، عشق و انتظار میشوند. نمایشنامه شرم و دغدغه در سال 93 نوشته شده که در سال 94 در جشنواره سی و چهارم تئاتر فجر در بین 4 نامزد برتر نهایی قرار گرفت و نیز جوایزی از جشنوارههای مختلف گرفته و در بسیاری از شهرهای کشور هم روی صحنه رفته است. نمایشنامههای وسط پاییز براساس رسم و رسوم قبیلهای و من یک مادرم ابراهیم بر اساس زندگی مادر شهید هادی در سالهای 97 و 98 نوشته شده است.
نمایشنامههای نو در پنج دفتر
مجموعه نمایشنامههای نو در پنج دفتر در انتشارات نودا آبان امسال منتشر شد. در این مجموعه که آثاری از خلیل اسماعیلی، جواد تولمی، مسلم آئینی، فرزین فرجی، نگین صادقی پور، شیرین صبور، پریسا عباس زاده، لاله گلرخ عربانی، و تهمینه کاویانپور را در بر می گیرد، سعی شده موضوعات و مسایل روز و مهم جامعه با نگاهی نو و ساختاری متفاوت به نگارش درآید.
فهرست مجموعه پنج دفتر منتشر شده به ترتیب ذیل است:
نمایشنامه های دفتر اول: پشت پلک های آقای جیم. ر، چهارفصل، خانه گمشده و رویای آمریکایی
نمایشنامه های دفتر: استثنا بر قاعده، خاطرات خط خورده، رویای نیمه شب زمستان و قربانی خانه عشق
نمایشنامه های دفتر سوم: چیز، سکوتی نسبتا طولانی، سه روایت سه سوگ، عروسک خانه، فصل کشتار اسب سفید
نمایشنامه های دفتر چهارم: برزخ، پلکهای نیمه باز، شانتاژ، قرار ملاقات و مراقب خودت باش رفیق
نمایشنامه های دفتر پنجم: بختک، پس از سکوت، زنگولههای بیصدا، شرط بندی و مامور مرگ
مجموعه دوم تئاتر آنسو
تازه ترین مجموعه های تئاتر نشر نیماژ متشکل از چند نمایشنامه خارجی و چهار اثر پژوهشی ترجمه شده آبان 98 رونمایی می شود. کاسپار نوشته پیتر هانتکه با ترجمه سودابه فضائلی، پیرمرد کوتوله مضحک اثر تادئوش کانتور با ترجمه صدرالدین زاهد، عچق به نویسندگی موری شیسکال با ترجمه شهرام زرگر، حمام اثر مایاکوفسکی با ترجمه مرضیه موسوی و آزادی تازه و دو نمایشنامه دیگر نوشته ویتکیه ویچ با ترجمه علی شمس عنوان نمایشنامه هایی هستند که در قالب مجموعه دوم تئاتر آنسو پیش روی مخاطبان قرار می گیرند. چهار اثر هنر راز آلود بازیگر- فرهنگ واژگان انسان شناسی تئاتر اثر جنیو باربا و نیکلا ساوارزه با ترجمه علی شمس و هدا عربشاهی، کمدیا دلارته نوشته سیرو فرونه و ترجمه دومان ریاضی، اُرگاست در پرسپولیس نوشته اِی.سی. اچ. اِسمیت با تجرمه ملیحه وفامهر و تحلیل نمایشنامه - راهنمای موردی درام مدرن غربی نوشته آر.جی.کاردولو با ترجمه احسان زیورعالم در قالب پروژه تئاتر و نظریه رونمایی می شوند.
چاپ مجدد تئاتر مستند
تئاتر مستند این روزها یکی از انواع رایج تئاتر در نقاط مختلف جهان است. از زادگاهش، آلمان گرفته تا آمریکا و حتی آفریقا شاهد انواع تئاتر مستند هستیم. اما ما دربارهی تئاتر مستند و پایه و اساس تئوریک آن چه میدانیم؟ تقریبا هیچ. کتاب تئاتر مستند مجموعه مقالاتی است دربارهی تئاتر مستند که از منابع مختلف، معتبر و به روز این حوزه، گردآوری و به فارسی برگردانده شدهاست. در این کتاب سیر و تحول تئاتر مستند از زادگاهش، آلمان تا دیگر نقاط جهان که امروزه این نوع تئاتر رایج است، بررسی میشود. این کتاب، هم چنین با نشان دادن تغییراتِ فرمی و محتوایی که در طول زمان و با جابجاییهای جغرافیایی بر متون مستند رفته، درک و دریافت کلاسیکی را که از تئاتر مستند داریم، کنار گذاشته و ما را با مفهوم مدرن و امروزی این نوع از تئاتر آشنا میکند. به عبارت دیگر در این کتاب با مبانی نظری تئاتر مستند، سیر و تحول ابعاد مختلف این نوع تئاتر، و در نهایت فرم و محتوای رایج وامروزینِ آن آشنا میشویم. چاپ این کتاب از آن جهت مهم است که نخستین کتاب در حیطهی مباحث نظری و تئوریک پیرامون تئاتر مستند است. این کتاب اولین بار سال 1392 توسط نشر بیدگل منتشر شد و این روزها، در ویراست جدید، 4 مقاله افزوده شده و چندین مقاله مجدد ترجمه شده است. گردآورنده این کتاب 350 صفحهای، محمد منعم است.