در حال بارگذاری ...
نگاهی به تلاش هنرهای نمایشی بر ای حیات در بحران کرونا

تئاتر از نفس افتاده؛معیشت هنرمند را دریابید

ایران تئاتر- علی رحیمی:از قرائن پیداست که مهمترین ابزار فرهنگساز جامعه که این روزها با یک برنامه ریزی مناسب می توانست همراه مسئولان برای مقابله با کرونا و فرهنگ سازی عمومی باشد، اعتماد نشد و حالا کار به جایی رسیده که هنرمند در شرایط اضظرار معیشتی قرار گرفته است.

8 ماه از سال می گذرد، سالی پر از دلهره و اضطراب که ماحصلی جز به چالش کشیدن شاکله و ساختار جامعه در همه ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و ... چیزی به همراه نداشت.

این روزها کشور حال و هوای خوبی ندارد. همه اقشار جامعه درگیر پدیده غیرقابل پیش بینی ای شده اند که نه راهکاری و برنامه ای برای مهار آن وجود دارد و نه تدبیر و چاره ای برای زندگی مسالمت آمیز با آن مطرح می شود. نتیجه این نابلدی، ارائه طرح های ناپخته و ناسنجیده ای می شود که هراز گاهی تصویب و  نه تنها دردی از مردم دوا نمی کند بلکه بر زخم عمیق آنها نیز نمک می پاشد.

نمونه آشکار این طرح های بدون کارشناسی، سریال دنباله دار تعطیلی مراکز هنری به ویژه تماشاخانه های تئاتر است که صدمات جبران ناپذیری بر پیکره هنر کشور و هنرمندان وارد کرد.

از آغازین روزهای سال ، تئاتر به طور کامل تعطیل شد و هنرمندان که با اندک درآمد، به عشق صحنه، روز و شب می گذراندند به یکباره با معضلی به نام بیکاری روبرو شدند. معضلی که گرچه در نگاه اول برای تمامی اقشار جامعه یکسان بود و دردی مشترک به حساب می آمد، اما به مرور وزنه آن برای اهالی تئاتر سنگین تر شد تا جائیکه حوزه فرهنگ و هنر و در میان آنها تئاتر به در جرگه یکی از آسیب پذیرترین اقشار جامعه در مواجه با کرونا جا گرفت.

اما چرا در میان اقشار مختلف، از فعالان هنرهای نمایشی به عنوان یکی از آسیب پذیرترین اقشار جامعه در مواجه با کرونا نام می برند؟

برای پاسخ به این سوال لازم است گذری کوتاه بر دردهای آسیب پذیرترین قشر جامعه در مواجه با کرونا داشته باشیم:

 

تئاتر شغل نیست؟!

با وجود آنکه در تئاتر در حدود 74 شغل نهفته است و حواشی آن هم حدود 130 شغل به صورت غیر مستقیم در ارتباط هستند و همه ساله دانشگاههای زیادی در این رشته نیروی متخصص به بازار کار معرفی می کنند اما در تفکر خیلی از مسئولان تئاتر هنوز به عنوان شغل دیده نمی شود و بسیاری بر این اعتقادند که برخی از روی تفنن و نه درآمدزایی به سمت تئاتر گام بر می دارند. این درحالی است ده ها هزار نفر در سراسر کشور در این رشته تخصصی تحصیل کرده و با آن امرار معاش می کنند.

این تفکر ناسنجیده باعث شده تامعضلات و مشکلات هنرمندان تئاتر همواره در پایین ترین سطح دغدغه مسئولان جای گیرد و به صورت ریشه ای بدان توجه نشود. غافل از اینکه در صورت حمایت از این حوزه فرهنگ ساز، تئاتر رشته ای با درآمد مکفی است. نمونه آن را می توان پس از پایان موج اول تعطیلات کرونایی مشاهده کرد.

از اول تیرماه 99 پس از انتشار اطلاعیه ستاد ملی مبارزه با کرونا و امکان اجرای آثار نمایشی با رعایت پروتکل‌ها و دستورالعمل‌های بهداشتی ، با وجود دوری سالن های نمایشی از نقطه اوج خود، بهره برداری از 50درصدی ظرفیت سالن ها، عدم تمایل هنرمندان مطرح به اجرای نمایش به دلیل شیوع کرونا، کاهش تمایل بسیاری از مخاطبان به حضور در سالن ها به دلیل شیوع کرونا و ...، تئاتر فعالیت نسبتا خوبی داشت و در سه ماهه تابستان 80 نمایش (24 نمایش در تیرماه، 31 نمایش در مردادماه و 25 نمایش در شهریورماه) فقط در تهران روی صحنه رفت.  

آمار فروش سالن های نمایشی نیز براساس اعلام اداره کل هنرهای نمایشی، قابل قبول بود و خیلی از نمایش ها با دوسانس اجرا انجام می رفتند و این نشان از آن دارد که تئاتر در شرایط بحران هم می تواند منطبق با محدودیت ها نفس بکشد و هنرمند تئاتری از درآمد حرفه ای که سالها برای آن تلاش کرده، ارتزاق کند.

 

ضررهای مالی عصر کرونا در کنار بیکاری های بدون برنامه

تئاتر فصل بهار را در تعطیلات گذراند و هنرمندان مجبور بودند تا با صرف پس انداز، روی آوردن به مشاغل کاذب، قرض و ... روزگار به سر برند.

در اواخر خردادماه زمزمه بازگشایی تماشاخانه ها به گوش رسید. هنرمندان با امید بسیار، تمرین را شروع کردند و طرح های خود را برای اجرا ارائه دادند. طرح هایی که حداقل یک تا دو ماه تمرین و صرف هزینه نیاز دارد تا برای صحنه آماده شود. اما از بد روزگار پس از پایان اجرای نمایش های تابستانه، مسئولان ستاد مبارزه با شیوع کرونا بی توجه به تلاش چندماه هنرمندان، بار دیگر مراکز فرهنگی را تعطیل کردند. تعطیلی ای که ابتدا یک هفته و بدون اعلام قبل هفته به هفته ادامه یافت  و در نهایت در مصوبه جدید که مشاغل گروه 2، 3 و 4 را ملزم به فعالیت تا ساعت 18 می کرد، دائمی شد و این یعنی نادیده گرفتن ماهها صرف زمان و هزینه یک گروه چند ده نفره !

جالب است بدانیم که فعالیت بیش از 20 گروه نمایشی در مهرماه در حین اجرای نمایش متوقف شد و در مقابل این رویداد تلخ، هیچ گونه عکس‌العملی مبتنی بر تزریق بودجه های مختص شرایط بحران  دیده نشد.

ماحصل این نامهربانی ها اعلام ورشکستگی برخی تماشاخانه های فعال از جمله تئاتر مستقل و ...بود که در ایام کرونا با اجرای 9 نمایش و دهها دوره آموزشی مجازی تمام تلاش خود را برای بقا انجام داد.

تا اینجای کار هنرمند و مدیر و دست اندر کاران هنرهای نمایشی سهم خود را برای حیات در شرایط کرونایی ادا کردند ولی از این پس کمترین علائم حیاتی که همان فعالیت سالن نمایش است در دسترس نیست.

 

بیمه بیکاری در هاله ای از ابهام

در قوانین بیمه مبحثی به نام بیمه بیکاری وجود دارد و در آن اگر فردی به نوعی امکان ادامه کار در شغلش را نداشته باشد در صورت داشتن ضوابط می تواند از بیمه بیکاری بهره بگیرد. در دوران کرونا نیز وفق دستورالعمل ها بسیاری از بیمه شدگان مشمول این طرح شدند و از بیمه بیکاری بهره مند گردیدند. این در حالی است که بیمه هنرمندان تئاتر مشمول این بند نبود و هنوز مسئولان امر درباره اینکه چرا با وجود دریافت حق بیمه از هنرمندان، در حین بستن قرارداد با شرکت های بیمه ای این مبحث را لحاظ نکرده اند پاسخ نداده اند. ماحصل تلاش های 8 ماه نیز به دریافت کمک هزینه ای ناچیز پیوند خورد که در حال حاضر بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد تا اجرا و روند انجام آن در هاله ای از ابهام قرار دارد و هنوز بسیاری از آن بهره نگرفته اند.

 

نه تنها بهره ای نرساندند که از تئاتر بهره هم نگرفتند 

هنرمندان تئاتر چندین سال تحصیل و تجربه کسب کردند تا سکان فرهنگ جامعه را در دست گیرند. قرار بود رفع معضلات فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و ... به او سپرده شود و در قالب هنر مردم را جهت دهد که طی سال های حیات هنرهای نمایشی بویژه در یک دهه اخیر از این ظرفیت برای ترویج فرهنگ عمومی بهره برداری بسیار شد . اما از قرائن پیداست که به مهمترین ابزار فرهنگساز جامعه که این روزها با یک برنامه ریزی مناسب می توانست همراه مسئولان برای مقابله با کرونا باشد، اعتماد نشد و با بی تدبیری و نبود برنامه ریزی مناسب تئاتر در گوشه رینگ شکست را پذیرفته است.

 

تئاتر دیگر نفس نمی کشد؛ هنرمند را دریابید

تئاتر این روزها نفس های آخر را می کشد و هیچ کس نیز نه زمان و نه تمایلی برای احیای آن ندارد. از طرفی بودجه تئاتر کفاف احوال این هنر در روزهای رونق و فعالیت سالن های مایش را هم نمی داد چه رسد حریف غول اقتصاد در بحران کرونا شود .حداقل انتظاری از مسئولان نعاد های بالادستی فرهنگ و هنر و بودجه ریزان کشور می رود  این است که همگام با سایر مشاغل، هنرمندان تئاتر را نیز که معیشتشان در پی وعده های 8 ماهه در خطر افتاده، با حفظ شان این جامعه هنری دریابند.   

 




مطالب مرتبط

گفت‌وگو با کارگردان نمایش «رومئو ژولیت و چند کاراکتر دیگر»

میثم عبدی: نوشتن نمایشنامه به‌صورت گروهی، تجربه‌ای لذت‌بخش بود
گفت‌وگو با کارگردان نمایش «رومئو ژولیت و چند کاراکتر دیگر»

میثم عبدی: نوشتن نمایشنامه به‌صورت گروهی، تجربه‌ای لذت‌بخش بود

میثم عبدی، کارگردان نمایش «رومئو ژولیت و چند کاراکتر دیگر» می‌گوید تجربه نوشتن نمایشنامه به‌صورت تیمی برای او خیلی جذاب و دلنشین بوده است.

|

شکرخدا گودرزی برای روز جهانی تئاتر نوشت

تئاتر دیالوگی در جستجوی کمال مطلوب برای استعلای جامعه
شکرخدا گودرزی برای روز جهانی تئاتر نوشت

تئاتر دیالوگی در جستجوی کمال مطلوب برای استعلای جامعه

شکرخدا گودرزی در یادداشتی به مناسبت روز ملی هنرهای نمایشی، تئاتر را دیالوگی معرفی کرد برای این که وضعیت را از آنچه که اکنون هست به جلو ببرد و در جستجوی کمال مطلوب و روابط انسانی برای استعلای جامعه باشد.

|

تازه‌ترین نمایشنامه حسین کیانی در راه اجرا

«مجلس توبه‌نامه‌نویسی اسماعیل بزاز» به تالار مولوی خواهد آمد
تازه‌ترین نمایشنامه حسین کیانی در راه اجرا

«مجلس توبه‌نامه‌نویسی اسماعیل بزاز» به تالار مولوی خواهد آمد

نمایش «مجلس توبه‌نامه‌نویسی اسماعیل بزاز»، نوشته حسین کیانی، به کارگردانی کارن کیانی و بازی بهروز پناهنده، از پانزدهم فروردین ۱۴۰۳ در سالن کوچک تالار مولوی، روی صحنه خواهد رفت. 

|

پیام رییس پردیس تئاتر تهران به مناسب روز ملی هنرهای نمایشی

تئاتر، هنر ارتباط اصیل انسانی است
پیام رییس پردیس تئاتر تهران به مناسب روز ملی هنرهای نمایشی

تئاتر، هنر ارتباط اصیل انسانی است

امین اشرفی، مدیر خانه نمایش سازمان فرهنگی هنری شهرداری به تئاتر را هنر ارتباط انسانی مبتنی بر نیاز بشر دانست و روز جهانی تئاتر و روز ملی هنرهای نمایشی را به هنرمندان نمایشی و علاقه‌مندان این هنر تبریک گفت.

|

مروری بر شش‌ دهه فعالیت هنری مستمر زنده‌یاد حسین دهقانی

از نمایش‌های خانگی محله کوتیِ بوشهر تا تئاتر تهران
مروری بر شش‌ دهه فعالیت هنری مستمر زنده‌یاد حسین دهقانی

از نمایش‌های خانگی محله کوتیِ بوشهر تا تئاتر تهران

جهانشیر یاراحمدی: نمایش‌های خانگیِ دهه سی در محله کوتی و نیز اجراهای مجالس تعزیه در همان محل که زادگاه مرحوم حسین دهقانی است، او را شیفته هنر نمایش کرد.  خیلی زود پایش به مجالس تعزیه ...

|

نظرات کاربران